Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R7ZNzIydmC3D6
Na fotografii znajduje się sztuczny satelita, który unosi się w przestrzeni kosmicznej, ponad fragmentem kuli ziemskiej. Satelita zbudowany jest w centralnej części z elementu w formie graniastosłupa z podstawą pięciokąta. Po obu jego bokach znajdują się płaskie panele słoneczne w postaci połączonych prostokątów, dzięki którym pozyskiwana jest energia.

Określanie produkcji pierwotnej za pomocą satelitów

OCO‑2 (Orbiting Carbon Observatory-2) – sztuczny satelita NASA, który mierzy ilość dwutlenku węgla w ziemskiej atmosferze. Zwiększenie stężenia dwutlenku węgla (z ok. 0,04% do 0,1%) powoduje wzrost intensywności fotosyntezy. Natomiast przekroczenie zawartości 1% skutkuje zahamowaniem tego procesu, co wiąże się z zamknięciem aparatów szparkowych. Dodatkowo nagromadzenie CO2 w komórkach wywołuje silne zakwaszenie, a tym samym zaburza pracę enzymów.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Wszystkie ekosystemy Ziemi wytwarzają materię organiczną. Tempo, w jakim w danej jednostce czasu producenci tworzą materię organiczną (czyli tempo przekształcania związków nieorganicznych w związki organiczne w procesie fotosyntezy), nazywamy produkcją pierwotną. Dzięki tej wartości możemy porównywać różne ekosystemy pod względem ilości wytworzonej materii organicznej. Określanie produkcji pierwotnej ułatwiają dane satelitarne.

Twoje cele
  • Przypomnisz, czym jest produkcja pierwotna w ekosystemie oraz jaka jest różnica między produkcją pierwotną brutto i netto.

  • Wyjaśnisz, w jaki sposób uzyskuje się dane satelitarne wykorzystywane w określaniu produkcji pierwotnej.

  • Wskażesz, w jakich obszarach działalności człowieka wykorzystywane są dane satelitarne dotyczące rozpoznanych czynników abiotycznych.