Marksizm był ideologią, programem politycznym i filozofią opartą na światopoglądzie materialistycznym.

Społeczeństwo komunistyczne miało być idealnym społeczeństwem przyszłości pozbawionym klasowych podziałów. Karol Marks stwierdził, że przyczyną powstawania klas jest własność środków produkcji, z czego wynika podział na burżuazję i robotników, czyli na wyzyskujących i wyzyskiwanych. Zniesienie prywatnej własności uważał za podstawowy warunek stworzenia sprawiedliwego ustroju. Za narzędzie władzy burżuazji uważał również kulturę, dlatego postulował zmianę kanonu sztuki. Walka o poprawę warunków bytowych, walka o obudzenie świadomości klasowej i walka o zdobycie władzy prowadzić miały do całkowitej zmiany ustroju i nowego, lepszego ładu społecznego. Wezwaniem do rewolucji był Manifest komunistyczny, ogłoszony przez Karola Marksa i Fryderyka Engelsa w 1848 roku, w którym autorzy szczegółowo zarysowali ideologiczny program proletariatu.