RG4Zdd0G5aM1M
Zdjęcie przedstawia globus z mapą polityczną. Na ukazanym fragmencie jest Europa oraz Afryka Północna.

Modele ustrojowe państw europejskich

Źródło: domena publiczna.

Współczesne demokracje europejskie funkcjonują na porównywalnych zasadach, charakterystycznych dla demokracji liberalnej. Różni je jednak tradycja historyczna, poziom instytucjonalizacji norm demokratycznych czy kultury politycznej społeczeństwa. Różnice wynikają z tradycji historycznych, okoliczności i przebiegu demokratycznej transformacji.

Ważnym okresem kształtowania się reżimów demokratycznych był czas po II wojnie światowej, kiedy wiele państw europejskich powracało do demokratycznych tradycji po okresie rządów autorytarnych lub totalitarnych. W Europie są również tzw. stare demokracje, w których, mimo kryzysów ustrojowych w dwudziestoleciu międzywojennym, nie doszło do radykalnej zmiany ustroju. Każde z państw europejskich wybierało własny model reżimu demokratycznego, charakterystyczny zarówno dla jego tradycji, jak i okoliczności, w jakich się kształtował. Rzeczywistość nigdy nie jest modelowa, dlatego wybierając pewne ogólne założenia, wprowadzono konstytucje, które w największym stopniu odpowiadały oczekiwaniom społecznym, równocześnie dbając o instrumenty uniemożliwiające naruszenie zasad ustrojowych. W Europie istnieją również państwa, jak Wielka Brytania, które swój demokratyczny system rządów kształtowały nieprzerwanie od XVII w.

Twoje cele
  • Scharakteryzujesz modele demokracji wprowadzone do rozwiązań prawnych współczesnych państw europejskich.

  • Porównasz sposoby zabezpieczenia zasad demokracji w różnych reżimach.

  • Wyjaśnisz zasady funkcjonowania wielu reżimów demokratycznych.