Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R11HbJFtTp4Yi
Ilustracja przedstawia zbliżenie kobiety trzymającej kołowrotek i kądziel. Ukazane są dłonie i nogi postaci. Ubrana jest w długą wzorzystą sukienkę.

Powieść realistyczna Balzaka jako studium obyczajów XIX wieku

Gustave Courbet, Śpiąca prządka, 1853
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Honoriusz Balzak stworzył typ literatury na nowe czasy. Choć gatunek powieści rozwijał się już  w XVIII wieku, to dopiero w połowie kolejnego stulecia zaistniała atmosfera odpowiednia do odbioru dzieł prozatorskich, które z czasem zaczęły wypierać poematy i inne utwory pisane wierszem. W dużej mierze przyczynił się do tego Balzak, który będąc zdolnym i pracowitym Francuzem, napisał niemal sto dzieł. Jego powieści miały stanowić ówczesną odpowiedź na czasy po Wielkiej Rewolucji Francuskiej i po rewolucji lipcowej 1830 roku. Autor dostrzegał bowiem zmiany polityczne, ale przede wszystkim wiążące się z nimi szanse i zagrożenia dla powstającego nowego typu społeczeństwa. Stosując realistycznąrealizmrealistyczną technikę narracyjną, oddawał charakter epoki, która nabierała kształtu na jego oczach.

Twoje cele
  • Wyjaśnisz, dlaczego powieści Balzaka są nazywane „lekcją nowoczesności”.

  • Powtórzysz wiadomości na temat cech gatunkowych powieści realistycznej (genologiagenologiagenologia).

  • Zinterpretujesz fragmenty powieści Ojciec Goriot pod kątem cech powieści realistycznej.

  • Przeanalizujesz opracowania krytyczne na temat świata przedstawionego w utworach doby realizmu.

realizm
realizm

(łac. realis – prawdziwy) – wieloznaczny termin funkcjonujący w literaturze i sztuce, oznaczający tendencję charakteryzującą się dążeniem do maksymalnego zbliżenia dzieła literackiego czy dzieła sztuki do rzeczywistości i jej jak najlepszego, zgodnego z prawdą odwzorowania (mimesis) oraz obiektywnego przedstawienia świata rzeczywistego w utworze literackim; także: kierunek literacki, ukształtowany we Francji w połowie XIX wieku i dominujący w ówczesnej literaturze europejskiej aż do pojawienia się symbolizmu

genologia
genologia

(z gr. génos – pochodzenie, gatunek, logia – zbiór, lógos – myśl) – dziedzina poetyki, której przedmiotem badań są rodzaje i gatunki literackie, ich odmiany i przekształcenia; bada się ich cechy strukturalne, rolę w komunikacji literackiej, ewolucję w toku procesu historycznoliterackiego