Chrześcijańska demokracja – geneza
Dlaczego ukształtowała się społeczna nauka Kościoła katolickiego?
Wiek XIX to czas głębokich przemian w postawach społecznych, strukturze społeczeństw, sposobie zarządzania gospodarką i ocenie relacji państwo – Kościół. To również czas rozwoju doktryny liberalnej, wprowadzenia do gospodarki zasad leseferyzmu, ale jednocześnie narodzin komunizmu i rozpowszechniania się tego nurtu wśród różnych grup społecznych. Obie te doktryny były obce doktrynie Kościoła katolickiego, jego podejściu do jednostki i jej roli w świecie.
Dlatego w XIX wieku nastąpiło przewartościowanie stosunku Kościoła do liberalizmu. Papieże starali się znaleźć wspólne wartości doktryny Kościoła katolickiego i doktryny liberalnej. W końcu XIX wieku, odwołując się do św. Tomasza z Akwinu, papież Leon XIII oparł swoją naukę na „świętym prawie własności prywatnej”, co zbliżyło doktrynę katolicką do liberalizmu.
Leon XIII dostrzegł również wartość pracy ludzkiej, która – zgodnie z zapisami Księgi Rodzaju – miała być karą za grzech pierworodny. Dostrzegając znaczenie pracy, również fizycznej, jako jednej z najważniejszych wartości rozwoju społecznego, Leon XIII próbował odnieść się do doktryn popularnych wśród robotników i zdyskredytować hasło Karola Marksa, że religia to „opium dla mas”.
Na gruncie negacji dawnych sojuszy Kościoła i propozycji skrajnie lewicowego postrzegania pracy i społeczeństwa narodziła się w końcu XIX wieku spójna doktryna polityczna, znana jako nauka społeczna Kościoła katolickiego, rozwijana przez kolejnych papieży w encyklikach. W dzisiejszym świecie, gdzie realizowana jest także przez polityków protestanckich, zwana jest częściej doktryną chrześcijańsko‑demokratyczną.
Przeanalizujesz zmiany społeczne, które doprowadziły do zmian w doktrynie Kościoła katolickiego.
Scharakteryzujesz podstawy doktryny chrześcijańsko‑demokratycznej.
Porównasz postulaty chadecji z liberalizmem i socjalizmem.
