R1TWPgGjvLJK1
Obraz przedstawia widok na miasto położone nad wodą. Na wodzie znajduje się wiele łodzi i żaglowców. W tyle widać zabudowania miasta oraz góry na horyzoncie.

Na przekór obłędowi dowodzenia, że wszystko jest dobrze, kiedy nam się dzieje źle. Polemika z oświeceniowym optymizmem – Wolter, Kandyd, czyli optymizm

J. Couse, Lizbona przed trzęsieniem ziemi, ok. 1760
Źródło: domena publiczna.

W 1759 roku Wolter opublikował anonimowo jeden ze swoich najważniejszych tekstów, którego pełny tytuł brzmi Kandyd, czyli optymizm. Dzieło przełożone z niemieckiego rękopisu doktora Ralfa z niemieckimi przyczynkami znalezionymi w kieszeni tegoż doktora zmarłego w Minden roku Pańskiego 1759. Ta niewielkich rozmiarów powiastka filozoficzna wywołała wśród czytelników skandal. Autora oskarżono o antyklerykalizm, bluźnierstwo, podburzanie do niepokojów politycznych i drwienie z uznanych autorytetów. W Genewie jeden z egzemplarzy został publicznie spalony przez kata. W wielu krajach zakazano rozpowszechniania Kandyda, który był wyrazem głębokiego kryzysu światopoglądowego Woltera. Autor stawiał w swoim dziele pytania o sens optymistycznej filozofii doby oświecenia.

Twoje cele
  • Poznasz podstawowe założenia filozofii Gottfrieda Wilhelma Leibniza oraz określisz jej wpływ na światopogląd Woltera.

  • Dowiesz się, jakie były okoliczności powstania powiastki filozoficznej Woltera Kandyd, czyli optymizm.

  • Przeanalizujesz fragmenty Kandyda, zwracając szczególną uwagę na to, z jakimi założeniami filozoficznymi i światopoglądowymi polemizuje jego autor.

  • Odnajdziesz w Kandydzie cechy powiastki filozoficznej.