Czy to nie ciekawe?

Z pewnością pamiętasz z dzieciństwa zabawę z magnesem – sterowanie ruchem szpilek, gwoździ, spinaczy biurowych za pomocą magnesu poruszanego pod stołem. Widoczne w tej zabawie są dwie cechy oddziaływania magnesu. Po pierwsze działanie zdalne – na odległość i efekt przyciągania drobnych stalowych przedmiotów. Te cechy wyjaśniamy użytecznym pojęciem, jakim jest pole magnetyczne. Mówimy, że magnes wytwarza wokół siebie pole magnetyczne. Tak jak poznane przez Ciebie wcześniej pole elektryczne lub grawitacyjne, tak pole magnetyczne powoduje działanie siły na pewne umieszczone w nim ciała.

Pole magnetyczne ma jeszcze jedną „miłą” cechę – rozsypane wokół magnesu żelazne opiłki układają się wzdłuż linii pola w charakterystyczny wzór. Otrzymujemy obraz pola magnetycznego wytworzonego przez magnes (zobacz Rys. a.).

R166C0WcECX7P

Rys. a. Zdjęcie przedstawia magnes w kształcie podkowy pokazany od góry, leżący na poziomej powierzchni. Zaokrąglona część magnesu znajduje się z prawej strony, a końce z lewej. Jedna końcówka magnesu jest czerwona, a druga niebieska. Wokół magnesu rozsypano opiłki (małe drobinki) żelaza, które ułożyły się wzdłuż linii pola magnetycznego. Najwięcej opiłków zgromadziło się wokół końcówek magnesu, gdzie ustawiły się prostopadłe do jego powierzchni i trochę wyglądają jak najeżone. Wewnątrz magnesu, bliżej zaokrąglonej części opiłki ułożyły się wzdłuż linii o kierunkach zbliżonych do prostopadłych do ramion magnesu. Bliżej lewego końca ramion linie te, biegnące od góry i od dołu, zakrzywiają się w lewo. W większej odległości od magnesu opiłki rozrzucone są bezładnie.

Jeśli przyjrzysz się dobrze zdjęciu, to zauważysz, że opiłki tworzą obraz linii pola nie tylko w płaszczyźnie kartki papieru, pod którą znajduje się magnes, ale także dają obraz przestrzenny (widoczny w pobliżu biegunów).

Powstaje w ten sposób wizualizacja pola magnetycznego – układ linii tego pola. Więcej dowiesz się, czytając ten e‑materiał.