Umierali oni setkami, zarówno w dzień, jak i w nocy, wszyscy byli wrzucani do […] dołów i zasypywani ziemią. Gdy tylko owe doły się przepełniły, wykopywano nowe. I ja, Agnilo di Tura […], pochowałem piątkę moich dzieci własnymi rękami […]. Umarło tak wielu, iż wszyscy wierzyli, że to koniec świata. Tak epidemię dżumy, zwanej z powodu rozmiarów czarną śmiercią, w połowie XIV w. opisywał świadek tamtych wydarzeń. W jej następstwie zaszły w Europie ogromne zmiany społeczne, ekonomiczne i kulturowe. Druga połowa XIV stulecia należy do najbardziej burzliwych  w dziejach społeczeństw Starego Kontynentu. Wraz z pojawieniem się dżumy kończył się okres dobrobytu i rozwoju. Egzystencję człowieka schyłku średniowiecza naznaczyły głód, epidemie, niepokoje społeczne, strach i niepewność jutra.

*Indeks górny Agnolo di Tura, 1348 r. Sienna (Opis czarnej śmierci w Sienie, Kronika Itali z XIV w.) Indeks górny koniec^{Agnolo di Tura, 1348 r. Sienna (Opis czarnej śmierci w Sienie, Kronika Itali z XIV w.)}