Zdjęcie okładkowe (poglądowe) przedstawia fragment mostu. Most jest zbudowany z betonowych płyt, pomiędzy którymi pozostawiony jest pewien odstęp. Szerokość odstępu jest porównywalna z długością ludzkiej stopy. Na tym odstępie tym zamontowana jest szczelina dylatacyjna. Jest ona zbudowana z metalu pomalowanego na brązowo. Szczelina składa się z dwóch prostokątnych płyt zakończonych zaokrąglonymi zębami. Płyty szczeliny są zamocowane na betonowej płycie mostu za pomocą śrub, których główki są widoczne. Zęby obydwu szczelin wchodzą między siebie naprzemiennie, tak jak w zamku błyskawicznym. Zęby nie dotykają brzegu przeciwległej szczeliny – pozostaje tam trochę wolnego miejsca o długości zbliżonej do największego palca u stopy. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Na czym polega zjawisko rozszerzalności cieplnej ciał stałych?".
Zdjęcie okładkowe (poglądowe) przedstawia fragment mostu. Most jest zbudowany z betonowych płyt, pomiędzy którymi pozostawiony jest pewien odstęp. Szerokość odstępu jest porównywalna z długością ludzkiej stopy. Na tym odstępie tym zamontowana jest szczelina dylatacyjna. Jest ona zbudowana z metalu pomalowanego na brązowo. Szczelina składa się z dwóch prostokątnych płyt zakończonych zaokrąglonymi zębami. Płyty szczeliny są zamocowane na betonowej płycie mostu za pomocą śrub, których główki są widoczne. Zęby obydwu szczelin wchodzą między siebie naprzemiennie, tak jak w zamku błyskawicznym. Zęby nie dotykają brzegu przeciwległej szczeliny – pozostaje tam trochę wolnego miejsca o długości zbliżonej do największego palca u stopy. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Na czym polega zjawisko rozszerzalności cieplnej ciał stałych?".
Na czym polega zjawisko rozszerzalności cieplnej ciał stałych?
Źródło: dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:BridgeExpansionJoint.jpg [dostęp 31.05.2022], licencja: CC BY-SA 3.0.
Czy to nie ciekawe?
Przewody wysokiego napięcia mają długość większą niż odległość między słupami, co sprawia, że malowniczo zwisają. Taka konstrukcja jest koniecznością, bo przewody zmieniają swoją długość w zależności od temperatury. Gdyby były one mocno naciągnięte, to zimą by po prostu popękały. Zjawisko polegające na zmianie rozmiarów ciała wraz ze zmianą temperatury nazywamy rozszerzalnością cieplną. Tą własnością ciał stałych zajmiemy się w tym e‑materiale.
R18oeJRqLFtNC
Rys. a. Zdjęcie przedstawia linię wysokiego napięcia. Linia składa się z masztów w kształcie zwężających się do góry ostrosłupów o kwadratowej podstawie. Wysokość masztu jest dużo większa niż bok jego podstawy. Na każdym maszcie, w jego górnej części znajdują się, jeden nad drugim, dwa wsporniki. Wsporniki mają kształt trapezów, również zwężających się ku górze. Wsporniki są umieszczone symetrycznie względem środka masztu. Na dolnym wsporniku znajdują się cztery haki, a na górnym dwa. Haki podtrzymują przewody elektryczne, które biegną od jednego masztu do kolejnego. Pomiędzy dwoma masztami przewody układają się w kształt wiszących łuków. Na zdjęciu znajduje się wiele masztów w rzędzie, wszystkie są połączone ze sobą przewodami. Cała konstrukcja stoi na polu uprawnym. Maszty i wsporniki mają konstrukcję kratownicową – składają się z kolejno połączonych metalowych, pustych w środku trójkątów.
Rys. a. Linia elektroenergetyczna napowietrzna wysokiego napięcia, służąca do przesyłania energii elektrycznej na duże odległości.
Źródło: dostępny w internecie: https://pxhere.com/en/photo/719792 [dostęp 31.05.2022], domena publiczna.
Twoje cele
Dzięki temu e‑materiałowi:
dowiesz się, czym spowodowane jest zjawisko rozszerzalności cieplnej ciał stałych,
zdefiniujesz współczynniki rozszerzalności liniowej i objętościowej,
zrozumiesz różnice w rozszerzalności cieplnej ciał izotropowych i anizotropowych,
przeanalizujesz różne sytuacje z życia codziennego, w których trzeba uwzględniać zjawisko rozszerzalności cieplnej.
