Sokrates zmienił filozofię – wszystko, o czym mówił, było nowe i zaskakujące, wypowiadane wbrew filozoficznej tradycji i dominującym nurtom umysłowym ówczesnego świata. Sokrates pytał bowiem nie o kosmos, lecz o człowieka; kryterium wiedzy upatrywał nie w nauce (logice i empirii), lecz samowiedzy, nie stosował retorycznych chwytów, a jedynie zachęcał do samodzielnej refleksji. Oryginalne były także stosowane przez niego metody. Sam tłumaczył je zadziwiającym porównaniem. Mógł mówić tak: moja matka jest akuszerką i odbiera porody, jest więc potrzebna przy narodzinach dziecka, ale na nic by się zdała, gdyby kobieta nie była ciężarna, tak samo ja: nie czynię nikogo brzemiennym mądrością, ja tylko pomagam tej mądrości się narodzić – rozmawiam, pytam, prowadzę dialog.