Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RTjEVwqln9YgM
Na zdjęciu dwóch mężczyzn, którzy siedzą na krzesłach obok siebie. Mężczyzna po lewej ma gęste wąsy oraz krótkie włosy zaczesane do tyłu. Ubrany jest w mundur. Mężczyzna po prawej jest łysy, ma wąsy i ubrany jest w garnitur.

(De)stabilizacja życia politycznego. Rok 1922 pod znakiem wyborów prezydenckich oraz parlamentarnych

Spotkanie Józefa Piłsudskiego z Gabrielem Narutowiczem w Belwederze w 1922 r.
Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, tylko do użytku edukacyjnego.

Zginąłeś od kuli nie wrażej [wrogiej], o której może w dzieciństwie marzyłeś – od kuli rodaków, do których niosłeś swą ewangelię miłości i pracy.

intro Cytat za:Michał Pietrzak, Morderstwo w Zachęcie, Czasopismo prawno-historyczne, zeszyt 65, 2013

Tak Józef Piłsudski wspominał śmierć pierwszego prezydenta Rzeczypospolitej, który zginął z rąk zamachowca 16 grudnia 1922 r., dwa dni po zaprzysiężeniu. Niecały miesiąc wcześniej zorganizowano drugie wybory do Sejmu i Senatu. Zdawało się, że po latach okupacji oraz wojen sytuacja Polski uległa poprawie. Zabójstwo Gabriela Narutowicza pokazało jednak, że przed młodym państwem jeszcze daleka droga do stabilizacji.

R1XNuw2oe1vtt1
Linia chronologiczna. 11.11.1918. Odzyskanie niepodległości przez Polskę. 26.01.1919. Przeprowadzenie pierwszych wyborów do Sejmu ustawodawczego. 17.03.1921. Uchwalenie konstytucji marcowej. 5.11.1922. Wybory do Sejmu i Senatu. 9.12.1922. Głosowanie na prezydenta. 11.12.1922. Zaprzysiężenie Gabriela Narutowicza na prezydenta. 16.12.1922. Zabójstwo prezydenta Gabriela Narutowicza. 20.12.1922. Wybranie Stanisława Wojciechowskiego na prezydenta. 31.01.1923. Rozstrzelanie przez pluton egzekucyjny E. Niewiadomskiego. Czerwiec 1925. Uchwalenie nowego projektu reformy rolnej. 12–15.05.1926. Przewrót majowy. 1.09.1939. Rozpoczęcie II wojny światowej.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, co oznaczało stwierdzenie „władza leży na ulicy” i czy w 1922 r. mogło dojść do zamachu stanu.

  • Wskażesz, jak doszło do zabójstwa pierwszego prezydenta II Rzeczypospolitej.

  • Przeanalizujesz, jak wyglądał parlament po kolejnych wyborach.