Czy zachodnia filozofia mogła pomóc Polakom w odzyskaniu niepodległości? Czy mogła przyczynić się do odmiany ducha narodowego? Oryginalna polska myśl filozoficzna wyrosła z takich właśnie nadziei. Filozofia XVIII wieku pozostawała pod silnym wpływem nurtów oświecenia francuskiego, niemieckiego i angielskiego, i łączyła się z programem reform społecznych i politycznych, które miały zapobiec upadkowi państwa. Wydawałoby się, że rozbiory Polski utrwalą stan zależności polskiej humanistyki od obcych wpływów, jednak ta przytłaczająca dziejowa sytuacja wyzwoliła w polskich myślicielach moc twórczego wglądu i silne dążenie do zmiany. Pojawiło się nowe myślenie w duchu romantyzmu. Czerpiąc inspiracje z filozofii niemieckiej, polska filozofia romantyczna zaczęła wybijać się na niezależność.