RbweJ6M4DW8hp
Zdjęcie przedstawiające zmrożoną butelkę spirytusu rektyfikowanego. W tle znajdują się ćwiartki limonek znajdujące się w niedużej misce.

Czy z 1 dm3 wody i 1 dm3 etanolu otrzymamy 2 dm3 całkowitej objętości roztworu?

Podczas mieszania jednakowych objętości etanolu i wody następuje zmniejszenie objętości całkowitej roztworu.
Źródło: domena publiczna, dostępny w internecie: www.flickr.com.

Czy wiesz, że jeżeli zmieszamy 50 cm3 wody i 50 cm3 czystego alkoholu etylowego, to otrzymamy nie 100 cm3 roztworu, lecz ok. 96,3 cm3? Związane jest to ze zjawiskiem kontrakcji, którym interesował się twórca układu okresowego – Dmitrij Iwanowicz Mendelejew. Jako pierwszy zauważył, że całkowita objętość roztworu nie musi się równać sumie objętości składników roztworu. Dzięki swojemu odkryciu uratował w ówczesnych czasach, czyli w drugiej połowie XIX w., kierownika fabryki wódek w Moskwie, który za nieznajomość prawa kontrakcji objętości trafiłby do więzienia. Jak więc wyjaśnić to zjawisko?

Twoje cele
  • W oparciu o przedstawione informacje wyjaśnisz przyczyny zjawiska kontrakcji objętości.

  • Ocenisz, w jaki sposób zmieni się objętość całkowita roztworu etanolu w wodzie po zmieszaniu składników tego roztworu.

  • Na podstawie objętości mieszanych ze sobą cieczy oraz objętości końcowej roztworu obliczysz, ile procent objętości teoretycznej zajmuje objętość rzeczywista roztworu.