Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1AGk7GKsVCTI
Zdjęcie przedstawia dziewięć nurzyków siedzących na skale. Ptaki mają czarne głowy, szyje i wierzchnią część tułowia oraz białe podbrzusza.

Budowa jaja ptaka

Nurzyk (Uria aalge) tworzy duże kolonie lęgowe na nagich stromych skałach. Nie buduje gniazd, a jaja składa i wysiaduje bezpośrednio na półkach skalnych. Jaja te są wyjątkowo stabilne, gdyż mają specyficzny, gruszkowaty kształt – dzięki niemu nie spadają z urwiska i są trudne do zepchnięcia.
Źródło: Pixabay, domena publiczna.

W świecie zwierząt jajorodność występuje zarówno u bezkręgowców, jak i kręgowców. U wodnych zwierząt kręgowych jaja są galaretowate, pozbawione twardych, skorupiastych osłonek, ponieważ rozwijające się zarodki mają stały dostęp do wody. U kręgowców lądowych, a więc również u ptaków, zarodki narażone na wyschnięcie zamknięte są w osłonach jajowych. Środowisko wodne zapewnia zarodkowi płyn wypełniający jamę jednej z błon płodowych. Ptaki, podobnie jak gady (np. krokodyle i żółwie) oraz prassaki (np. dziobak i kolczatka), należą do owodniowców i są jajorodne, co oznacza, że zapłodnione komórki jajowe zostają wydalone z ciała samicy i rozwijają się w środowisku zewnętrznym, a wszystkie substancje odżywcze potrzebne do rozwoju zarodka zawarte są w jajach.

Twoje cele
  • Dokonasz obserwacji budowy jaja.

  • Wykażesz rolę poszczególnych elementów budowy jaja w procesie rozmnażania ptaków i w rozwoju zarodka.

  • Wykażesz związek budowy jaja u różnych gatunków ptaków ze środowiskiem życia.