R16MLHgbmyold
Na zdjęciu w naczyniu Petriego znajdują się kuliste komórki bakterii, które są zmodyfikowane genetycznie. Pod wpływem promieniowania ultrafioletowego bakterie te świecą na zielono. Naczynie jest szklane, ma kształt okrągłego spodka o szerokim i płaskim dnie i niskich ścianach bocznych. Na dno płytki nałożono warstwę pożywki, a następnie kroplę roztworu zawierającą mikroorganizmy. Całość została zamknięta w inkubatorze w odpowiednich warunkach do namnażania mikroorganizmów. Na szkle są widoczne ślady roztworu. Bakterie mają zdolność do luminescencji.

Mikroorganizmy zmodyfikowane genetycznie – cele i metody transformacji

Hodowla komórek bakterii modyfikowanych genetycznie, do genomu których wprowadzono między innymi gen meduzy Aequorea victoria, odpowiedzialny za zdolność do luminescencji. Skuteczność procesu transformacji komórek bakterii można sprawdzić wykorzystując promieniowanie UV. Kolonie bakterii, które posiadają obcy gen, pod wpływem UV świecą na zielono, co świadczy o skutecznie przeprowadzonej modyfikacji genetycznej.
Źródło: Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 3.0.

Organizmy modyfikowane genetycznie mają zmieniony przez człowieka materiał genetyczny. W swoim genomie zawierają obcy gen, pochodzący od innego organizmu lub posiadają zwielokrotnione kopie swoich własnych genów, albo niosą mutacje w swoich genach wprowadzone przez człowieka. Dzięki metodom i technikom inżynierii genetycznej uzyskiwane są organizmy, które w warunkach naturalnych nigdy by nie powstały. Posiadają one nowe cechy lub właściwości metaboliczne wykorzystywane w różnych dziedzinach życia człowieka. Pierwszym genetycznie zmodyfikowanym mikroorganizmem była w 1973 roku bakteria pałeczka okrężnicy (Escherichia coli), u której uzyskano oporność na antybiotyki. Bakterie ze zmienionym genomem wykorzystuje się głównie do produkcji substancji chemicznych wykorzystywanych w medycynie, przemyśle i żywieniu człowieka, ale także używane są one w diagnostyce medycznej oraz w badaniach naukowych z zakresu biologii i biotechnologii.

Twoje cele
  • Określisz, czym są mikroorganizmy modyfikowane genetycznie.

  • Przedstawisz dwa najczęściej modyfikowane genetycznie mikroorganizmy.

  • Wymienisz cechy organizmu modelowego.

  • Omówisz dwa sposoby modyfikacji genetycznych mikroorganizmów przy użyciu wektorów.

  • Scharakteryzujesz wybrane efekty modyfikacji genetycznych z użyciem bakterii i drożdży.