Utrata fragmentu lub części kończyny dolnej implikuje wiele trudności dla chorego zarówno w aspekcie ruchowym (poruszanie się, wykonywanie codziennych czynności), jak i  psychologicznym (stany depresyjne, poczucie odrzucenia). Przystosowanie się do nowego życia wymaga czasu. Wraz z jego upływem pojawi się zrozumienie stanu aktualnego, akceptacja, nadzieja, dostosowanie. Całkiem nowe spojrzenie na teraźniejszość i przyszłość.

Proces usprawniania chorego po amputacji wymaga interdyscyplinarnego podejścia i zaangażowania całego zespołu medycznego, tj. fizjoterapeuty, lekarza – chirurga, pielęgniarki, technika ortopedy oraz psychologa. Na proces usprawniania poamputacyjnego oraz po zaprotezowaniu wpływa również wiele czynników:

  • rodzaj amputacji (planowana lub nagła),

  • rozległość amputacji (całkowita lub częściowa utrata kończyny),

  • wiek chorego,

  • choroby współistniejące,

  • ewentualne wystąpienie powikłań,

  • podejście i stan emocjonalny chorego.

W przypadku amputacji planowanej jest czas na przygotowanie chorego do nowej rzeczywistości, zarówno pod względem psychicznym, jak i fizycznym. Amputacja nagła, będąca konsekwencją na przykład wypadku komunikacyjnego lub wypadku w miejscu pracy (np. uraz zmiażdżeniowy), często wymaga ingerencji chirurgicznej bez świadomego przygotowania chorego. Rozległość amputacji wpływa na czas trwania usprawniania chorego i adaptacji do nowej sytuacji. Utrata części stopy, w przeciwieństwie do utraty całej kończyny, wymaga relatywnie mniej wysiłku od chorego, a powrót do sprawności jest szybszy. Wiek chorego to kolejny czynnik, który może mieć wpływ na długość rehabilitacji. Często osoby starsze dotknięte są wieloma schorzeniami, co wpływa na osłabienie siły mięśniowej czy wydolności organizmu, a zdolności regeneracyjne w obrębie kikuta mogą być mniejsze, a tym samym jego pielęgnacja i higiena mogą opóźnić lub utrudnić usprawnianie. Pomimo staranności zespołu operacyjnego po amputacji, istnieje ryzyko wystąpienia wielu powikłań, które również wpływają na usprawnianie, a następnie zaprotezowanie kikuta chorego. Należą do nich m.in.: zakażenie rany pooperacyjnej, rozejście się rany, martwica skóry, obrzęk, bóle fantomowe oraz przykurcze. Bóle fantomowe to patologiczne zjawisko nieprzyjemnego odczuwania części kończyny, która została odjęta. Przykurczami określa się trudność w rozciągnięciu danego mięśnia lub grupy mięśniowej spowodowaną zbyt długim ułożeniem kończyny w jednej pozycji. Większym ryzykiem wystąpienia tych powikłań objęci są chorzy w zaawansowanym wieku.

Cały proces rehabilitacji można podzielić na kilka etapów. Najczęściej wyróżnia się trzy:

  • etap wczesny pooperacyjny – szpitalny, trwający do dziesięciu dni,

  • etap poszpitalny (wygojenie rany i przygotowanie kikuta do zaprotezowania), trwający od 6 tygodni do około 3 miesięcy,

  • etap protezowania (rehabilitacja z protezą).

Powrót do spisu treściDOFxcQLVTPowrót do spisu treści