Jeśli piszesz teksty wyłącznie dla swoich potrzeb i korzystasz z jednego środowiska pakietu biurowego np. MS Word czy Writer, zwykle wystarcza ci domyślny format zapisu dokumentu w programie, z którego korzystasz. Mogą jednak zdarzyć się podobne sytuacje, jak ta, która przydarzyła się Tomkowi z VIb:
Tomek bardzo dużo czasu poświęcił na opracowanie sprawozdania z wycieczki: formatowanie tekstu, dobór wyjątkowych czcionek oraz rozmieszczenie zdjęć – to wszystko było pracochłonne i wymagało dużej staranności. Po skończonej pracy chłopiec zapisał dokument na pendrive, aby następnego dnia wydrukować go w szkolnej pracowni i dać do oceny. Okazało się jednak, że na szkolnym komputerze jest zupełnie inny program do edycji tekstu. Co więcej, nie są zainstalowane czcionki, które Tomek wykorzystał w swojej pracy. Po wydrukowaniu układ tekstu na stronie był zupełnie inny niż ten, który z taką starannością zaplanował.
Czy przydarzyła ci się podobna sytuacja?
Jak zabezpieczyć dokumenty, aby zawsze wyglądały tak samo niezależnie od środowiska, w którym je przeglądamy i drukujemy?
Aby zapobiec podobnym sytuacjom, dokument tekstowy należy zapisać w formacie PDF (Portable Document Format). Układ graficzny tekstu zapisanego w tym formacie będzie miał niezmienioną postać niezależnie od urządzenia, w jakim go później przeglądamy i drukujemy.
Zapewne spotkaliście się już z dokumentami utworzonymi w tym formacie. Przykładami dokumentów PDF są np. elektroniczne wersje gazet, instrukcje do gier lub instrukcje obsługi różnych urządzeń.

Ważne!

Aby otworzyć dokument, zapisany w formacie PDF, musisz mieć zainstalowany odpowiedni program do odczytu takich dokumentów. Sprawdź, czy na twoim komputerze jest zainstalowany program od odczytu plików w formacie PDF. Jeśli nie, pobierz go z zasobów Internetu. Program dostępny jest w wersji darmowej. Instalacja jego nie powinna sprawić ci trudności.

Ćwiczenie 1

Sprawdź, czy w zasobach komputera, na którym pracujesz, znajdują się pliki zapisane w formacie PDF. Łatwo je rozpoznasz po charakterystycznej ikonie. Otwórz wybrany plik i zobacz, jak wygląda okno programu do przeglądania plików pdf. Pobierz przykładowe rozwiązanie.

R1PrDzhbZ283u1
Źródło: Izabela Dubaniewicz, licencja: CC BY 3.0.

Dodatkową zaletą dokumentów zapisanych w formacie pdf jest ich mniejszy rozmiar, co może być istotne podczas przesyłania ich pocztą elektroniczną.

Ćwiczenie 2

Wybierz z zasobów komputera dowolny plik tekstowy, otwórz go w edytorze tekstu, a następnie zapisz w formacie pdf. Jeżeli masz problemy lub wątpliwości, skorzystaj ze wskazówki. Porównaj oba dokumenty. Sprawdź, czy w dokumencie pdf możesz wprowadzić jakieś zmiany? Jeśli masz problem z rozwiązaniem zadania, skorzystaj z dodatkowych informacji. Pobierz przykładowe rozwiązanie.

RJ3wZp7Swc6qo1
Plik do pobrania
Źródło: Lidia Aparta, licencja: CC BY 3.0.
Wskazówka

Aby zapisać plik w formacie pdf:

  • Zapisz plik na dysku w formacie domyślnym twojego edytora tekstu. Dzięki temu, w razie potrzeby, będzie można edytować dokument. Jeżeli plik jest już zapisany na dysku w formacie domyślnym edytora tekstu pomiń ten punkt.

  • Wybierz polecenie Eksportuj lub Eksportuj jako PDF. Możesz wprowadzić dodatkowe ustawienia w oknie Opcje PDF.

  • W programie MS Word istnieje możliwość zapisu dokumentu w formacie pdf z pozycji polecenia Zapisz jako. W tym przypadku wystarczy wybrać odpowiedni typ zapisu.

Zobacz, jakie opcje umożliwia zapis do formatu pdf.

RGSAxiUp5USYE1
Źródło: Izabela Dubaniewicz, licencja: CC BY 3.0.

A co zrobić, jeśli został utworzony plik w formacie pdf, a my chcemy jeszcze wprowadzić poprawki? Do dokumentu PDF nie uda ci się bezpośrednio wprowadzić zmian, chyba, że dysponujesz odpowiednim programem do edycji tego formatu.
Jeśli chcesz zmodyfikować utworzony przez siebie dokument PDF, najpierw wprowadź zmiany w oryginalnym dokumencie zapisanym w edytorze tekstu, a następnie ponownie zapisz plik w formacie PDF.

Ważne!

Uwaga: W formacie PDF możesz zapisać m.in. prezentację multimedialną, pliki graficzne, arkusz kalkulacyjny.

imyCHQnVuH_d5e201
Zapamiętaj!

Zapisz dokument w formacie PDF, jeśli:

  • chcesz zabezpieczyć dokument przed modyfikacją,

  • zamierzasz wydrukować dokument na innym stanowisku komputerowym.

Do bezpośredniej modyfikacji dokumentu w formacie PDF potrzebne jest specjalne oprogramowanie.
Do odczytu dokumentów PDF potrzebny jest bezpłatny program tzw. czytnik dokumentów w formacie PDF (bezpłatna przeglądarka dokumentów w formacie PDF).