Zastanów się
Rozważmy następujące problemy
Zapoznaj się z definicją papiestwa. Odpowiedz na pytanie. Co oznacza, że papież jest głową Kościoła? Zanotuj swoje przypuszczenia.
Wyraz „papież” pochodzi z języka greckiego – pappas i dosłownie znaczy „ojciec”. W języku łacińskim słowo to przybrało postać papa. Początkowo papieżami nazywano wszystkich ważniejszych biskupów głównych gmin chrześcijańskich, zarówno w zachodniej części imperium rzymskiego, jak i na wschodzie. Po raz pierwszy tytuł ten w zastosowaniu do biskupa Rzymu pojawia się na inskrypcji poświęconej papieżowi Marcellemu zmarłemu ok. 304 r. Wraz ze wzrostem roli chrześcijaństwa w cesarstwie rzymskim tytuł papieża zaczyna być wyznacznikiem przywództwa nad Kościołem. Stopniowo rola ta przypada biskupom Rzymu, wiecznego miasta – symbolu świata antycznego. Ostatecznie dopiero od czasów pontyfikatu Grzegorza VII (1073‑1085) tytuł papieża przypisuje się wyłącznie głowie Kościoła katolickiego, którą zostaje biskup rzymski.
Źródła
Zapoznaj się z Dictatus Papae. Wypisz argumenty, które przemawiają za tym, że papież ma nieograniczoną władzę.
- argument
- argument
- argument
- argument
- argument
- argument
- argument
- argument
- argument
- argument
Dictatus Papae z 1075 r.
Kościół rzymski przez samego Boga został założony.
Tylko sam biskup rzymski może być prawnie nazwany biskupem powszechnym.
Tylko on sam może biskupów składać z godności lub do nich przywracać.
Legat jego przewodniczy wszystkim biskupom na synodzie, nawet gdy jest niższy stopniem, i może na nich wydać wyrok złożenia z godności.
Nieobecnych może papież składać z godności.
Z obłożonymi przez niego klątwą nie wolno przebywać w jednym domu.
Jedynie jemu samemu wolno, stosownie do wymagań czasu, nowe prawa wydawać, nowe gminy zakładać, ze zgromadzenia kanoników tworzyć opactwo, z drugiej strony dzielić bogate biskupstwo a ubogie łączyć.
On sam tylko może używać insygniów cesarskich.
Tylko papieża stopy całować mają wszyscy książęta.
Jego jednego imię ma być wspomniane w modlitwach kościelnych.
Ten jeden jedyny jest tytuł [papież] na świecie.
Jemu wolno władcami rozporządzać [a więc i cesarzy z tronu składać].
Jemu wolno w razie potrzeby biskupów z miejsca na miejsce przenosić.
W całym Kościele wolno mu duchownych mianować, gdzie by chciał.
Mianowany przez niego [duchowny] może być przełożonym innego kościoła, ale nie może pełnić służby wojskowej i nie może od żadnego biskupa przyjmować urzędu wyższego stopnia.
Żaden synod nie może bez jego rozkazu nazywać się powszechnym.
Żaden przepis prawny i żadna księga kanonów nie może mieć ważności bez jego stopnia.
Orzeczenie jego przez nikogo nie może być zaczepione, on sam zaś może unieważniać [orzeczenia] wszystkich innych.
Przez nikogo nie może być on sądzony.
Nikomu nie wolno [sądownie] skazywać apelującego do Stolicy Apostolskiej.
Ważniejsze sprawy każdego kościoła mają być jej [Stolicy Apostolskiej] przedkładane.
Kościół rzymski nigdy nie pobłądził i po wszystkie czasy, wedle świadectwa Pisma św. w żaden błąd nie popadnie.
Biskup rzymski, jeśli kanonicznie został obrany, dzięki zasługom św. Piotra, niewątpliwie staje się świętym, jak świadczy św. Ennodiusz, biskup pawijski, z czym zgadza się wielu Ojców świętych, jak poznać można z dekretów świętego papieża Symacha.
Na jego zlecenie i za jego zezwoleniem wolno poddanym wnosić skargi.
Bez zgromadzenia synodalnego może on biskupów składać z godności i na nowo przywracać.
Nikt nie ma być uważany za katolika, kto nie zgadza się z Kościołem rzymskim.
On może poddanych zwalniać od wierności bezecnym.
Źródło: Dictatus Papae z 1075 r., [w:] Władysław Semkowicz, Walka Cesarstwa z Papiestwem. Teksty źródłowe do nauki historii w szkole średniej, w świetle źródeł, Kraków 1924.
Teksty źródłowe do nauki historii powszechnej wieków średnichPodobnie jak Bóg, stwórca wszechświata uczynił na firmamencie niebieskim dwa światła: światło większe, aby rządziło dniem, i światło mniejsze, aby rządziło nocą, tak dla umocnienia powszechnego Kościoła, który nazywają królestwem niebieskim, ustanowił dwie wielkie godności,większą, aby jako dniami rządziła duszami, i mniejszą, która by jako nocą rządziła ciałami: to są powaga papieska i władza królewska. A jak księżyc bierze światło swoje od słońca, ponieważ ustępuje mu pod względem wielkości, jakości, położenia i skutków działania, podobnie władza królewska od powagi papieskiej bierze blask dostojeństwa. I im bardziej tkwi w blasku promieni słońca, tym mniejsze posiada światło, a im więcej oddala się od oblicza słonecznego, tym więcej zyskuje na jasności.
Źródło: Józef Garbacik, Krystyna Pieracka, Teksty źródłowe do nauki historii powszechnej wieków średnich, Kraków 1951.
Zapoznaj się z definicją papalizmu. Zastanów się, na jakim tle powstawał ta doktryna, czy miała wymiar religijny, czy również polityczny?
Zastanów się, czy idea supremacji władzy papieskiej jest ci bliska, czy raczej twoje poglądy są od niej dalekie. Wyjaśnij, dlaczego możesz lub z jakich powodów nie możesz się z nią utożsamić.