Zwyczajny dzień, zwyczajny język

Istnieje wiele odmian języka polskiego. Ludzie inaczej wypowiadają się podczas prywatnej rozmowy,  inaczej w sytuacji oficjalnej, np. wygłaszając przemówienie czy udzielając wywiadu. Mieszkańcy Warszawy używają słownictwa, które nie pojawi się w wypowiedziach poznaniaków. Na tle kraju szczególnie wyróżnia się mowa górali. Własną odmianą języka posługują się grupy zawodowe jak np. nauczyciele, żołnierze, informatycy albo środowiskowe - młodzież, użytkownicy Internetu, a nawet złodzieje.

Odmiany polszczyzny

Odmiana polszczyzny to sposób mówienia i pisania, który zależy od kilku czynników. Pierwszym z nich jest region, z którego pochodzi użytkownik języka, drugim wiek, wykształcenie, przynależność do danej grupy społecznej czy zawodowej, zaś trzecim okoliczności w jakich się wypowiada.

Odmiany polszczyzny zależą od:

• regionu:
  - odmiana ogólna polszczyzny – wspólna wszystkim Polakom,
  - odmiana terytorialna – zależna od miejsca urodzenia i zamieszkania,

• cech użytkownika - środowiskowe odmiany języka zależne są od wieku, wykształcenia oraz przynależności do grupy zawodowej czy środowiskowej,

• okoliczności i sposobu wypowiedzi:
  - odmiana mówiona i pisana,
  - odmiana oficjalna i nieoficjalna.

Gdzie szukać informacji o języku polskim?

Po pierwsze – informacje o polszczyźnie znajdziesz w słownikach ogólnych języka polskiegoj0000007UIB1v50_000tp003słownikach ogólnych języka polskiego. Podano w nich nie tylko znaczenie słów, przykłady ich użycia, ale przede wszystkim ważne informacje na temat zakresu stylistycznego wyrazów.

Przy każdym haśle pojawiają się bardzo ważne skróty – tzw. kwalifikatory, np.:

• oficj. „oficjalny” – oznacza, że szukane słowo pojawia się w polszczyźnie oficjalnej,

• pot. „potoczny”– oznacza, że wyraz jest charakterystyczny dla języka potocznego, codziennego,

• książk. „książkowy” – oznacza, że słowo lub wyrażenie zostały zaczerpnięte z książek, a więc może być charakterystyczne dla stylu wysokiego, oficjalnego, artystycznego czy naukowego.

Opis hasła w słowniku języka polskiego

Zapoznaj się z zamieszczonymi poniżej objaśnieniami haseł ze słownika języka polskiego:

Po drugie – jeśli nie wiesz, czy forma, której chcesz użyć, jest właściwa czy błędna, możesz sięgnąć po słownik poprawnej polszczyznyj0000007UIB1v50_000tp004słownik poprawnej polszczyzny. Jak sama nazwa mówi, w leksykonie tym sprawdzisz, która z form jest poprawna, dopuszczalna (np. w języku potocznym lub innym wariancie polszczyzny), a której koniecznie trzeba unikać, ponieważ jest błędna.

W słownikach poprawnej polszczyzny, przy hasłach również pojawiają się wskazówki i oznaczenia, czyli kwalifikatory. Sprawdzaj zawsze uważnie ich znaczenie, ponieważ w opisie podawane są formy zalecane oraz przykłady błędów.

Opis hasła w słowniku poprawnej polszczyzny

Zapoznaj się z opisem hasła ze słownika poprawnej polszczyzny:

Zadaniowo