Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt
R1P20lf7TDaxc
Na zdjęciu widać żołnierzy wchodzących do rowu, zagłębienia. Widać rozległe pole. Na drugim planie wrak samolotu.

Zrozumieć Wielką Wojnę (lekcja powtórzeniowa)

Amerykańscy żołnierze, 29 września 1918 r.
Źródło: a. nn., domena publiczna.

Wprowadzenie

Materiał powtórzeniowy został składa się z informacji dotyczących I wojny światowej:

  • sojuszy militarnych, zawartych przed 1914 rokiem,

  • jej przyczyn,

  • roli propagandy wojennej.

RIcCB1LEGf38H1
Na ilustracji mapa Europy z przedstawionymi sojuszami militarnymi w 1914 roku 
Sojusze militarne w 1914 roku
Źródło: Krystian Chariza i zespół, Sojusze militarne w 1914 roku, licencja: CC BY 3.0.

Mapa sojusze militarne w 1914 roku. Na mapie zaznaczone są:

  • państwa należące do trójprzymierza,

  • państwa tworzące trójporozumienie (ententę),

  • miejsca podpisania trójprzymierza i trójporozumienia.

Państwa należące do trójprzymierza:

  • Niemcy,

  • Włochy,

  • Austro‑Węgry.

Państwa tworzące trójporozumienie (ententę):

  • Wielka Brytania,

  • Francja,

  • Rosja.

Miejsce podpisania traktatu między Austro‑Węgrami a Niemcami:

  • Wiedeń 1879 r.

Miejsce podpisania układu między Niemcami, Włochami a Austro‑Węgrami (Związek Trzech) - utworzenie trójprzymierza:

  • Wiedeń 1882 r.

Miejsce podpisania konwencji wojskowej między Francją a Rosją:

  • Petersburg 1892 r.

Miejsce podpisania entente cordiale (serdeczne porozumienie) między Francją a Wielką Brytanią:

  • Londyn 1904 r.

Miejsce podpisania układu między Wielką Brytanią a Rosją - utworzenie trójporozumienia - ententy:

  • Petersburg 1907 r.

Względny poziom potencjału przemysłowego

Wielka Brytania

Stany Zjednoczone

Niemcy

Francja

Rosja

Austro-

‑Węgry

Włochy

127

298

138

57

77

40

22

BIB_001 Źródło: Paul Kennedy, MOCARSTWA ŚWIATA. Narodziny, rozkwit, upadek. Przemiany gospodarcze i konflikty zbrojne w latach 1500-2000, Warszawa 1994.

Uwaga: Dane, dotyczące produkcji przemysłowej, pochodzą z 1913 roku. W 1900 roku potencjał przemysłowy Wielkiej Brytanii wynosił 100.

Ćwiczenie 1
R1EzWD7bvoq4G1
zadanie interaktywne

Przeanalizuj tabelę przedstawiającą względny poziom potencjału przemysłowego państw zaangażowanych w I wojnę światową. Na podstawie zamieszczonych w niej danych z 1913 roku oblicz potencjał przemysłowy bloków militarnych przed wybuchem I wojny światowej.

Ententa Trójprzymierze
   
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2
R3KIV8TKp3nmb1
zadanie interaktywne

Od otrzymanego wyniku trójprzymierza odejmij potencjał Włoch i dodaj do ententy potencjał Stanów Zjednoczonych. Która koalicja miała większy potencjał przemysłowy po 1917 roku? Wyjaśnij.

  • ententa
  • trójprzymierze
  • Oba bloki miały taki sam potencjał przemysłowy
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1

Wynotujcie przyczyny wybuchu I wojny światowej (wykonajcie karty, na każdej z nich napiszcie po jednej przyczynie). Możecie podzielić się na dwie grupy. Wykorzystując losowanie, ustalcie ich znaczenie w procesie wyjaśniania tego zagadnienia.

Ra6jcCzWG0goU
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic, licencja: CC BY 4.0.
RccJ9jMgpC7E8
Na ilustracji widoczny szereg przecinających się jasnych, nierównych linii na ciemnym tle.
I wojna światowa
Źródło: Contetplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
R1HzXSxoufkip1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 2

Wyjaśnij pojęcie okop.

R1GFUtaVH2OJc
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
j0000008U8B3v25_0000001G
RbUAoT2eaU90W
Na plakacie od góry tekst NO HOLIDAYS (brak wakacji). Tekst, mniej widoczny, jest także u dołu plakatu. Jego tłumaczenie brzmi: Brytyjscy pracownicy wytwarzający amunicję nigdy nie zamierzają wziąć urlopów! Na plakacie żołnierze. Obaj klęczą, jeden z nich z ramionami opartymi na ziemi. Zatykają uszy z powodu wybuchu amunicji.
Tekst na plakacie: Fritz! Fritz! Brytyjscy pracownicy wytwarzający amunicję nigdy nie zamierzają wziąć urlopów!
Źródło: Will Dyson, Brak wakacji, 1916, domena publiczna.
Polecenie 2

Wyjaśnij, dlaczego Brytyjczycy nie mają wakacji oraz podaj jaki był cel powstania powyższego plakatu. Na podstawie własnej wiedzy scharakteryzuj rolę propagandy wojennej w latach 1914‑1918.

Ra6jcCzWG0goU
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 2

Wyjaśnij i zanotuj co oznacza pojęcie propaganda.

RY8NwnZt8cGEi
(Uzupełnij).
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 4.0.
R9oiqGPtOSLMz
Na ilustracji antywojenny rysunek. W centralnym miejscu cieknąca plama krwi, na niej napis WAR. Z prawej strony daleko ciągnące się szeregi żołnierzy. Z lewej strony w tym samym kierunku co żołnierze idą owce prowadzone przez psa.
Owce na rzeź
Źródło: Winsor McCay, Owce na rzeź, 1914, domena publiczna.
RnodkFhxVoVOU
Na ilustracji antywojenny rysunek przedstawiający Jezusa przed plutonem egzekucyjnym. Stoi On oparty o ścianę, przed nim pluton egzekucyjny, złożony z żołnierzy pięciu różnych krajów europejskich (w tym czasie Stany Zjednoczone nie przystąpiły jeszcze do wojny). Żołnierze kierują broń w stronę Jezusa.
Dezerter
Źródło: Boardman Robinson, Dezerter, 1916, domena publiczna.
RBJ2PeMZhRNq1
Na ilustracji antywojenna kreskówka. Narysowany jest osioł stojący nad przepaścią. Na jego grzbiecie siedzi śmierć, która trzyma w prawej ręce wędkę. Na wędce zawieszona jest marchewka nad którą jest napis Victory (zwycięstwo). Przed osłem jest przepaść.
Europa 1916
Źródło: Boardman Robinson, Europa 1916, 1916, domena publiczna.
R16FJYMCoU0wH
Na ilustracji postać nagiego mężczyzny. Jego wysokość mierzy szkielet, symbolizujący śmierć. Na podłodze leży zamknięta trumna. Stojące trumny oparte są również na ścianie za mężczyzną.
Pobór do wojska
Źródło: Henry J. Glintenkamp, 1917, domena publiczna.
R1epJhqnlZkyX
Na ilustracji sklep, w którym sprzedaje postać ubrana w koszulkę z napisem War (wojna). Jedynym towarem w  sklepie są ludzkie ciała wiszące na hakach oraz leżące na sklepowym blacie. W sklepie kupuje postać z koszykiem, to śmierć, która odbiera od sprzedającego ludzkie ciało.
Jej najlepszy klient
Źródło: Winsor McCay, 1917, domena publiczna.
Polecenie 3

Obejrzyj powyższe ilustracje – rysunki i grafiki pochodzące z okresu I wojny światowej. Zwróć uwagę na daty ich powstania. Wypisz w punktach zjawiska i społeczne problemy o których w symboliczny sposób informują plakaty.

Ra6jcCzWG0goU
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 3

Wyjaśnij jaki był cel i rola antywojennych plakatów propagandowych.

RW190E2H7fqTV
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.