Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt

Substancje i ich właściwości – podsumowanie

Chemia jest nie tylko przedmiotem szkolnym, ale jest obecna w każdej dziedzinie naszego życia. Jednym ze sposobów poznawania świata chemii jest wykonywanie doświadczeń. Czy znasz nazwy i zastosowania podstawowego szkła i sprzętu laboratoryjnego? Czy wiesz, jakie są zasady bezpiecznej pracy w laboratorium chemicznym? Czy potrafisz wskazać w swoim otoczeniu substancje proste i złożone oraz ich mieszaniny? Jakie czynności wykonasz w celu rozdzielenia mieszaniny wody, soli kuchennej i piasku na składniki? Czy potrafisz wyjaśnić, w jaki sposób można zidentyfikować poszczególne substancje? Czy wiesz, jakie cechy (właściwości) są charakterystyczne dla metali, a jakie dla niemetali?
Zapoznaj się z poniższym materiałem i usystematyzuj swoją wiedzę na temat substancji i ich właściwości.

1. Czy chemia jest obecna w każdej dziedzinie naszego życia?

Twoja wiedza chemiczna może Ci pomóc znaleźć zatrudnienie w wielu branżach.

R12zuYvvVcKaL
Ilustracja ma postać grafu składającego się z różnobarwnych kół połączonych z czarnym kołem centralnym z napisem Chemia. Kół tych jest jedenaście i licząc od góry, w kierunku ruchu wskazówek zegara, znajdujące się na nich napisy to: przemysł metalurgiczny, edukacja, przemysł rolniczy, przemysł kosmetyczny, przemysł farmaceutyczny, przemysł rafineryjny, gospodarka odpadami niebezpiecznymi, medycyna, przemysł spożywczy, kryminalistyka oraz inżynieria materiałowa.
Wykorzystanie chemii w różnych dziedzinach życia
Źródło: Krzysztof Jaworski, licencja: CC BY-SA 3.0.
iqCpOiGGPv_d5e237

2. O czym należy pamiętać podczas wykonywania podstawowych czynności laboratoryjnych?

Jednym z ważniejszych sposobów poznawania chemii jest przeprowadzanie doświadczeń. Do ich wykonania niezbędne są szkło laboratoryjne, czasem naczynia porcelanowe lub metalowe oraz sprzęt laboratoryjny. Znajomość zasad stosowania tych urządzeń pozwala na bezpieczne eksperymentowanie.

RxGiLKEX5f7fr
W filmie zaprezentowano zastosowania szkła laboratoryjnego, lektor opowiada do czego służą, między innymi: probówka, zlewka, lejek, krystalizator, cylinder miarowy, chłodnica, wkraplacz, szalka Petriego, pipety miarowe.
Film pt. Szkło i naczynia laboratoryjne
Źródło: Tomorrow Sp.z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RxGiLKEX5f7fr

Film pt. Szkło i naczynia laboratoryjne
Źródło: Tomorrow Sp.z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

W filmie zaprezentowano zastosowania szkła laboratoryjnego, lektor opowiada do czego służą, między innymi: probówka, zlewka, lejek, krystalizator, cylinder miarowy, chłodnica, wkraplacz, szalka Petriego, pipety miarowe.

Polecenie 1

Dopasuj do nazw szkła laboratoryjnego funkcje, jakie pełnią.

RBrzEIMBZGZtX
Kolba kulista Możliwe odpowiedzi: 1. Precyzyjne dozowanie ciekłych substancji podczas przeprowadzania reakcji chemicznych., 2. Przeprowadzanie destylacji., 3. Precyzyjne odmierzanie cieczy., 4. Przelewanie płynów., 5. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 6. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 7. Ogrzewanie małych ilości substancji., 8. Stosowany jako zbiornik wody podczas otrzymywania gazów., 9. Ogrzewanie., 10. Przesypywanie proszków., 11. Przeprowadzanie krystalizacji. Krystalizator Możliwe odpowiedzi: 1. Precyzyjne dozowanie ciekłych substancji podczas przeprowadzania reakcji chemicznych., 2. Przeprowadzanie destylacji., 3. Precyzyjne odmierzanie cieczy., 4. Przelewanie płynów., 5. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 6. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 7. Ogrzewanie małych ilości substancji., 8. Stosowany jako zbiornik wody podczas otrzymywania gazów., 9. Ogrzewanie., 10. Przesypywanie proszków., 11. Przeprowadzanie krystalizacji. Pipeta Możliwe odpowiedzi: 1. Precyzyjne dozowanie ciekłych substancji podczas przeprowadzania reakcji chemicznych., 2. Przeprowadzanie destylacji., 3. Precyzyjne odmierzanie cieczy., 4. Przelewanie płynów., 5. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 6. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 7. Ogrzewanie małych ilości substancji., 8. Stosowany jako zbiornik wody podczas otrzymywania gazów., 9. Ogrzewanie., 10. Przesypywanie proszków., 11. Przeprowadzanie krystalizacji. Lejek Możliwe odpowiedzi: 1. Precyzyjne dozowanie ciekłych substancji podczas przeprowadzania reakcji chemicznych., 2. Przeprowadzanie destylacji., 3. Precyzyjne odmierzanie cieczy., 4. Przelewanie płynów., 5. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 6. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 7. Ogrzewanie małych ilości substancji., 8. Stosowany jako zbiornik wody podczas otrzymywania gazów., 9. Ogrzewanie., 10. Przesypywanie proszków., 11. Przeprowadzanie krystalizacji. Wkraplacz Możliwe odpowiedzi: 1. Precyzyjne dozowanie ciekłych substancji podczas przeprowadzania reakcji chemicznych., 2. Przeprowadzanie destylacji., 3. Precyzyjne odmierzanie cieczy., 4. Przelewanie płynów., 5. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 6. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 7. Ogrzewanie małych ilości substancji., 8. Stosowany jako zbiornik wody podczas otrzymywania gazów., 9. Ogrzewanie., 10. Przesypywanie proszków., 11. Przeprowadzanie krystalizacji. Probówka Możliwe odpowiedzi: 1. Precyzyjne dozowanie ciekłych substancji podczas przeprowadzania reakcji chemicznych., 2. Przeprowadzanie destylacji., 3. Precyzyjne odmierzanie cieczy., 4. Przelewanie płynów., 5. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 6. Przeprowadzanie reakcji chemicznych., 7. Ogrzewanie małych ilości substancji., 8. Stosowany jako zbiornik wody podczas otrzymywania gazów., 9. Ogrzewanie., 10. Przesypywanie proszków., 11. Przeprowadzanie krystalizacji.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
iqCpOiGGPv_d5e271

3. Czym różni się substancja prosta od substancji złożonej?

Chemia to nauka zajmująca się badaniem składu i budowy substancji, ich przemian oraz warunków wpływających na szybkość tych przemian.
Substancje możemy podzielić na:

  • proste (pierwiastki),

  • złożone (związki chemiczne).

R67nyIoyvshI8
Ilustracja prezentuje podział na substancji na proste i złożone w postaci infografiki. Pierwszym blokiem infografiki jest zielone pole z napisem Podział substancji, po którym następuje podział na dwa pola w kolorze turkusowym: proste i złożone. Następne strzałki prowadzą do dwóch czerwonych bloków z wypisanymi definicjami. Po lewej stronie substancje proste, to substancje, których nie można rozłożyć za pomocą prostych metod na substancje o budowie prostszej. Są to pierwiastki. Następnie poniżej, w niebieskim prostokącie, zapisano przykład tych substancji. Są nimi siarka i złoto. Dalej zapisano, że substancje proste mogą również występować jako cząsteczki homoatomowe, np. O2, N2, czy S8. Poniżej zaprezentowano dwa zdjęcia ukazujące, po lewej stronie ułożone w stos sztabki złota, a po prawej siarkę w postaci żółtych kryształów. Po prawej stronie, w czerwonym polu zapisano, że substancje złożone, to takie, które można rozłożyć na substancje o budowie prostszej, są nimi związki chemiczne. Dalej w niebieskim polu zapisano przykłady: woda, chlorek sodu (sól kamienna). Poniżej dwa zdjęcia. Zdjęcie po lewej stronie przedstawia kroplę cieczy wpadającą do zbiornika, naruszającą taflę cieczy w tym zbiorniku, po prawej przezroczyste kryształy chlorku sodu.
Podział substancji
Źródło: Dariusz Adryan, Agnico-Eagle , Ben Mills, André Karwath aka Aka, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-NC 3.0.
Polecenie 2
RgemFRZfiRIE2
Substancje proste: Możliwe odpowiedzi: 1. Gips, 2. Srebro, 3. Selen, 4. Krzemionka, 5. Krypton, 6. Tlenek sodu, 7. Lód Substancje złożone: Możliwe odpowiedzi: 1. Gips, 2. Srebro, 3. Selen, 4. Krzemionka, 5. Krypton, 6. Tlenek sodu, 7. Lód
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
iqCpOiGGPv_d5e315

4. Czy znajomość właściwości fizycznych i chemicznych pozwala zidentyfikować dowolną substancję?

Każda substancja ma swoje charakterystyczne cechy – właściwości, które możemy podzielić na:

  • fizyczne,

  • chemiczne.

RYGMBjw8okYAU
Ilustracja przedstawia infografikę zatytułowaną Właściwości substancji, składającą się z dwóch nachodzących na siebie kół, zielonego i niebieskiego. W zielonym kole po lewej stronie zatytułowanym fizyczne, wypisano następujące elementy: stan skupienia, barwa, połysk, rozpuszczalność, temperatura topnienia, przewodnictwo elektryczne, gęstość. Prawe koło, zatytułowano chemiczne i poniżej wypisano pięć cech: reaktywność chemiczna, zapach, smak, toksyczność, palność.
Właściwości substancji
Źródło: Dariusz Adryan, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 3

Poniżej przedstawiono opis pewnej substancji chemicznej.

Mocznik jest pewną substancją organiczną. Tworzy bezbarwne kryształy w formie długich igieł, nie ma zapachu, temperatura topnienia to około 133   ∘ C. Podczas dłuższego ogrzewania, ulega rozkładowi przed osiągnięciem temperatury wrzenia. Jest higroskopijny, łatwo rozpuszczalny w wodzie i etanolu. Charakteryzuje się gęstością równą 1,34   g cm 3 .

Które wymienione w opisie właściwości należą do fizycznych, a które do chemicznych?

R19j79WLpYdpP
Właściwości chemiczne: Możliwe odpowiedzi: 1. ulega rozkładowi | o temperaturze topnienia ok. 133 °C, 2. |gęstością równą 1,34gcm3, 3. bez zapachu, 4. ulega rozkładowi, 5. | Właściwości fizyczne, 6. bez zapachu | bezbarwne kryształy, 7. | rozpuszczalny w wodzie i etanolu
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
iqCpOiGGPv_d5e356

5. Jakie właściwości substancji stanowią kryteria podziału pierwiastków na metale i niemetale?

Substancje proste można podzielić na:

  • metale,

  • niemetale.

RUKzdZmhYJi1F1
Ilustracja przedstawia infografikę prezentującą cechy metali i niemetali. W kolumnie z lewej strony w kolorze szarym, zatytułowanej Metale, wymieniono następujące cechy metali: metaliczny połysk, stały stan skupienia z wyjątkiem rtęci, srebrzystoszarą lub srebrzystobiałą barwę z wyjątkiem miedzi, złota i cezu złocistego, przewodnictwo ciepła i prądu elektrycznego oraz kowalność i ciągliwość. W kolumnie po prawej stronie, niebieskiej, zatytułowanej Niemetale, wymieniono cechy niemetali: stan stały, ciekły lub gazowy, występowanie w różnych barwach oraz najczęściej brak przewodnictwa cieplnego i elektrycznego.
Podział pierwiastków na metale i niemetale
Źródło: Dariusz Adryan, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 4

Przyporządkuj wymienione metale i niemetale do odpowiednich grup.

R12qyzGzW3FH5
Metale Możliwe odpowiedzi: 1. miedź, 2. cynk, 3. wapń, 4. selen, 5. rtęć, 6. kadm, 7. żelazo, 8. fluor, 9. tlen, 10. glin, 11. fosfor, 12. jod, 13. tytan, 14. brom, 15. wodór Niemetale Możliwe odpowiedzi: 1. miedź, 2. cynk, 3. wapń, 4. selen, 5. rtęć, 6. kadm, 7. żelazo, 8. fluor, 9. tlen, 10. glin, 11. fosfor, 12. jod, 13. tytan, 14. brom, 15. wodór
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
iqCpOiGGPv_d5e398

6. Czym różni się substancja chemiczna od mieszaniny?

W przyrodzie substancje (pierwiastki i związki chemiczne) rzadko występują w postaci „czystej” – o wiele częściej tworzą mieszaniny.

R1MoWyDuXVZ1B1
Rysunek przedstawiający układy cząsteczek w mieszaninach jednorodnych oraz niejednorodnych z podziałem tych ostatnich na kilka rodzajów. Ma postać czterech umieszczonych obok siebie, podpisanych rysunków naczyń z płynami. Pierwsze od lewej reprezentuje mieszaninę jednorodną, której podanym przykładem jest roztwór soli kamiennej. Cząstki narysowane w płynie są takie same i rozłożone równomiernie. Po prawej stronie znajdują się naczynia stanowiące przykłady mieszanin niejednorodnych. Pierwszy z tych rysunków przedstawia wodę z piaskiem. Czerwone cząstki podpisane jako ciało stałe zebrane są w kopczyk na dnie naczynia, a niebieskie cząstki podpisane ciecz wypełniają równomiernie resztę przestrzeni. Rysunek drugi ilustruje mieszaninę wody z olejem, która ma postać warstwową. Równomiernie rozłożone żółte cząstki oleju podpisane jako ciecz zajmują górną część naczynia, a równomiernie rozłożone cząstki wody również podpisane jako ciecz wypełniają dolną część. Pomiędzy tymi obszarami znajduje się wyraźna pozioma granica ułożona z pojedynczej linii ciasno zebranych żółtych cząstek. W trzecim rysunku z grupy, podpisanym piana, pojedynczym niebieskim cząstkom wody towarzyszą luźno rozrzucone niewielkie grupy innych, czerwonych cząstek.
Podział mieszanin
Źródło: Dariusz Adryan, licencja: CC BY 3.0.

Sposoby rozdzielania mieszaninmieszaninamieszanin

R174zYtVy8MxX
W animacji omówiono metody rozdziału mieszanin takie jak: filtracja, sączenie, działanie magnesem, rozdział za pomocą rozdzielacza, dekantacja, odparowywanie, krystalizacja, destylacja.
Animacja pt. Mieszaniny
Źródło: Tomorrow Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/R174zYtVy8MxX

Animacja pt. Mieszaniny
Źródło: Tomorrow Sp. z o. o., licencja: CC BY-SA 3.0.

W animacji omówiono metody rozdziału mieszanin takie jak: filtracja, sączenie, działanie magnesem, rozdział za pomocą rozdzielacza, dekantacja, odparowywanie, krystalizacja, destylacja.

Polecenie 5

Jakich dwóch metod użyjesz do rozdzielenia mieszaniny piasku i wodnego roztworu soli kuchennej na pojedyncze składniki? Wybierz i zaznacz te metody.

RZdKAKy8X872Q
Możliwe odpowiedzi: 1. Destylacja, 2. Sączenie, 3. Działanie magnesem, 4. Krystalizacja poprzez odparowanie wody, 5. Rozdział za pomocą rozdzielacza
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Piktogramy ostrzegawcze umieszcza się na opakowaniach preparatów zawierających substancje niebezpieczne dla zdrowia i życia człowieka.

RSs3XY4EQYa5d1
Ilustracja przedstawia przykłady sześciu popularnych piktogramów ostrzegawczych w zestawieniu wersji w nowej konwencji ze starymi. W górnej części obrazka zebrano piktogramy w wersji obowiązującej obecnie, a w dolnej ich starsze odpowiedniki. Zaprezentowane piktogramy, licząc od lewej to: produkt toksyczny, szkodliwy, żrący, niebezpieczny dla środowiska, palny oraz wybuchowy. Piktogram prezentujący produkt toksyczny w nowej konwencji: to biały romb z czerwonym obramowaniem, ustawiony na jednym wierzchołku z grafiką przedstawiająca czaszkę ludzką ze skrzyżowanymi piszczelami; w starej: pomarańczowy kwadrat z czarnym cienkim obramowaniem, ustawiony na jednej ze ścian, w środku taka sama grafika. Piktogram prezentujący produkt szkodliwy w nowej konwencji: to biały romb z czerwonym obramowaniem, ustawiony na jednym wierzchołku z grafiką przedstawiająca wykrzyknik; w starej: pomarańczowy kwadrat z czarnym cienkim obramowaniem, ustawiony na jednej ze ścian, w środku czarny znak x. Piktogram prezentujący produkt żrący w nowej konwencji: to biały romb z czerwonym obramowaniem, ustawiony na jednym wierzchołku z grafiką przedstawiająca dwie probówki ustawione poziomo dnem do siebie, z probówki po lewej stronie wylewająca się ciecz powoduje ubytek w materiale, po prawej stanowi zagrożenie dla skóry dłoni; w starej: pomarańczowy kwadrat z czarnym cienkim obramowaniem, ustawiony na jednej ze ścian, w środku taka sama grafika. Piktogram prezentujący produkt niebezpieczny dla środowiska w nowej konwencji: to biały romb z czerwonym obramowaniem, ustawiony na jednym wierzchołku z grafiką przedstawiająca uschnięte drzewo i martwą rybę; w starej: pomarańczowy kwadrat z czarnym cienkim obramowaniem, ustawiony na jednej ze ścian, w środku taka sama grafika. Piktogram prezentujący produkt palny w nowej konwencji: to biały romb z czerwonym obramowaniem, ustawiony na jednym wierzchołku z grafiką przedstawiająca płomień; w starej: pomarańczowy kwadrat z czarnym cienkim obramowaniem, ustawiony na jednej ze ścian, w środku taka sama grafika. Piktogram prezentujący produkt wybuchowy w nowej konwencji: to biały romb z czerwonym obramowaniem, ustawiony na jednym wierzchołku z grafiką przedstawiająca eksplodującą kulę; w starej: pomarańczowy kwadrat z czarnym cienkim obramowaniem, ustawiony na jednej ze ścian, w środku taka sama grafika.
Nowe i stare oznaczenia zagrożeń związanych z odczynnikami chemicznymi
Źródło: epodreczniki.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.
iqCpOiGGPv_d5e447

Słownik

mieszanina
mieszanina

składa się z dwóch lub więcej substancji, w przypadku których nie występuje połączenie chemiczne

Ćwiczenia

Pokaż ćwiczenia:
1
Ćwiczenie 1

Które z poniżej wymienionych czynności są sposobami rozdziału mieszanin?  Wybierz i zaznacz te procesy.

RZRRpLiNQO4O0
Możliwe odpowiedzi: 1. krystalizacja, 2. rozcieńczanie, 3.dekantacja, 4. dyfuzja, 5. destylacja, 6. rozpuszczanie
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 2

Dopasuj mieszaninę do wybranej metody jej rozdziału.

RrwHLUpGn4RUX
Olej i woda Możliwe odpowiedzi: 1. Użycie magnesu, 2. Odparowanie, 3. Sączenie, 4. Użycie rozdzielacza, 5. Destylacja Kamienie i benzyna Możliwe odpowiedzi: 1. Użycie magnesu, 2. Odparowanie, 3. Sączenie, 4. Użycie rozdzielacza, 5. Destylacja Cukier i woda Możliwe odpowiedzi: 1. Użycie magnesu, 2. Odparowanie, 3. Sączenie, 4. Użycie rozdzielacza, 5. Destylacja Gwóźdź ze stali i piasek Możliwe odpowiedzi: 1. Użycie magnesu, 2. Odparowanie, 3. Sączenie, 4. Użycie rozdzielacza, 5. Destylacja Woda i aceton Możliwe odpowiedzi: 1. Użycie magnesu, 2. Odparowanie, 3. Sączenie, 4. Użycie rozdzielacza, 5. Destylacja
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 3

Jaka jest różnica między pierwiastkiem, związkiem chemicznym a mieszaniną?

Przyporządkuj definicję do odpowiedniego miejsca w tabeli.

RWisGZytxrkTZ
Tabela zawierająca informacje dotyczące definicji pierwiastka, związku chemicznego i mieszaniny.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RnwVmn3SPBzBB2
Ćwiczenie 4
Ile ważą 0,2 dm3 roztworu o gęstości 0,93 gcm3? Możliwe odpowiedzi: 1. 0,186 g, 2. 0,00186 g, 3. 186 g, 4. 1,86 g
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
2
Ćwiczenie 5

Czy producent garnków i patelni powinien użyć stali do wykonania uchwytów czy pokryć je np. tworzywem imitującym drewno? Wybierz i zaznacz prawidłową odpowiedź.

RZgXxFPWORgY7
Możliwe odpowiedzi: 1. Uchwyty do patelni i garnków mogą być wykonane ze stali, ponieważ metale nie są dobrymi przewodnikami ciepła, w przeciwieństwie do tworzyw imitujących drewno., 2. Uchwyty do patelni i garnków nie mogą być wykonane ze stali, ponieważ metale są dobrymi przewodnikami ciepła, w przeciwieństwie do tworzyw imitujących drewno., 3. Uchwyty do patelni i garnków mogą być wykonane ze stali, ponieważ niemetale nie są dobrymi przewodnikami ciepła, w przeciwieństwie do tworzyw imitujących drewno., 4. Uchwyty do patelni i garnków nie mogą być wykonane ze stali, ponieważ niemetale są dobrymi przewodnikami ciepła, w przeciwieństwie do tworzyw imitujących drewno.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
2
Ćwiczenie 6

Poniższy rysunek przedstawia srebrne kolczyki w kształcie sześciennych kostek, o długości boku 0,5 cm. Gęstość srebra wynosi 10,49   g cm 3 .

R1Rgx0QUMMWhl1
Kolczyki w kształcie sześcianu, wykonane ze srebra.
Źródło: Marcin Sadomski, Markus Huber, dostępny w internecie: www.openfootage.net, domena publiczna.
RWw2SUqo84O0u
Ile ważą srebrne kostki w kolczykach? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 0,012 g, 2. 83,92 g, 3. 1,311 g
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
3
Ćwiczenie 7

Complete the sentence choosing the correct word.

R1GFxM3RkgWLI
1. Mixture, 2. Suspension, 3. Colloid, 4. Compound is a heterogeneous mixture of a fluid that contains solid particles sufficiently large for sedimentation.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Glossary
3
Ćwiczenie 8

Which of a metal is a liquid at room temperature? Choose the correct answer.

RpuDuoouOhuCZ
Możliwe odpowiedzi: 1. Sodium, 2. Mercury, 3. Silver, 4. Lead
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
iqCpOiGGPv_d5e532

Projekt badawczy

Twoim zadaniem będzie realizacja projektu badawczego, który możesz przeprowadzić samodzielnie lub w grupie. W tym celu ustal dokładny harmonogram eksperymentu, który pozwoli Ci na zweryfikowanie postawionej hipotezy. Zgromadź potrzebne materiały i sprzęt. Wyniki przedstaw w postaci dowolnej metody prezentacji – może być to krótki film, infografika, artykuł, plakat czy prezentacja multimedialna. Na samym końcu opisz, czego nowego dowiedziałaś/-łeś się podczas doświadczenia.

Projekt badawczy – korozja i sposoby jej zapobiegania

Tytuł projektu

Korozja i sposoby jej zapobiegania

Temat projektu

Określenie czynników powodujących korozję oraz porównanie sposobów zabezpieczania materiałów przed korozją.

Badana hipoteza

Korozja następuje pod wpływem czynników środowiska (tlenu zawartego w powietrzu, wilgoci) oraz związków chemicznych, np. soli kamiennej. Metodami chroniącymi przed korozją, są: malowanie farbami, malowanie lakierami, oliwienie i smarowanie.

Materiały źródłowe

Metale

Uczeń

Co dokładnie mam zamiar zrobić, by sprawdzić, czy hipoteza jest prawdziwa?

Zaplanować doświadczenie, które pozwoli określić czynniki wpływające na korozję oraz najlepsze sposoby jej zapobiegania.

Co trzeba przygotować, by zweryfikować hipotezę?

Przedmioty żelazne i stalowe, wodę, sól kamienną, olej, oliwę, farbę, lakier, smar, naczynia, np. słoiki.

Co będę obserwować (mierzyć)?

Wpływ substancji zawartych w roztworze na szybkość korozji.
Wpływ substancji zabezpieczających przed korozją.

Czas trwania

Trzytygodniowa obserwacja.

Wyniki

Przygotowanie karty pracy z zapisem codziennych obserwacji zestawionych w tabeli. Aktualizowane co tydzień fotograficzne relacje z przebiegu eksperymentów.

Wyniki i wnioski z projektu badawczego

RoRDJm3vyG3pS

Załącznik 1
Źródło: Małgorzata Bartoszewicz, licencja: CC BY 3.0.
Plik RTF o rozmiarze 4.35 MB w języku polskim

Wyniki należy opisać w tabeli składającej się z trzech wierszy, są to kolejno: pierwszy, drugi i trzeci tydzień obserwacji. Poniżej należy zamieścić wnioski oraz zapisać, czego nauczyliśmy się podczas tego projektu.

5470Brawo, udało Ci się zaliczyć poziom!Niestety, nie udało Ci się zaliczyć poziomu, spróbuj jeszcze raz.1
Test

Liczba pytań:
5
Limit czasu:
4 min
Twój ostatni wynik:
-

Sprawdź swoją wiedzę, rozwiązując quiz.

Zaznacz poprawne odpowiedzi.

R15hgTGkME99p1
Ćwiczenie 9
Możliwe odpowiedzi: 1. szkodliwy dla środowiska, 2. łatwopalny, 3. żrący
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 10
Rq8mEFaNYCv6K
Jakie właściwości, stanowiące zagrożenie dla zdrowia, posiada wybielacz do prania? Możliwe odpowiedzi: 1. właściwości utleniające, 2. właściwości wybuchowe, 3. właściwości palne
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1H5mOuhP05Md1
Ćwiczenie 11
Jednostką gęstości w układzie SI jest: Możliwe odpowiedzi: 1. kilogram na metr sześcienny - kgm3, 2. gram na centymetr sześcienny – gcm3, 3. kilogram na litr – kgl
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RQd94o0YnNvWR1
Ćwiczenie 12
Uczeń nalał do szklanki wodę i wrzucił do niej kilka przedmiotów. Wiedząc, że gęstość wody wynosi 1 gcm3, określ, które zdanie jest prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Przedmioty unoszą się na powierzchni, gdy ich gęstość jest mniejsza od gęstości wody., 2. Przedmioty unoszą się na powierzchni, gdy ich gęstość jest większa od gęstości wody., 3. Przedmioty unoszą się na powierzchni, gdy ich gęstość jest taka sama jak gęstość wody, czyli wynosi 1 kgm3.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R16a1qyYepyfC1
Ćwiczenie 13
Wskaż grupę, w której wymienione zostały wyłącznie pierwiastki chemiczne. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RPoT6OF2KkZTP2
Ćwiczenie 14
W którym wierszu wymieniono wyłącznie niemetale? Możliwe odpowiedzi: 1. III, 2. I, 3. IV, 4. II
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R13W2jL9Qbvyd2
Ćwiczenie 15
W którym wierszu wymieniono wyłącznie symbole metali? Możliwe odpowiedzi: 1. Mg, Fe, Au, Ag, 2. K, Fe, Mg, S, 3. Mg, C, Au, Fe, 4. Fe, Au, N, Ag
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
ROMcli1rjO4Ub2
Ćwiczenie 16
Możliwe odpowiedzi: 1. Prawidłowa odpowiedź, 2. Nieprawidłowa odpowiedź A
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R19YqqLRwYQnl2
Ćwiczenie 17
Mieszanina, którą można rozdzielić stosując zestaw do filtracji to: Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3.
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RFuO6ADDNkzZY2
Ćwiczenie 18
Możliwe odpowiedzi: 1. Nieprawidłowa odpowiedź A, 2. Prawidłowa odpowiedź, 3. Nieprawidłowa odpowiedź B
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1TXXjHZoWXmP3
Ćwiczenie 19
Smak i zapach substancji to właściwości: Możliwe odpowiedzi: 1. chemiczne, 2. fizyczne, 3. nie da się określić
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1KKQU58xfUwp3
Ćwiczenie 20
Dokończ poniższe zdanie, wybierając właściwą odpowiedź. W wyniku spalania miedzi otrzymuje się mieszaninę: Możliwe odpowiedzi: 1. wodorotlenku miedzi(II) i wody, 2. tlenku miedzi(II) i wody, 3. wodorotlenku miedzi(I) i wody, 4. tlenku miedzi(I) i wody
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1Nwg6zoicV573
Ćwiczenie 21
Jod w temperaturze pokojowej jest krystalicznym fiolotowoczarnym ciałem stałym. Ogrzewając jod dochodzi do zjawiska Możliwe odpowiedzi: 1. dekantacji, 2. sublimacji, 3. krystalizacji, 4. resublimacji, 5. krzepnięcia
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1LsJdMqbg97e3
Ćwiczenie 22
Magnez ulega reakcji spalania do tlenku magnezu i wody. Reakcji towarzyszy charakterystyczny…. Możliwe odpowiedzi: 1. dźwięk, 2. jasny, oślepiający płomień, 3. niebiesko-fioletowy płomień, 4. wydzielanie intensywnego zapachu
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1bNlHXeEiInK3
Ćwiczenie 23
Wybierz prawidłową odpowiedź. Złote bryły o objętości 10 cm3 ważą 193 g. Gęstość złota wynosi: Możliwe odpowiedzi: 1. 193 gcm3, 2. 1,93 gcm3, 3. 0,193 gcm3, 4. 19,3 gcm3
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Bibliografia

Kulawik J., Kulawik T., Litwin M., Podręcznik do chemii dla klasy siódmej szkoły podstawowej, Warszawa 2020.

Kulawik J., Kulawik T., Litwin M., Podręcznik do chemii dla klasy ósmej szkoły podstawowej, Warszawa 2020.

Łasiński D., Sporny Ł., Strutyńska D., Wróblewski P., Podręcznik dla klasy siódmej szkoły podstawowej, Kielce 2020.

bg‑gray3

Notatnik

R1Bbff9aFECtm
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.