Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Przykład 1
R1VZKRbBFjkc9
Animacja przedstawia rozwiązanie układu równań. Pierwsze równanie to 2x+5y=-11, drugie równanie to x-2y=8. Rozwiązaniem układu równań jest x=2y=-3.
Przykład 2
RDuWmXE6rsMFD
Animacja przedstawia sprawdzenie, czy x=-5y=6 są rozwiązaniami układu równań, w którym pierwsze równanie to 6x-2y=-42, a drugie równanie to -3x+4y=9.
Zapamiętaj!
  • Para liczb spełnia dany układ równań pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi, jeżeli spełnia jednocześnie dwa równania tego układu.

  • Zbiór wszystkich par liczb spełniających dany układ równań nazywamy rozwiązaniem tego układu równań.

Ważne!

Układ równań pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi może:

  • nie mieć żadnej pary liczb spełniającej dany układ równań,

  • mieć dokładnie jedną parę liczb spełniającą dany układ równań,

  • mieć nieskończenie wiele par liczb spełniających dany układ równań.

Przykład 3

Spośród poniższych układów równań wybierz te, które:

  • mają dokładnie jedno rozwiązanie,

  • nie mają żadnego rozwiązania,

  • mają nieskończenie wiele rozwiązań.

    R1Yfac7Rmof1q1
    Animacja przedstawia przykłady układów równań, które mają dokładnie jedno rozwiązanie.

Zapamiętaj!
  • Układ równań pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi, którego rozwiązaniem jest dokładnie jedna para liczb nazywamy układem oznaczonym.

  • Układ równań pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi, którego rozwiązaniem jest nieskończenie wiele par liczb, nazywamy układem nieoznaczonym.

  • Układ równań pierwszego stopnia z dwiema niewiadomymi, który nie ma rozwiązania, nazywamy układem sprzecznym.

RauQySGmuDBao11
Ćwiczenie 1
Połącz w pary układy równań z ich rozwiązaniami. {2x-y=-2x+y=-1 Możliwe odpowiedzi: 1. -1, 0, 2. -3, 12, 3. -5, -4, 4. 2, 3, 5. 114, -15, 6. -2, 2, 7. 3, 3 {2x-y=1x+y=5 Możliwe odpowiedzi: 1. -1, 0, 2. -3, 12, 3. -5, -4, 4. 2, 3, 5. 114, -15, 6. -2, 2, 7. 3, 3 {-x+2y=4x-4y=-5 Możliwe odpowiedzi: 1. -1, 0, 2. -3, 12, 3. -5, -4, 4. 2, 3, 5. 114, -15, 6. -2, 2, 7. 3, 3 {4x+5y=44x-5y=6 Możliwe odpowiedzi: 1. -1, 0, 2. -3, 12, 3. -5, -4, 4. 2, 3, 5. 114, -15, 6. -2, 2, 7. 3, 3 {-x+y=1x-2y=3 Możliwe odpowiedzi: 1. -1, 0, 2. -3, 12, 3. -5, -4, 4. 2, 3, 5. 114, -15, 6. -2, 2, 7. 3, 3 {3x-4y=-142x+5y=6 Możliwe odpowiedzi: 1. -1, 0, 2. -3, 12, 3. -5, -4, 4. 2, 3, 5. 114, -15, 6. -2, 2, 7. 3, 3 {x-y=0x+y=6 Możliwe odpowiedzi: 1. -1, 0, 2. -3, 12, 3. -5, -4, 4. 2, 3, 5. 114, -15, 6. -2, 2, 7. 3, 3
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
ReHmcpLSdE2dL1
Ćwiczenie 2
Która para liczb spełnia układ równań 5x+2y=3-4x-0,5y=2?
Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. -1, 4, 2. -1,-4, 3. 1, 4, 4. 1,-4
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RGBoqAomGFSzN1
Ćwiczenie 3
Która para liczb spełnia układ równań 2x-6+4y+3=y-x--x+1-25-2y=-17?
Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 2, -2, 2. 2, 2, 3. -2, 2, 4. -2, -2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R18sekVswIAhZ2
Ćwiczenie 4
Sprawdź, czy podana para liczb jest rozwiązaniem danego układu równań. Zaznacz wszystkie takie pary. Możliwe odpowiedzi: 1. -y-x=12x-3y=28, 5, -6, 2. 2x-y=-7y=1-x, -2, 3, 3. -4x-y=-153y-7x=7, 2, -7, 4. x-2y=-122y-x=4, -4, -4, 5. 2x-y=23x-1+2y-1=8, 3, 2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RVzp63JrE4Lzt2
Ćwiczenie 5
Sprawdź, który układ równań spełnia para liczb -4, 15. Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 12x-10y=66x-15y=-1, 2. -3x+5y=9x+5y=-3, 3. 312x+25y=-910y-3x=14
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 6

Zapisz układ dwóch równań z dwiema niewiadomymi, którego rozwiązaniem jest podana para liczb

  1. 4, 6

  2. -2, -5

  3. 0, 9

  4. -3, 0

  5. -1, 4

RLsa2rxgdYAgB
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R4TRBdf42Cgji21
Ćwiczenie 7
Przeciągnij i upuść układy równań do odpowiednich grup. Układy, które nie mają rozwiązań Możliwe odpowiedzi: 1. {2x+y=1x-y=0, 2. {x+y=42x+2y=9, 3. {2x+2y=72x+2y=-7, 4. {x+y=42x+2y=8, 5. {x+y=1x+y=0, 6. {3x+5y=10-3x-5y=-10, 7. {x+y=0x-y=0, 8. {3x+y=16x+2y=2, 9. {2x+2y=72x-2y=7 Układy, które mają jedno rozwiązanie Możliwe odpowiedzi: 1. {2x+y=1x-y=0, 2. {x+y=42x+2y=9, 3. {2x+2y=72x+2y=-7, 4. {x+y=42x+2y=8, 5. {x+y=1x+y=0, 6. {3x+5y=10-3x-5y=-10, 7. {x+y=0x-y=0, 8. {3x+y=16x+2y=2, 9. {2x+2y=72x-2y=7 Układy, które mają nieskończenie wiele rozwiązań Możliwe odpowiedzi: 1. {2x+y=1x-y=0, 2. {x+y=42x+2y=9, 3. {2x+2y=72x+2y=-7, 4. {x+y=42x+2y=8, 5. {x+y=1x+y=0, 6. {3x+5y=10-3x-5y=-10, 7. {x+y=0x-y=0, 8. {3x+y=16x+2y=2, 9. {2x+2y=72x-2y=7
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RnuJbJ0lM2Hhl2
Ćwiczenie 8
Zaznacz wszystkie zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Układ równań x+y=3x-y=3 jest układem oznaczonym., 2. Układ równań x+y=32x+2y=6 jest układem nieoznaczonym., 3. Układ równań x+y=32x+2y=3 jest układem oznaczonym, 4. Układ równań x+y=3x-y=3 jest układem nieoznaczonym., 5. Układ równań x+y=32x+2y=6 jest układem oznaczonym., 6. Układ równań x+y=32x+2y=6 jest układem sprzecznym.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1OIniznlq0jK2
Ćwiczenie 9
Zaznacz wszystkie zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Układ równań x+y=3x+y=-3 jest układem sprzecznym., 2. Układ równań x+y=32x+2y=3 jest układem sprzecznym., 3. Układ równań x+y=3x-y=3 jest układem sprzecznym., 4. Układ równań x+y=3x+y=-3 jest układem oznaczonym., 5. Układ równań x+y=3x+y=-3 jest układem nieoznaczonym., 6. Układ równań x+y=32x+2y=3 jest układem nieoznaczonym.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1ewg382HYytf2
Ćwiczenie 10
Które z podanych układów równań są sprzeczne? Zaznacz wszystkie prawidłowe odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. 2a+3b=12a+3b=-1, 2. a-6b=2-a+6b=2, 3. x-3y=5-x+3y=5, 4. 24x-16y=912x-8y=9, 5. x+2y=3-x-2y=-3, 6. 2a+4b=8a+2b=4
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1IHhGsu2CFGo2
Ćwiczenie 11
Które z podanych układów równań są sprzeczne? Zaznacz wszystkie prawidłowe odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. 3x-4y=26x-8y=5, 2. 6x-2y=5-2y+6x=4, 3. -3y+3x=13y-3x=1, 4. 4a-7b=124a-7b=21, 5. x+3y=12x-3y=12, 6. 5x-7y=04x+7y=18
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R6xCjlt824hkL2
Ćwiczenie 12
Które z podanych układów równań są nieoznaczone? Zaznacz wszystkie prawidłowe odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. 2a+3b=1-2a-3b=-1, 2. a+6b=2a+6b=2, 3. x+3y=-5-x-3y=5, 4. 24x-16y=912x-8y=4,5, 5. 24x-16y=912x-8y=9, 6. 4a-7b=124a-7b=24
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Rs2EgT5QgkpZU2
Ćwiczenie 13
Które z podanych układów równań są nieoznaczone? Zaznacz wszystkie prawidłowe odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. 36x-24y=276x-4y=4,5, 2. 6x-2y=5-2y+6x=5, 3. y+3x=-13y+9x=-3, 4. 4a-7b=1214b-8a=-24, 5. y+3x=13y+x=3, 6. 2a+4b=8a+2b=16
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RBTPTTca9i9Uy2
Ćwiczenie 14
Które z podanych układów równań są oznaczone? Zaznacz wszystkie prawidłowe odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. 2a+3b=1-2a+3b=-1, 2. a-6b=2a+6b=2, 3. x+3y=5-x+3y=5, 4. y+3x=13y+x=1, 5. 24x-16y=912x-8y=9, 6. 6x-2y=5-2y+6x=4, 7. 4a-7b=124a-7b=21
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1Utu4p5JDZQ82
Ćwiczenie 15
Które z podanych układów równań są oznaczone? Zaznacz wszystkie prawidłowe odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. y+3x=13y+x=1, 2. 3x+3y=15-3x+2y=10, 3. x=3yx+y=4, 4. y=-7xx+y=-6, 5. x+3y=5-x-3y=5, 6. x+3y=5-x-3y=-5, 7. x+3y=1-x-3y=2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RKQwedpJatZpy2
Ćwiczenie 16
Jaki jest układ równań 2x-7y=-3-2x-7y=-3? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. oznaczony, 2. nieoznaczony, 3. sprzeczny
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RNrpf3UIHKLyQ2
Ćwiczenie 17
Jaki jest układ równań -2x+7y=-32x-7y=3? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. nieoznaczony, 2. oznaczony, 3. sprzeczny
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R65ea7WHzsCnF2
Ćwiczenie 18
Jaki jest układ równań -2x+7y=-32x-7y=-3? Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. sprzeczny, 2. nieoznaczony, 3. oznaczony
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RsmW05hA9IdDo2
Ćwiczenie 19
Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej tak, aby otrzymany układ równań z dwiema niewiadomymi był sprzeczny. Układ x-8y=6a-8y=-5
jest sprzeczny dla a= 1. 4b, 2. 5, 3. x.
Układ 2a-4b=3-2a+x=3
jest sprzeczny dla x= 1. 4b, 2. 5, 3. x.
Układ 6x+8y=12-3x-4y=b
jest sprzeczny dla b= 1. 4b, 2. 5, 3. x.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ro6zZrlGzHEQQ2
Ćwiczenie 20
Uzupełnij równości, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej tak, aby otrzymany układ równań z dwiema niewiadomymi był nieoznaczony. Układ 2a+3b=5-2a+x=-5
jest nieoznaczony dla x= 1. -4x, 2. 64, 3. -3b.
Układ 20x+35y=10a-7y=-2
jest nieoznaczony dla a= 1. -4x, 2. 64, 3. -3b.
Układ 13x-9y=3226x-18y=b
jest nieoznaczony dla b= 1. -4x, 2. 64, 3. -3b.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 21

Z podanych równań wybierz takie, aby otrzymać układ nieoznaczony.

R1T8uw8UR73Ur
1. Układ 2x-6y=10 jest nieoznaczony, jeżeli w miejsce kropek wstawimy
równanie 1. x-3y=5, 2. -x+3y=5, 3. x-3y=-5, 4. x+3y=5, 5. -x-3y=5.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RHEL9d8gssSq3
2. Układ -12x+3y=1 jest nieoznaczony,
jeżeli w miejsce kropek wstawimy równanie 1. 2x+12y=-4, 2. 2x-12y=-4, 3. -2x-12y=-4, 4. -2x+12y=-4.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1JPwIH9EGL3Z
3. Układ 5x-y=-3 jest nieoznaczony,
jeżeli w miejsce kropek wstawimy równanie 1. 15x-3y=-9, 2. -15x-3y=-9, 3. 15x-3y=9, 4. 15x+3y=-9, 5. -15y+3y=-9.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 22

Z podanych równań dobierz drugie równanie tak, aby otrzymany układ był sprzeczny.

R1cF1Od59L72X
1. Układ 2x-6y=10 jest sprzeczny,
jeżeli w miejsce kropek wstawimy równanie 1. x-3y=-5, 2. x-3y=5, 3. -x-3y=5, 4. -x+3y=-5.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Rw3jEOjrD1S3U
2. Układ -12x+3y=1 jest sprzeczny,
jeżeli w miejsce kropek wstawimy równanie 1. -2x-12y=-4, 2. 2x+12y=-4, 3. 2x-12y=4, 4. 2x-12y=-4.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RPH8SZFlLFfDA
3. Układ 5x-y=-3 jest sprzeczny,
jeżeli w miejsce kropek wstawimy równanie 1. -15x-3y=-9, 2. 15x+3y=-9, 3. 15x-3y=9, 4. 15x-3y=-9.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 23

Wybierz spośród podanych równań z dwiema niewiadomymi dwa równania, tak aby otrzymany układ równań był:

  1. oznaczony,

  2. nieoznaczony,

  3. sprzeczny.

Rozważ wszystkie możliwości.

  1. x-4y=3

  2. -x+4y=-3

  3. 2x+4y=6

  4. 2x-8y=6

  5. 2x+4y=-6

RnhyCff61ditd
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R126CsMzpplkQ3
Ćwiczenie 24
Dopasuj wyrażenia algebraiczne, które należy wstawić w miejsce kropek, aby układ równań -2x+7y=5=-10 był nieoznaczony i takie wyrażenie, aby ten układ był sprzeczny. Uzupełnij odpowiedzi, przeciągając w luki odpowiednie wyrażenia lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. W miejsce kropek należy wstawić wyrażenie 1. 2x-7y, 2. 2x-14y, 3. 2x-9y, 4. 2x-5y, 5. 4x-12y, 6. 4x-14y, aby układ był nieoznaczony. W miejsce kropek należy wstawić wyrażenie 1. 2x-7y, 2. 2x-14y, 3. 2x-9y, 4. 2x-5y, 5. 4x-12y, 6. 4x-14y, aby układ był sprzeczny.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.