Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Graniastosłupy

Graniastosłup prosty
Definicja: Graniastosłup prosty

Graniastosłup prosty to taka figura przestrzenna, która ma

  • dwie podstawy będące jednakowymi wielokątami,

  • ściany boczne będące prostokątami.

Graniastosłupy mogą w podstawie mieć różne figury płaskie. Na przykład:

  • trójkąty (równoramienne, równoboczne, prostokątne, itp.),

  • czworokąty (trapezy, romby, kwadraty, itp.),

  • sześciokąty.

Nazwa graniastosłupa zależy od wielokąta, będącego jego podstawą.

Prostopadłościan i sześcian są przykładami graniastosłupów prostych.

W każdym graniastosłupie można wyróżnić kilka ważnych elementów.

RoZ0IAyj7sutP
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
1
Pokaż ćwiczenia:
Ważne!

Wzór na pole powierzchni całkowitej graniastosłupa prostego,
w którym mamy n – kąt w podstawie jest postaci:

Pc=2·Pp+n·Pb,

gdzie Pp oznacza pole podstawy, a Pb pole ściany bocznej.

Ważne!

Wzór na objętość prostopadłościanu jest postaci:

V=abc,

gdzie ab to wymiary podstawy, a c to wysokość bryły.

Ostrosłupy

Ostrosłup
Definicja: Ostrosłup

Ostrosłup to taki wielościan, którego podstawą jest dowolny wielokąt, a ściany boczne są trójkątami o wspólnym wierzchołku.

Ostrosłupy mogą w podstawie mieć różne figury płaskie. Na przykład:

  • trójkąty (równoramienne, równoboczne, prostokątne, itp.),

  • czworokąty (trapezy, romby, kwadraty, itp.),

  • sześciokąty.

Nazwa ostrosłupa zależy od wielokąta, będącego jego podstawą.

W każdym ostrosłupie można wyróżnić kilka ważnych elementów.

R1K2Cy9zDkrwc
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RmtQItkWNwNep1
Ćwiczenie 1
Rozstrzygnij, czy zdanie jest prawdziwe, czy fałszywe. Możliwe odpowiedzi: 1. Każdy prostopadłościan ma cztery ściany boczne i 12 krawędzi., 2. W każdym prostopadłościanie dwie ściany są kwadratami, a pozostałe prostokątami.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1DKzB6JecPVS1
Ćwiczenie 2
Krawędź sześcianu ma długość 4 cm.
Zaznacz, ile wynosi suma długości wszystkich krawędzi sześcianu. Możliwe odpowiedzi: 1. 48 cm, 2. 24 cm
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1IQDK26ZcSVL1
Ćwiczenie 3
Krawędź sześcianu ma długość 4 cm. Zaznacz, ile wynosi pole powierzchni tego sześcianu. Możliwe odpowiedzi: 1. 96 cm2, 2. 64 cm2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1LWc0nrjioAZ1
Ćwiczenie 4
Łączenie par. Rozstrzygnij, czy zdanie jest prawdziwe, czy fałszywe. Zaznacz właściwą odpowiedź. Graniastosłup sześciokątny ma 12 wierzchołków i 12 krawędzi bocznych.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Graniastosłup o podstawie ośmiokąta ma 16 wierzchołków i 9 ścian.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 5

Rysunek przedstawia siatkę graniastosłupa. Oblicz obwód podstawy tego graniastosłupa.

RXlvXHR7yTfgf1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R11XWWkoFme4n
Obwód podstawy graniastosłupa Tu uzupełnij cm.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R10N0SDjlf8Vh
Ćwiczenie 5
Oblicz sumę długości wszystkich krawędzi graniastosłupa o wysokości równej 7cm, który w podstawie ma trójkąt prostokątny o przyprostokątnych długości 3cm4cm oraz przeciwprostokątnej długości 5cm, a następnie zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 52cm, 2. 40cm, 3. 31cm, 4. 60cm
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R7tXNN1x2sInm2
Ćwiczenie 6
Czy istnieje graniastosłup, który ma 18 ścian i 48 krawędzi? Jeżeli tak, to zaznacz jego nazwę. Możliwe odpowiedzi: 1. , 2. , 3. , 4. , 5.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 7
R1YXnEmZGzmKL
Skrzynkę balkonową o długości 64 cm, szerokości 22 cm i wysokości 17 cm pomalowano z zewnątrz farbą. Jaką powierzchnię pomalowano? Pomiń grubość desek, z których wykonano skrzynkę. Uzupełnij zdanie, przeciągając w lukę odpowiednią liczbę lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Pomalowano powierzchnię 1. 4332, 2. 4342, 3. 4334, 4. 4432 cm2.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RcPREk0mTjlhQ2
Ćwiczenie 8
Prostopadłościenny pojemnik na mąkę ma wymiary: 10 cm × 10 cm × 18 cm.
Zaznacz wszystkie zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Pojemnik ma pojemność większą niż 1,5 litra a mniejszą niż 2 litry., 2. Skoro 1 kg mąki możemy przesypać do 7 szklanek o pojemności 250 cm3, to 1 kg mąki zmieści się w tym pojemniku., 3. Pojemnik ma pojemność 1800 l., 4. Gdy zmniejszymy każdy z wymiarów pojemników o połowę, to objętość również zmniejszy się o połowę.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R830SyDy5ZpDj2
Ćwiczenie 9
Długość basenu w kształcie prostopadłościanu jest równa 25 m, szerokość 10 m, a głębokość jest wszędzie taka sama i równa 160 cm. Ile m3 wody mieści się w tym basenie? Wybierz odpowiedź spośród podanych. Możliwe odpowiedzi: 1. 400   , 2. 612 , 3. 40000 , 4. 8532
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 10

Mała sztabka złota ma kształt prostopadłościanu o wymiarach i masie przedstawionych w tabeli. Oblicz, ile gramów waży cm3 złota. Podaj wynik zaokrąglony do jedności.

Wymiary

Długość

103,8 mm

Grubość

10 mm

Szerokość

50 mm

Masa sztabki

1000 g

RV20gHvXK0DPb
Uzupełnij zdanie, przeciągając w lukę odpowiednią liczbę lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Około 1. 15, 2. 22, 3. 18, 4. 19 g.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 11

Figura A składa się z jednakowych sześcianów o krawędzi 2 cm, a figura B składa się z jednakowych prostopadłościanów o wymiarach 1 cm×1 cm×2 cm.

Rom8JSeiz9vFg1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Oblicz, o ile cm3 większą objętość ma figura A.

RyVidmiAHeZGN
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
ROmwQ2GtctmSf
Ćwiczenie 11
Figura A składa się z sześciu jednakowych sześcianów o krawędzi 2 cm, a figura B składa się z siedmiu jednakowych prostopadłościanów o wymiarach 1 cm×1 cm×2 cm. O ile cm3 większą objętość ma figura A? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. O 34cm3., 2. O 20cm3., 3. O 50cm3., 4. O 14cm3.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 12
RbH9GViCP4IlN1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Na podstawie rysunku rozstrzygnij, które zdania są prawdziwe. Zaznacz je.

R12QxJTrHXdYc
Możliwe odpowiedzi: 1. Rysunek przedstawia ostrosłup sześciokątny., 2. Figura przestrzenna przedstawiona na rysunku ma 7 wierzchołków i 6 krawędzi., 3. Figura przestrzenna przedstawiona na rysunku ma 7 wierzchołków i 12 krawędzi., 4. Rysunek przedstawia ostrosłup dwunastokątny.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 13
R15EkuxVrklr8
Graniastosłup czworokątny o podstawie kwadratu o boku długości 6 cm i sześcian o krawędzi 12 cm mają jednakowe pola powierzchni. Oblicz wysokość graniastosłupa. Wysokośc graniastosłupa wynosi Tu uzupełnij .
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RwBju2UlWfhob2
Ćwiczenie 14
Pole powierzchni i objętość tego samego sześcianu wyrażone są taką samą liczbą. Jaka to liczba? Wskaż poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 27 , 2. 64 , 3. 125 , 4. 216
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RAe7DtwLy1dNX3
Ćwiczenie 15
Ostrosłup ma cztery ściany i wszystkie krawędzie równej długości. Suma długości wszystkich krawędzi jest równa 30 cm. Jaka jest długość krawędzi tego ostrosłupa? Uzupełnij zdanie, przeciągając w lukę odpowiednią liczbę lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Długość krawędzi tego ostrosłupa wynosi 1. 5, 2. 3, 3. 6, 4. 4 cm.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 16
RT3bDB29z7n15
Sala lekcyjna w kształcie prostopadłościanu ma wymiary: długość 10 m, szerokość 6 m i wysokość 3,20 m. W sali tej są drzwi o wymiarach 1,20 m × 2 m i trzy okna o wymiarach 2 m × 1,80 m. Ściany tej sali (bez sufitu) będą dwukrotnie malowane farbą, której litr farby wystarcza na pomalowanie 12 m2 powierzchni. Jaką najmniejszą ilość puszek farby trzeba kupić, jeżeli jest ona sprzedawana w pięciolitrowych opakowaniach? Uzupełnij poniższe zdanie, wpisując w lukę odpowiednią liczbę. Potrzeba co najmniej Tu uzupełnij puszki.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.