Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

W tym materiale zawarte są informacje na temat wycinka i odcinka koła. Poznasz definicje, podstawowe pojęcia z nimi związane oraz zależności zachodzące pomiędzy wycinkiem i odcinkiem koła.

Wycinek koła

RN0ZFtSJaGW1i1
Animacja przedstawia które figury możemy nazywać wycinkami koła.
Wycinek koła
Definicja: Wycinek koła

Wycinkiem koła (wycinkiem kołowym) nazywamy część tego koła ograniczoną łukiem i ramionami kąta środkowego.

R1SmLWd3ctIi51
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!

Kąt środkowy α wyznacza w kole dwa wycinki kołowe.

Przykład 1

W kole o promieniu 10 wyznaczony jest wycinek koła przez kąt środkowy o mierze 60°. Obliczymy pole tego wycinka.

Kąt o mierze 60° stanowi 60°360°=16 kąta pełnego. Pole wycinka koła wyznaczonego przez ten kąt jest taką samą częścią pola całego koła. Stanowi więc 16 pola całego koła:

P=16πr2
P=16·π·102
P=1623π.

Pole wycinka koła jest równe 1623π.

Przykład 2

Kąt środkowy w okręgu o promieniu 6 ma miarę 72°. Oblicz długość łuku wyznaczonego przez ten kąt.

R1KvThkWtegqu1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Obliczamy, że kąt 72° stanowi 72°360°=15 część kąta pełnego. Szukana długość łuku LW jest więc równa 15 długości okręgu:

LW=15·2πr
LW=2,4π.

Długość łuku wyznaczonego przez wycinek koła jest równa 2 , 4   π.

Zauważmy, że wycinek koła stanowi taką samą cześć koła, jaką częścią kąta pełnego jest kąt środkowy wyznaczający ten wycinek. Podobnie długość łuku wyznaczonego przez ten wycinek jest taką samą częścią długości okręgu, jaką częścią kąta pełnego jest kąt środkowy wyznaczający ten wycinek.

Ważne!

Pole PW wycinka koła wyznaczonego w kole o promieniu r przez kąt środkowy o mierze α jest równe

PW=α360°·πr2.
Ważne!

Długość łuku LW, wyznaczonego na okręgu o promieniu r przez kąt środkowy o mierze α, jest równa

LW=α360°·2πr.
Przykład 3

Kąt środkowy w kole o promieniu 18 cm ma miarę 240°. Oblicz długość łuku wyznaczonego przez ten kąt. Wynik zaokrąglij do części dziesiątych.

Korzystamy ze wzoru na długość łuku wyznaczonego przez wycinek koła. Do wzoru podstawiamy:

α=240°
r=18 cm
LW=α360°·2πr
LW=240°360°·2π·18
LW=24π
LW75,4 cm.

Długość łuku wyznaczonego przez ten wycinek wynosi około 75,4 cm.

Przykład 4

W kole o promieniu 27 dm kąt środkowy ma miarę 160°. Oblicz pole wycinka koła wyznaczonego przez ten kąt.

Korzystamy ze wzoru na pole wycinka koła. Do wzoru podstawiamy α=160°r=27 dm:

PW=α360°·πr2
PW=160°360°·π·272
PW=324·π
PW1017,36 dm2.

Pole wycinka koła jest równe około 1017,36 dm2.

1
Ćwiczenie 1

Podziel koło na równe części, przypominające Yin – Yang.

Wykaż, że w każdym przypadku otrzymane części mają równe pola.

ReoUz2gRRtZzf11
W aplecie zamieszczono rysunek okręgu, na którym zaznaczono trzy punkty A, B oraz S. S jest środkiem koła. Na równej wysokości z punktem S na okręgu po lewej stronie zaznaczono punkt A i naprzeciwko zaznaczono punkt B. Punkt A i S połączone są łukiem, który jest górną połową okręgu o promieniu równym połowie długości między tymi punktami. Punkty S i B połączone są łukiem, który stanowi dolną połowę okręgu o promieniu równym długości połowie odległości pomiędzy punktem S i B. Po lewej stronie znajduje się komentarz do apletu o treści: W antycznej filozofii chińskiej, yin i yang to dwie uzupełniające się siły, dwie przeciwności. Yang oznacza światło słoneczne, biel, lato; Yin to zachmurzenie, czerń, zima. Siły yang i yin, będące w ciągłym ruchu, powodują powstawanie wszystkiego, co nas otacza. Korea przyjęła yin‑yang za symbol flagowy swoich linii lotniczych Korean Airliners.W drugim etapie apletu animowany jest opisany rysunek yin‑yang z zaznaczonym środkiem S. Górna część symbolu jest obracana w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara do momentu aż pokryje się z dolną częścią symbolu. Komentarz do tego etapu: Widać, że obie figury Yin yang są przystające. Wystarczy jedną z nich obrócić wokół środka koła o 180 stopni lub przekształcić w symetrii środkowej względem środka koła. Animacje pozwalają uruchomić i zatrzymać dwa przyciski play oraz pauzy. W ostatnim etapie apletu przedstawiona jest pusta przestrzeń. Na początku widnieje komentarz z treścią : Ying Yang można przedstawić również jako podział koła odpowiednimi łukami na skończoną ilość figur o równych polach. Można udowodnić, że ich pola są równe.Pod komentarzem mamy suwak który oznaczony jest on literą n. Suwak można ustawiać od zera do dziesięciu i jego wartości zmieniają się co jeden. Na początku suwak ustawiony jest na zero. Każde przesunięcie powoduje powstanie opisanego w komentarzu podziału. Na przykład dla n równego 4 rysunek okręgu podzielono na cztery równych części, przypominające yang i yin. Z wcześniej oznaczonego punktu A poprowadzono niewielkie półkole wybrzuszone do góry. Z końca półkola poprowadzono wybrzuszony do dołu łuk biegnący do wcześniej oznaczonego punktu B. Z punktu A poprowadzono jeszcze cztery takie półkola o coraz większym promieniu, a z ich końców poprowadzono coraz krótsze łuki do punktu B. W ten sposób dokonano podziału okręgu na cztery równe części.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

W aplecie zamieszczono rysunek okręgu, na którym zaznaczono trzy punkty A, B oraz S. S jest środkiem koła. Na równej wysokości z punktem S na okręgu po lewej stronie zaznaczono punkt A i naprzeciwko zaznaczono punkt B. Punkt A i S połączone są łukiem, który jest górną połową okręgu o promieniu równym połowie długości między tymi punktami. Punkty S i B połączone są łukiem, który stanowi dolną połowę okręgu o promieniu równym długości połowie odległości pomiędzy punktem S i B. Po lewej stronie znajduje się komentarz do apletu o treści: W antycznej filozofii chińskiej, yin i yang to dwie uzupełniające się siły, dwie przeciwności. Yang oznacza światło słoneczne, biel, lato; Yin to zachmurzenie, czerń, zima. Siły yang i yin, będące w ciągłym ruchu, powodują powstawanie wszystkiego, co nas otacza. Korea przyjęła yin‑yang za symbol flagowy swoich linii lotniczych Korean Airliners.W drugim etapie apletu animowany jest opisany rysunek yin‑yang z zaznaczonym środkiem S. Górna część symbolu jest obracana w kierunku przeciwnym do wskazówek zegara do momentu aż pokryje się z dolną częścią symbolu. Komentarz do tego etapu: Widać, że obie figury Yin yang są przystające. Wystarczy jedną z nich obrócić wokół środka koła o 180 stopni lub przekształcić w symetrii środkowej względem środka koła. Animacje pozwalają uruchomić i zatrzymać dwa przyciski play oraz pauzy. W ostatnim etapie apletu przedstawiona jest pusta przestrzeń. Na początku widnieje komentarz z treścią : Ying Yang można przedstawić również jako podział koła odpowiednimi łukami na skończoną ilość figur o równych polach. Można udowodnić, że ich pola są równe.Pod komentarzem mamy suwak który oznaczony jest on literą n. Suwak można ustawiać od zera do dziesięciu i jego wartości zmieniają się co jeden. Na początku suwak ustawiony jest na zero. Każde przesunięcie powoduje powstanie opisanego w komentarzu podziału. Na przykład dla n równego 4 rysunek okręgu podzielono na cztery równych części, przypominające yang i yin. Z wcześniej oznaczonego punktu A poprowadzono niewielkie półkole wybrzuszone do góry. Z końca półkola poprowadzono wybrzuszony do dołu łuk biegnący do wcześniej oznaczonego punktu B. Z punktu A poprowadzono jeszcze cztery takie półkola o coraz większym promieniu, a z ich końców poprowadzono coraz krótsze łuki do punktu B. W ten sposób dokonano podziału okręgu na cztery równe części.

Odcinek koła

Rf5tTdUai8qS1
Animacja przedstawia które figury możemy nazywać odcinkami koła.
Odcinek koła
Definicja: Odcinek koła

Odcinkiem koła (odcinkiem kołowym) nazywamy część koła odciętą przez cięciwę wraz z tą cięciwą.

R1Chwr4pF1VVU1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Każda cięciwa wyznacza dwa odcinki koła. Średnica dzieli koło na dwa półkola.

Ważne!

Cięciwa ograniczająca odcinek koła wyznacza kąt środkowy α. Ramiona tego kąta ograniczają łuk okręgu.

R1Na66FbQcvQq1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!

Pole odcinka koła jest różnicą pola wycinka koła wyznaczonego przez kąt α i pola trójkąta, którego bokami są promienie okręgu i cięciwa.

Przykład 5

Odcinek koła wyznaczony jest przez kąt środkowy o mierze 120° i cięciwę długości 83. Oblicz pole odcinka.

R1WuSZrVbg61Z1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Przyjmijmy oznaczenia takie, jak na rysunku. Wtedy trójkąt ABD jest trójkątem prostokątnym, w którym kąt DAB ma miarę 60° (jako połowa kąta 120°).

Naprzeciw kąta o mierze 60° leży przyprostokątna długości 43 (jako połowa cięciwy). Korzystając z własności trójkąta prostokątnego o kątach 90°, 60°, 30°, stwierdzamy, że AD=4AB=8.

Obliczamy pole wycinka koła o promieniu r=AB=8 wyznaczonego przez kąt środkowy o mierze 120°

PW=120°360°·π·82
PW=643π.

Obliczamy pole trójkąta ABC

PΔ=12·BC·AD
PΔ=12·83·4
PΔ=163.

Pole odcinka koła jest równe różnicy pola wycinka i pola trójkąta ABC.

P=PW-PΔ
P=643π163.

Pole odcinka koła jest równe 2113π163.

1
Ćwiczenie 2

Nazwijmy niebieską figurę na rysunku „figurą sercową”.

Zastanów się, w jaki sposób powstała ta figura.

Sprawdź, że pole figury sercowej jest równe πr2.

RRfo4N2gXTtrO1
W aplecie przedstawiono rysunek okręgu, na którym zaznaczono środek S oraz poziomą średnicę AB. Następnie poprowadzono prostopadłą średnicę do średnicy AB, której górny kraniec jest oznaczony literą C. W trzecim etapie apletu połączone zostały punkty A B C tworząc trójkąt o podstawie równej średnicy A B oraz wysokości S C, która jest promieniem rozważanego okręgu. Na podstawie znanego twierdzenia wiadomo, że trójkąt A B C jest prostokątny. Na przyprostokątnych trójkąta A B C które traktowane są jako średnice, zbudowane zostały dwa przystające okręgi o środkach w punktach O 1 i O2. W kolejnym kroku został zakreślony łuk A E B o promieniu C A i środku w punkcie C, który zawiera się w kole o średnicy AB. Punkt E leży na prostopadłej średnicy do średnicy AB pod środkiem okręgu S. Obszar zawarty między tym łukiem a łukiem A K C i B L C, gdzie K jest punktem leżącym na okręgu o środku O1 oraz L jest punktem leżący na okręgu o środku w punkcie O 2 ma kształt przypominający serce. W przedostatnim etapie animacji tabletu pokazuje się możliwość odczytania miary pól figur. Po zaznaczeniu tej możliwości dowiadujemy się, że pole figury sercowej jest równe 542,06 oraz pole koła o promieniu SA również równy jest 542, 06. W ostatnim etapie pojawia się możliwość zmiany położenia punktu B leżącego na okręgu o promieniu SA. Wówczas pole figury sercowej i pole koła o promieniu SA zmniejsza się lub powiększa odpowiednio z powiększającym lub zmniejszającym się promieniem. Bez względu na wielkość promienia obydwie miary pola są takie same.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RJKeRilyKQhD5
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

W aplecie przedstawiono rysunek okręgu, na którym zaznaczono środek S oraz poziomą średnicę AB. Następnie poprowadzono prostopadłą średnicę do średnicy AB, której górny kraniec jest oznaczony literą C. W trzecim etapie apletu połączone zostały punkty A B C tworząc trójkąt o podstawie równej średnicy A B oraz wysokości S C, która jest promieniem rozważanego okręgu. Na podstawie znanego twierdzenia wiadomo, że trójkąt A B C jest prostokątny. Na przyprostokątnych trójkąta A B C które traktowane są jako średnice, zbudowane zostały dwa przystające okręgi o środkach w punktach O 1 i O2. W kolejnym kroku został zakreślony łuk A E B o promieniu C A i środku w punkcie C, który zawiera się w kole o średnicy AB. Punkt E leży na prostopadłej średnicy do średnicy AB pod środkiem okręgu S. Obszar zawarty między tym łukiem a łukiem A K C i B L C, gdzie K jest punktem leżącym na okręgu o środku O1 oraz L jest punktem leżący na okręgu o środku w punkcie O 2 ma kształt przypominający serce. W przedostatnim etapie animacji tabletu pokazuje się możliwość odczytania miary pól figur. Po zaznaczeniu tej możliwości dowiadujemy się, że pole figury sercowej jest równe 542,06 oraz pole koła o promieniu SA również równy jest 542, 06. W ostatnim etapie pojawia się możliwość zmiany położenia punktu B leżącego na okręgu o promieniu SA. Wówczas pole figury sercowej i pole koła o promieniu SA zmniejsza się lub powiększa odpowiednio z powiększającym lub zmniejszającym się promieniem. Bez względu na wielkość promienia obydwie miary pola są takie same.

1
Ćwiczenie 3

Długość boku kwadratu jest równa 16.

Na bokach kwadratu rysujemy księżyce Hipokratesa. Zapoznaj się z poniższym apletem przedstawiającym wspomniane księżyce.

R178Rs8gfw4Pm1
W aplecie przedstawiono rysunek lunuli kwadratowej. Na bokach kwadratu A B C D zbudowano cztery półokręgi o średnicy równej długości boku rozważanego kwadratu. Na kwadracie A B C D został również opisany okrąg. Obszar ograniczony łukami półokręgów oraz łukiem okręgu opisanego na kwadracie tworzy cztery księżyce zwane lunulą kwadratową. Obok rysunku znajduje się możliwość pokazania miar pól figur. Pole jednego księżyca lunuli jest równe 64, a pole kwadratu jest równe 256. Treść komentarza dotycząca miar pól figur jest następująca: Co dostrzegasz. Postaw odpowiednią hipotezę.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Figurę utworzoną z tych księżyców nazwiemy lunulą (Luna po łacinie to Księżyc).

Oblicz pole jednej z części lunuli oraz pole lunuli, jeżeli bok kwadratu jest równy a.

Porównaj to pole z polem kwadratu. Co zauważasz?

Na kwadracie o boku 16 opisano okrąg. Na środku boku kwadratu zaznaczono punkt A. Następnie narysowano okrąg o środku w punkcie A o promieniu długości 8. Wówczas powstała figura składająca się z dwóch łuków okręgu przypomina księżyc, zwana lunulą. Oblicz jej pole.

RIiMsLC7xjG7Q
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
1
Ćwiczenie 4

Lunula trójkątna powstaje na bazie trójkąta prostokątnego równoramiennego.

R1614RnkWxztx1
W aplecie przedstawiono rysunek lunuli trójkątnej. Na bazie trójkąta prostokątnego równoramiennego A B C zostały wykreślone dwa łuki. Pierwszy łuk o środku w punkcie C i promieniu CA równym CB ora drugi łuk o środku w punkcie S, gdzie S jest środkiem przeciwprostokątnej A B i promieniu SA równym SB. Wówczas obszar pomiędzy tymi łukami przypominający kształtem księżyc zwany jest lunulą trójkątną. Obok rysunku znajduje się możliwość pokazania miar pól figur. Pole księżyca lunuli jest równe 11,98638400823, a pole trójkąta A B C jest równe tyle samo. Treść komentarza dotycząca miar pól figur jest następująca: Jaką hipotezę możesz postawić? Spróbuj ją udowodnić.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Przyjrzyj się, jak powstaje lunula trójkątna i wykonaj podobną konstrukcję.

R31nTWPOpcEC41
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
  1. Oblicz pole połowy kwadratu (czyli pole trójkąta prostokątnego równoramiennego).

  2. Oblicz pole lunuli.

  3. Porównaj te pola. Co zauważasz?

Na trójkącie prostokątnym równoramiennym o dłucgościach boków 62, 62, 12 opisano okrąg. Następnie na przeciwprostokątnej zaznaczono punkt A , który dzieli ją na dwie równe części. Następnie narysowano okrąg o środku w punkcie A o długości 6. W ten sposób powstała lunula trójkątna. Oblicz jej pole.

RRqEMNMsg6gTY
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 5

Koło o środku w punkcie S i promieniu równym 6 podzielono na jednakowe części. Następnie zamalowano na zielono niektóre z części – jak na rysunku. Oblicz pole zaznaczonych na zielono części tego koła, a następnie dopasuj prawidłowe wyniki.

R16GTcymAA92K1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RKh1U8xnO52qd
Uzupełnij zdania, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. a) Pole zaznaczonej na zielono części pierwszej figury wynosi 1. 6,85π, 2. 8,55π, 3. 25π, 4. 27π, 5. 14π, 6. 4,5π, 7. 6π, 8. 18π, 9. 4,45π, 10. 6,75π.
b) Pole zaznaczonej na zielono części drugiej figury wynosi 1. 6,85π, 2. 8,55π, 3. 25π, 4. 27π, 5. 14π, 6. 4,5π, 7. 6π, 8. 18π, 9. 4,45π, 10. 6,75π.
c) Pole zaznaczonej na zielono części trzeciej figury wynosi 1. 6,85π, 2. 8,55π, 3. 25π, 4. 27π, 5. 14π, 6. 4,5π, 7. 6π, 8. 18π, 9. 4,45π, 10. 6,75π.
d) Pole zaznaczonej na zielono części czwartej figury wynosi 1. 6,85π, 2. 8,55π, 3. 25π, 4. 27π, 5. 14π, 6. 4,5π, 7. 6π, 8. 18π, 9. 4,45π, 10. 6,75π.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 6

Koło o środku w punkcie S ma promień równy 4. Oblicz pole pomalowanego na zielono wycinka tego koła.

RQS6dZt45n5cy1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RDTa4lUCYqr6a
Uzupełnij zdania, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. a) Pole pomalowanego na zielono wycinka pierwszej figury wynosi 1. 6π, 2. 83π, 3. 4π, 4. 83π, 5. 53π, 6. 53π, 7. 53π, 8. 8π, 9. 83π.
b) Pole pomalowanego na zielono wycinka drugiej figury wynosi 1. 6π, 2. 83π, 3. 4π, 4. 83π, 5. 53π, 6. 53π, 7. 53π, 8. 8π, 9. 83π.
c) Pole pomalowanego na zielono wycinka trzeciej figury wynosi 1. 6π, 2. 83π, 3. 4π, 4. 83π, 5. 53π, 6. 53π, 7. 53π, 8. 8π, 9. 83π.
d) Pole pomalowanego na zielono wycinka czwartej figury wynosi 1. 6π, 2. 83π, 3. 4π, 4. 83π, 5. 53π, 6. 53π, 7. 53π, 8. 8π, 9. 83π.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R2nBNREGmmOU92
Ćwiczenie 7
Oblicz pole koła, a następnie uzupełnij zdania, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Wycinek koła wyznaczony przez kąt środkowy o mierze 120° ma pole równe 3π, więc pole tego koła wynosi 1. 8π, 2. 9π, 3. 6π, 4. 5π, 5. 4π, 6. 10π. Wycinek koła wyznaczony przez kąt środkowy o mierze 72° ma pole równe π, więc pole tego koła wynosi 1. 8π, 2. 9π, 3. 6π, 4. 5π, 5. 4π, 6. 10π.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R130zCVdg6vgB2
Ćwiczenie 8
W okręgu o promieniu 12 cm zaznaczono łuk wyznaczony przez kąt środkowy o mierze α. Wyznacz długość tego łuku, a następnie uzupełnij zdania, przeciągając w luki odpowiednie liczby lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Jeżeli łuk jest wyznaczony przez kąt α=40°, to długość tego łuku wynosi 1. 113π , 2. 223π , 3. 14π , 4. 16π , 5. 213π , 6. 513π , 7. 623π , 8. 123π  cm.Jeżeli łuk jest wyznaczony przez kąt α=20°, to długość tego łuku wynosi 1. 113π , 2. 223π , 3. 14π , 4. 16π , 5. 213π , 6. 513π , 7. 623π , 8. 123π  cm.Jeżeli łuk jest wyznaczony przez kąt α=240°, to długość tego łuku wynosi 1. 113π , 2. 223π , 3. 14π , 4. 16π , 5. 213π , 6. 513π , 7. 623π , 8. 123π  cm.Jeżeli łuk jest wyznaczony przez kąt α=100°, to długość tego łuku wynosi 1. 113π , 2. 223π , 3. 14π , 4. 16π , 5. 213π , 6. 513π , 7. 623π , 8. 123π  cm.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 9

Kwiatek składa się z czterech jednakowych płatków i środka w kształcie koła. Płatek ma kształt wycinka koła wyznaczonego przez kąt środkowy o mierze 45° w kole o promieniu 9. Środkowe koło ma promień równy 9. Oblicz pole powierzchni kwiatka. Wynik podaj z dokładnością do 0,1.

R1ICfKNO1UB201
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1H9O2bnYA5SN
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 10

Które z linii mają tę samą długość? Zaznacz prawidłową odpowiedź.

RMCLnZzJhvCu11
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RN3IlRT255pjQ
Możliwe odpowiedzi: 1. IIII, 2. IIIV, 3. IIIII, 4. IIV
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RHM4MhQlzoiFb
Tomek posiada 80 cm z którego musi wykonać wycinek koła o kącie środkowym 30° i promieniu równym 24 cm. Ile drutu mu pozostanie jeśli przyjmujemy, że π=3,14. Zaznacz prawidłową odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 19,44 cm, 2. 18,44 cm, 3. 20 cm, 4. 17,86 cm
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 11

Oblicz długość łuku w okręgu o promieniu 4, wyznaczonego przez kąt środkowy α.

RRWB57KPTHYZp1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RKLEHoEVULGOL
Możliwe odpowiedzi: 1. 179π, 2. 259π, 3. 139π, 4. 219π
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 12

W kole o środku w punkcie S i promieniu 7,25 poprowadzono cięciwy ABCB. Cięciwa AB ma długość 10,5.

Oblicz sumę pól odcinków koła wyznaczonych przez te cięciwy. Wynik podaj z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.

R1EWnhOUWmtvY1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R9vPqzJh4f0bf
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1MXHcOiLK1UF2
Ćwiczenie 13
Kąt środkowy w kole ma miarę 144°. Długość łuku wyznaczonego przez ten kąt jest równa 1,2π. Zaznacz wszystkie zdania prawdziwe. Możliwe odpowiedzi: 1. Średnica tego koła jest równa 3., 2. Długość okręgu ograniczającego to koło jest równa 3., 3. Pole koła jest równe 9π., 4. Pole tego wycinka jest równe 0,9π.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 14

Wykaż, że pole zaznaczonej na zielono lunuli jest równe polu trójkąta ABC.

R1cLlzMKdtuU61
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RpYNlCCdu5jGY
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R13l1XPyBfkBO2
Ćwiczenie 15
Jaki promień ma koło, w którym wycinkowi o polu 6π odpowiada kąt o mierze 60°? Uzupełnij odpowiedź, wpisując w lukę odpowiednią liczbę. Odpowiedź: Koło ma promień Tu uzupełnij.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1IRLSpnlnuJL2
Ćwiczenie 16
Jaki promień ma okrąg, w którym kąt środkowy o mierze 12° jest oparty na łuku o długości 2π? Uzupełnij odpowiedź, wpisując w lukę odpowiednią liczbę. Odpowiedź: Promień okręgu wynosi Tu uzupełnij.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 17

Narysuj koło o promieniu 6. Zamaluj część tego koła o polu 30π.

RJyapfz7Elnd1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Dane jest koło o promieniu 6. Oblicz na jakim kącie środkowym należy wyznaczyć wycinek tego koła, aby jego pole wynosiło 30π.

3
Ćwiczenie 18

Oblicz pole odcinka kołowego wyznaczonego w kole o promieniu 5 przez cięciwę łączącą końce dwóch prostopadłych do siebie promieni.

R1eLgM3cjoqmm
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 19

Narysuj dowolny okrąg. Na okręgu zamaluj łuk stanowiący:

  1. 34 długości okręgu,

  2. 16 długości okręgu,

  3. 1112 długości okręgu.

R1ZgQgOeZjwVq
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Dany jest pewien okrąg. Określ jaka musi być miara kąta środkowego α, aby łuk wyznaczony przez ten kąt miał długość:

  1. 34 długości okręgu,

  2. 16 długości okręgu,

  3. 1112 długości okręgu.

R13lujueafYOM3
Ćwiczenie 20
Uzupełnij zdania, przeciągając w luki odpowiednie wyrazy lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Średnica koła wyznacza dwa 1. jednakowe, 2. trzy, 3. dwa, 4. cztery, 5. różne odcinki kołowe.
Kąt środkowy α wyznacza w kole 1. jednakowe, 2. trzy, 3. dwa, 4. cztery, 5. różne wycinki kołowe.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 21

Udowodnij, że średnica dzieli koło na dwa przystające odcinki kołowe.

R1Pv7CD1JYs5a
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RFDtXB9PY4kgq
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RaVlByOn0VYgC3
Ćwiczenie 22
Zaznacz, jaką miarę ma kąt środkowy oparty na łuku stanowiącym 18 długości okręgu. Możliwe odpowiedzi: 1. 60°, 2. 45°, 3. 90°, 4. 120°
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 23

W kole zaznaczono dwa wycinki kołowe o równych polach. Wykaż, że wycinki te wyznaczone są przez kąty środkowe o jednakowych miarach.

Ryzg4MzhxwKD8
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.