R1RiTsM2xqKeu1
Zorientowany poziomo fragment czarno‑białej ilustracji Michała Elwiro Andriollego do czwartej księgi „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza przedstawiającej koncert Wojskiego na rogu. Scena rozgrywa się w gęstym lesie w czasie polowania. Tytułowy bohater zajmuje centralne miejsce pośród dwóch grup słuchaczy stojących po lewej i prawej stronie, za nimi nadchodzą inni, wyłaniając się z drzew stanowiących tło sceny. Wojski zajął miejsce na podwyższeniu, gdyż na tle potężnego pnia dębu góruje ponad stłoczonymi uczestnikami polowania. Stoi w rozkroku, w jasnych spodniach, wpuszczonych w wysokie opinające łydki buty z cholewami. Odchylił się nieco do tyłu, z prawą dłonią wspartą na boku w miejscu, gdzie krzyżują się dwa pasy. Jeden szerszy z dużą klamrą, z podwieszoną przy lewym boku szablą, spina krótki myśliwski kubrak i drugi przechodzący skosem od prawego ramienia przez pierś. Na nim zawisa ładownica z przyborami do strzelby. Wąsata twarz ukazana prawym półprofilem nieco od dołu. Do lewego kącika ust przytknięty cienki koniec rogu, który wygina się w kształt litery "s", trzymany jest w lewej dłoni na prawo od wysokiej czapki konfederatki. Na Wojskiego i jego najbliższe otoczenie pada ostre światło. Wydobywa z tłumu po lewej sylwetki dwóch wąsatych starszych mężczyzn w ciepłych futrzanych czapkach, z których bliższy, odziany w ciepły kożuszek założył ręce na piersi, pochylił zasłuchany głowę ku swemu towarzyszowi. Na jego zwróconej prawym półprofilem twarzy widać ukontentowanie dźwiękami instrumentu. Bliżej na pierwszym planie u dołu nieco ukazana od pasa nad krawędzią grafiki, jeszcze jedna mocno oświetlona postać w tej grupie. Pochylony ku środkowi ilustracji wąsaty szlachcic w wysokiej konfederatce z kwadratowym zwieńczeniem. Jego ukazana profilem zacieniona twarz kontrastuje z prawą rozświetloną słońcem nogawką spodni Wojskiego. Z lewej pierwszy plan zamyka postać w cieniu. Odchylony z kolei do tyłu, ukazany prawym bokiem z opuszczoną strzelbą trzymaną pod pachą, starszy szczupły myśliwy bez brody i wąsów, ale za to z prostymi bokobrodami, ubrany na zachodnią modłę w czapkę z długim daszkiem. W grupie po prawej pośród szarych postaci oświetlona jasno głowa i pierś niezbyt starego mężczyzny w angielskiej dżokejskiej czapce z daszkiem ocieniającym górną część pozbawionej zarostu twarzy. To Hrabia. Na jego tle, stojący przy krawędzi ilustracji, zwrócony lewym profilem całkiem młody mężczyzna z wąsikiem pod nosem. To Tadeusz. Przyciętą poniżej ucha czuprynę okrywa mu przekrzywiona konfederatka. Bliżej w cieniu wąsaty szlachcic ukazany tyłem ze skręconą mocno w lewo głową ukazaną półprofilem, prawą z szeroko rozpostartych rąk obejmuje w pasie Tadeusza, a lewą swego sąsiada zamykającego grupę od środka ilustracji. To postać na pierwszym planie ze strzelbą pod pachą, odwrócona do widza tyłem. Jej twarzy nie widać, gdyż zwrócona jest ku grającemu. Na tle nóg Wojskiego opuszczona lufa strzelby stojącego tyłem myśliwego spina obie grupy, wskazując to, co je w to miejsce przywiodło i stanowi przyczynek do koncertu.
Ilustracja do IV księgi Pana Tadeusza
Źródło: Michał Elwiro Andriolli, 1882 r., domena publiczna.
Polecenie 1

Czy zdarzyło ci się słuchać muzyki granej na żywo, na przykład na koncercie, festynie lub ulicznego grajka? Jaką muzykę wykonywano i na jakich instrumentach? Zapisz odpowiedź tutaj lub w zeszycie.

RTlg3ycTpOyYO
(Uzupełnij).
Polecenie 1

Czy zdarzyło ci się słuchać muzyki wykonywanej na żywo? Opisz swoje wrażenia. Zapisz odpowiedź tutaj lub w zeszycie.

RfwUNVbsUzbxP
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 1

W jednej kolumnie przedstaw argumenty za tym, że muzyka na żywo bardziej oddziałuje na słuchaczy. W drugiej – że większy wpływ na odbiorców wywiera muzyka odtwarzana z różnych nośników.

R17OU21XA3qfK
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 1

Przedstaw argumenty za tym, że muzyka na żywo bardziej oddziałuje na słuchaczy. W drugiej – że większy wpływ na odbiorców wywiera muzyka odtwarzana z różnych nośników.

Rhf2mJ10FHK6X
(Uzupełnij).

O autorze

Adam Mickiewicz18551798
R11t9Bu8AuQcX
Adam Mickiewicz
Źródło: Wikimedia Commons, Jan Mieczkowski, domena publiczna.

Adam Mickiewicz

Jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego romantyzmu01romantyzmu. Wraz z Juliuszem Słowackim
i Zygmuntem Krasińskim uznawany za wieszcza narodowego, czyli twórcę natchnionego. Był pisarzem, poetą, jak też działaczem politycznym i wykładowcą akademickim. Do jego dzieł należą m.in.: zbiór ballad Ballady i romanse, poemat Grażyna, dramaty romantyczne Dziady cz. I, II, III, IV, powieść poetycka Konrad Wallenrod, utwór poetycki o wymowie politycznej Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego, epopeja Pan Tadeusz.

Ćwiczenie 2

Przeczytaj fragment Pana Tadeusza Adama Mickiewicza. Ustal, na jakim instrumencie grał Wojski. Zapisz swoją odpowiedź.

Rs6aZvWF2NatM
(Uzupełnij).
Księga IV (fragment)Adam Mickiewicz
Adam Mickiewicz Księga IV (fragment)

Natenczasj0000008RCB6v21_000tp001Natenczas Wojski chwycił na taśmie przypięty
Swój róg bawoli, długi, cętkowany, kręty
Jak wąż boa, oburącz do ust go przycisnął,
Wzdął policzki jak banię, w oczach krwią zabłysnął,
Zasunął wpół powieki, wciągnął w głąb pół brzucha
I do płuc wysłał z niego cały zapas ducha,
I zagrał: róg jak wicher, wirowatym dechem
Niesie w puszczę muzykę i podwaja echem.
Umilkli strzelcy, stali szczwaczej0000008RCB6v21_000tp002szczwacze zadziwieni
Mocą, czystością, dziwną harmoniją pienij0000008RCB6v21_000tp003pieni.
Starzec cały kunszt, którym niegdyś w lasach słynął,
Jeszcze raz przed uszami myśliwców rozwinął;
Napełnił wnet, ożywił knieje i dąbrowy,
Jakby psiarnię w nie wpuścił i rozpoczął łowy.
Bo w graniu była łowów historyja krótka:
Zrazu odzew dźwięczący, rześki: to pobudka;
Potem jęki po jękach skomlą: to psów graniej0000008RCB6v21_000tp004psów granie;
A gdzieniegdzie ton twardszy jak grzmot: to strzelanie.

Tu przerwał, lecz róg trzymał; wszystkim się zdawało,
Że Wojski wciąż gra jeszcze, a to echo grało.

Zadął znowu; myśliłbyś, że róg kształty zmieniał
I że w ustach Wojskiego to grubiał, to cieniał,
Udając głosy zwierząt: to raz w wilczą szyję
Przeciągając się, długo, przeraźliwie wyje,
Znowu jakby w niedźwiedzie rozwarłszy się garło,
Ryknął; potem beczenie żubra wiatr rozdarło.

Tu przerwał, lecz róg trzymał; wszystkim się zdawało,
Że Wojski wciąż gra jeszcze, a to echo grało.
Wysłuchawszy rogowej arcydzieło sztuki,
Powtarzały je dęby dębom, bukom buki.

Dmie znowu: jakby w rogu były setne rogi,
Słychać zmieszane wrzaski szczwania, gniewu, trwogi,
Strzelców, psiarni i zwierząt; aż Wojski do góry
Podniósł róg, i tryumfu hymn uderzył w chmury.

Tu przerwał, lecz róg trzymał; wszystkim się zdawało,
Że Wojski wciąż gra jeszcze, a to echo grało.
Ile drzew, tyle rogów znalazło się w boru,
Jedne drugim pieśń niosą jak z choru do choru.
I szła muzyka coraz szersza, coraz dalsza,
Coraz cichsza i coraz czystsza, doskonalsza,
Aż znikła gdzieś daleko, gdzieś na niebios progu!

unikatowy_nr_id_wpisu_01 Źródło: Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, Wrocław 2015, s. 128–130.
Polecenie 2

Wysłuchaj dźwięku rogu myśliwskiego.

RWPd4hOcMZ1uZ
Audio. Na nagraniu słychać dźwięk rogu myśliwskiego.
Polecenie 2

Wyszukaj w dostępnych źródłach i zapisz, do jakiego rodzaju instrumentów zaliczamy róg myśliwski.

R1Tg1LoFX4xcA
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 3

Określ, jaki koncert został opisany w tekście i z jakiej okazji był wykonywany.

RP97nrZbEosu8
(Uzupełnij).
R32lgDAdKlXKi
Kazimierz Alchimowicz Wojski z rogiem
Źródło: Wikimedia Commons, 1907 r., olej na płótnie, Fundacja Sztuki w Wilnie, Litwa, domena publiczna.
RWrVvADJ8sDKf
Franciszek Kostrzewski Polowanie
Źródło: Franciszek Kostrzewski, Muzeum Narodowe w Kielcach, domena publiczna.
Ćwiczenie 4

Opisz róg Wojskiego, wykorzystując epitety, porównania i przenośnie zawarte w tekście.

RIyQHwwILxS7h
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 5

Określ, jaką postawę przyjmuje Wojski podczas gry na rogu. Co świadczy o jego wirtuozerii, czyli mistrzostwie i fantazji w grze na instrumencie? Użyj odpowiednich cytatów. Zapisz swoją odpowiedź tutaj lub w zeszycie.

R17lV2OKtJQYa
(Uzupełnij).
1
Ćwiczenie 6

Wymień poniżej niezwykłe dźwięki, które udało się wyczarować Wojskiemu na rogu.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 7

Określ, w jaki sposób otoczenie reagowało na grę Wojskiego.

RtFuCNkwFzcLw
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 8
RBaTzVeF2lk3p1
zadanie interaktywne
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 9

Wymień nazwy zwierząt, których odgłosy naśladuje Wojski w czasie gry na rogu.

Rtlut91PJgsL9
(Uzupełnij).
Ćwiczenie 10

Podaj przykłady słownictwa myśliwskiego, które znajdują się w przytoczonym fragmencie Pana Tadeusza, a następnie poszukaj w różnych źródłach ich wyjaśnień.

RY6AYjy1tDgs1
Słowniczek myśliwego.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 11

Podaj przykłady słownictwa myśliwskiego, które znajdują się w przytoczonym fragmencie Pana Tadeusza, a następnie poszukaj w różnych źródłach ich wyjaśnień.

R1YzF0JSdcDOS
(Uzupełnij).
RZLV34oMBDzQ2
Ćwiczenie 11
Przyporządkuj synonimy słów: „harmonia” i „arcydzieło” do odpowiedniej kategorii. harmonia Możliwe odpowiedzi: 1. spokój, 2. cud, 3. zgranie, 4. zgodność, 5. wyjątek, 6. skarb, 7. opanowanie, 8. spójność, 9. porozumienie, 10. jednomyślność, 11. perła, 12. wybitne dzieło, 13. rzadkość, 14. porządek, 15. zestrojenie, 16. okaz, 17. dzieło sztuki, 18. równowaga, 19. osobliwość, 20. fenomen arcydzieło Możliwe odpowiedzi: 1. spokój, 2. cud, 3. zgranie, 4. zgodność, 5. wyjątek, 6. skarb, 7. opanowanie, 8. spójność, 9. porozumienie, 10. jednomyślność, 11. perła, 12. wybitne dzieło, 13. rzadkość, 14. porządek, 15. zestrojenie, 16. okaz, 17. dzieło sztuki, 18. równowaga, 19. osobliwość, 20. fenomen
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 3

Zredaguj zaproszenie na koncert Wojskiego, mistrza gry na rogu.

R19EJGWnRsr5g
(Uzupełnij).
Polecenie 4

Posłuchaj dowolnego utworu instrumentalnego i opisz – poniżej lub w zeszycie – co sobie wyobrażasz i jakich doznajesz emocji. Określ, czy muzyka ta kryje w sobie jakąś historię.

RmXc8HRHsrZs0
(Uzupełnij).
Polecenie 4

Zredaguj notatkę na temat koncertu Wojskiego.

R13Lw7sGQ26hu
(Uzupełnij).
j0000008RCB6v21_000tp001
j0000008RCB6v21_000tp002
j0000008RCB6v21_000tp003
j0000008RCB6v21_000tp004
01