Sejm bez tajemnic

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej

W Polsce przedrozbiorowej miejscem obrad Sejmu były siedziby królewskie. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku zaczęto szukać nowego, samodzielnego gmachu dla odradzającego się polskiego sejmu. Brano pod uwagę kilka siedzib, jednak ostatecznie postanowiono zaadoptować budynek dawnej średniej szkoły żeńskiej Instytutu Aleksandryjsko‑Maryjskiego przy ul. Wiejskiej w Warszawie. Ta antypolska szkoła została kilka lat wcześniej ewakuowana do Rosji.

Rozpoczęto przebudowę budynku i już 10 lutego 1919 roku odbyło się w nim pierwsze posiedzenie Sejmu II Rzeczypospolitej, kilka dni później uchwalano Małą Konstytucję, a Józefowi Piłsudskiemu przyznano tytuł Naczelnika Państwa.

W 1925 roku rozpoczęła się rozbudowa budynku sejmu według projektu Kazimierza Skórewicza. Dobudowano amfiteatralną Salę Posiedzeń oraz Dom Poselski.

Wojna poważnie uszkodziła sejmowe zabudowania, nieznacznie ucierpiał jedynie Dom Poselski. Do końca 1947 roku wyburzono XIX‑wieczne budynki i odbudowano Salę Posiedzeń.

Zaprojektowanie nowego kompleksu sejmowego powierzono znanemu architektowi, Bohdanowi Pniewskiemu. W latach 1949‑1952 powstały nawiązujące do architektury renesansu budynki obłożone białym piaskowcem.

Pomnik Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej

Zwiedzanie budynku Sejmu powinno rozpoczynać oddanie hołdu żołnierzom Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego. Usytuowanie pomnika w pobliżu parlamentu podkreśla ciągłość państwa polskiego, którego najważniejsze instytucje, pomimo okupacji, ani na jeden dzień nie przerwały swojej działalności. Abstrakcyjna forma pomnika – wysoki na 32 metry obelisk – nie narzuca jednej interpretacji. Każdy może pokusić się o własną. Dumnie wygląda na nim kotwica, znak Polski Walczącej, który w czasie okupacji i powstania dodawał otuchy, był świadectwem Polski, która się nie poddała. Obok, na wykonanych ze strzegomskiego marmuru tablicach umieszczono nazwy wszystkich instytucji i przywódców Polski Podziemnej.

Laski marszałkowskie

Tuż przy wejściu do Sejmu znajduje się gablota z dawnymi laskami marszałkowskimi. Miały one od zawsze dwojakie przeznaczenie: z jednej strony symboliczne – jako znak władzy i godności marszałka, z drugiej strony praktyczne – uderzając laską w podłogę, marszałek starał się uspokoić zbyt rozdyskutowanych posłów. „Dzień cały nieszczęśliwy był, bo trzy laski marszałkowskie złamały się, gdy nimi bił o ziemię, aby się uciszyli” – opisywał pisarz i publicysta Stanisław Konarski w dziele „O skutecznym rad sposobie”. Nic więc dziwnego, że tak niewiele lasek zachowało się do naszych czasów. Dziś trzykrotne uderzenie laską marszałkowską w podłogę otwiera i zamyka obrady Sejmu i Senatu. Obok gabloty znajduje się tablica upamiętniająca wizytę papieża Jana Pawła II w polskim parlamencie 11 czerwca 1999 roku.

Sala Kolumnowa - wejście

Ta olbrzymia, prostokątna sala o powierzchni 600mIndeks górny 2² nazwę zawdzięcza dwóm rzędom kolumn. Zachwyca niezwykłą posadzką zdobioną rozetami z wielobarwnych marmurów i ich odbiciem w postaci stiukowych ozdób na suficie. Charakterystycznym elementem wnętrza są kryształowe kandelabry. Po przywróceniu senatu w 1989 roku przez dwa lata Sala Kolumnowa była miejscem obrad izby wyższej parlamentu.

Tablice pamiątkowe

Z drugiej strony hallu (na pierwszym piętrze) znajdują się tablice ku czci poległych w czasie II wojny światowej parlamentarzystów: „Sejm Rzeczypospolitej oddaje głęboki hołd swoim poprzednikom, posłom II Rzeczypospolitej, którzy oddali życie za Polskę”. Na sąsiedniej ścianie znajduje się tablica upamiętniająca marszałka Sejmu, Macieja Płażyńskiego i 18 parlamentarzystów, zginęli tragicznie w katastrofie smoleńskiej.

Sala Posiedzeń - transmisje tv

Z prawej strony sejmowego balkonu (stojąc przodem do mównicy) ulokowali się operatorzy telewizyjni. To z tego miejsca najczęściej filmowane są debaty poselskie. Wyjście najbliższymi drzwiami przenosi nas w strefę niemal całkowicie opanowaną przez dziennikarzy. Tu na kanapie czekają oni na wypowiedzi posłów, konferencje prasowe, przygotowują relacje. To najlepszy punkt obserwacyjny, pozwala dostrzec, czy korytarzem sejmowym lub głównym wejściem wchodzi poseł, którego wypowiedź w tym dniu byłaby interesująca. Do budynku Senatu można przejść okazałym korytarzem. Po obu jego stronach usytuowane są sale, w których obradują komisje sejmowe. Noszą one imiona marszałków Sejmu: Wojciecha Trąmpczyńskiego, Ignacego Daszyńskiego, Macieja Rataja. W górnym hallu, przy barierce, organizowane są konferencje prasowe, najczęściej ad hoc, w celu skomentowania wydarzenia, odniesienia się do zarzutów. Posłowie mają wówczas za plecami wspaniałą panoramę. Widać przestrzeń podzieloną smukłymi kolumnami, charakterystyczną marmurową posadzkę, okazałe schody z ozdobną balustradą zakończoną mosiężną poręczą w kształcie węża.

Sala Posiedzeń

Sala Posiedzeń powstawała przez niemal trzy lata, od maja 1925 r. do marca 1928 r. Projektant Kazimierz Skórewicz doglądał wykonania wszystkich szczegółów wystroju. Kształt sali, zdobiące ją marmury, imponujące kolumny podtrzymujące sklepienie i wspaniały sufit ze świetlikiem najlepiej podziwiać właśnie z wysokości pierwszego piętra, czyli z balkonu dla gości i dziennikarzy. Warto powędrować na miejsce przeznaczone dla prezydenta RP (usytuowane z lewej strony, jeśli stoimy przodem do mównicy). Tu zasiada pierwsza osoba w państwie, kiedy przysłuchuje się ważnym debatom lub słucha przemówień zaproszonych gości, na przykład w 1994 roku Billa Clintona, prezydenta Stanów Zjednoczonych, a w czerwcu 1999 roku - papieża Jana Pawła II.

Sala Posiedzeń - wejście dla rządu

Przedstawiciele rządu mogą obserwować obrady Sejmu z niewielkiego podwyższenia. Ich ławy znajdują się blisko mównicy z lewej strony (jeśli stoimy do niej przodem), tak aby mogli szybko się na niej znaleźć oraz odpowiedzieć na pytania i interpelacje posłów.

Sala Posiedzeń - fotel Marszałka

Marszałek kieruje pracami Sejmu, stoi na straży jego godności i praw. Miejsce, które zajmuje w Sali Posiedzeń, odzwierciedla jego wyjątkową pozycję, a przy tym umożliwia ogarnięcie wzrokiem całej sali, będąc jednocześnie widocznym dla wszystkich posłów.

Sala Posiedzeń - ławy sejmowe

Fotele, stoły, mównicę i balustradę wykonano z drewna dębowego według projektów Stefana Sienickiego, płaskorzeźby na mównicy zaprojektował Aleksander Żurakowski. Z bliska łatwo dostrzec, jak rzetelnie i pieczołowicie zostały wykonane wszystkie meble Sali Posiedzeń.

Stanowiska dziennikarzy

W górnym hallu, przy barierce, organizowane są konferencje prasowe, najczęściej ad hoc, w celu skomentowania wydarzenia, odniesienia się do zarzutów. Posłowie mają wówczas za plecami wspaniałą panoramę. Widać przestrzeń podzieloną smukłymi kolumnami, charakterystyczną marmurową posadzkę, okazałe schody z ozdobną balustradą, zakończoną mosiężną poręczą w kształcie węża.

Sejm Dzieci i Młodzieży

Od ponad dwudziestu lat, raz do roku, 1 czerwca w Dzień Dziecka, władzę w Sejmie przejmuje młode pokolenie. Sejm Dzieci i Młodzieży także składa się z 460 posłów (16 województw otrzymuje liczbę mandatów proporcjonalną do liczby uczniów w gimnazjach i liceach). Obrady odbywają się w Sali Posiedzeń, jednak wcześniej, zgodnie z obowiązującymi procedurami, młodzi „parlamentarzyści” przygotowują w komisjach sejmowych projekt uchwały.

Frekwencja w wyborach w latach 2015‑2020:

2018 - Wybory samorządowe: 54,9% (I tura), 48,83% (II tura)

2019 - Wybory parlamentarne: 61,74%

2019 - Wybory do PE: 45,68%

2020 - Wybory prezydenckie: 64,51% (I tura), 68,18% (II tura)