Konflikty zbrojne we współczesnym świecie
Mapa przedstawia kontynent azjatycki.
Na mapie widoczne są państwa:
Chiny,
Indie,
Pakistan,
Afganistan,
Mjanma (Birma),
Bangladesz,
Sri Lanka.
Cyferkami zaznaczono tereny konfliktowe:
jedynką: część Kaszmiru, który jest zajęty przez Pakistan,
dwójką: Dżammu i Kaszmir,
trójką: część Kaszmiru, który jest zajęty przez Chiny.
Na podstawie mapy wyjaśnij:
na jakim kontynencie rozgrywa się przedstawiony konflikt,
jakie państwa są w niego zaangażowane.
Wyjaśnij, dlaczego konflikt może okazać się zagrożeniem dla bezpieczeństwa całej społeczności międzynarodowej.
Poszukaj informacji na temat, innych niż rywalizacja o Kaszmir, źródeł konfliktu w przedstawionym na mapie regionie.
Zapisz odpowiedź.
Na podstawie opisu mapy, podaj nazwę kontynentu na którym rozgrywa się przedstawiony konflikt. Wymień państwa, które są w ten konflikt zaangażowane.
Konflikty zbrojne
we współczesnym świecie
wymienić organizacje międzynarodowe stojące na straży międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa,
przedstawić cele i zasady działania Organizacji Narodów Zjednoczonych,
wyjaśnić, jaką rolę we współczesnym świecie odgrywa Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego.
rodzajów i źródeł współczesnych konfliktów zbrojnych,
sposobów rozwiązywania konfliktów i zapobiegania wojnom,
jakie są skutki współczesnych konfliktów zbrojnych.
Pojęcie konfliktu zbrojnego, sporu i wojny
Na świecie istnieje około 200 państw oraz znacznie więcej grup etnicznych, narodowych i plemiennych. Wszystkie mają swoje interesy i cele. Mogą one być albo wspólne, albo rozbieżne. Jeżeli jakąś grupę podmiotów łączą wspólne interesy i cele,
to często dochodzi między nimi do współpracy. Jeżeli zaś występują rozbieżności interesów i celów, może dojść do konfliktu.
wojna to stan walki zbrojnej między państwami; definiowana jest także jako przeciwieństwo pokoju, oznacza zerwanie stosunków pokojowych (w tym także stosunków dyplomatycznych) pomiędzy co najmniej dwoma państwami; zazwyczaj rozpoczyna się oficjalnym jej wypowiedzeniem przez jedno z państw, aczkolwiek nie zawsze przestrzeganym; charakteryzuje się wystąpieniami zbrojnymi oraz wszelkimi innymi wrogimi aktami
Już od XV wieku ukształtowały się w praktyce następujące cechy wojny:
stronami, których wojna dotyczy, są państwa,
przejście do stanu wojny nastąpiło po jej wypowiedzeniu,
doszło do zerwania stosunków dyplomatycznych,
wystąpiły (choć nie jest to warunek bezwzględnie konieczny) akty walki,
zakończeniem wojny jest zawarcie traktatu pokoju, który oznacza rozpoczęcie stosunków pokojowych.
konflikt zbrojny to sytuacja, w której między stronami doszło do użycia sił wojskowych; oznacza to, że do tej kategorii zaliczymy wszelkie przejawy walki zbrojnej
Od konfliktu zbrojnego należy odróżniać spór międzynarodowy, w którym konfrontacja między stronami prowadzona jest innymi metodami niż walka zbrojna, np. przy użyciu środków ekonomicznych, dyplomatycznych, informacyjnych.
Źródła konfliktów zbrojnych
Przyczyną konfliktów jest rozbieżność interesów i celów poszczególnych podmiotów. Jednak nie każda taka rozbieżność prowadzi do konfliktu zbrojnego. Dochodzi do niego wtedy, gdy strony nie potrafią lub nie chcą dojść do porozumienia pokojowo.
Źródeł konfliktów zbrojnych możemy poszukiwać w czynnikach ekonomicznych, politycznych lub ideologicznych. Zazwyczaj konflikty mają złożony charakter, a przyczyn ich wybuchu jest wiele. Przykładem jest kontynent afrykański, gdzie dominują spory terytorialne oraz religijne i etniczne. Sztuczny, pokolonialny charakter granic państwowych, dzielących narodowości i plemiona, stanowi poważne źródło konfliktów międzynarodowych.
Wśród przyczyn konfliktów ważne miejsce zajmują czynniki ekonomiczne,
np. dostęp do złóż ropy naftowej. Niektórzy badacze przewidują, że w przyszłości konfliktogennym bogactwem naturalnym będzie woda pitna. Do istotnych źródeł konfliktów zbrojnych zaliczymy także czynniki ideologiczne i religijne. Spór ideologiczny leżał u podstaw wielu konfliktów, w które angażowały się mocarstwa w okresie zimnej wojny. Obecnie tło wyznaniowe ma na przykład toczący się
na Bliskim Wschodzie konflikt izraelsko‑arabski. Przyczyn konfliktów możemy doszukiwać się ponadto w ingerencjach z zewnątrz, zbrojeniach czy aspiracjach mocarstw regionalnych do dominacji.
Skala i geografia konfliktów na świecie
W latach 1945–1983 miało miejsce ponad 150 wojen, w które było zaangażowanych ponad 80 państw. Statystyki pokazują, że rocznie prowadzono 12 konfliktów zbrojnych. Według opinii niektórych ekspertów, od zakończenia II wojny światowej, najdłuższy okres bez żadnego konfliktu wyniósł 26 dni. Inni twierdzą, że tylko 2–4 dni. Do 1991 r. liczba konfliktów zbrojnych wzrosła do 180.
Obecnie najwięcej konfliktów toczy się w Azji i Afryce. W tych rejonach są one bardzo krwawe i niezwykle trudno je rozwiązać. W Azji są to głównie spory między państwami o charakterze terytorialnym (np. konflikt o Kaszmir) i krwawe wojny wewnętrzne (np. wojna domowa w Syrii). Na Bliskim Wschodzie spory grożące wojną dotyczą relacji między Izraelem, a państwami arabskimi i Palestyną. Konflikty interesów Stanów Zjednoczonych, Rosji i Chin utrudniają rozwiązywanie tych problemów przy udziale Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Wyjaśnij, dlaczego konflikty interesów Stanów Zjednoczonych, Rosji i Chin utrudniają Radzie Bezpieczeństwa ONZ rozwiązywanie sporów międzynarodowych.
W Afryce toczy się wiele wojen domowych. Cechuje je duża liczba walczących stron, a głównymi ofiarami jest ludność cywilna. Na kontynencie dominują spory międzyplemienne i międzywyznaniowe. W XXI wieku wojny trwały m.in. w Demokratycznej Republice Konga, Sudanie czy Czadzie. Ich przedmiotem w Afryce są także surowce. Niezwykle poważnym źródłem przemocy w państwach azjatyckich i afrykańskich są terroryzm i radykalny islamizm. Na tle sporów i konfliktów w Azji i Afryce, spokojnymi kontynentami wydają się Ameryka Południowa i Ameryka Północna.
Przez ostatnich kilkanaście lat w Europie nie toczyły się krwawe konflikty wewnątrzpaństwowe i międzynarodowe. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu problemem były:
ruchy narodowowyzwoleńcze w Irlandii Północnej i Hiszpanii oraz towarzyszący im terroryzm,
krwawe wojny toczone na obszarze byłej Jugosławii.
Konflikty na świecie
Mapa, która przedstawia konflikty w Europie.
W legendzie mapy zaznaczono konflikty z okresem trwania. Podzielono je w następujący sposób:
konflikty międzynarodowe
konflikty wewnętrzne , z podziałem na : religijne, etniczne, społeczne, polityczne
konflikty graniczne
dążenia niepodległościowe, separatystyczne i autonomiczne
akty terrorystyczne.
Na mapie zaznaczono miejsca, w których występują konflikty o znaczeniu międzynarodowym.
Miejsca konfliktowe:
Ukraina (2014)
Krym (2014).
Na mapie zaznaczono miejsca w Europie, w których wystąpiły konflikty wewnętrzne z podziałem na religijne, etniczne, społeczne i polityczne.
Miejsca konfliktowe:
Polska (1944‑1947, 1956, 1968, 1970, 1981‑1989),
Republika Czeska (1968),
Litwa (1991), Łotwa (1991),
-Krym (od 1991, 2013‑2014),
Rumunia (1989),
Węgry (1956),
Słowenia (1991),
Niemcy (1953, budowa muru berlińskiego 1961‑1968),
Holandia (1968),
Belgia (od 1962, 1968),
Francja (1968),
Albania (1997),
Włochy (1968),
Chorwacja (1991‑1995),
Bośnia i Hercegowina (1992‑1995),
Kosowo (1998‑1999),
Grecja (1945‑1949, 2011),
Portugalia (1974),
Cypr (1974).
Na mapie zaznaczono miejsca w Europie, gdzie wystąpiły dążenia separatystyczne, autonomiczne.
Miejsca konfliktowe:
Naddniestrze (od 1991),
Korsyka (od 1975),
Katalonia (od 1914),
Baskowie (1968),
Irlandia Północna (1968).
Na mapie zaznaczono miejsca w Europie, gdzie wystąpiły konflikty graniczne.
Miejsca konfliktowe:
Macedonia (1994),
Słowenia (1963‑1971).
Na mapie zaznaczono miejsca w Europie, gdzie dokonano ataków terrorystycznych.
Miejsca zamachów terrorystycznych:
Moskwa (1999, 2002, 2004, 2010, 2011),
Mińsk (2011), Ateny (1974),
Włochy (Rzym 1978, Aldo Moro),
Norwegia (2011),
Oslo (2011),
Sztokholm (1975),
Monachium (1972),
Bolonia (1980),
Bułgaria (Burgas 2012),
Hiszpania (Madryt 2004),
Wielka Brytania (Lockerbie 1988),
Irlandia Północna (Omagh 1998).
Mapa Konflikty w Afryce.
W legendzie mapy zaznaczono konflikty z okresem trwania. Podzielono je w następujący sposób:
konflikty miedzynarodowe
konflikty wewnętrzne: religijne, etniczne, społeczne, polityczne
konflikty graniczne
dążenia niepodległościowe, separatystyczne i autonomiczne
akty terrorystyczne
rejony zagrożone atakami piratów.
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Afryki, gdzie wystąpiły konflikty o znaczeniu międzynarodowym.
Państwa :
Sudan (2005),
Sahara Zachodnia (1976),
Mauretania (2011),
Demokratyczna Republika Konga (1998‑2002),
Egipt (1966, 1967,1973),
Somalia (1977‑78, od 2005).
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Afryki, gdzie wystąpiły konflikty o charakterze wewnętrznym z podziałem na religijne, etniczne, społeczne, polityczne , graniczne.
Wystąpiły:
Egipt (2011, 2013), Dżibuti (1991‑92),
Etiopia (1973‑91),
Somalia (od 1991),
Sudan (Darfur od 2003),
Republika Środkowoafrykańska (1966‑2005, od 2013),
Tanzania (1993‑2005, 1990‑2004),
Demokratyczna Republika Konga (1960‑65, od 2005),
Libia (1969, 2011), Czad (1965‑95), Algieria (1992‑2000, 2011),
Niger (1963‑65, 1996‑99),
Czad (1965‑96), Nigeria (1967‑70, od 2000),
Dogo Nahawa (2010),
Wybrzeże Kości Słoniowej (1989‑2003, 2002‑2007),
Senegal (1980‑2004),
Angola (1975‑2002),
Zimbabwe (1965‑79),
Mozambik (1976‑95),
Republika PD. Afryki (1948‑94),
Madagaskar (1971),
Gwinea (1991‑2002).
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Afryki, gdzie dochodziło do konfliktów granicznych.
Miejsca:
Etiopia (1998‑2002),
Tanzania (1978‑79),
Sudan Południowy (od 2013),
Kongo (1994),
Libia (Strefa Aozou 1976‑1989/94),
Burkina Faso (1985), Algieria (1963),
Mauretania (1976‑78),
Namibia (1976‑88),
Gabon (1997, 2002).
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Afryki, gdzie wystąpiły dążenia niepodległościowe, separatystyczne, autonomiczne.
Miejsca:
Somalia (Somaliland od 1991),
Madagaskar (1947‑48),
Mozambik (1964‑74),
Namibia (1966‑89),
Angola (1961‑74),
Algieria (1954‑62, 1951‑56),
Sahara Zachodnia (od 1973),
Nigeria (Biafra, 1961‑74),
Demokratyczna Republika Konga (1955 -1960).
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Afryki, gdzie dokonano aktów terrorystycznych.
Miejsca:
Egipt (Luksor 1997),
Uganda (Kampala 2010),
Kenia (Nairobi 1998, 2013),
Kenia (Mombasa 2002),
Tanzania (Dar es Salaam 1998),
Komory (1996),
Angola (Luanda 2011),
Maroko ( Casablanka 2003, Marakesz 2011),
Nigeria (Kano 2012).
Na mapie zaznaczono rejony na terenie Afryki zagrożone atakami piratów.
Regiony:
wybrzeża Somalii,
Gabon,
Demokratyczna Republika Kongo,
Biafra,
Togo,
Ghana,
Wybrzeże Kości Słoniowej.
Mapa Konflikty w Azji.
W legendzie mapy zaznaczono konflikty z okresem trwania. Podzielono je w następujący sposób:
konflikty międzynarodowe
konflikty wewnętrzne: religijne, etniczne, społeczne, polityczne
konflikty graniczne
dążenia niepodległościowe, separatystyczne i autonomiczne
akty terrortstyczne
rejony zagrożone atakami piratów.
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Azji, gdzie wystąpiły konflikty międzynarodowe.
Miejsca:
Borneo (1963‑66),
Wietnam (1957‑75),
Bangladesz (1971),
Laos (1979),
Korea Północna (1950‑53),
Pakistan (1965, 1971),
Afganistan (1979‑89, od 2001),
Indie (1947),
Kuwejt (1990‑91, od 2003),
Irak (1980‑88),
Armenia (2008),
Liban (1948, 1967, 1973, 1982‑85, 2009),
Izrael (1948, 1956, 1967, 1973, 1982),
Azerbejdżan (1988‑94).
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Azji, gdzie wystąpiły konflikty o charakterze wewnętrznym:
Chiny (1945‑49, 1965‑76, 1989),
Nepal (od 1996), Mjanma/Birma (1948‑2005),
Laos (1959‑74), Kambodża (1970‑93),
Indie (od 1974), Tadżykistan (1992‑97),
Afganistan (1993‑2001), Bahrajn (2011),
Iran (1979), Jemen (1944, 2011),
Liban (2011‑2014),
Syria (od 2011),
Gruzja (1991).
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Azji, gdzie wystąpiły konflikty graniczne:
Chiny (1969), Bhutan (1962),
Kaszmir, Dżammu (1962),
ZSRS /Chiny (1969),
Jemen (1998).
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Azji, gdzie wystąpiły dążenia niepodległościowe, separatystyczne i autonomiczne:
Wietnam (1946‑54),
Filipiny (Mindanao 1969‑2001),
Iran Zachodni (1969‑2004),
Timor Wschodni (1967‑2002),
Indonezja (Dżakarta 1945‑50),
Celebes (1945‑49),
Indie (Aceh 1976‑2005, Asam od 1952),
Tybet (1950),
Chiny (Ujgurzy od 1949),
Czeczenia (1991),
Abchazja (od 1992),
Osetia Pd (od 1992),
Palestyna (od 1948).
Na mapie zaznaczono miejsca, gdzie dokonano aktów terrorystycznych:
Tokio (1995),
Filipiny (2000),
Indonezja (Balii 2002, Dżakarta 2003),
Indie (1996),
Czeczenia (Grozny 1999, 2002),
Irak (An‑Nadżaf 2003),
Izrael (2006),
Irak (Bagdad 2004, 2009, 2011, 2012).
Na mapie zaznaczono rejony zagrożone atakami piratów:
Indonezja,
Indie,
Filipiny,
Wietnam,
Południowe Chiny.
Mapa Konflikty w Ameryce Północnej i Południowej.
W legendzie mapy zaznaczono konflikty z okresem trwania. Podzielono je w następujący sposób:
konflikty międzynarodowe
konflikty wewnętrzne: religijne, etniczne, społeczne, polityczne
konflikty graniczne
dążenia niepodległościowe, separatystyczne i autonomiczne
akty terorystyczne
rejony zagrożone atakami piratów.
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Ameryki Północnej i Południowej, gdzie wystąpiły konflikty o charakterze międzynarodowym:
Kuba (Kryzys kubański 1962),
Honduras (1962),
Panama (1989‑90),
Falklandy (od 1982).
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Ameryki Północnej i Południowej, gdzie wystąpiły konflikty wewnętrzne:
Meksyk (1968, 1994‑97, od 1997),
Gwatemala (1960‑96), Kuba (1956‑59, 1961),
Dominikana (1965),
Haiti (1991‑2004),
Stany Zjednoczone (1967, 1968, 1992),
Chile (1973‑88), Argentyna (1974‑76),
Urugwaj (1963‑84),
Paragwaj (1947),
Boliwia (1952‑67, od 2003),
Peru (Świetlisty szlak od 1980),
Kolumbia (1948‑48, od 1964),
Surinam (1980‑92),
Nikaragua (1978‑79, 1981‑90),
Salwador (1981‑92),
Gwatemala (1960‑1996).
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Ameryki Północnej i Południowej, gdzie wystąpiły konflikty graniczne:
Ekwador (1981‑95),
Gujana (1970).
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Ameryki Północnej i Południowej, gdzie wystąpiły dążenia niepodległościowe, separatystyczne i autonomiczne:
Kanada (Quebec od 1960).
Na mapie zaznaczono miejsca na terenie Ameryki Północnej i Południowej, gdzie dokonano aktów terrorystycznych.:
Boston (2013),
Nowy Jork (2001),
Waszyngton (2001),
Atlanta (1996),
Oklahoma City (1985),
Kolumbia (Mitu 1998),
Peru (Lima 2003),
Argentyna (Buenos Aires 1994).
Na mapie zaznaczono rejony na terenie Ameryki Północnej i Południowej zagrożone atakami piratów:
Kostaryka,
Nikaragua,
Panama,
Kuba,
Wenezuela.
Obecnie najpoważniejszy konflikt zbrojny w Europie
wybuchł na Ukrainie w XXI wieku.
Etapy konfliktu:
konflikt o Krym
Zmiana władzy na Ukrainie (odsunięcie prorosyjskiego prezydenta) wywołała protesty części mieszkańców Krymu i wzrost separatystycznych nastrojów
na półwyspie. W 2014 r. rosyjscy żołnierze opanowali półwysep, a w przeprowadzonym referendum większość głosujących opowiedziała się
za przyłączeniem Krymu do Rosji. Wynik ten zakwestionowały organizacje międzynarodowe i część mieszkańców Krymu.konflikt na obszarze wschodniej Ukrainy
Przeciwko nowemu rządowi ukraińskiemu zaprotestowali także separatyści w obwodzie ługańskim i donieckim, którzy przy wsparciu militarnym Rosji w marcu 2014 r. zbrojnie wystąpili przeciwko Ukrainie. W odpowiedzi władze kraju rozpoczęły operację wojskową, której celem jest zlikwidowanie separatystycznych ugrupowań zbrojnych we wschodniej Ukrainie i utrzymanie integralności kraju. W rozwiązanie konfliktu zaangażowana jest Unia Europejska oraz przywódcy państw, zwłaszcza Niemiec i Francji.
Mapa przedstawiająca sytuację na Ukrainie.
Miasta ukraińskie:
Kijów,
Charków,
Słowiańsk,
Kramatorsk,
Zaporoże,
Ługańsk,
Gorłówka,
Donieck,
Mariupol,
Symferopol na Krymie.
Zgodnie z legendą mapy zaznaczono miejscowości, w których prorosyjscy separatyści okupowali lub zaatakowali budynki państwowe.
Miejscowości:
Charków,
Słowiańsk,
Kramatorsk,
Zaporoże,
Ługańsk,
Gorłówka,
Donieck,
Mariupol,
Półwysep Krymski.
Na mapie zaznaczono państwa, które sąsiadują z Ukrainą.
Państwa sąsiadujące z Ukrainą:
Białoruś
Rosja
Polska
Rumunia
Mołdawia
Słowacja
Węgry
Protesty w krajach arabskich
Mapa przedstawiająca protesty w krajach arabskich.
W legendzie mapy zaznaczono państwa, w których odbywały się protesty.
Miały one charakter:
obalenia władzy
wojny domowej
powstania zbrojnego
protestów i zmian w rządzie
masowych protestów
protestów.
Państwa arabskie, w których miały miejsce protesty:
obalenie władzy: Egipt, Tunezja, Palestyna, Libia,
wojna domowa: Libia, Syria, Irak,
protesty i zmiany w rządzie: Maroko, Jemen, Oman, Liban, Kuwet, Jordania,
masowe protesty: Algieria,
protesty: Sahara Zachodnia, Mauretania, Sudan, Arabia Saudyjska, Bahrajn.
W 2010 r. w Tunezji rozpoczęły się wydarzenia określane mianem Arabskiej Wiosny. Mieszkańcy kolejnych państw północnej Afryki protestowali przeciwko ograniczeniom wolności, łamaniu praw człowieka, korupcji i nepotyzmowi. W wielu państwach odsunięto od władzy długoletnich, znienawidzonych dyktatorów.
Wyjaśnij, dlaczego przedstawione na mapie Afryki konflikty zostały nazwane Arabską Wiosną.
Wyjaśnij pojęcie: Arabska Wiosna
W 2011 r. rozpoczął się jeden z najdramatyczniejszych konfliktów współczesnego świata - wojna domowa w Syrii. Wojska rządowe dokonały masowych egzekucji, strzelały do demonstrantów, użyły broni chemicznej. Z kolei syryjscy powstańcy byli oskarżani o powiązania z ugrupowaniami terrorystycznymi. Jednym ze skutków wojny domowej była rosnąca fala uchodźców docierająca do Europy.
Skutki konfliktów zbrojnych
Jednym z najpoważniejszych skutków konfliktów zbrojnych są straty ludnościowe. Trudno oszacować, ile w skali globalnej zginęło w nich osób. Systematycznie jednak wzrasta liczba ofiar cywilnych. Dla porównania: w I wojnie światowej ludność cywilna stanowiła 5% strat ludzkich, w II wojnie światowej – 50%, w niektórych konfliktach etnicznych w Afryce straty te wynoszą nawet 80–85%.
Do negatywnych konsekwencji konfliktów zbrojnych zaliczymy także patologie społeczne takie jak: narkomania, rozbudzona skłonność do agresji, społeczne przyzwolenie na przemoc, niekontrolowane migracje, nadmierne zbrojenia, zniszczenia i załamanie gospodarcze czy podejmowanie prób produkcji broni masowego rażenia. Duża liczba kombatantów zostaje dotknięta syndromem wojny, czyli trudną ponowną asymilacją w społeczeństwie, co doprowadza do ujawnienia się nowych patologii. Wielkim problemem pozostaje udział dzieci w wojnach (tzw. dzieci‑żołnierze) - obecnie szacuje się, że na świecie około 200 tysięcy dzieci służy z bronią w ręku.
Zmiany na mapie świata - powstanie nowych państw - np. Erytrea, rozpad Jugosławii, zmiany granic - aneksje terytoriów.
Zniszczenia wojenne - wydatki na konflikty zbrojne i wojny doprowadziły do załamania gospodarczego, a nawet utraty na zawsze dotychczasowej zajmowanej pozycji państwa; współczesne działania wojenne także - jak nigdy przedtem - niszczą środowisko naturalne człowieka.
Zmiana świadomości narodów i ich elit polityczno‑wojskowych powodują pogłębienie kompleksów narodowych, jak i utrwalenie stereotypów; pobudzają skłonność do nacjonalizmu i szowinizmu narodowego.
Jednym z najdramatyczniejszych skutków konfliktów zbrojnych jest rosnąca fala uchodźców. Do Europy ucieka coraz większa grupa ludzi, szukając ochrony przed krwawymi wojnami, biedą i głodem. Rodzi to liczne problemy i obawy.
Prawo międzynarodowe gwarantuje uchodźcom podstawową pomoc, np. nie wolno ich wydalać do państw, w których groziłoby im niebezpieczeństwo.
Przygotuj krótką notatkę w której wyjaśnisz, na jaką pomoc może liczyć uchodźca w Polsce.
Podsumowanie
Przez stulecia wojna była uznanym przez kraje sposobem rozstrzygania sporów. Dopiero w XX wieku państwa wprowadziły zakaz użycia siły w stosunkach międzynarodowych. Powołały też organizacje międzynarodowe, które ponoszą odpowiedzialność za utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Działania te nie zapobiegły jednak wojnom, i to o charakterze globalnym. Różnice interesów, spory terytorialne, walka o dominację w regionie, walka o surowce
czy problemy narodowościowe to tylko niektóre z przyczyn toczących się konfliktów. Należy mieć jednak nadzieję, że państwa, zamiast toczyć wojny, w coraz większym stopniu będą podejmowały pokojowe metody rozwiązywania sporów, takich jak negocjacje czy sądy międzynarodowe.
Wskaż, na obszarze którego terytorium - Syrii, Chorwacji, Czadu - została zorganizowana misja wojskowa polskich żołnierzy w 1992 roku.