Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

W tym materiale zawarte są przykłady, które pokazują jak obliczyć pola różnych równoległoboków. Po przeanalizowaniu zadań, możesz sprawdzić swoje umiejętności, samodzielnie wyznaczając pola kwadratów, prostokątów, równoległoboków i rombów oraz figur z nich zbudowanych .

Równoległobok
Definicja: Równoległobok

Równoległobok to czworokąt, który ma dwie pary równoległych boków.

Rpou8y7v50tBi1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!

Równoległobokami są na przykład prostokąty, kwadraty i romby.

Obliczanie pola prostokąta

Ważne!
RdZFPC58UUY2l1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Pole prostokąta o bokach długości a oraz b jest równe:

P=a·b.
1
Polecenie 1
R1egZBr2Fu1pb1
Animacja pokazuje prostokąt, którego wierzchołki leżą w punktach kratowych kratownicy. Należy zmieniając położenie wierzchołków utworzyć inny prostokąt o danym polu.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RppEauzVT7iHw
Uzupełnij długości boków prostokątów. Odpowiednie wartości wpisz w puste luki. Prostokąt o polu równym 21 cm2 ma boki długości 3 cm i Tu uzupełnij cm.Prostokąt o polu równym 24 cm2 ma boki długości 4 cm i Tu uzupełnij cm.Prostokąt o polu równym 7 cm2 ma boki długości 7 cm i Tu uzupełnij cm.Prostokąt o polu równym 35 cm2 ma boki długości 5 cm i Tu uzupełnij cm.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Przykład 1

Obliczymy pole prostokąta o przekątnej długości 61 cm, którego krótszy bok ma długość 1,1 dm.

RDPheOw7DY1Eb1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Zapisujemy szerokość prostokąta w centymetrach.

1,1 dm=11 cm.

Korzystając z twierdzenia Pitagorasa, obliczamy długość a prostokąta.

112+a2=612
121+a2=3721
a2=3600, a>0
a=60.

Obliczamy pole prostokąta.

P=11·60
P=660 cm2.

Pole prostokąta jest równe 660 cm2.

1
Przykład 2

Zapoznaj się z poniższym apletem.

REHsRSWGvWWL81
Aplet przedstawia figurę zbudowaną z dwóch pełnych i dwóch niepełnych ćwiartek koła. Zauważamy, że pełne ćwiartki po obrocie o 180 stopni dopełniają dwie niepełne ćwiartki koła i tworzą prostokąt.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Obliczymy pole przedstawionej w aplecie „parasolki”.

Zauważmy, że choć „parasolka” zbudowana jest z fragmentów koła, to jej pole można obliczyć mimo nieznajomości wzoru na pole koła.

„Parasolka” i prostokąt o bokach długości aa2 składają się z części odpowiednio do siebie przystających. O takich figurach mówimy, że są równoważne. Pola tych figur są równe.

Pole „parasolki” jest równe P=12a2.

Pole kwadratu

Kwadrat to prostokąt, którego boki są równe. Jego pole obliczamy więc podobnie jak pole prostokąta.

Ważne!
R1WAhWcYsFxBF1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Pole kwadratu o boku długości a jest równe

P=aa=a2.
1
Polecenie 2
R1bFMgCCLOZoZ1
Animacja pokazuje kwadrat, którego wierzchołki leżą w punktach kratowych kratownicy. Należy zmieniając położenie wierzchołków utworzyć kwadrat o danym polu.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1DB8QFS45LPz
Uzupełnij długości boków kwadratów. Odpowiednie wartości wpisz w puste luki. Kwadrat o polu równym 9 cm2 ma bok długości Tu uzupełnij cm.Kwadrat o polu równym 49 cm2 ma bok długości Tu uzupełnij cm.Kwadrat o polu równym 1 cm2 ma bok długości Tu uzupełnij cm.Kwadrat o polu równym 36 cm2 ma bok długości Tu uzupełnij cm.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
1
Polecenie 3
R1cVg5G6VDizN1
Animacja pokazuje kwadrat, którego wierzchołki leżą w punktach kratowych kratownicy. Należy podać pole danego kwadratu.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RCViPLYRqNHxq
Uzupełnij pola kwadratów. Odpowiednie wartości wpisz w puste luki. Kwadrat o boku długości 2 cm ma pole równe Tu uzupełnij cm2.Kwadrat o boku długości 4 cm ma pole równe Tu uzupełnij cm2.Kwadrat o boku długości 5 cm ma pole równe Tu uzupełnij cm2.Kwadrat o boku długości 8 cm ma pole równe Tu uzupełnij cm2.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Przykład 3

Pole kwadratu jest równe 49. Obliczymy długość jego przekątnej.

Obliczamy najpierw długość a boku kwadratu.

a2=49
a=7.

Długość d przekątnej obliczamy, korzystając ze wzoru na przekątną kwadratu.

d=a2
d=72.

Długość przekątnej kwadratu jest równa 72.

Pole kwadratu można obliczyć, znając długość jego przekątnej.

Ważne!
RANGYZ09CSs7b1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Pole kwadratu o przekątnej długości d jest równe

P=12d2.
2
Ćwiczenie 1

Uzasadnij prawdziwość wzoru na pole kwadratu o przekątnej długości d.

R1ArdY2475jVl
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Przykład 4

Obliczymy obwód i pole kwadratu, wiedząc, że jego przekątna jest o 1 dłuższa od boku.

R1EDl922E4r3o1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Oznaczmy: a – długość boku kwadratu. Wtedy jego przekątna d ma długość a+1.

Korzystamy ze wzoru na przekątną kwadratu.

d=a2
a2=a+1
a2-a=1
a2-1=1
a=12-1.

Usuwamy niewymierność z mianownika ułamka, rozszerzając ułamek przez 2+1 i wykonując wskazane działania.

a=12+12-12+1=2+12+2-2-1
a=2+11
a=2+1.

Obliczamy obwód kwadratu.

L=42+1.

Obliczamy pole kwadratu.

P=2+12
P=2+12+1=2+2+2+1=3+22.

Obwód kwadratu jest równy 42+1, a jego pole 3+22.

Pole równoległoboku

Zapamiętaj!
R1aRT3zsutvqi
Animacja przedstawia i uzasadnia prawdziwość wzoru na pole równoległoboku.
1
Przykład 5

Rysunek przedstawia równoległobok ABCD (w różnym położeniu) o wysokości h poprowadzonej do boku długości a.

Przekształcimy równoległobok tak, aby otrzymać prostokąt.

  • przypadek I

    R14L4G1vICPhj1
    Animacja przedstawia równoległobok A B C D o wysokości h opuszczonej na bok długości a. Drugi bok równoległoboku ma długość b. Wysokość równoległoboku poprowadzona z wierzchołka kąta rozwartego B do podstawy AD wyznacza trójkąt prostokątny A B F. Trójkąt ten przesuwamy wzdłuż podstawy a tak, że wierzchołki A i B pokrywają się z wierzchołkami D i C równoległoboku. Powstał prostokąt B C E F o bokach długości a oraz h.
    Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

  • przypadek II

    R5rBbJp57WBcr1
    Animacja przedstawia równoległobok A B C D. Poprowadzony pionowo odcinek z wierzchołka B podzielił równoległobok A B C D na trójkąt prostokątny i trapez. Przesuwamy trapez wzdłuż boku AB równoległoboku tak, że wierzchołek B trapezu pokrywa się z wierzchołkiem A równoległoboku. Powstał prostokąt o bokach równych wysokości i długości boku AB równoległoboku.
    Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

    Zauważmy, że pole równoległoboku jest równe polu wyznaczonego prostokąta.

Ważne!
R1GOqxAhdY2K81
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Pole równoległoboku o podstawie długości a i wysokości h poprowadzonej do tej podstawy jest równe

P=a·h.
Przykład 6

Stosunek długości boków równoległoboku jest równy 3:5. Obwód równoległoboku jest równy 40. Wysokość poprowadzona do dłuższego boku jest równa 6. Obliczymy długość drugiej wysokości równoległoboku.

Oznaczmy:

  • 3x (gdzie x jest liczbą dodatnią) – długość krótszego boku równoległoboku

  • 5x (gdzie x jest liczbą dodatnią) – długość dłuższego boku równoległoboku.

Obliczamy długości boków równoległoboku, korzystając z tego, że obwód równoległoboku jest równy 40.

R1PUGPtsCgq6H1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
23x+5x=40 |:2
8x=20
x=2,5
3x=3·2,5=7,5
5x=5·2,5=12,5.

Obliczamy pole równoległoboku.

P=12,5·6=75.

Pole równoległoboku możemy też obliczyć jako iloczyn krótszego boku i wysokości poprowadzonej do tego boku.

7,5·h=75
h=10.

Druga z wysokości równoległoboku jest równa 10.

Pole rombu

REEwnlBI1rcGl1
Animacja pokazuje jak należy postępować, aby z prostokątnej kartki otrzymać romb.
Zapamiętaj!
R1OcF3RImsYAC
Animacja przedstawia i uzasadnia prawdziwość wzoru na pole rombu.
1
Przykład 7

Rysunek przedstawia romb o wysokości h i boku długości a.

Przekształcimy romb tak, aby otrzymać prostokąt.

RGLnWFwSGJ4no1
Animacja przedstawia romb o boku długości a oraz wysokości h. Wysokość rombu, opuszczona z wierzchołka kąta rozwartego do podstawy, wyznacza trójkąt prostokątny. Trójkąt ten przesuwamy wzdłuż podstawy a tak, że wierzchołki rombu leżące przy sąsiednim boku pokrywają się z wierzchołkami leżącymi przy drugim sąsiednim boku. Powstał prostokąt o bokach długości a oraz h.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Zauważmy, że pole rombu jest równe polu wyznaczonego prostokąta.

Ważne!
RSKsJCS5pnsWU1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Pole rombu o wysokości h i boku długości a jest równe

P=ah.
1
Przykład 8

Rysunek przedstawia romb o przekątnych długości pq. Przekształcimy romb tak, aby otrzymać prostokąt.

RABxaFPbP7V6d1
Aplet przedstawia romb o przekątnych długości p i q. Przekątne dzielą romb na cztery jednakowe trójkąty prostokątne. Przesuwamy dwa trójkąty, mające wspólny wierzchołek tak, że ich wspólny wierzchołek pokryje się z wierzchołkiem wspólnym dwóch pozostałych trójkątów. Powstał prostokąt o bokach długości jedna druga p oraz q.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Zauważmy, że pole rombu jest równe polu wyznaczonego prostokąta.

Ważne!
RAKSngb3Gjy9u1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Pole rombu o przekątnych długości ef jest równe

P=ef2.
Przykład 9

Obwód rombu jest równy 148, a jedna z przekątnych rombu ma długość 24. Obliczymy pole rombu.

Obliczamy długość a boku rombu.

4a=148
a=37.

Przekątne rombu przecinają się pod kątem prostym. Oznaczmy E – punkt przecięcia przekątnych rombu, A, B, C, D – wierzchołki rombu. Otrzymujemy trójkąt prostokątny AED, w którym jedna z przyprostokątnych ma długość 24:2=12, a przeciwprostokątna ma długość 37.

Obliczamy długość p drugiej przyprostokątnej, czyli połowę długości drugiej przekątnej rombu.

Korzystamy z twierdzenia Pitagorasa.

RFGAOgFT0Rxml1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
p2+122=372
p2=1369-144
p2=1225
p=1225=35.

Obliczamy długość drugiej przyprostokątnej.

2p=235=70.

Znając długości przekątnych rombu, obliczamy jego pole.

P=24702
P=840.

Pole rombu jest równe 840.

Zadania

2
Ćwiczenie 2
RIt1XNaETC68k1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1OKCz049Qkjv
Oblicz pola figur przedstawionych na rysunku i wpisz wynik w luki. Przyjmij, że długość kratki na rysunku jest równa 1 cm PA= Tu uzupełnij cm2 PB= Tu uzupełnij cm2 PC= Tu uzupełnij cm2 PD= Tu uzupełnij cm2 2 dm PA= Tu uzupełnij dm2 PB= Tu uzupełnij dm2 PC= Tu uzupełnij dm2 PD= Tu uzupełnij dm2 0,5 m2 PA= Tu uzupełnij m2 PB= Tu uzupełnij m2 PC= Tu uzupełnij m2 PD= Tu uzupełnij m2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 3
R1KdWTLMCfnwF
Boisko do gry w siatkówkę ma wymiary 18 m9 m. Boisko to przedstawiono na planie wykonanym w skali 1:30. Uzupełnij poniższe zdanie, wpisując w lukę odpowiednią liczbę w zapisie dziesiętnym. Wynika z tego, że pole tak otrzymanego prostokąta jest równe Tu uzupełnij m2.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 4
RfJufdZBjjE6t
Przekątne prostokąta mają długość 10 cm i przecinają się pod kątem 120°. Oblicz pole tego prostokąta i uzupełnij odpowiedź przeciągając w lukę odpowiednią liczbę lub kliknij w lukę i wybierz odpowiedź z listy rozwijalnej. Odpowiedź: Pole prostokąta jest równe 1. 253, 2. 122, 3. 17123, 4. 20 cm2.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 5
R16YJ9DvXEdGf
Stosunek długości boków prostokąta wynosi 3:4. Obwód prostokąta jest równy
28 cm. Oblicz pole prostokąta i uzupełnij odpowiedź, wpisując w lukę odpowiednią liczbę. Odpowiedź: Pole prostokąta jest równe Tu uzupełnij cm2.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 6
R1ClpVtXXZWyr
Szerokość prostokąta stanowi 0,25 jego długości. Pole prostokąta jest równe 6,25. Oblicz obwód prostokąta i uzupełnij odpowiedź, wpisując w lukę odpowiednią liczbę. Odpowiedź: Obwód wynosi Tu uzupełnij.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 7

Figura na rysunku zbudowana jest z jednakowych kwadratów. Pole tej figury jest równe 2,5.

RaHJCgkipPTHx1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
ROAZKvZ76MURM
Ile jest równy obwód tej figury? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 3,5, 2. 7 , 3. 14 , 4. 7,5
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 8

Na środku kwadratowej podłogi w odległości 50 cm od każdej ze ścian leży kwadratowy dywan. Na planie wykonanym w skali 1:200 dywan ma wymiary 2 cm2 cm. Jaki procent powierzchni podłogi zajmuje ten dywan?

R1FS6XlLJxRqY
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 9
RuqpY7QvJZDph
Obwód kwadratu jest równy 6,4 dm. Ile jest równe pole tego kwadratu przedstawionego w skali 3:1? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 2,56 dm2, 2. 19,2 dm2, 3. 7,68 dm2, 4. 23,04 dm2
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 10

Oblicz pole prostokąta ABCD przedstawionego na poniższym rysunku.

Rkvp0d6KNaJgl1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RAdcoq7l5HKZe
Ile wynosi pole prostokąta ABCD? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. 12, 2. 10, 3. 16
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 11

Oblicz pole każdego z równoległoboków przedstawionych na rysunku. Przyjmij za jednostkę pole jednej kratki.

Ra5vJ49bf2jjH1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RuVfyI4wRM4IN
Połącz w pary figurę z wynikiem. Figura A Możliwe odpowiedzi: 1. 5, 2. 8 , 3. 4, 4. 2  Figura B Możliwe odpowiedzi: 1. 5, 2. 8 , 3. 4, 4. 2  Figura C Możliwe odpowiedzi: 1. 5, 2. 8 , 3. 4, 4. 2  Figura D Możliwe odpowiedzi: 1. 5, 2. 8 , 3. 4, 4. 2 
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 12

Proste kl na poniższym rysunku są równoległe.

RNTtJzlKrk5bM1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RcACCpuUvfyW3
Za jednostkę pola przyjmij pole jednej kratki. Uzupełnij poniższe zdania, wpisując w luki odpowiednie liczby lub litery Równoległobok o największym polu to Tu uzupełnij.Pole największego z równoległoboków jest większe od pola najmniejszego z równoległoboków o Tu uzupełnij.Polu równoległoboku B jest równe polu równoległoboku Tu uzupełnij.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 13

Pole równoległoboku jest równe 24 cm2.

  1. Oblicz wysokość równoległoboku, wiedząc, że długość boku, do którego ta wysokość jest poprowadzona, wynosi 8 cm.

  2. Wysokość poprowadzona do dłuższego boku jest równa 2 cm. Kąt ostry ma miarę 45°. Oblicz drugą wysokość równoległoboku.

  3. Wysokość równoległoboku jest sześć razy większa od długości boku, do którego została poprowadzona. Oblicz wysokość.

R1GSSFH8cNXAj
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 14

Pola równoległoboków przedstawionych na rysunku są równe 12. Oblicz obwód obu równoległoboków.

R1WLYoobYNzYK1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1I8DxQdb2FOc
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 15
RfTkRSPj3cpDg
Pole rombu jest równe 720. Jedna z przekątnych rombu ma długość 80.
Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. Obwód rombu wyraża się liczbą niewymierną., 2. Obwód rombu jest równy 164 ., 3. Druga przekątna rombu ma długość 20 .
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 16
R1T3VWVPut2kz
Uzupełnij poniższe zdania, wpisując w luki odpowiednie liczby. Długość boku rombu, w którym pole jest równe 840, a jedna z przekątnych ma długość 40 to Tu uzupełnij.Długość boku rombu, w którym pole jest równe 2184, a jedna z przekątnych ma długość 168 to Tu uzupełnij.Długość boku rombu, w którym pole jest równe 336, a jedna z przekątnych ma długość 14 to Tu uzupełnij.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
2
Ćwiczenie 17

Rabatka ma kształt równoległoboku, takiego jak na rysunku.

RWs3Me8xEnOtx1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Wydzielono część rabatki w kształcie rombu największego z możliwych i takiego, którego boki są równoległe do boków równoległoboku. Na części w kształcie rombu posadzono fiołki, a na pozostałej części bratki. Jaki procent rabatki obsadzono bratkami?

R1dvyr9CtPadt
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1TKR0tZHKgoD2
Ćwiczenie 18
Zaznacz wszystkie poprawne odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. Każdy romb jest równoległobokiem., 2. Jeśli dwa romby mają boki tej samej długości, to ich pola są równe., 3. Jeśli dwa romby mają przekątne tej samej długości, to ich pola i długości boków są równe., 4. Jeśli romb ma przekątne równej długości, to jest kwadratem.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 19
REGQPYTGqMVEk
Każdy bok równoległoboku zwiększono o 10%. O ile procent zwiększy się jego pole? Zaznacz poprawną odpowiedź. Możliwe odpowiedzi: 1. o 10 % , 2. powyżej 30 % , 3. poniżej 30 % , 4. poniżej 20 %
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 20

Każdy bok prostokąta zwiększono 10%. O ile procent zwiększy się jego pole?

R1QJV1P17LAGJ
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
3
Ćwiczenie 21
R1aL4WWJ77bcK
Połączono środki boków prostokąta o wymiarach 4 cm na 8 cm.
Zaznacz wszystkie poprawne odpowiedzi. Możliwe odpowiedzi: 1. Otrzymana figura to romb., 2. Pole otrzymanej figury jest równe 16 cm2., 3. Otrzymana figura jest kwadratem., 4. Pole tej figury możemy obliczyć ze wzoru na pole prostokąta.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.