Zaszyfrowana wiadomość
Ilustracja przedstawia las nocą. Widać liczne szare pnie drzew. W trzech pniach znajdują się otwory dziupli, a w jednym – dziurka na kluczyk. Z trzech gałęzi zwisają czarne nietoperze. Na trzech pniach widoczne są czarne ręce. Tło jest ciemnoszare.
Powyższy szereg liczb to zaszyfrowana wiadomość. Uważnie czytaj i rozwiązuj ćwiczenia, a dowiesz się, co ona oznacza.
Odpowiedz na poniższe pytania:
W jaki sposób przekazujemy sobie informacje, jeśli nie możemy się spotkać?
Co zrobić, jeśli chcemy, żeby nasza wiadomość była tajna?
Czy spotkałaś lub spotkałeś się już z zaszyfrowanymi informacjami?
W dawnych czasach do przekazywania informacji używano pisma obrazkowego. Jeden obrazek oznaczał jedno słowo (np. kółko symbolizowało słońce). Dowiesz się więcej na ten temat podczas lekcji historii poświęconych powstaniu pisma.
Zapisywanie informacji za pomocą obrazków było czasochłonne i skomplikowane.
Dlatego wymyślono inny sposób, by ludzie mogli przekazywać sobie wiadomości. Znasz go?
Domyślasz się już zapewne, że do rozszyfrowania naszej wiadomości potrzebny będzie alfabet. Jak dobrze go znasz? Sprawdź, wykonując poniższe ćwiczenia.
Alfabet (abecadło) to zbiór liter danego języka ułożony w określonym porządku. Polski alfabet składa się z 32 liter, które ułożone są w następującej kolejności:
a, ą, b, c, ć, d, e, ę, f, g, h, i, j, k, l, ł, m, n, ń, o, ó, p, r, s, ś, t, u, w, y, z, ź, ż.
Sprawdź swoją znajomość alfabetu. Gdy udzielisz prawidłowej odpowiedzi, ramka podświetli się na zielono, gdy błędnej - na czerwono. W każdej chwili możesz przerwać zabawę, naciskając STOP, ale lepiej trochę poćwiczyć.
Posłuchaj nagrania. Zapisz poniżej lub w zeszycie usłyszaną wiadomość.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało zdanie do odgadnięcia przez ucznia.
Posłuchaj nagrania lub ułóż wyrazy z podanych poniżej liter. Zapisz poniżej lub w zeszycie treść wiadomości.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało zdanie do odgadnięcia przez ucznia.
p - o - z - n - a - s - z
t - a - j - n - y
s- z- y - f - r
J - u - l - i - u - s - z - a
C - e - z - a - r - a
Jeśli nie udało ci się zapisać całej wiadomości, odtwórz pojedyncze słowa. Słuchaj i notuj.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało pierwsze słowo do odgadnięcia przez ucznia.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało drugie słowo do odgadnięcia przez ucznia.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało trzecie słowo do odgadnięcia przez ucznia.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało czwarte słowo do odgadnięcia przez ucznia.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało piąte słowo do odgadnięcia przez ucznia.
Jeśli nie udało ci się odczytać wiadomości, spróbuj ponownie. Wysłuchaj pojedynczych słów lub ułóż je z poniżej podanych liter.
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało pierwsze słowo do odgadnięcia przez ucznia.
p - o - z - n - a - s - z
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało drugie słowo do odgadnięcia przez ucznia.
t - a - j - n - y
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało trzecie słowo do odgadnięcia przez ucznia.
s- z- y - f - r
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało czwarte słowo do odgadnięcia przez ucznia.
J - u - l - i - u - s - z - a
Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/b/Pm5bqRd70
Nagranie, w którym przeliterowane zostało piąte słowo do odgadnięcia przez ucznia.
C - e - z - a - r - a
Za tobą ćwiczenie zapisywania wiadomości odczytywanej litera po literze. Teraz poćwicz literowanie.
Na rozgrzewkę przeliteruj swoje imię, nazwy ulubionych zwierząt lub potraw.
Wybierz jedno z poniższych słów i przeliteruj je:
włóczykij,
podróżnik,
wędrowiec,
koczownik.
Za tobą ćwiczenie zapisywania wiadomości odczytywanej litera po literze. Teraz poćwicz dzielenie wyrazów na litery.
Na rozgrzewkę podziel na litery (przeliteruj ustnie lub zapisz poniżej) swoje imię, nazwy ulubionych zwierząt lub potraw.
Wybierz jedno z poniższych słów i podziel je na litery (przeliteruj ustnie lub zapisz poniżej):
włóczykij,
podróżnik,
wędrowiec,
koczownik.
Wyjaśnij, co łączy, a co różni osoby, które nazywamy włóczykijem, podróżnikiem, wędrowcem i koczownikiem. Ułóż po jednym zdaniu z każdym z nich.
Już w starożytnościstarożytności ludzie przesyłali sobie zaszyfrowane informacje. Tajną korespondencję prowadził wódz rzymski Juliusz CezarJuliusz Cezar. Obejrzyj film i samodzielnie wykonaj maszynę kodującą szyfrem Juliusza Cezara.
Czy wiesz, jak nazywa się spis przedmiotów należących do jakiegoś zbioru ułożony w określonym porządku? Rozwiąż zadanie, a poznasz odpowiedź. Przyjrzyj się hasłom. W jakim porządku są ułożone?
- Wyjazd pod namiot.
- Przyrząd z igłą, która wskazuje biegun północny.
- Urządzenie na baterie dające światło.
- Bez niej trudno znaleźć drogę.
- Zmieści się w nim ekwipunek podróżnika.
- Środek lokomocji z dwoma kołami i pedałami.
- Odmierza czas.
| 1 | |||||||||
| 2 | |||||||||
| 3 | |||||||||
| 4 | |||||||||
| 5 | |||||||||
| 6 | |||||||||
| 7 |
Kiedyś w każdej bibliotece znajdowały się takie katalogi, jak ten przedstawiony powyżej. Wyjaśnij, w jaki sposób zostały w nim ułożone karty katalogowekarty katalogowe.
Rozwiąż test.
Złam szyfr
Jesteś coraz bliżej odczytania tajnej wiadomości zaszyfrowanej za pomocą liczb. Przed tobą jeszcze kilka kroków.
Pchnąć w tę łódź jeża lub ośm skrzyń fig.
Dziwne zdanie, prawda? Żeby poznać kolejne wskazówki, odpowiedz na poniższe pytania.
Właśnie udało ci się odkryć kod, którym została zapisana tajna wiadomość!
Aby ją odszyfrować, wykonaj poniższe ćwiczenie.
Czy wiesz, co oznacza słowo, które jest rozwiązaniem poprzedniego ćwiczenia? Tak możemy nazwać zdanie o jeżu i skrzyniach.
Pangram to doskonała baza do stworzenia tajnego szyfru. Poszukaj w dostępnych źródłach (np. w internecie) innych pangramów i wybierz ten, który łatwo zapamiętasz. Sprawdź, czy to zdanie na pewno jest pangramem (zawiera wszystkie litery alfabetu). Ponumeruj litery w zdaniu i już możesz przesyłać przyjaciołom sekretne wiadomości. Oczywiście oni też muszą wiedzieć, który pangram jest szyfrem!