R1BNDKiA91vkV
Na zdjęciu znajduje się na pierwszym planie sześć młodych kobiet w biegu. Na piersiach mają przyczepione kartki z napisami oznaczającymi kraj pochodzenia. Podają sobie pałeczkę sztafetową. Na ich twarzach widoczny jest wysiłek. Kobiety znajdują się na tartanowej bieżni z wytyczonymi niebieskimi i jasno czerwonymi pasami oddzielonymi białymi liniami. Pasy są ponumerowane cyframi: 3, 4, 5 namalowanymi poziomo. Z lewej strony w tle widoczne są trybuny z kibicami. W oddali widoczne są drzewa.

Sztafeta informacyjna

Sztafeta kobiet
Źródło: a. nn., domena publiczna.
Ćwiczenie 1

Namów kolegów i koleżanki na zabawę w głuchy telefon. Czy udało się wam zachować pierwotną formę zdania albo przynajmniej jego sens?
Co spowodowało, że informacja została zniekształcona?

Napisz swoje spostrzeżenia poniżej.

R1BA4KLHfyFBX
Miejsce na notatkę
Ćwiczenie 1

Namów kolegów i koleżanki na zabawę w kalambury lub głuchy telefon. Zwróć uwagę, czy łatwo było za pomocą gestów lub słów przekazać informację.

RgjgN7ZSihMD2
Miejsce na notatki
1
Ćwiczenie 2

Zastanów się i odpowiedz, czy przekazywanie informacji ma coś wspólnego ze sztafetąj0000008GJB5v22_000tp001sztafetą? Uzasadnij swoje zdanie. Zapisz swoje spostrzeżenia poniżej lub w zeszycie.

uzupełnij treść
Polecenie 1
R1Jb1ycpPOK5Y
Zadanie polega na wypełnieniu pól tekstowych dowolnymi skojarzeniami ze słowem "informacja" i umieszczeniu ich w dowolnym miejscu na tablicy.
Polecenie 1

Podaj swoje skojarzenia ze słowem 'informacja'.

RITzBBR7rvQTv
Miejsce na notatkę
1
Polecenie 2

Zanotuj poniżej lub w zeszycie własną propozycję definicji słowa informacja.

uzupełnij treść
Ćwiczenie 3

Zapoznajcie się z poleceniami i przydzielcie sobie zadania.

Schemat organizacji pracy w grupie na podstawie fragmentu tekstu Władysława Kopalińskiego 'Chleb':

I ETAP PRACY

Podział klasy na 4 osobowe zespoły. Każdy uczeń w grupie sporządza notatkę tylko z jednego akapitu tekstu. Akapity można przydzielić drogą losowania. Przygotujcie karteczki z numerami od 1 do 4.

II ETAP PRACY

Po wylosowaniu akapitu, uczniowie zapoznają się z fragmentem tekstu. Ich zadaniem jest wynotowanie najważniejszych informacji. Należy wyznaczyć czas na sporządzenie notatki, np. 7 minut.

III ETAP PRACY

Po zakończeniu pracy uczniowie łączą się w cztery grupy, osobno siadają ci sporządzający notatkę z pierwszego akapitu, osobno z drugiego itd. Porównują swoje notatki i sprawdzają, czy zanotowali wszystkie, ważne informacje zawarte w akapicie.

IV ETAP PRACY

Uczniowie wracają do swoich grup i przekazują informacje ze swoich notatek, tworząc opowieść o historii chleba.

RFQsy8nHYxNw9
Miejsce na notatkę
R1GKwaN5W8TEm
recytacja - nagranie audio
Ćwiczenie 4

Przeczytaj lub wysłuchaj fragmentu tekstu Władysława Kopalińskiego. Zapisz w punktach najważniejsze informacje.

Rc3fmtZahuD9S
Miejsce na notatkę
ChlebWładysław Kopaliński
Władysław Kopaliński Chleb

[1] Najpowszechniejsze pożywienie człowieka na wszystkich kontynentach to jakaś forma chleba – z żyta, pszenicy, fasoli, ziemniaków, trawy, kory drzew, ryżu i grochu, a w niektórych okolicach Dalekiego Wschodu także z kasztanów i bukwi (owoców buka). Bardzo wcześnie ludzie odkryli wartość odżywczą ziarna zbożowego, które naprzód po prostu rozgryzano w ustach i łykano, później rozgniatano między kamieniami na mąkę, poczemj0000008GJB5v22_000tp002poczem, dodając wody, wyrabiano z mąki ciasto. Chleb zaczęto wypiekać w młodszej epoce kamienia, około 12 000 lat temu, zapewne z ziarna pokruszonego na grubą śrutęj0000008GJB5v22_000tp003śrutę, zarobioną wodą, z czego ugniecione ciasto w formie placków kładziono na rozgrzane kamienie i przykrywano gorącym popiołem. Placki te, najwcześniejsza forma chleba, jadane są do dziś, zwłaszcza w Azji i Afryce. Piecze się je głównie z kukurydzy, jęczmienia, prosa, gryki. [...]

[2] Jak się zdaje, Egipcjanie pierwsi dokonali, około roku 2600 p.n.e., wiekopomnegoj0000008GJB5v22_000tp004wiekopomnego wynalazku rozpulchniania placków przez pozostawianie ciasta samorzutnej fermentacji nadającej im strukturę gąbczastą, zachowaną w konsystencji wypieczonego placka‑chleba, który stawał się strawniejszy i smaczniejszy od przaśnegoj0000008GJB5v22_000tp005przaśnego placka‑podpłomyka. Do wywołania fermentacjij0000008GJB5v22_000tp006fermentacji używali oni zakwasu (kawałka ciasta z poprzedniego zaczynu) albo drożdży z osadów winiarskichj0000008GJB5v22_000tp007osadów winiarskich, a więc piekli chleb metodami w zasadzie podobnymi do dzisiejszych. Z czasem piekarnictwo egipskie produkowało przeszło pięćdziesiąt gatunków pieczywa rozmaitego kształtu, używając dla zapachu sezamu, kamforyj0000008GJB5v22_000tp008kamfory i ziaren maku. Chleb znajdowany przez archeologów w grobowcach jest jednak mniej wyrośnięty i bardziej gruboziarnisty niż nasze pieczywo. Egipcjanie wynaleźli też pierwsze piece piekarskie. Najwcześniejsze znane przykłady to naczynia walcowate ulepione z gliny nilowej i wypalone, zwężone u góry na kształt stożka. [...]

[3] Akadowie (ludność semickaj0000008GJB5v22_000tp009semicka południowej Mezopotamiij0000008GJB5v22_000tp00AMezopotamii, zamieszkująca ją od III tysiąclecia p.n.e.) uważali spożywanie chleba za dowód kultury. W 'Poemacie o Gilgameszu', epopei starobabilońskiej z około roku 2000 p.n.e., Enkidu, dziki stwór ulepiony z gliny, żyjący w towarzystwie zwierząt, staje się człowiekiem (a później bohaterem i przyjacielem Gilgamesza, króla sumeryjskiego miasta Druk) między innymi dlatego, że nauczył się jeść chleb.

[4] Chleb był też głównym pożywieniem starożytnych Żydów. Wyrażenie: 'jeść chleb' znaczyło również 'posilać się'. Chleb stał się symbolem pożywienia w ogóle, np. w Modlitwie Pańskiej ('Ojcze nasz'): 'Chleba naszego powszedniego daj nam dziś' chleb oznacza po prostu jadło. Chleb był otoczony czcią, nie karmiono nim zwierząt; gdy kawałek chleba spadł na ziemię, podnoszono go i czyszczono starannie z pyłu. W Biblii prorok Izajasz mówi: 'Ułam łaknącemu chleba twego'. Krajanie chleba nożem było uważane za czyn zdrożnyj0000008GJB5v22_000tp00Bzdrożny, co zapewne stanowiło pozostałość czasów, kiedy chleb znano tylko w postaci suchego, twardego, cienkiego placka, niedającego się ukrajać. I dziś Arabowie pytają człowieka zabierającego się do krajania chleba nożem: 'Czy chcesz zabić chleb?' To łamanie się chlebem jest obyczajem zachowanym w krajach śródziemnomorskich Europy od starożytności do dziś. My raczej krajemy chleb przed podaniem go do stołu, a dopiero ukrajaną kromkę łamiemy w ręku. W krajach południowych pan domu sam odłamuje kawałki chleba z bochenka i rozdaje biesiadnikom. Znaczenie chleba dla starożytnych Żydów odzwierciedla się w wielu miejscach Biblii. W Księdze Rodzaju Bóg mówi do Adama wygnanego z Raju: 'W pocie oblicza twego będziesz pożywał chleba'. Jezus w Ewangelii według Jana powiada: 'Jam jest chleb życia'. Chleb stał się więc symbolem obecności i działalności Chrystusa w Kościele, stąd wyrażenie 'łamać się chlebem' znaczy w Nowym Testamencie 'brać udział w komunii św.', czyli w 'chlebie Pańskim'. [...]

j0000008GJB5v22_00000_BIB_001 Źródło: Chleb, [w:] Władysław Kopaliński, Opowieści o rzeczach powszednich, Warszawa 1994, s. 203–204.
Ćwiczenie 5
Rp7iaghBEsyXW1
Zadanie interaktywne polega na połączeniu cytatów z ich pochodzeniem.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
R18Sfok28O9yk
Ćwiczenie 9
Zadanie interaktywne polega na wpisaniu w wyznaczone miejsca liter tworzących hasła w krzyżówce.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1P6UcNbD0WYI
Ćwiczenie 10
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu kilku prawidłowych odpowiedzi będących przymiotnikami mogącymi określać wyraz „chleb”.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1OG6A6TILPCa
Ćwiczenie 11
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu jednej prawidłowej odpowiedzi będącej wyjaśnieniem przysłowia „kawałek chleba nie spadnie z nieba".
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 3

Informacje zgormadzone na podstawie tekstu Władysława Kopalińskiego 'Chleb' możesz zapamiętać, stosując różne formy notowania:

  • oś czasu – tu możesz wynotować daty i wydarzenia z nimi związane;

  • mapa myśli – tu możesz umieścić wynotowane zwyczaje związane z chlebem;

  • grafnotka – tu możesz narysować rodzaje chleba i składniki, z których piecze się chleb;

  • schemat graficzny – tu możesz rozrysować symbolikę chleba.

Rga5f2mFPWg7a
(Uzupełnij).
j0000008GJB5v22_000tp001
j0000008GJB5v22_000tp002
j0000008GJB5v22_000tp003
j0000008GJB5v22_000tp004
j0000008GJB5v22_000tp005
j0000008GJB5v22_000tp006
j0000008GJB5v22_000tp007
j0000008GJB5v22_000tp008
j0000008GJB5v22_000tp009
j0000008GJB5v22_000tp00A
j0000008GJB5v22_000tp00B