Przemiany jądrowe

Elementy zasobu:

1. Starter: ogólny wstęp do tematu, fotografię przedstawiającą Stonehenge, odwołanie do wcześniejszej wiedzy ucznia oraz cele lekcji sformułowane w języku ucznia.

2. Zawartość tekstowa jest podzielona na części:

a) Prawo rozpadu promieniotwórczego: wstępne informacje na temat rozpadu promieniotwórczego; zależność liczby jąder rozpadających się w określonym czasie od liczby jąder w próbce i czasu rozpadu; określenie aktywności promieniotwórczej wraz ze wzorem i jednostką; polecenie dla ucznia dotyczące obliczenia aktywności promieniotwórczej na podstawie ilości rozpadów w ciągu godziny; tabelaryczne zestawienie "Aktywność promieniotwórcza wybranych źródeł naturalnych w odniesieniu do jednostki masy lub objętości"; film animowany  "Rozpad promieniotwórczy i aktywność promieniotwórcza", w którym wyjaśniono pojęcie aktywności promieniotwórczej na przykładach, od czego zależy aktywność promieniotwórcza próbki, prawdopodobieństwo rozpadu jądra przez odwołanie się do pojęcia prawdopodobieństwa, co to jest stała rozpadu promieniotwórczego (czas: 4:28 s); określenie czasu połowicznego rozpadu; tabelaryczne zestawienie "Czas połowicznego rozpadu wybranych źródeł promieniotwórczych"; krótka informacja na temat wykorzystania nietrwałego izotopu węgla 14C do szacowania daty powstania przedmiotu bądź śmierci organizmu; polecenie dla ucznia polegające na uzupełnieniu tabeli "Rozpad izotopu promieniotwórczego w funkcji czasu" i narysowaniu wykresu na podstawie wyników z tabeli przy znanej wartości okresu połowicznego rozpadu; rozwiązanie polecenia; polecenia dla ucznia bez rozwiązania.

b) Reguły przesunięć: wstęp do reguł przesunięć; zapisanie reguły przesunięć dla rozpadu alfa i dla rozpadu beta wraz z wyjaśnieniem; ciekawostka na temat neutrina; ciekawostka na temat zasady zachowania energii w rozpadzie beta; interaktywna ilustracja dotycząca szeregu promieniotwórczego uranowo‑radowego; zwrócenie uwagi na spełnienie zasady zachowania ładunku i zasady zachowania liczby nukleonów w przemianach jądrowych; przykłady zapisu rozpadu promieniotwórczego; polecenie dla ucznia polegające na zapisie kolejnych przemian promieniotwórczych na podstawie wykresu rozpadów dla szeregu uranowo‑radowego.

3. Podsumowanie: sformułowania podsumowujące wraz z wykresem obrazującym prawo rozpadu promieniotwórczego.

4. Zadanie podsumowujące moduł: ćwiczenie interaktywne typu prawda/fałsz zawierające sformułowania.

5. Praca domowa: zestaw poleceń dla ucznia dotyczących rozpadów promieniotwórczych.

6. Słowniczek: zawiera wyjaśnienia pojęć: aktywność pierwiastka, czas połowicznego rozpadu, izotopy stabilne, neutrino, okres połowicznego rozpadu (okres połowicznego zaniku), reguła przesunięć, układ okresowy, zasada zachowania ładunku, zasada zachowania liczby nukleonów.

7. Biogram: Wolfgang Pauli.