Oś czasu przedstawiająca mapy oraz poszczególne daty ważnych wydarzeń związanych z nawiązywaniem stosunków dyplomatycznych Polski z Europejską Wspólnotą Gospodarczą. Oto kalendarium wydarzeń: 1988-09-16 UMOWY. Nawiązanie stosunków dyplomatycznych Polska – Europejska Wspólnota Gospodarcza. Po II wojnie światowej Polska znalazła się w radzieckiej strefie wpływów i nie mogła całkowicie samodzielnie decydować o swojej polityce zagranicznej. Polska nie utrzymywała żadnych kontaktów ze Wspólnotami Europejskimi, a polskie władze komunistyczne były wrogo nastawione do państw członkowskich Wspólnot, które w oficjalnej retoryce rządowej oceniano jako twór reakcyjno-burżuazyjny i postrzegano jako gospodarcze zaplecze wrogiego Sojuszu Północnoatlantyckiego. Dopiero lata 70. przyniosły stopniową zmianę tej sytuacji. Nasiliły się oficjalne i prywatne kontakty między przywódcami państw dotąd wrogich sobie bloków. W czerwcu 1988 roku podpisano deklarację normalizującą relacje między Radą Wzajemnej Pomocy Gospodarczej i Wspólnotami Europejskimi. Stworzyło to dla polskich władz warunki umożliwiające nawiązanie stosunków dyplomatycznych z Europejską Wspólnotą Gospodarczą. Mapa, na której kolorem niebieskim zaznaczono państwa Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, czyli Francję, Włochy, RFN, Belgię, Luksemburg, Holandię, Danię, Irlandię, Wielką Brytanię, Grecję, Hiszpanię, Portugalię, Austrię, Finlandię, Szwecję. Kolorem błękitnym zaznaczono Polskę 1989-07-14 FUNDUSZE. Program PHARE. Przeprowadzenie pierwszych od czasów wojny wiarygodnych wyborów w Polsce i zapowiedź reform wolnorynkowych spotkały się z dużym wsparciem państw zachodnioeuropejskich. Podczas paryskiego szczytu G7 (siedmiu najbardziej uprzemysłowionych państw świata) zdecydowały one o wymiernym wsparciu reform ustrojowych przez utworzenie specjalnego funduszu na realizację tego celu. Program PHARE (ang. Poland and Hungary: Assistance for Restructuring Their Economies) to pierwszy z trzech przedakcesyjnych funduszy dostępnych dla Polski. Celem tego koordynowanego przez Komisję Europejską programu było wsparcie działań państw nim objętych, w tym Polski, w obszarze urynkowienia ich gospodarek. Z czasem cele programu zmodyfikowano i stał się on jednym z instrumentów przygotowania do członkostwa. W ramach PHARE finansowano m.in. restrukturyzację przedsiębiorstw państwowych i rolnictwa, rozwój sektora prywatnego, reformę instytucji publicznych, administracji, systemów opieki społecznej, zdrowotnej, oświaty i zatrudnienia, przebudowę sektora energetyki, transportu, telekomunikacji, ochronę środowiska i dostosowanie prawodawstwa krajowego do standardów UE. W latach 1990–2003 całkowity budżet PHARE dla Polski wyniósł ok. 3,9 mld euro.Bordowy prostokąt z białym napisem „PHARE”. W prawym górnym rogu widać zagięty róg, z którego wystaje część flagi Unii Europejskiej. 1989-09-12. POSTAĆ Tadeusza Mazowieckiego. W polityce wewnętrznej rząd Tadeusza Mazowieckiego skoncentrował się na przeprowadzeniu reform umożliwiających transformację ustrojową: z państwa komunistycznego w demokratyczne, z gospodarki centralnie planowanej – w wolnorynkową. Jednym z najważniejszych priorytetów polityki zagranicznej było zbliżenie Polski z Europą Zachodnią. W swoim exposé Tadeusz Mazowiecki mówi: „Pragniemy otwarcia Polski ku Europie i światu. Prawidłowy i pełny rozwój naszych stosunków we wszystkich dziedzinach hamowały dotychczas względy dalekie od racjonalnych. Musimy nadrobić zaległości, zwłaszcza we współpracy z krajami Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej”. To początek drogi do połączenia Polski z zachodnioeuropejskimi strukturami integracyjnymi. Czarno-biała fotografia Tadeusza Mazowieckiego – pierwszego premiera III R P. 1989-09-19 POSTAĆ Krzysztofa Skubiszewskiego. Minister spraw zagranicznych Krzysztof Skubiszewski podpisuje umowę między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Europejską Wspólnotą Gospodarczą w sprawie handlu oraz współpracy handlowej i gospodarczej. Jest to pierwsza umowa regulująca stosunki Polski z państwami Wspólnot od dziesięcioleci. Jej celem jest liberalizacja wymiany handlowej między Polską a państwami EWG, w tym zniesienie ograniczeń ilościowych. Już w ciągu pierwszego roku obowiązywania umowy państwa członkowskie Wspólnoty stały się głównym partnerem handlowym Polski. Fotografia barwna przedstawiająca mężczyznę w okularach. Ma na sobie granatowy garnitur, zwrócony jest do fotografa profilem. Krzysztof Skubiszewski – minister spraw zagranicznych w latach 1989–1993. 1990-02-26 POSTAĆ Jana Kułakowskiego. Pierwszym ambasadorem Polski akredytowanym przy Komisji Wspólnot Europejskich w Brukseli zostaje Jan Kułakowski. Późniejszy premier RP i przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek tak wspomina tę postać: „Był jednym z architektów wejścia Polski do Unii Europejskiej. Wielka przygoda wejścia naszego kraju do Unii Europejskiej zaczęła się właśnie od niego. Był naszym pierwszym unijnym nauczycielem" (cyt. za EurActiv.pl). Jan Kułakowski był uczestnikiem powstania warszawskiego, w czasie wojny stracił siostrę i ojca, a po wojnie wyemigrował z matką do Belgii, gdzie ukończył studia prawnicze. Współpracował z „Solidarnością”, a kiedy zaszła taka potrzeba – mógł reprezentować interesy naszego państwa na arenie międzynarodowej, wykorzystując swoje ogromne doświadczenie, rozległe znajomości oraz szacunek, jakim się w tym środowisku cieszył. Fotografia barwna, przedstawiająca mężczyznę w okularach. Coś czyta, mówiąc przy tym. Jan Kułakowski – pełnomocnik rządu do spraw negocjacji Polski z UE. 1991-01-26 POSTAĆJacek Saryusz-Wolski. W maju 1990 r. Polska składa oficjalny wniosek o rozpoczęcie negocjacji umowy o stowarzyszeniu ze Wspólnotami Europejskimi. Polska była pierwszym krajem z Europy Środkowo-Wschodniej, który przedstawił taki projekt. Na czele ekipy negocjującej układ stanął Jacek Saryusz-Wolski, który w styczniu 1991 r. został pierwszym pełnomocnikiem rządu ds. integracji europejskiej oraz pomocy zagranicznej.Fotografia przedstawiająca mężczyznę w okularach i garniturze. Jacek Saryusz-Wolski – pierwszy pełnomocnik ds. integracji europejskiej i pomocy zagranicznej. 1991-12-16 UMOWY Układ Europejski. Po niemal roku negocjacji podpisano Układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską a Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi. Do chwili wejścia Polski do Unii Europejskiej ta umowa międzynarodowa stanowiła podstawę wzajemnych stosunków. Regulowała ona kwestie gospodarczej współpracy oraz politycznego dialogu między stronami. Zawierała także zapis o tym, że stowarzyszenie jest jedynie środkiem do osiągnięcia ostatecznego celu, jakim jest pełne członkostwo we Wspólnotach. Fotografia barwna. Przedstawia grupę mężczyzn, którzy podpisują dokumenty. Siedzą przy długim stole, za nimi znajdują się flagi państw europejskich. Ceremonia podpisania Układu Europejskiego, Leszek Balcerowicz siedzi pierwszy od lewej. 1992-03-01 UMOWY Umowa Przejściowa. Ze względu na to, że ratyfikacja całości Układu Europejskiego była procesem długotrwałym (wymagała ratyfikacji Parlamentu Europejskiego, polskiego i dwunastu parlamentów państw członkowskich), zdecydowano, że część handlowa tej umowy (tzw. Umowa Przejściowa) wejdzie w życie wcześniej. Umowę tę negocjowała z mandatu państw członkowskich Komisja Europejska, co umożliwiało wejście umowy w życie niemal od razu po wynegocjowaniu. Celem umowy było wprowadzenie strefy wolnego handlu między sygnatariuszami poprzez stopniową redukcję ceł i innych ograniczeń w handlu wzajemnym. Na zdjęciu pierwsza strona Umowy Przejściowej. 1992-07-04 RATYFIKACJA. Sejm RP wyraża zgodę na ratyfikację Układu Europejskiego przez Prezydenta R P. Na zdjęciu Ustawa o ratyfikacji Układu Europejskiego 1992-09-16 RATYFIKACJA. Parlament Europejski ratyfikuje Układ Europejski/ 1993-06-21 oraz 1993-06-22 SZCZYT Rady Europejskiej. Kryteria kopenhaskie. Na spotkaniu Rady Europejskiej w Kopenhadze przywódcy państw członkowskich UE ustalają polityczno-ekonomiczne kryteria, jakie muszą spełnić państwa Europy Środkowo-Wschodniej ubiegające się o członkostwo w Unii Europejskiej.Kryteria polityczne:stabilna demokracja; rządy prawa; przestrzeganie praw człowieka; poszanowanie praw mniejszości. Kryteria ekonomiczne: sprawna gospodarka rynkowa; zdolność sprostania presji konkurencyjnej na jednolitym rynku europejskim. Kryteria zdolności: przyjęcie acquis communautaire i obowiązków wynikających z członkostwa; wypełnianie celów Unii Politycznej, Gospodarczej i Walutowej; zdolność do korzystania z praw wynikających z członkostwa.Oprócz postawienia warunków państwom kandydującym do UE, przywódcy państw członkowskich zdecydowali, że do rozszerzenia dojdzie dopiero wtedy, gdy Unia będzie właściwie przygotowana na przyjęcie nowych członków, a ich przyłączenie się nie zahamuje procesu integracji. Fotografia barwna przedstawiająca piątkę ludzi siedzących przy długim stole. Po obu stronach stołu są wywieszone flagi państw członkowskich Unii Europejskiej. Za mężczyznami jest biała ściana z napisem „DANMARK 1993”. Nad nią znajduje się dwanaście europejskich gwiazd otaczających czarny symbol przypominający łódkę. Na szczycie Rady Europejskiej w Kopenhadze ustalono kryteria polityczne i ekonomiczne, jakie musiały zostać spełnione przez kraje, które chciały ubiegać się o przystąpienie do Unii. 1994-02-01 UMOWY. Wejście w życie całości Układu Europejskiego. Prezydent Lech Wałęsa ratyfikował Układ Europejski 20 października 1992 r., 13 grudnia 1993 r. dobiegła końca ratyfikacja po stronie unijnej. Dzięki tej umowie Polska związała się z najsilniejszym ugrupowaniem integracyjnym na świecie, będącym jednocześnie naszym największym partnerem gospodarczym. Układ obejmował kwestie wzajemnego handlu, przepływu usług, kapitału, pracowników, zakładania przedsiębiorstw, harmonizacji przepisów polskich z unijnymi, współpracy finansowej i kulturalnej. Zapisy umowy tworzyły dla Polski preferencyjne warunki we wspomnianych obszarach, tzn. nie były ona rozciągane na innych partnerów handlowych Unii Europejskiej.@@@Fotografia barwna przedstawiająca Lecha Wałęsę w jasnym garniturze. Prezydent Lech Wałęsa ratyfikował Układ Europejski 20 października 1992 r. 1994-04-08 DOKUMENTY. Oficjalny wniosek o członkostwo w Unii Europejskiej. Minister spraw zagranicznych Andrzej Olechowski składa oficjalny wniosek o członkostwo Polski w Unii Europejskiej na ręce greckiej prezydencji. Moment ten jest formalnym początkiem procesu akcesyjnego. Warto zauważyć, że zdarzył się on zaledwie dwa miesiące po wejściu w życie Układu Europejskiego. Trudno o lepszy dowód determinacji polskich władz do integracji naszego państwa z Unią Europejską. Na zdjęciu wniosek o członkostwo w Unii Europejskiej. 1994-12-09 do 1994-12-10 SZCZYT Rady Europejskiej. Strategia przedczłonkowska. W celu ułatwienia państwom kandydującym przygotowań do członkostwa w Unii Europejskiej, Rada Europejska podczas spotkania w Essen przyjmuje strategię, której głównym celem jest wsparcie państw ubiegających się o członkostwo w wypełnieniu kryteriów członkostwa. Państwa Unii po raz kolejny potwierdzają wolę rozszerzenia ugrupowania o kraje stowarzyszone. W strategii zabrakło konkretów – kalendarza dochodzenia do członkostwa, a przede wszystkim daty rozpoczęcia negocjacji. Zobowiązano jednak Komisję Europejską do przygotowania tzw. Białej Księgi, która ułatwiłaby państwom kandydującym wdrażanie wspólnotowego porządku prawnego. Fotografia czarno-biała przedstawiająca grupę ludzi stojących na tle ściany, na której umieszczono symbol Unii Europejskiej. W prawym dolnym rogu fotografii znajduje się data jej wykonania, dziewiąty grudnia tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąty czwarty rok. Na posiedzeniu RE w Essen określono strategię przedakcesyjną przygotowującą kraje Europy Środkowej i Wschodniej do stopniowego włączania wspólnotowego prawa do ustawodawstwa krajowego. 1995-06-26 oraz 1995-06-27 SZCZYT Rady Europejskiej. Biała Księga. Na szczycie Rady Europejskiej w Cannes przywódcy państw członkowskich przyjmują Białą Księgę – raport ws. przygotowania krajów stowarzyszonych do integracji w ramach jednolitego rynku europejskiego. Ten podzielony na 23 sektory zbiór aktów prawa wspólnotowego, priorytetowych z punktu widzenia funkcjonowania wspólnotowego rynku wewnętrznego, prezentował konieczne do wprowadzenia w państwach kandydujących regulacje, przedstawiając także ich cele, charakter i metody wdrażania. Zalecane przepisy uporządkowano według pożądanej kolejności ich implementacji w krajach kandydujących. Dokument ten stał się podstawą do opracowania przez polski rząd szczegółowego harmonogramu działań dostosowujących polski system prawny do wymogów jednolitego rynku europejskiego. Harmonogram taki Rada Ministrów RP zaakceptowała 15 lipca 1997 r. 1996-07-26 SZCZYT R E. AVIS. Podczas madryckiego szczytu Rady Europejskiej powierzono Komisji Europejskiej przygotowanie opinii dotyczących wniosków o członkostwo (AVIS) Polski i innych krajów kandydujących do UE wraz z całościowym raportem na temat rozszerzenia. Około pół roku zajęło Komisji opracowanie specjalnego kwestionariusza z pytaniami do państw ubiegających się o członkostwo, obejmującego ponad 200 pytań dotyczących najróżniejszych dziedzin polityki unijnej. W kwietniu 1996 r. Komisja przekazała ten kwestionariusz Polsce. Po trzech miesiącach wytężonej pracy polskiej Rady Ministrów, minister spraw zagranicznych Dariusz Rosati przekazał Rolfowi Timansowi, szefowi delegacji europejskiej, liczącą około 2300 stron angielską wersję dokumentu, dzięki któremu przywódcy państw członkowskich UE mieli lepiej poznać sytuację polityczno-ekonomiczną Polski i zadecydować o rozpoczęciu negocjacji członkowskich. Opinia Komisji Europejskiej o Polsce przygotowana na podstawie tego dokumentu była bardzo pozytywna, wskazano jednak również obszary, które wymagały intensyfikacji działań dostosowawczych, np. rolnictwo i ochrona konsumentów. Fotografia barwna. Znajduje się na niej trzech mężczyzn. Jeden z nich z uśmiechem wkłada coś do urny. Na pierwszym planie widać proporzec z flagą Unii Europejskiej. Minister spraw zagranicznych Dariusz Rosati przekazuje dokument, dzięki któremu przywódcy państw członkowskich UE mieli lepiej poznać sytuację polityczno-ekonomiczną Polski i zadecydować o rozpoczęciu negocjacji członkowskich. 1996-08-08 INSTYTUCJE. Komitet Integracji Europejskiej. Opublikowanie Białej Księgi zapoczątkowało proces tworzenia w Polsce instytucji, których zadaniem było integrowanie naszego państwa ze strukturami europejskimi. Jako pierwszy powstał Komitet Integracji Europejskiej, który był centralnym organem administracji rządowej ds. programowania i koordynowania polityki integracji Polski z UE. Na czele Komitetu stał przewodniczący (z reguły prezes Rady Ministrów), jego prace wspierał sekretarz, którym została Danuta Hübner. Stałymi członkami byli również ministrowie właściwi ds. zagranicznych, wewnętrznych, gospodarki, pracy, finansów publicznych, Skarbu Państwa, środowiska, rolnictwa, infrastruktury, zdrowia i sprawiedliwości. Do zadań Komitetu należało m.in. koordynowanie procesów adaptacyjnych i integracyjnych z UE, inicjowanie, organizowanie i koordynowanie działań kształtujących te procesy w sferze społecznej i ekonomicznej, dostosowanie instytucji prawnych, opiniowanie aktów prawnych pod względem ich zgodności z prawem wspólnotowym, współpraca z Komisją Europejską, koordynowanie przedsięwzięć związanych z pozyskiwaniem i wykorzystaniem funduszy przedakcesyjnych, przygotowanie kadr, działania informacyjne, wsparcie samorządów w zakresie przygotowania do funkcjonowania w UE. Fotografia barwna przedstawiająca dwóch mężczyzn, którzy siedzą w fotelach i o czymś rozmawiają. Głównym zadaniem Komitetu Integracji Europejskiej była koordynacja wejścia Polski do UE. W 1998 r. rozpoczęły się negocjacje. Wówczas szefem KIE był Jan Kułakowski, w 2001 r. zastąpił go Jan Truszczyński (na zdj. po prawej). 1996-10-03 INSTYTUCJE. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej. Urząd ten to administracyjne zaplecze Komitetu Integracji Europejskiej. Powstał na podstawie tej samej ustawy z sierpnia 1996 r., a działalność rozpoczął już w październiku. UKIE podzielono na siedem departamentów: harmonizacji prawa, polityki integracyjnej, analiz stosunków europejskich, informacji i kształcenia europejskiego, koordynacji i monitorowania pomocy zagranicznej, programów rozwoju instytucjonalnego, obsługi negocjacji akcesyjnych. Najważniejsze zadania UKIE to przyspieszenie prac nad harmonizacją polskiego prawa z prawem wspólnotowym, przygotowanie instytucjonalne i prowadzenie działań dostosowawczych, a także szerzenie informacji na temat integracji europejskiej i utrzymywanie społecznego poparcia dla tego procesu. UKIE działał do końca 2009 r. 1 stycznia 2010 r. został połączony z Ministerstwem Spraw Zagranicznych. 1997-01-28 DOKUMENTY. ,Narodowa Strategia Integracji. Uchwalona przez Radę Ministrów Narodowa Strategia Integracji to dokument, w którym polski rząd wyznaczył strategiczne kierunki działania wszystkich zaangażowanych uczestników procesu integracji. Była to pierwsza próba usystematyzowania dotychczasowych przedsięwzięć integracyjnych, sprecyzowania priorytetów oraz głównych elementów procesów dostosowawczych. W dokumencie tym rząd polski odniósł się do dziedzin wskazanych w kryteriach kopenhaskich. Narodowa Strategia Integracji poruszała kwestie związane z politycznymi i gospodarczymi celami Polski w kontekście procesu integracji z Unią Europejską. Zawierała też opis działań informacyjnych, przygotowań kadrowych, procesu dostosowywania gospodarki, w tym rolnictwa, prawa oraz możliwości współpracy w zakresie unijnych polityk – Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa oraz Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych. Na zdjęciu pierwsza strona Narodowej Strategii Integracji. 1997-04-02 RATYFIKACJA. Klauzula europejska. Uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe nowa Konstytucja RP zawiera specjalny art. 90, nazywany klauzulą europejską. Na mocy tego artykułu RP może na podstawie umowy międzynarodowej przekazać organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach. Ustawę wyrażającą zgodę na ratyfikację takiej umowy międzynarodowej uchwala Sejm większością ⅔ głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz przez Senat większością ⅔ głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów. Zgoda na ratyfikację takiej umowy może być także uchwalona w referendum ogólnokrajowym. Uchwałę w sprawie wyboru trybu wyrażenia zgody na ratyfikację podejmuje Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Na podstawie tego przepisu Konstytucji w kwietniu 2003 r. Sejm zadecydował o przeprowadzeniu referendum europejskiego. 1997-12-12 oraz 1997-12-13 SZCZYT R E. Grupa luksemburska. Komisja Europejska przedstawia w Parlamencie Europejskim opinię na temat wniosków o członkostwo w Unii Europejskiej złożonych przez kraje stowarzyszone, w tym Polskę. W opinii tej Komisja rekomenduje rozpoczęcie negocjacji akcesyjnych z sześcioma państwami: Cyprem, Czechami, Estonią, Polską, Słowenią i Węgrami. Podczas najbliższego spotkania na szczycie Rady Europejskiej w Luksemburgu przywódcy państw członkowskich UE podejmują na tej podstawie decyzję o rozpoczęciu negocjacji ze wskazaną grupą państw – nazywaną odtąd potocznie grupą luksemburską. Mapa, na której oznaczono kolorem niebieskim państwa grupy luksmeburskiej, czyli Cypr, Czechy, Estonię, Polskę, Słowenię i Węgry. Decyzja RE o podjęciu negocjacji z grupa luksemburską, czyli Cyprem, Czechami, Estonią, Polską, Słowenią i Węgrami. 1998-03-25 FUNDUSZE. Partnerstwo dla członkostwa##To dokument przyjęty przez Komisję Europejską, którego głównym celem było wzmocnienie przygotowań przedakcesyjnych państw kandydujących. W programie tym określono listę zadań, które Polska powinna zrealizować, zanim zostanie pełnoprawnym członkiem UE. Do najważniejszych należały: wzmocnienie struktur administracyjnych i poprawa działania administracji, wzmocnienie kontroli granicznej i służb policyjnych pod kątem zwalczania nielegalnej imigracji, przemytu narkotyków, walki z międzynarodowymi grupami przestępczymi stopniowe przyjmowanie unijnego dorobku prawnego. Co niezwykle ważne, w programie uwzględniono też sposoby finansowania tych zadań. Polska mogła korzystać z trzech utworzonych przez państwa członkowskie Unii Europejskiej funduszy: PHARE, ISPA i SAPARD. Pierwszy z nich – fundusz PHARE – funkcjonował w naszym kraju już od początku lat 90., a finansowano z niego głównie przedsięwzięcia z zakresu wzmocnienia instytucjonalnego i inwestycji, aby Polska jako kraj kandydujący mogła osiągnąć standardy prawa wspólnotowego. Były to: budowa oczyszczalni ścieków, renowacja starego miasta, budowa drogi, ale można było także realizować tzw. projekty miękkie, czyli związane z rozwojem zasobów ludzkich (szkolenia). Program SAPARD, czyli Specjalny Program Przedakcesyjny na rzecz Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich, oferował bezzwrotną pomoc dla sektora rolno-spożywczego oraz mieszkańców terenów wiejskich. Przykładowo ze środków tego funduszu młody polski rolnik mógł zmodernizować swoje gospodarstwo. ISPA (Przedakcesyjny Instrument Polityki Strukturalnej) to fundusz, z którego współfinansowano duże projekty inwestycyjne w dziedzinie ochrony środowiska i infrastruktury transportowej. Fotografia barwna przedstawiająca dwie powiewające flagi – Polski i Unii Europejskiej. 1998-03-27 INSTYTUCJE. Zespół do spraw Negocjacji o Członkostwo. W celu usprawnienia i lepszej koordynacji prowadzonych negocjacji o członkostwo Polski w UE polski rząd powołał specjalny Zespół do spraw Negocjacji o Członkostwo RP w UE. Na jego czele stanął pełnomocnik rządu do spraw negocjacji o członkostwo – Jan Kułakowski. Zespół reprezentował stronę polską na dwustronnych międzyrządowych konferencjach akcesyjnych (negocjacjach), które rozpoczęły się kilka dni później. 1998-03-31 NEGOCJACJE. Rozpoczęcie negocjacji członkowskich. Negocjacje dotyczące polskiego członkostwa w Unii Europejskiej rozpoczęły się w 1998 r. w Brukseli. Podzielono je na 31 obszarów, dwie dziedziny nie podlegały jednak negocjacjom (instytucje i inne). W 14 obszarach nie zachodziła żadna istotna sprzeczność interesów między nami a naszym partnerem negocjacyjnym – Unią Europejską. Wśród pozostałych 15 „konfliktowych” obszarów znalazły się m.in. problemy dotyczące swobody przepływu towarów, osób, usług i kapitału, polityki konkurencji, rolnictwa i rybołówstwa, polityki transportowej, społecznej i zatrudnienia, środowiska, podatków, energii, telekomunikacji i technologii informacyjnych, wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych oraz finansów i budżetu.Fotografia barwna przedstawiająca czterech mężczyzn na tle granatowej ścianki z flagą Unii Europejskiej. Negocjacje poprzedzone były długoletnimi zabiegami dyplomatycznymi. Szef MSZ Dariusz Rosati i prezydent Aleksander Kwaśniewski w czasie rozmów w Brukseli w 1996 r. 1998-06-23 DOKUMENTY Narodowy Program Przygotowania do Członkostwa. Rząd RP przyjmuje dokument, który określa kierunki polskich działań dostosowawczych i harmonogram ich realizacji w latach poprzedzających przystąpienie do Unii Europejskiej. Po raz pierwszy dokument ten Rada Ministrów przyjęła w 1998 r. W kolejnych latach natomiast co roku przygotowywano raport z wykonania Narodowego Programu, a na jego podstawie przyjmowano kolejne nowelizacje tego dokumentu. 2000-12-07 do 2000-12-12 SZCZYT RE. Traktat nicejski. Przygotowania Unii Europejskiej do rozszerzenia zaowocowały przyjęciem na spotkaniu Rady Europejskiej w Nicei traktatu. Nad jego treścią prace trwały niemal cały rok. Traktat ten regulował zmiany instytucjonalne, jakie zajdą w Unii Europejskiej w momencie przyjęcia nowych członków. Zgodnie z zapisami tego traktatu Polska po wejściu do Unii Europejskiej miała dysponować 27 głosami w Radzie Unii Europejskiej (czyli taką samą liczbą głosów jak Hiszpania), 54 miejscami w Parlamencie Europejskim i prawem nominowania jednego członka Komisji Europejskiej. Na zdjęciu pierwsze strony Traktatu nicejskiego. 2001-10-23 POSTAĆ Jana Truszczyńskiego. W październiku 2001 r. następcą Jana Kułakowskiego na stanowisku głównego negocjatora ze strony Polski został Jan Truszczyński. Jego kariera zawodowa od początku związana była z procesem integracji europejskiej. Nim został głównym negocjatorem, był specjalistą ds. integracji europejskiej w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, zastępcą ambasadora Przedstawicielstwa Polski przy Wspólnotach Europejskich, Stałym Przedstawicielem Polski przy UE oraz doradcą Prezydenta RP ds. UE. Fotografia przedstawia dwóch mężczyzn ściskających sobie dłonie. Jeden z nich to Jan Truszczyński, a drugi – Aleksander Kwaśniewski. W tle widać przybraną choinkę. 2002-12-13 SZCZYT RE. Szczyt Rady Europejskiej w Kopenhadze – zakończenie negocjacji. Podczas spotkania Rady Europejskiej w Kopenhadze zakończono ostatecznie proces negocjacji. Uczestniczący w tym spotkaniu ówczesny polski premier Leszek Miller tak podsumował ten moment: „Po całodziennych, trudnych i momentami niezwykle dramatycznych negocjacjach wszystkie postulaty, z jakimi przyjechaliśmy do Kopenhagi, zostały przyjęte. Pozwoliło mi to oświadczyć w imieniu polskiego rządu, że przyjmujemy warunki naszego członkostwa w Unii Europejskiej. W ciągu tego dnia, wieńczącego lata trudów i wysiłków, Polska zrobiła wielki historyczny krok. Wierzę głęboko, że nasz naród w pełni zasłużył na tę wielką szansę, jaka otwiera się przed nami i przyszłymi pokoleniami. Zrzucamy z siebie ostatecznie ciężar Jałty i powojennego podziału Europy. Ten sukces jest wspólny. To świadectwo mądrości i dalekowzroczności przywódców europejskich. Wszyscy będziemy odczuwali korzyści płynące z tej decyzji. Taktyka negocjacyjna zdała egzamin. Twarde i zdecydowane rozmowy do ostatniej minuty przyniosły owoce, ale sukces jest wspólny”. Fotografia barwna przedstawiająca dwóch mężczyzn na pierwszym planie. Jeden nachyla się do drugiego i coś mówi. W tle znajdują się inni ludzie. Na szczycie RE Polskę reprezentował m.in. Grzegorz Kołodko, ówczesny minister finansów (na zdj. po lewej). 2003-04-08 RATYFIKACJA. Rada Ministrów zatwierdza Traktat akcesyjny. W miesiącach następujących po kopenhaskim szczycie Rady Europejskiej, który zakończył negocjacje w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, trwały jeszcze ostatnie prace prawników, lingwistów i redakcyjne nad Traktatem akcesyjnym. 8 kwietnia 2003 r. Rada Ministrów wyraża zgodę na jego podpisanie. 2003-04-09 RATYFIKACJA. Zgoda Parlamentu Europejskiego. Parlament Europejski wyraża zgodę na przyjęcie do Unii Europejskiej 10 nowych członków, w tym Polski. Za przyjęciem uchwały w sprawie wniosku Polski o członkostwo głosowało 509 deputowanych, 25 było przeciw, a 31 wstrzymało się od głosu. Pięć dni później swoją akceptację dla rozszerzenia UE wyraża Rada Unii Europejskiej. 2003-04-16 UMOWY. Podpisanie Traktatu akcesyjnego. Sprawujący półroczne rotacyjne przewodnictwo w Unii Europejskiej premier Grecji Costas Simitis (wym. kostas simitis) zaprosił szefów państw i rządów krajów członkowskich i kandydujących na nieformalny szczyt RE do Aten. Odbyła się tam ceremonia podpisania Traktatu o akcesji 10 nowych członków UE. Wśród nich znalazła się również Polska.
U podnóża Akropolu, na ateńskiej Agorze w imieniu Polski pod traktatem podpisali się prezes Rady Ministrów Leszek Miller, minister spraw zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz oraz ówczesna minister ds. europejskich Danuta Hübner. Obecny w Atenach prezydent Aleksander Kwaśniewski w swoim przemówieniu dzień podpisania traktatu nazwał „świętem jedności Europy”, „sukcesem, który może być drogowskazem dla świata i spełnieniem marzeń”. Dokument ten jest prawdopodobnie najbardziej skomplikowaną umową międzynarodową w historii – liczy prawie 5 tysięcy stron, obejmuje wiele dziedzin życia społeczeństw i funkcjonowania państwa, został sporządzony w 20 językach i podpisany przez przedstawicieli 25 państw-stron. Po podpisaniu złożono go w Rzymie, ponieważ od 1957 r. to włoski rząd jest depozytariuszem wszystkich modyfikowanych traktatów. Fotografia barwna przedstawiająca dwóch ludzi siedzących przy stole i podpisujących coś w rozłożonych, grubych książkach. Premier Leszek Miller i minister spraw zagranicznych Włodzimierz Cimoszewicz podpisują w Atenach Traktat akcesyjny. 2003-06-07 do 2003-06-08 RATYFIKACJA. Referendum europejskie. Zgodnie z przewidzianą w Konstytucji RP procedurą ratyfikacyjną umowy międzynarodowej, na mocy której RP przekazuje organizacji międzynarodowej (w tym wypadku Unii Europejskiej) kompetencje organów państwowych w niektórych sprawach, polskie władze zdecydowały o przeprowadzeniu referendum w tej sprawie. Referendum ogólnokrajowe w sprawie akcesji Polski do UE trwało aż dwa dni, co stanowiło wydarzenie bezprecedensowe. Uprawnieni do głosowania obywatele odpowiadali na pytanie: „Czy wyraża Pan/Pani zgodę na przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej?”. Frekwencja wyniosła 58,85%. Zdecydowanie więcej było zwolenników integracji – za wejściem Polski do UE opowiedziało się 77,45% głosujących. Przeciwnicy integracji stanowili mniejszość – było ich zaledwie 22,55%. Wykres kołowy, którego tytuł to „Wyniki referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej”. Kolorem granatowym oznaczono głosy za, a żółtym przeciw. Wyniki referendum ws. przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. 2004-05-01 WYDARZENIE. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Od momentu podpisania Traktatu akcesyjnego Polska i pozostałe kraje kandydujące korzystały ze statusu aktywnego obserwatora, który umożliwiał uczestnictwo w pracach znakomitej większości organów Unii Europejskiej. Obejmował nawet prawo do wygłaszania opinii, jednak bez prawa udziału w podejmowaniu decyzji. Wraz z wejściem w życie Traktatu akcesyjnego Polska staje się pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej, a jej obywatele – obywatelami europejskimi. Tak opisali to wydarzenie 14 lat później Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, była ambasador w Rosji, i Piotr Buras, dyrektor warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych, w artykule „Po co nam dzisiaj Unia?”: „Członkostwo w Unii szło w parze, a właściwie było tożsame, z wyborem zachodniej drogi rozwoju, nie tylko w wymiarze gospodarki dobrobytu, lecz przede wszystkim wartości demokratycznego państwa prawa, pluralizmu, wolności jednostki. Na tym polegał wybór cywilizacyjny dokonany przez polskie społeczeństwo w latach 90., który określa naturę naszej przygody z integracją europejską”. Fotografia barwna, która przedstawia Aleksandra Kwaśniewskiego podpisującego dokument. Za nim znajdują się flagi Unii i Polski zawieszone na proporcach. Przy stole stoją jeszcze trzy inne osoby, kobieta i dwóch mężczyzn. Prezydent Aleksander Kwaśniewski podpisuje traktat o przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej.