Internet to nie tylko miejsce, gdzie szukamy informacji – to także przestrzeń, w której spotykamy innych ludzi, dzielimy się opiniami, uczymy się od siebie nawzajem i budujemy relacje. Forum dyskusyjne oraz portale społecznościowe to dwa różne sposoby komunikacji online, które mają wspólny cel: łączenie osób o podobnych zainteresowaniach.

W tym rozdziale:

• poznasz różnice między forum a portalem społecznościowym,

• dowiesz się, jak bezpiecznie i odpowiedzialnie uczestniczyć w rozmowach online,

• nauczysz się tworzyć wartościowe wpisy i komentarze,

• zrozumiesz, jak chronić swoją prywatność i rozpoznawać zagrożenia w sieci.

Forum dyskusyjne – miejsce rozmowy i wymiany wiedzy

Forum dyskusyjne to specjalna strona internetowa lub platforma, na której użytkowniczki i użytkownicy mogą prowadzić rozmowy na różne tematy. W przeciwieństwie do czatu, komunikacja na forum odbywa się w formie uporządkowanych wątków – każdy wątek to osobna rozmowa, a każda wiadomość (nazywana postem) jest widoczna dla wszystkich uczestników.

Jak działa forum?

• Kategorie i tematy: Forum jest podzielone na działy tematyczne, np. „Pomoc techniczna”, „Gry komputerowe” czy „Szkoła”. W każdym dziale można zakładać nowe tematy (wątki).

• Wątki i posty: Wątek to główny temat rozmowy, a posty to odpowiedzi i komentarze dodawane przez użytkowników.

• Moderacja: Fora często mają moderatorki i moderatorów, którzy dbają o porządek, przestrzeganie zasad i kulturę wypowiedzi.

Dlaczego warto korzystać z forum?

• Można zadawać pytania i uzyskiwać pomoc od innych.

• To dobre miejsce do dzielenia się wiedzą i doświadczeniem.

• Uczy komunikacji, argumentowania i szacunku dla innych opinii.

Bezpieczeństwo i kultura

Podczas korzystania z forum warto pamiętać o:

• szanowaniu innych uczestników,

• nieudostępnianiu danych osobowych,

• przestrzeganiu regulaminu forum.

Forum to cyfrowa przestrzeń, w której każdy głos się liczy – wystarczy napisać, by rozpocząć rozmowę. 

Zapoznaj się z przykładowymi serwisami.

• Gazeta.pl Forum -  największe w Polsce forum ogólnotematyczne posiadające wiele kategorii tematów z każdej dziedziny życia oraz podział na fora regionalne dla województw i największych miast Polski. Posiada ponad 169 milionów postów.

• Elektroda.pl- forum poświęcone przede wszystkim elektronice, komputerom oraz sprzętom RTV i AGD. Posiada ponad 20 milionów postów na temat różnych usterek, porad sprzętowych, obsługi programów i schematów elektronicznych.

• Forum komputerswiat.pl oraz GRY‑OnLine.pl - najpopularniejsze fora komputerowe w Polsce o tematyce sprzętowej oraz grach komputerowych, posiadają ponad 15 milionów postów.

• Dogomania.pl - forum poświęcone przede wszystkim psom z 14 milionami postów.

Dlaczego fora tracą na znaczeniu?

Dziś fora przypominają trochę stare biblioteki - pełne wiedzy, ale rzadziej odwiedzane. Dlaczego?

• Media społecznościowe (jak Facebook, Instagram czy TikTok) są szybsze i bardziej kolorowe.

• Grupy na komunikatorach (np. WhatsApp, Discord) pozwalają rozmawiać w czasie rzeczywistym.

• Algorytmy podpowiadają treści, które nas interesują, bez potrzeby szukania ich na forum.

W efekcie wiele forów świeci pustkami, a niektóre znikają całkiem. Ale niektóre, zwłaszcza te tematyczne, np. o zwierzętach czy programowaniu, wciąż żyją i mają wiernych użytkowników.

RMc3SXeMwjZYR

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym przedstawiono stronę główną Gazeta.pl Forum z widocznymi kategoriami i podkategoriami głównych tematów na forum.
Poniżej paska adresu przeglądarki, z lewej strony okna, widoczne są zakładki: gazeta.pl, poczta, towarzyskie, forum, blogi, koronowirus, wiadomości, przepis, buzz. Z prawej strony okna widoczne są zakładki: poczta, radio, kalendarz, gazeta wyborcza, zaloguj się oraz rozsuwane menu typu hamburger.
Poniżej zakładek znajduje się logo portalu z napisem: gazeta.pl forum. Poniżej widoczna jest informacja uzupełniająca: co mówią inni? $169258399$ wypowiedzi na $2100$ forach wraz z paskiem wyszukiwania.
Pod paskiem wyszukiwania znajdują się główne kategorie: aktualności i polityka, społeczeństwo, kultura, nauka i edukacja, dziecko, rodzice, zdrowie, kobieta i mężczyzna, kuchnia, dom i ogród, auto – moto.
Obok kategorii znajduje się napis: zaloguj się wraz z polami do podania loginu oraz hasła. Poniżej umieszczony jest przycisk zaloguj. Obok przycisku umieszczony jest napis: nie pamiętasz hasła lub loginu?. Poniżej znajduje się dodatkowy napis: Nie masz jeszcze konta? Zarejestruj się.

RwSEOugsMTfQ2

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym znajduje się strona główna elektroda.pl z widocznymi tematami tygodnia.
Poniżej paska adresu przeglądarki znajduje się logo elektroda.pl wraz z zakładkami: forum, ostatnie, bez odpowiedzi, menu. Poniżej znajduje się wybór wersji językowej portalu.
Pod wersjami językowymi znajdują się posty. W górnej części znajduje się temat tygodnia. Z lewej strony tematu pokazane jest zdjęcie. Obok znajduje się tekst: konkurencyjność przez wartości dodane. Pod tematem tygodnia znajdują się przyciski do mediów społecznościowych. Pod tematem tygodnia znajdują się zakładki: wszystko, DIY Polska, DIY Zagranica, Poczekalnia, Artykuły. Z lewej strony posta znajduje się zdjęcie. W górnej części jego tytuł a na dole pisemna zajawka z przyciskiem czytaj dalej.
Z lewej strony portalu widoczne jest pole wyszukiwania datasheers poniżej którego znajdują się przyciski: newsy, popularne, forum. Poniżej wyszczególnione są trzy wiadomości dla danej kategorii.

R5y5Qm8xWO4gW

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym znajduje się strona główna Forum Komputer Świat z widocznym przywitaniem oraz najpopularniejszymi dyskusjami.
Poniżej paska adresu przeglądarki znajduje się przyciski: logowanie, rejestracja, oraz pasek wyszukiwania. Poniżej znajduje się logo wraz z przyciskami: komputer świat, forum, użytkownicy kalendarz, shoutbox, strony. Poniżej znajduje się sekcja forum komputerowe komputer świat wraz z przyciskami do mediów społecznościowych. Kolejna sekcja to wiadomość powitalna: Witaj w nowej i lepszej odsłonie Forum Komputer Świat. Nowa, lepsza odsłona forum to połączenie forum komputerswiat.pl, forum‑gamezilla.komputerswiat.pl i forum.ks‑ekspert.pl. Jeżeli miałeś konto na którymś z tych forów mogą Cię dotyczyć zmiany nazwy nicka. Poczytaj o nich, więcej. Pod wiadomością znajdują się przyciski zaloguj się na konto, zarejestruj się. Główną część strony stanowi forum. Forum jest w formie tabeli. W górnej części tabeli znajduje się kategoria forum przykładowo: komputer świat. W poszczególnych kolumnach znajdują się: znak plusa, temat wraz z krótkim opisem, liczba tematów, liczba odpowiedzi, informacje dodatkowe. Przykładowo dla trzeciej pozycji: temat: konkursy (w tym miejscu będą publikowane konkursy dla forumowiczów), liczba tematów: $48$, liczba odpowiedzi: $1743$, informacje dodatkowe: logo awatara, obok napis propozycje konkursów, dwudziesty drugi luty dwa tysiące dziewiętnaście przez MrJoint.
W prawej części strony znajduje się napis: najnowsze tematy w formie listy. Przykładowa pozycja tematu: komputer do gier $6\mathrm{k}$.

RmAowKZvhk5c5

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym znajduje się strona główna forum GryOnline.pl z ostatnio poruszanymi wątkami.
Poniżej paska adresu przeglądarki znajduje się menu nawigacyjne. Menu składa się z grafiki przycisków do mediów społecznościowych, loga forum GryOnline.pl oraz zakładkami: Home, Newsroom, encyklopedia gier, tvgry.pl, poradniki, teksty, technologie, pobierz, darmowe, promocje, forum, filmomaniak.pl, premium.
Poniżej menu nawigacyjnego widoczny jest pojedynczy post. Wiadomość składa się z grafiki, tytułu oraz krótkiej wiadomości.
Poniżej posta znajdują się przyciski: forum, gry, hobby, sprzęt rozmawiamy, archiwum, regulamin. Pod przyciskami widoczne jest forum. W prawym górnym rogu forum znajdują się przyciski: lista wątków, nowy wątek, tematy, top, wyszukiwanie. Forum składa się z daty i godziny stworzenia wątku, tematu wątku, oraz informacji dodatkowych jak autor liczba odpowiedzi). Przykładowo czwarty maj godzina piętnasta pięćdziesiąt siedem technologia PS5 zaczyna wygrywać z Xbox series X w sprzedaży, waliszek, legionista, $17$, Xbox.

R1ZDJQGikdcGA

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym znajduje się strona główna forum Dogomania z ogólnymi tematami.
Poniżej paska adresu przeglądarki znajduje się, tytuł strony; Dogomania, z przyciskami: logowania - masz konto, zaloguj się, rejestracji - zarejestruj się oraz menu nawigacyjnym. Menu składa się z przycisków: przeglądaj, aktywność, leaderboard, Clubs. Przycisk przeglądaj jest rozwinięty. Po rozwinięciu przycisku przeglądaj widać dodatkowe opcje: forum, regulamin, administracja, dostępni użytkownicy. Z prawej strony portalu widoczne jest pole wyszukiwania.
Pod menu nawigacyjnym znajduje się napis: forum oraz przycisk nowy temat. W centralnej części strony widoczny jest napis: ogólne oraz wątki na forum. Wątki umieszczone są jeden pod drugim. Pierwsze dwa wątki to regulamin forum oraz dogomania na Facebooku. Kolejne wątki są tworzone przez użytkowników.

• Reddit.com - największe anglojęzyczne forum dyskusyjne na świecie posiadające 110 milionów aktywnych użytkowników dziennie (dane aktualne na rok 2025, źródło https://backlinko.com/reddit-users). Witryna podzielona jest na kategorie społeczności zwane subredditami  i umożliwia zarejestrowanym użytkownikom zamieszczanie w nich treści w postaci tekstów, obrazów lub filmów na każdy temat.

• Quora.com - forum dyskusyjne działające na podstawie pytań i odpowiedzi. Choć jego polska wersja nie jest tak popularna jak angielska, ogólnoświatowo serwis posiada około 400 milionów aktywnych użytkowników miesięcznie (dane aktualne na rok 2025, źródło https://www.demandsage.com/quora-statistics/).

• Stack Overflow - forum dyskusyjne przeznaczone głównie dla programistów, na którym użytkownicy mogą zadawać pytania dotyczące tworzenia oprogramowania. Posiada 29 milionów użytkowników, 24 milionów zadanych pytań i 36 milionów odpowiedzi  (dane aktualne na rok 2025, źródło https://en.wikipedia.org/wiki/Stack_Overflow).

R13cB7Hi3PX4u

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym znajduje się strona główna Reedit.com.
Poniżej paska adresu przeglądarki znajduje się napis: Trending today. Poniżej widoczne są cztery aktualne posty. Posty są w formie zdjęć z naniesionym tekstem.
Pod postami znajduje się sekcja Popular posts. Sekcja składa się z przycisków: hot, new,top, all time. Pod przyciskami umieszczona jest nazwa użytkownika z informacją kiedy materiał został opublikowany. Pod nazwą użytkownika widoczny jest opis oraz zdjęcie. Przykładowy opis: Times Square right now.
Z prawej strony portal znajduje się sekcja Today’s top Growing Communities.

R1CsaSSuVbt7I

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym znajduje się strona główna Quora z najpopularniejszymi pytaniami.
Poniżej paska adresu przeglądarki znajduje się logotyp Quora wraz z przyciskami. Pierwszy przycisk jest w kształcie domu. Drugi w kształcie gazety. Trzeci w kształcie notatnika z ołówkiem. Czwarty w kształcie trzech sylwetek osób. Piąty w kształcie dzwonka. Za przyciskami znajduje się pole wyszukiwania z napisem: search Quora za którym znajdują się trzy przyciski. Pierwszy z napisem Try Quora Plus, drugi w kształcie globusa, trzeci z napisem: add question.
Po lewej stronie portalu znajdują się stworzone miejsca. Na górze widać przycisk: Create space. Poniżej umieszczone są stworzone kategorie. Przykładowo pierwsze dwie kategorie to: Technology, Movies.
Po prawej stronie portalu znajduje się panel z watkami które są śledzone. Na górze sekcji znajduje się napis: Spaces to follow. Poniżej lista wątków. Przykładowy pierwszy wątek z krótkim opisem: BTS Army Universe. This is a public blog for sharing the positive effect..
W centralnej części ekranu znajduje się przestrzeń na której wyświetlane są aktulne wiadomości. Górna cześć przestrzeni skłąda się z paska wyszukiwania z tekstem: What do you want to as kor share. Poniżej umieszczone są trzy przyciski: ask, answer, share. Pod przyciskami widoczny jest wyświetlany wątek. Wątek składa się z nazwy użytkownika, przycisku funkcyjnego Follow, typu informacji, daty zamieszczenia oraz grafiki. Przykładowo: nazwa użtkownika: Walaa M, przycisk: Follow, typ informacji: Pharmaceutical Chemistry, data publikacji: <math aria‑label='jedenasty'>11 lutego, grafika: nastolatek śpiący na sianie obok krowy. Krowa przytula się do mężczyzny. Nad grafiką znajduje się napis: Our cow wasn’t feeling good so last night, my son went outside to spend time with her. I wole up morning and found this.. Pod grafiką znajdują się przyciski: strzałka w górę , strzałka w dół, dwie strzałki tworzące okrąg, symbol chmurki dialogowej, strzałka w prawo i trzy kropki. Obok strzałki w górze, dwóch strzałek tworzących okrąg oraz chmurki dialogowej znajdują się liczby informujące o ilości wykonanych akcji.

RsAkuDWku2rDU

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym znajduje się strona główna Stack overflow ze wszystkimi pytaniami.
Poniżej paska adresu przeglądarki znajduje się logotyp Stack overflow wraz z przyciskami: about, products, for teams. Obok przycisku znajduje się pasek wyszukiwania z napisem: search. Za paskiem umieszczone są przyciski: log in, sign up.
Po lewej stronie portalu znajdują się kategorie: Home, Public, Questions, Tags, Users, Companies, Collectives, Explore collectives, Teams. Pod kategorią Teams znajduje się napis: Stack overflow for teams. Start collaborating and sharing organizational knowledge. Pod napisem umieszczone są dwa przyciski: Create a free team, Why teams?
Po prawej stronie portalu, znajdują się trzy sekcje: The overflow blog, Featured on Meta, Collectives. W pierwszych dwóch kategoriach znajdują się dodatkowe informacje w języku angielskim. W trzeciej kategorii znajdują się proponowane oficjalne kanały film. Propozycja składa się z logotypu, nazwy (przykładowo Google cloud) informacji o ilości członków, krótkiego opisu w języku angielskim oraz przycisku: join.
centralnej części portalu znajdują się pytania wraz z odpowiedziami. Na górze sekcji widać napis: All question. Poniżej znajduje się liczba pytań w bazie oraz przyciski: newest, active, bountied, unanswered, more, filter, ask question. Pod przyciskami wyświetlane są pytania. Pytanie składa się z tytułu, treści, słów kluczy, informacji o osobie zadającej, informacji o wątku. Przykładowo dla pierwszego wątku. Tytuł pytania: Kotlin Multiplatform iOsS Exceptions showing in Xcode, note in Firebase. Treść pytania: We have noticed in our project, we are getting allot of expectations logged in Xcode logged in production. However these share crashes don’t give any extra debug. Słowa klucze: iOS, kotlin, ktor, kmm. Informacje o użytkowniku (nazwa), widoczna pod pytaniem: SnowyTracks. Informacja o wątku widoczna z lewej strony pytania $0$, votes, $0$, answers, $2$, views.
Na stronie widocznych jest sześć różnych pytań.

R1aM2aAPH0yUV

Ilustracja przedstawia uproszczoną komunikację w dymkach oraz na forach dyskusyjnych. Na zdjęciu pokazane są animowane urządzenia: monitor komputera, komputer przenośny, telefon komórkowy. Na ekranie każdego z urządzeń znajdują się animowane linijki przypominające pola tekstowe. Z ekranu każdego urządzenia wychodzi dymek symbolizujący rozmowę.

Portale społecznościowe

Wiele portali internetowych oferuje miejsce dla znajomych, których łączy jakiś wspólny mianownik, np. konkretne zainteresowania, takie jak książki czy sport. Wokół portalu tworzy się wówczas społeczność użytkowników - ekspertów, amatorów, obserwatorów - stąd też ich nazwa - portale społecznościowe. Istnieją także portale łączące społeczności na podstawie kryteriów innych niż zainteresowania. Pierwsze portale tego rodzaju powstały jeszcze w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, gdy łącza internetowe dopiero zaczynały pojawiać się w domach. Obecnie panuje wśród nich duża konkurencja i nawet znane portale są często „opuszczane” gdy pojawi się nowa moda. Do najbardziej znanych portali społecznościowych należą:

• Facebook- opiera się na utrzymywaniu kontaktów ze znajomymi poprzez dołączanie nowinek z życia w postaci wiadomości, zdjęć i filmów. Przypomina portal z wiadomościami, ale wiadomości są w nim pisane przez (lub dotyczą) znajomych i obserwowanych przez nas osób, grup lub marek. Pod każdym postem można pisać komentarze i wystawiać reakcje, możliwym jest również tworzenie wydarzeń i prowadzenie transmisji live. Chcąc być jego użytkownikiem, musisz przejść procedurę rejestracji, podając w niej m. in. informacje o sobie, oraz zapoznać się z treścią regulaminu i go zaakceptować.

• Instagram - serwis internetowy przeznaczony głównie do dzielenia się treściami w postaci zdjęć, grafik i filmów. Posiada prosty edytor umożliwiający stosowanie autorskich filtrów do swoich treści. Razem z Facebookiem należą do jednego właściciela Meta Platforms, Inc.

• X (dawniej Twitter) - platforma społecznościowa umożliwiająca publikowanie krótkich wiadomości tekstowych na swoich profilach. Znany jest z faktu, że konta w tym serwisie prowadzone są przez konkretne prywatne osoby (w tym celebryci i politycy), a nie grupy administratorów jak w przypadku Facebooka. Również i w tym portalu, chcąc korzystać z jego możliwości, musisz dokonać rejestracji, wypełniając stosowny formularz.

• Youtube - serwis internetowy umożliwiający bezpłatne umieszczanie, ocenianie i komentowanie filmów wstawionych przez innych użytkowników. Po założeniu konta pozwala tworzyć własne kanały i playlisty.

RkqSHLj9zg33K

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym widoczna jest strona główna logowania na Facebooka
Z lewej strony strony głównej widoczny jest teks: Facebook. Facebook pomaga kontaktować się z innymi osobami oraz udostępniać im różne informacje i materiały.
Z prawej strony strony głównej widoczne są okna logowania. W górnym oknie należy wprowadzić adres e‑mail lub numer telefonu. W dolnym oknie należy wpisać hasło. Poniżej znajdują się przyciski: zaloguj się, nie pamiętasz hasła, oraz utwórz nowe konto. Pod danymi logowania znajduje się informacja uzupełniająca. Przykładowy tekst widoczny na zdjęciu: utwórz stronę dla gwiazdy, marki lub firmy.
Na dole strony znajduje się footer. Footer podzielony jest na trzy części. W górnej znajdują się różne wersje językowe. W środkowej znajdują się opcje: Zarejestruj się, Zaloguj się, Messenger, Facebook Lite, Watch Miejsca, Gry, Marketplace, Facebook Play, Oculus, Portal, Instagram, Bulletin, Lokalne, Zbiórki pieniędzy, Usługi, Centrum informacji o głosowaniu, Grupy, Informacje, Utwórz reklamę, Utwórz stronę, Twórcy aplikacji, Praca, Prywatność, Pliki cookie, Opcje wyświetlania reklam, Regulamin, Pomoc. W dolne części Footer znajduje się informacja: Meta znak zastrzeżony $2023$.

R1C8kXf9jF2Yh

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym widoczna jest strona główna logowania na Instagram
Z lewej strony, strony głównej, widoczne są dwa zdjęcia. Na zdjęciach przedstawione są urządzenia mobilne. Na telefonach wyświetlany jest profil Instagram.
Z prawej strony, strony głównej, widoczne są okna logowania. W górnym oknie należy wprowadzić numer telefonu, nazwę użytkownika lub adres e‑mail. W dolnym oknie należy wpisać hasło. Poniżej znajdują się przyciski: zaloguj się, lub zaloguj się przez Facebook, nie pamiętasz hasła, oraz nie masz konta, zarejestruj się. Poniżej widoczna jest informacja pobierz aplikację. Pod nią znajdują się dwa przyciski. Przycisk po lewej stronie ma tekst: pobierz w witryny Microsoft store. Przycisk po prawej ma informacje: pobierz z span lang='en'>Google Play.
Na dole strony znajduje się footer. Footer podzielony jest na dwie części. W górnej znajdują się opcje: Meta, Informacje, Blog, Praca, Pomoc, API, Prywatność, Regulamin, Najpopularniejsze konta, Hasztagi, Lokalizacje, Instagram Lite, Taniec, Jedzenie i napoje, Dom i ogród, Muzyka, Sztuki wizualne. W dolne części Footer umieszczony jest wybór wersji językowej oraz napis: $2022$ znak zastrzeżony Instagram from Meta.

ReH0OpNEKxcKm

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym widoczna jest strona główna logowania na Twitter
W lewej części, strony głównej, widoczna jest grafika. Na zdjęciu znajduje się biały ptak na niebieskim tle przypominającym mural.
W prawej części, strony głównej, widoczny jest napis: Najświeższe wieści ze świata. Dołącz do Twitter.Poniżej znajdują się trzy przyciski rejestracji. Przyciski znajdują się jeden pod drugim. Pierwszy przycisk ma treść: zarejestruj się przez Google. Drugi przycisk ma treść: zarejestruj się przez Apple. Trzeci przycisk ma treść: zarejestruj się używając numeru telefonu. Poniżej znajduje się informacja uzupełniająca: rejestrując się zgadzasz się na warunki korzystania i politykę prywatności łącznie z polityką ciasteczek. Warunki korzystania oraz polityka prywatności i ciasteczek jest w formie linków.
Na dole ekranu znajduje się tekst: masz już konto. Pod nim umieszczony jest przycisk z treścią: zaloguj się.
Na dole strony znajduje się footer. Footer Umieszczone jest w nim krótkie menu nawigacyjne.

R1MD0L8DdJkOZ

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym widoczna jest strona główna kategorii muzyka na YouTube
W lewej części, strony głównej, widoczne jest menu nawigacyjne. W górnej części menu znajdują się następujące przyciski: główna, odkrywaj, shorts, subskrypcje, biblioteka, historia. Poniżej umieszczony jest przycisk: zaloguj się. W dolnej części menu widoczne są następujące przyciski. W kategorii najlepsze w YouTube: muzyka, sport, gry, film, wiadomości, na żywo, film $360$. W kategorii więcej w YouTube: YouTube Premium.
W górne części ekranu umieszczone jest menu wyszukiwania, przycisk z symbolem mikrofonu oraz przycisk z napisem zaloguj się. Poniżej znajduje się zdjęcie wyświetlanego utworu. Na zdjęciu znajdują się informacje o wykonawcy, liczbie odtworzeni oraz dacie publikacji, Poniżej niech znajduje się tytuł utworu.
Poniżej grafiki umieszczone jest logo przedstawiające nuty. Obok znajduje się napis Muzyka, oraz przycisk: subskrybuj. Poniżej widoczne są zakładki: główna, społeczność, informacje. Pod zakładkami umieszczone są na rolce grafiki z proponowaną muzyką w kategorii Pop. Propozycje można przesuwać za pomocą strzałki widocznej po prawej stronie.

Zwróć uwagę, że dostęp do zasobów portalu będzie możliwy po podaniu specjalnego hasła – innego niż to, którego używasz do logowania do poczty elektronicznej. Tworząc je, pamiętaj, że hasło jest wystarczająco silne, jeżeli będzie zawierało kombinację cyfr, liter małych i dużych oraz znaków interpunkcyjnych.

2

Ćwiczenie 1

Załóż konto na Facebooku i przystąp do korzystania z portalu.

Pokaż podpowiedź

Przejdź na stronę https://pl-pl.facebook.com/. Zakładanie konta na portalu społecznościowym ponownie nie różni się wiele od zakładania konta pocztowego. Podobnie jak w przypadku rejestracji na forum dyskusyjnym opisanym w ćwiczeniu 5, aby założyć konto na portalu społecznościowym musisz posiadać aktywną skrzynkę pocztową - to na ten adres dostawać będziesz wiadomości związane z twoim kontem, takie jak kod bezpieczeństwa, odzyskiwanie hasła czy ważne powiadomienia dotyczące zmian na twoim koncie.

Pamiętaj również, aby używać różnych haseł  do zakładanych przez siebie kont i profili. W razie gdyby jedno z twoich kont zostało skradzione, a hasło przestało być prywatne, nie będzie trzeba się martwić o bezpieczeństwo pozostałych.

Pokaż odpowiedź

Będąc na stronie  https://pl-pl.facebook.com/ kliknij Utwórz nowe konto. W wyświetlonym oknie wpisz swoje dane, adres e‑mail oraz hasło. Następnie kliknij Zarejestruj się.

R1KgNilZioTWL

Ilustracja przedstawia zrzut okna na stronę na której wykonuje się rejestrację nowego konta na Facebooku. W górnej części okna dialogowego rejestracji widać napis: zarejestruj się. To szybkie i proste. Poniżej znajdują się pola formularza do wypełnienia. W górnych polach znajdują się informacje ogólne w dolnych data urodzenia oraz płeć. Przykładowo wypełniony formularz. Pola ogólne: Jan, Kowalskim, <math aria‑label='janusz kowalski zero dwieście pięć małpa dżi mejl kropka kom'>januszkowalski0205@gmail.com, <math aria‑label='janusz kowalski zero dwieście pięć małpa dżi mejl kropka kom'>januszkowalski0205@gmail.com, dziewięć kropek oznaczających dowolne znaki hasła. Data urodzenia: <math aria‑label='dwudziesty trzeci'>23 listopada <math aria‑label='tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąty trzeci'>1993. Płeć: wybrane pole mężczyzna.
Poniżej znajduje się pole wyboru: ustawienia niestandardowe. Pole nie jest zaznaczone.
Na dole strony widnieje informacja o akceptacji regulaminu oraz plików cookie poprzez kliknięcie przycisku rejestracji.
Na samym dole strony znajduje się przycisk o nazwie: zarejestruj się.

Pojawi się komunikat z prośbą o wprowadzenie kodu bezpieczeństwa, który zostanie wysłany na twoją skrzynkę pocztową podaną podczas rejestracji.

RQaKesbtHYmFO

Ilustracja przedstawia zrzut okna na stronę z etapem rejestracji z wprowadzaniem kodu otrzymanego w wiadomości e‑mail z Facebooka.
W górnej części strony znajduje się napis: Wprowadź kod otrzymany w wiadomości e‑mail. Poniżej znajduje się informacja tekstowa: potwierdź, że ten adres e‑mail należy do Ciebie. Wpisz kod znajdujący się w wiadomości wysłanej na adres < math aria‑label='janusz kowalski zero dwieście pięć małpa dżi mejl kropka kom'>januszkowalski0205@gmail.com. Poniżej znajduje się pole formularza. W polu widnieje oznaczenie: FB myślnik. Pod polem formularza znajduje się tekst: wyślij wiadomość e‑mail ponownie.
Na dole strony znajdują się przyciski: zmień informacje kontaktowe, kontynuuj.

Otwórz swoją skrzynkę pocztową w nowej karcie i przeglądnij ostatnio odebrane wiadomości. Znajdź wiadomość o tytule podobnym do tego na poniższym zrzucie ekranu. Możesz skopiować kod z tytułu wiadomości i wkleić w odpowiednie miejsce w trakcie rejestracji. Kod zaczyna się na FB- i dalej następuje ciąg losowych cyfr. Inną opcją potwierdzenia swojego konta jest kliknięcie wyróżnionego hiperłącza dostępnego w treści wiadomości.

RbcjygfGFf90s

Ilustracja przedstawia zrzut przedstawiający etap rejestracji z potwierdzaniem konta na Facebooka.
W górnej części okna znajduje się napis: <math aria‑label='ef be myślnik osiem cztery cztery cztery zero'>FB-84440 to Twój kod potwierdzający konto na Facebooku. Poniżej znajduje się wiadomość e‑mail. W górnej części wiadomości znajduje się napis: Facebook <math aria‑label='registrejszyn małpa fejsbuk mejl kropka kom'>registration@facebookmail.com, poniedziałek $25$ kwiecień dwa tysiące dwudziesty drugi. Dwunasta czterdzieści pięć.
Pod danymi widać logo Facebooka z nagłówkiem: wymagane działanie: potwierdzenie konta na Facebooku.
Pod nagłówkiem umieszczona jest wiadomość: Witaj Jan, Niedawno zarejestrowałeś się na Facebooku. Aby zakończyć proces rejestracji, potwierdź swoje konto. Pod tekstem umieszczony jest napis: Potwierdź swoje konto. Poniżej przycisku znajduej się informacja: może być konieczne wprowadzenie tego kodu potwierdzającego: math aria‑label='ef be myślnik osiem cztery cztery cztery zero'>FB-84440.
Na dole wiadomości znajduje się tekst:Facebook umożliwia Ci kontaktowanie się ze znajomymi. Po dołączenie do społeczności Facebooka będziesz mieć także możliwość, udostępniania zdjęć, planowania wydarzeń i korzystania z wielu innych opcji serwisu.
Poniżej widoczny jest footer z informacjami o wysłaniu maila na adres nadawcy i danych teleadresowych Facebooka.
Pod wiadomością znajdują się przyciski: odpowiedz, prześlij dalej.

Zaakceptuj umowy o świadczeniu usług drogą elektroniczną oraz zasady dotyczące prywatności i dostarczania treści reklamowych. Pamiętaj, że nie musisz zgadzać się na wszystkie, aby założyć konto.

R1a1ANZTmP5cw

Ilustracja przedstawia zrzut okna na stronę na której widać etap zezwalania na korzystanie z plików cookie przez Facebooka.
W górnej części strony znajduje się napis Facebook oraz logotypy aplikacji: Facebook, Messenger, Instagram., Whatsapp, Oculus.
Poniżej znajduje się nagłówek: zezwolić na korzystanie z plików cookie przez Facebooka. Pod nagłówkiem znajduje się informacja tekstowa odnośnie personalizacji treści oraz możliwości wyrażenia zgody na korzystanie ze wszystkich plików cookie.
Pod tekstem widoczny jest suwak o nazwie: niezbędne pliki cookie. Pod suwakiem znajduje się informacja: pliki cookie są wymagane do korzystania z Produktów firmy Facebook. Są one niezbędne i zapewniają prawidłowe działanie tych witryn.
Na samym dole okna znajdują się przyciski: zezwól tylko na niezbędne pliki cookie, zezwól na wszystkie pliki cookie.

Po zezwoleniach, pojawi się główna tablica twojego profilu. Od teraz możesz zacząć w pełni korzystać z możliwości portalu społecznościowego Facebook.

R14mDNX4Bylst

Ilustracja przedstawia zrzut na stronę na której widać tablice na Facebook.
W górnej części strony znajduje się logo Facebooka, pasek wyszukiwania, ikony: domu, dwóch osób, wielu osób, przycisk z napisem szukaj znajomych, ikona osoby z napisem Jan, ikona z dziewięcioma kropkami po naciśnięciu której pokaże się więcej aplikacji, ikona dymku informująca Messengera, ikona dzwonka informująca i powiadomieniach, ikona z trójkątem.
Po lewej stronie strony znajduje się pionowy panel. W panelu widoczne są kategorie: Jan Kowalski, Szukaj znajomych, Witamy, Grupy, Marketplace, Watch, wspomnienia, zapisane, strony, wydarzenia, najnowsze, zobacz więcej.
W centralnym punkcie tablicy widać przycisk: utwórz relację, udostępnij zdjęcie lub coś napisz. Poniżej znajduje się komunikat: Zapamiętaj hasło. Kiedy następnym razem zalogujesz się w tej przeglądarce, kliknij zdjęcie profilowe, zamiast wpisywać hasło. Pod komunikatem umieszczone są dwa przyciski: ok, nie teraz.
Poniżej komunikatu znajduje się pole z napisem: o czym myślisz Jan? Pod polem umieszczone są przyciski z opisami: transmisja wideo na żywo, zdjęcia lub film, nastrój lub aktywność.
Pod przyciskami znajduje się grafika z napisem: utrzymuj kontakty dzięki pokojom Messengera. Pod grafiką umieszczony jest tekst: Janie, zdajemy sobie sprawę, jak istotne jest poczucie bliskości z ważnymi dla Ciebie osobami, gdy nie możesz spotkać się z nimi osobiście. Pokoje Messengera umożliwiają szybkie i łatwe spotkania wideo dla grup znajomych i rodziny. Mamy nadzieję, że pomogą Ci utrzymywać kontakty z innymi.
Pod przyciskiem znajdują się przyciski: dowiedz się więcej, utwórz pokój.
Po prawej stronie strony znajduje się nagłówek z napisem konwersacje grupowe, pod którym znajduje się przycisk: utwórz nową grupę.
W prawym dolnym rogu strony znajduje się przycisk z logiem kwadratu i ołówka. Jest to przycisk: utwórz wiadomość.

RN3e15ccEUe8f

Film prezentujący rejestrację konta na Facebooku.

Film prezentujący rejestrację konta na Facebooku.

Film dostępny pod adresem /preview/resource/RN3e15ccEUe8f

Film prezentujący rejestrację konta na Facebooku.

Netykieta i zagrożenia występujące w grupach dyskusyjnych oraz portalach społecznościowych

Fora dyskusyjne są swoistymi społecznościami posiadającymi własne zwyczaje. Dlatego też, zanim zaczniesz sam zabierać głos, wskazane jest zapoznanie się z panującymi w nich prawami i sposobami prowadzenia dyskusji. Te przestrzegane w sieci zwyczaje określane są mianem netykiety. Korzystając z możliwości pisania i odpowiadania na posty na portalach społecznościowych i forach internetowych, przestrzegaj wszystkich zasad netykiety pocztowej, a ponadto:

• Przed zadaniem pytania na forum lub grupie na portalu społecznościowym, zapoznaj się z podobnymi tematami i sprawdź, czy podobne zapytanie nie zostało już zadane i nie znajduje się do niego odpowiedź;

• Sprawdź, czy odpowiedź na twoje pytanie nie znajduje się sekcji Najczęściej zadawane pytania (ang. FAQ - Frequently Asked Questions);

• Posty pisz na właściwych grupach i na temat;

• Nie udostępniaj wiadomości prywatnych przeznaczonych dla jednej osoby;

• Precyzyjnie formułuj pytania;

• Nie wysyłaj tekstów reklamowych;

• Nie wstawiaj tego samego pytania w wielu wątkach na forum jednocześnie;

Zwróć uwagę, że jedną z możliwych aktywności na portalu Facebook jest korzystanie z osobistego profilu o nazwie Oś czasu. Pozwala on na przedstawianie wydarzeń z twojego życia wzbogaconych o zdjęcia i opisy. Jednak nierozważna aktywność tego rodzaju na portalu może prowadzić do utraty prywatności oraz stworzyć możliwość wykorzystania w przyszłości przedstawionych tam informacji przeciwko tobie.
Portal zapewni ci bezpieczeństwo podczas korzystania z niego jeśli:

• Z rozwagą akceptować będziesz zaproszenia do grona znajomych, przecież będą mieli dostęp do informacji o tobie;

• W twoich domyślnych ustawieniach prywatności ukazywane będą tylko te informacje, na które wyrazisz zgodę;

• Przed opublikowaniem informacji zastanowisz się, czy chcesz, aby każdy się z nią zapoznał;

• Zmienisz hasło dostępu, jeżeli zaobserwujesz niepokojące cię wydarzenia, np. podejrzaną aktywność, osoby w znajomych, których nie dodawałeś lub posty, których nie publikowałeś;

• Zwrócisz uwagę na działania cyberprzestępców, którzy podszywając się pod pracowników różnych firm będą nakłaniać cię do podania swoich danych dostępowych;

• Nigdy nie klikniesz w odnośniki w listach elektronicznych z prośbą o zresetowanie twojego hasła;

• Zapobiegniesz atakom szkodliwego oprogramowania tzw. robaków (ang. worms), nie klikając w odnośnik prowadzący do „fajnego spotu” a w rzeczywistości zarażającego komputer;

• Będziesz zgłaszać treści, które wydają ci się niewłaściwe, obraźliwe, podejrzane lub niezgodne z regulaminem;

• Wylogujesz się z portalu społecznościowego w przypadku korzystania z komputera w pracy czy kawiarence internetowej.

Spoilerowanie

Podczas prowadzenia dyskusji na stronach i forach internetowych oraz portalach społecznościowych spotkać się możesz z tzw. spoilerowaniem (ang. spoil – psuć), czyli otrzymywaniem niepożądanej informacji o szczegółach zakończenia filmu, sztuki teatralnej, telewizyjnej. Termin ten bywa używany również do przypadków, gdy „życzliwa” osoba udziela niechcianej podpowiedzi w prowadzonej grze.

RuKUGMtRH7Zu4

Ilustracja przedstawia zaspojlerowanezakończenie. Na zdjęciu widać napis the end który znajduje się na tle przerywanych poziomych linii.

Trolling

W internecie można natknąć się na agresywne, wulgarne komentarze. Mogą one być szczególnie dotkliwe, zwłaszcza gdy znajdą się pod czyimiś zdjęciami albo twórczością. W internecie każdy może być anonimowy, a dla niektórych stwarza to doskonałe miejsce do wyładowywania własnych frustracji i nękania innych. Ludzi, którzy w sieci celowo szukają zaczepki nazywamy trollami. Może i brzmią strasznie, ale nie musisz się ich bać - wystarczy, że zachowasz kilka prostych zasad:

• Staraj się zachować anonimowość - to najprostsza i najlepsza ochrona. Wymyśl sobie pseudonim i nie dodawaj do niego swoich zdjęć.

• Unikaj wchodzenia w dyskusje z ludźmi, którzy wyraźnie szukają kłótni i nie są skłonni do dyskusji. To zasada znana powszechnie jako „nie karm trolli”.

R19B7gLKT94gg

Ilustracja przedstawia zjawisko internetowego trolling. Na zdjęciu widoczne są dwie animowane głowy. Pierwsza głowa widoczna po lewej stronie wychodzi z monitora i pokazuje język. Po prawej stronie znajduje się druga głowa w stronę której wystawiony jest język.

Spam

Przeglądając zasoby grup dyskusyjnych, możesz zauważyć, że zniecierpliwieni użytkownicy mają w zwyczaju wysyłanie wiadomości na wszystkie dostępne grupy. Wiadomości takie nazywamy spamem. Większość forów jasno zabrania wysyłania wiadomości nastawionych na reklamę, ale w świecie poczty e‑mail oraz rzadko moderowanych (zaakceptowanych przez osoby sterujące dyskusją) komentarzy, często dochodzi do prawdziwych powodzi spamu.

Kiedy nie otrzymujesz odpowiedzi, zamiast wysyłać wiadomość na 10 różnych grup dyskusyjnych, zadbaj o to, aby łatwo było udzielić ci odpowiedzi. Dokładnie i zwięźle opisz swój problem i zadaj jasne pytanie. To bardzo ważna zasada. Dzięki niej odnajdziesz się na każdej grupie dyskusyjnej.

Spam, czyli masowa poczta elektroniczna, dzieli się na dwie kategorie:

• niezamawiana oferta handlowa;

• maile o charakterze niekomercyjnym, takie jak: apele organizacji, prośby o pomoc czy masowe rozsyłanie ostrzeżeń, np. o wirusach komputerowych.

Możesz spróbować ograniczyć to zjawisko, stosując się do wskazówek dostawców usługi pocztowej. Przykładowo, w Microsoft Outlook, zaznaczając podejrzaną wiadomość i wybierając z menu kontekstowego Wiadomości‑śmieci oraz jedną z udostępnionych opcji Zablokuj nadawcę, oznaczysz wskazanego nadawcę jako spamera.spamerspamera. Zablokowanie go spowoduje, że wszystkie przyszłe wiadomości od tego nadawcy automatycznie lądować będą w folderze Wiadomości‑śmieci.

R1eEt8gNZfEMi

Ilustracja przedstawia zrzut okna na którym przedstawiony jest sposób blokowania nadawcy wiadomości. Blokowanie wiadomości przedstawione jest w menu kontekstowym aplikacji Microsoft Outlook. W górnej części aplikacji widoczna jest belka wyszukiwania pod którą znajduje się sześć zakładek: Plik, Narzędzia główne, Wysłanie lub odebranie wiadomości, Folder, Widok, Pomoc. Zakładka Narzędzia główne jest podświetlona na niebiesko. Poniżej zakładek widoczne są przyciski z kategoriami: nowa wiadomość e‑mail, nowy element, usuń, archiwizuj, odpowiedz, odpowiedz wszystkim, prześlij dalej. Pozostałe przyciski są zasłonięte przez rozwinięte menu kontekstowe.
Po lewej stronie aplikacji znajduje się menu nawigacyjne skrzynki. Obok umieszczony jest panel z wiadomościami e‑mail. W panelu znajduje się jedna wiadomość. Blokowanie odbiorcy odbywa się poprzez naciśnięcie prawym klawiszem myszy na wyświetlonej wiadomości mailowej. Po naciśnięciu rozwija się menu z następującymi opcjami: kopiuj, szybkie drukowanie, odpowiedz, odpowiedz wszystkim, prześlij dalej, oznacz jako przeczytane, flaga monitorująca, znajdź pokrewne, szybkie kroki, reguły, przenieś, wyślij do programu OneNote ignoruj, wiadomości śmieci, przywróć, usuń, archiwizuj. Opcja wiadomości świeci jest podświetlona i rozwinięta. W rozwiniętej części widoczne są następujące opcje: zablokuj nadawcę, nigdy nie blokuj nadawcy, nigdy nie blokuj domeny nadawcy <math aria‑label='małpa ekzaampl kropka kom'>@example.com, nigdy nie blokuj tej grupy lub listy adresowej, wiadomości niebędące śmieciem, opcje wiadomości śmieci. Opcja zablokuj nadawcę jest podświetlona. Obok napisu znajduje się ikona przedstawiająca kształt człowieka na którym naniesiony jest czerwony okrąg z przekreśleniem.

Istnieją również programy i filtry antyspamowe pozwalające na usuwanie niechcianych wiadomości e‑mail będących najczęściej reklamami. Pozwalają one na tworzenie listy adresów poczty elektronicznej, które automatycznie przenoszone będą do folderu spam, jak również na tworzenie listy adresów zaufanych nadawców poczty.

R1T4YFaCuKlNf

Ilustracja przedstawia zaspamiony monitor. Na zdjęciu widoczny jest ekran komputera. Na całym ekranie znajdują się słowa: spam. Słowa spam wychodzą poza kontury monitora.

Flooding

Spotkasz się zapewne także ze zjawiskiem zwanym flooding (flood z ang. potop, powódź) polegającym na wielokrotnym otrzymywaniu tej samej wiadomości w bardzo krótkich odstępach czasu (np. 50 razy) lub wiadomości, w których użyto wielokrotnie tego samego znaku interpunkcyjnego, liter, cyfr czy emotikonów. Zachowanie takie uważane jest za nieetyczne i łamiące zasady netykiety np.

• Czyyyyyyyyyyy jaaaaaaaa jestem fajny?????????

• Spam spam spam spam spam spam spam spam spam spam spam spam

R1Cv1P3kp1ai6

Ilustracja przedstawia szybkie i masowe przychodzenie na laptopa komunikatów i informacji w postaci dymków. A zdjęciu widać lecący laptop pośród chmur.