RBJ1X8GRE4PD4
Teatr Klinika Lalek, "Cyrk bez przemocy", widowisko uliczne w ramach XXII Międzynarodowego Festiwalu Sztuka Ulicy w Warszawie
Źródło: wikipedia.pl, licencja: CC BY 3.0.

Scenografia to plastyczna oprawa przestrzeni, w której odbywa się przedstawienie teatralne. Może się odbywać we wnętrzu, na ulicy lub w dowolnie wybranym miejscu - obejmuje:

  • dekoracje teatralne (w tym zabudowę przestrzeni teatralnej, jeśli jest taka potrzeba);

  • oświetlenie;

  • kostiumy i rekwizyty

  • lalki teatralne (w teatrze lalkowym)

R1NLBER7BZOXX
Projekt scenografii do spektaklu "Przytulaki", Teatr Baj Pomorski, Toruń
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.

Scenograf - to osoba odpowiedzialna za stworzenie oprawy plastycznej widowiska, która działa w ścisłym porozumieniu z reżyserem.
Jest nim artysta‑plastyk, który przygotowuje projekty scenograficzne i nadzoruje ich wykonanie. Posługuje się wieloma środkami i technikami, m.in. malarskimi, rzeźbiarskimi, nowoczesnymi urządzeniami, jak lasery, drukarki 3D oraz multimediami. 

Scenograf przygotowuje wizualizacje sceny teatralnej - niezbędny element każdej koncepcji scenograficznej. Mogą to być rysunki, makiety lub obrazy cyfrowe 2D i 3D.

RMJMB5VPVUR4V
Makieta scenografii do „Otella” Giuseppe Verdiego [czytaj: dżiusepe werdiego] Marcela Jambon [czytaj: marsela żambą], 1895 r., Paryż, Francja
Źródło: Bibliothéque Nationale de France, domena publiczna.

Kostiumograf projektuje kostiumy, czyli stroje sceniczne, ustalając z reżyserem i scenografem założenia stylu, formy oraz materiału, z uwzględnieniem warunków fizycznych aktora.

Rekwizyty- to przedmioty lub sprzęty  potrzebne w przedstawieniu teatralnym, związane z akcją sztuki. Atrapa do złudzenia przypomina wyglądem rzeczywistą rzecz i jest wykonana na potrzeby spektaklu. 

RH2TMF79QV63V
Rekwizyt teatralny. Atrapa wystawnej kolacji przygotowana do spektaklu "Oliwier"
Źródło: wikimedia commons, domena publiczna.
Ćwiczenie 1
R2TOQUSJ3ZU1O
Odpowiedz na pytanie. Z których pomieszczeń może korzystać scenograf? Możliwe odpowiedzi: 1. magazyn butów, 2. magazyn kostiumów, 3. rekwizytornia, 4. perukarnia.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.

Teatr Lalek

Teatr lalek to rodzaj widowiska, w którym zamiast aktorów występują lalki, lub lalki występują na scenie razem z aktorami.
Rodzaje lalek teatralnych:

  • kukła - to lalka teatralna umieszczona na kiju i nim poruszana (tzw. lalka polska);

  • pacynka - lalka teatralna nakładana na dłoń i poruszana palcami aktora (tzw. lalka rękawiczkowa);

  • marionetka - lalka teatralna poruszana od góry za pomocą drutów lub nitek, przez animatorów stojących na pomoście nad sceną;

  • jawajka - lalka teatralna poruszana od dołu (zza parawanu lub zapadni) ręką animatora (głowa i korpus jawajki) oraz za pomocą drutów lub patyczków (ręce jawajki);

  • bunraku - japoński teatr lalek, w którym lalki występują razem z animatorami;

  • teatr cieni rodzaj teatru lalek, w którym za podświetlonym od tyłu ekranem niewidoczni aktorzy poruszają figurkami zrobionymi z malowanej w subtelne kolory skóry lub z papieru, przedstawieniom towarzyszy zazwyczaj muzyka.

Ćwiczenie 2
RKDJ64DV94FPN
Przyporządkuj definicje do terminów, które opisują. Definicja pierwsza: teatr lalek (ruchomy lub nieruchomy) przedstawiający zdarzenia związane z ewangeliczną lub ludową tradycją Bożego Narodzenia. Możliwe odpowiedzi: 1. szopka, 2. teatr mechaniczny, 3. teatr cieni, 4. teatr lalek. Definicja druga: rodzaj widowisk, w których zamiast aktorów występują lalki poruszane przez mechanizm lub człowieka. Możliwe odpowiedzi: 1. szopka, 2. teatr mechaniczny, 3. teatr cieni, 4. teatr lalek. Definicja trzecia: odmiana teatru lalek, w którym wykorzystywana jest animacja pośrednia, tzn. rola artysty ogranicza się do zbudowania lalki i wyposażenia jej w odpowiedni mechanizm. Możliwe odpowiedzi: 1. szopka, 2. teatr mechaniczny, 3. teatr cieni, 4. teatr lalek. Definicja czwarta: rodzaj teatru lalek polegający na projekcji na ekranie (podświetlanym od tyłu) obrazów i postaci ruchomych. Możliwe odpowiedzi: 1. szopka, 2. teatr mechaniczny, 3. teatr cieni, 4. teatr lalek.
Źródło: opracowanie: ORE, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
R1HAD42US2ETV
Odpowiedz na pytanie. Jak nazywa się najstarsza polska lalka teatralna, pochodząca z piętnastego wieku? Możliwe odpowiedzi: 1. łątka, 2. pacynka, 3. jawajka.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1
RieArW1xy0Vcp
Sprawdź swoją wiedzę. Zastanów się, które pojęcia, spośród podanych poniżej, znasz, a których nie udało Ci się zapamiętać. Dopasuj je do odpowiednich miejsc.
Uwaga! Określenia/terminy, które znalazły się w rubryce NIE WIEM możesz odnaleźć w tym materiale.
Źródło: ORE, licencja: CC BY 3.0.