Czy wiesz, że turyści (zarówno polscy, jak i zagraniczni) będąc w Polsce najchętniej odwiedzają Pobrzeże Bałtyku i Małopolskę (zwłaszcza Kraków)? Pierwszy region przyciąga ich przede wszystkim ze względu na walory przyrodnicze, a drugi – głównie ze względu na walory kulturowe.

R19Yj3v5iO6Au
Katedra i Zamek na Wawelu w Krakowie
Wawel (zamek i katedra) jest najchętniej odwiedzanym miejscem w Krakowie.
Źródło: dostępny w internecie: https://fshoq.com/pl/, licencja: CC BY 4.0.
Twoje cele
  • Podasz przykłady przyrodniczych i kulturowych (pozaprzyrodniczych) walorów turystycznych.

  • Wymienisz i scharakteryzujesz główne przyrodnicze walory turystyczne Pobrzeża Bałtyku.

  • Wymienisz i scharakteryzujesz główne kulturowe walory turystyczne Małopolski.

  • Omówisz wpływ walorów przyrodniczych Pobrzeża Bałtyku oraz dziedzictwa kulturowego Małopolski na rozwój turystyki na tych obszarach.

Walory turystyczne

Walory turystyczne to wszystkie cechy materialne i niematerialne, które przyciągają turystów w dane miejsce. Dzielimy je na walory wypoczynkowewalory wypoczynkowewalory wypoczynkowe, walory specjalistycznewalory specjalistycznewalory specjalistycznewalory krajoznawczewalory krajoznawcze (poznawcze)walory krajoznawcze. Inny podział walorów turystycznych uwzględnia ich genezę (powstanie). Wyróżnia on walory przyrodnicze i pozaprzyrodnicze (kulturowe).

Walory przyrodnicze dzieli się na:

  • powstałe bez udziału człowieka (skałki i grupy skał, jaskinie, głazy narzutowe i głazowiska, wąwozy, doliny i przełomy rzeczne, wodospady, źródła, osobliwości flory i fauny);

  • w pewnym stopniu powstałe z udziałem człowieka, ale niekontrolowane (parki narodowe, parki krajobrazowe, punkty widokowe);

  • utworzone przez człowieka (ogrody botaniczne, ogrody zoologiczne, muzea i zbiory przyrodnicze, parki zabytkowe).

Walory pozaprzyrodnicze (kulturowe) to obiekty materialne wytworzone przez człowieka i przez niego kontrolowane oraz elementy ściśle związane z jego życiem i działalnością, np.: muzea i rezerwaty archeologiczne, muzea etnograficzne, skanseny, zabytki architektury i budownictwa, zabytki działalności gospodarczej i techniki, muzea biograficzne, muzea sztuki, miejsca i obiekty historyczno‑wojskowe, miejsca i muzea martyrologii, miejsca pielgrzymkowe, teatry i sale koncertowe, miejsca rozrywki, współczesne imprezy kulturalne.

Walory turystyczne Pobrzeża Bałtyku i Małopolski

Pobrzeże Bałtyku oznacza się przede wszystkim cennymi walorami przyrodniczymi, a Małopolska – wyjątkowymi walorami kulturowymi.

Pobrzeże Bałtyku

1
Polecenie 1

Wymień przyrodnicze walory turystyczne polskiego wybrzeża Morza Bałtyckiego.

R9AuTRgx0G3Aj
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Nad polskim morzem walory kulturowe odgrywają nieco mniejszą rolę niż przyrodnicze. Zabytki znajdują się głównie w miastach, na przykład Gdańsku, Gdyni, Kołobrzegu, Szczecinie, Świnoujściu i Sopocie. Na całym wybrzeżu można spotkać także latarnie morskie. Wyjątkowym walorem kulturowym są także słynne ruiny kościoła w Trzęsaczu.

Pobrzeże Bałtyku – mapa interaktywna
R1FN7O414ESGH1
Interaktywna mapa pobrzeża Bałtyku. Po prawej stronie mapy interaktywna legenda, po kliknięciu na daną pozycję na mapie zostają wyświetlone wybrane dane. Oznaczono zasięg pobrzeży pod tym opis: Pobrzeże Szczecińskie - Kraina obejmująca tereny położone w północno-zachodniej części Polski, w województwie zachodniopomorskim. Od wschodu graniczy z pobrzeżem Koszalińskim. Pobrzeże Szczecińskie obejmuje wyspy Uznam i Wolin, obszar wokół Zalewu Szczecińskiego, północny odcinek doliny Odry oraz położone na południe i wschód równiny i wzniesienia morenowe. Cały region zajmuje powierzchnię ok 8 tys. kilometrów kwadratowych. Na rzeźbę terenu tej krainy wpływ miała działalność lodowca. Charakterystyczną częścią Pobrzeża Szczecińskiego są klify, których wysokość dochodzi do 93,4 metrów nad poziomem morza. Na terenie Pobrzeża Szczecińskiego można natknąć się na liczne jeziora polodowcowe, np. jezioro Miedwie, będące drugim co do wielkości jeziorem w województwie zachodniopomorskim. Pobrzeże Koszalińskie - Region na zachodzie graniczy z Pobrzeżem Szczecińskim a od wschodu z Pobrzeżem Gdańskim. Administracyjnie znajduje się na terenie woj. zachodniopomorskiego i pomorskiego. Obszar pobrzeża rozciąga się na długość około 190 kilometrów i szerokość od 20 do 30 kilometrów. Sięga od Koszalina aż po przylądek Rozewie obok Jastrzębiej Góry. Rzeźba terenu, podobnie jak w przypadku dwóch pozostałych, ukształtowana została przez lodowiec. Charakteryzuje się występowaniem kilku dużych jezior przybrzeżnych, z których najbardziej znane są Łebsko, Gardno i Jamno. Największą atrakcją tego odcinka polskiego wybrzeża są ruchome wydmy w okolicach Łeby. Są one objętą ścisłą ochroną Słowińskiego Parku Narodowego. Pobrzeże Gdańskie - Zajmuje wąski pas lądu wzdłuż wybrzeża Zatoki Gdańskiej oraz rozległą deltę Wisły. Większość tego obszaru administracyjnie znajduje się w województwie pomorskim, a jego wschodnia część w woj. warmińsko-mazurskim. W znacznej części rzeźba Pobrzeża Gdańskiego to tereny nizinne, słabo urozmaicone, pocięte dość głębokimi dolinami rzek uchodzących do Bałtyku. Na Żuławach Wiślanych, znajdujących się w obszarze Pobrzeża, powstałych na skutek zasypania osadami niesionymi przez Wisłę płytkiej zatoki morskiej, znajduje się depresja. Na Pobrzeżu Gdańskim wyróżniają się również wysoczyzny morenowe, czyli kępy opadające ku morzu stromymi klifowymi stokami. W dalszej kolejności na panelu: lasy; wody powierzchniowe. Następnie parki krajobrazowe, na Pobrzeżu Szczecińskim występują one w południowej części blisko jej granic. Są to: Dolina Dolnej Odry, Cedyński Park Narodowy i Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy. Na pobrzeżu Koszalińskim: Park Krajobrazowy Dolina Słupi mieszczący się w południowo środkowej części oraz Nadmorski Park Krajobrazowy znajdujący się północno wschodniej części. Na Pobrzeżu Gdańskim: Trójmiejski Park Krajobrazowy znajdujący się w zachodniej części przy granicy z Pobrzeżem Koszalińskim, Nadmorski Park Narodowy znajdujący się na Półwyspie Helskim oraz Park Krajobrazowy Mierzeja Wiślana znajdujący się północno środkowej części. Parki narodowe, zaznaczone są dwa parki. Jeden na Pobrzeżu Szczecińskim w północno zachodniej części i jest to Woliński Park Narodowy. Drugi na Pobrzeżu Koszalińskim w północnej części i jest to Słowiński Park Narodowy. Miejscowości od 1000 do 50 000 ludności. Miejscowości znajdujące się głównie wzdłuż wybrzeża. Kolejno od lewej strony: Świnoujście, Między Zdroje, Dziwnów, Kamień Pomorski, Pobierowo, Kołobrzeg, Ustronie Morskie, Mielno, Darłowo, Ustka, Łeba, Jastrzębia Góra, Władysławowo, Puck, Mrzezino, Jastarnia, Hel, Stegna Krynica Morska. Miasta znajdujące się w głębi lądu to Nowy Dwór Gdański i Pruszcz Gdański. Miejscowości powyżej 50 000 ludności. Na pobrzeżu Szczecińskim to Szczecin, na Pobrzeżu Koszalińskim to Koszalin i Słupsk, na pobrzeżu Gdańskim to Gdynia, Sopot, Gdańsk oraz Elbląg. Większe porty morskie, znajdują się one w Gdańsku, Gdyni oraz w Szczecinie. Dalej w panelu siatka kartograficzna. Dodatkowo zaprezentowano miejsca występowania zwierząt: bielik, występuje on na Pobrzeżu Koszalińskim w Słowińskim Parku Narodowym. Foka, występuje ona na Pobrzeżu Gdańskim dokładniej na Helu i w środowo północnej części. Żubr, występuje on na Pobrzeżu Szczecińskim w Wolińskim Parku Krajobrazowym. Morświn, występuje on na Pobrzeżu Gdańskim na Helu. Rybołów występuje on na Pobrzeżu Szczecińskim w zachodniej części.
Pobrzeże Bałtyku – mapa interaktywna
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 2

Wskaż poprawne zakończenie zdania.

RYew7ZdCag5UC
Największy wpływ na rzeźbę terenu pobrzeży miały
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 3

Wskaż trzy miasta, w których znajdują się największe porty morskie.

RA7jVgZBJoox1
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RuZGVzowxRo9c
Latarnia morska w miejscowości Niechorze
Źródło: Aniceta, dostępny w internecie: CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=82810170, licencja: CC BY-SA 4.0.
Rurjk1KJGJzAI
Ruiny kościoła w Trzęsaczu
Źródło: Aw58, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=59980934, licencja: CC BY-SA 4.0.
1
Polecenie 4

Wyjaśnij, na czym polega niezwykłość ruin kościoła w Trzęsaczu. Skorzystaj z dodatkowych źródeł informacji.

R1Yril7p7kfnp
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Małopolska

Drugim ważnym regionem turystycznym naszego kraju jest Małopolska. Odznacza się ona wyjątkowymi walorami kulturowymi, o czym świadczy fakt, że zlokalizowanych jest tam aż 6 z 17 polskich obiektów wpisanych na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Walory te wynikają w dużej mierze ze względów historycznych. W regionie tym na szczególną uwagę zasługuje Kraków.

Mapa turystyczna województwa małopolskiego – mapa interaktywna 1
R16MJF9E8CQM2
Interaktywna mapa Małopolski. U dołu mapy interaktywna legenda, po kliknięciu na daną pozycję na mapie zostają wyświetlone wybrane dane. Oznaczono: Parki narodowe, w województwie małopolskim: Magurski Park Narodowy, Tatrzański Park Narodowy, Gorczański Park Narodowy, Pieniński Park Narodowy, Gorczański Park Narodowy i Babiogórski Park Narodowy oraz Ojcowski Park Narodowy. Dalej w panelu: rzeki, siatka kartograficzna. Następnie Sieć transportowa. Autostrady, po kliknięciu wyświetla się opis: Przez Małopolskę przebiega autostrada A4. Droga ta przez teren kraju przebiega równoleżnikowo, jest najdłuższą autostradą w Polsce i ma 667 km. Należy do Paneuropejskiego Korytarza Transportowego. Pod opisem mapa Polski prezentująca przebieg autostrad w kraju. Na czerwono została oznaczona autostrada A4, znajduje się ona w południowej części polski i przebiega od jednej granicy poziomo do drugiej. Zostały również zaznaczone miasta koło autostrady A4. Kolejno od lewej strony Jędrzychowice, Legnica, Wrocław, Opole, Katowice, Kraków, Tarnów, Rzeszów i Korczowa. Poza nimi na mapie zostały oznaczone inne większe miasta w Polsce, inne autostrady oznaczono na szaro. Na głównej mapie małopolski został zaznaczony przebieg autostrady A4 na czerwono. Dalej: drogi ekspresowe, drogi główne ruchu pośpiesznego, drogi główne. Przedstawiono również obiekty kulturowe – cerkwie, po kliknięciu wyświetla się opis: Cerkiew to miejsce modlitwy dla prawosławnych oraz grekokatolików. W Małopolsce jest ich wiele, najbardziej znane to cerkwie w Powróżniku, Bunarach, Kwiatoniu i Owczarach. Są one wpisane na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Następnie klasztory i kościoły murowane po kliknięciu wyświetla się opis: W Małopolsce obiektem wpisanym na Listę światowego dziedzictwa UNESCO jest sanktuarium pasyjno-maryjne w Kalwarii Zebrzydowskiej. Pod opisem zdjęcie: Budynek składający się z kilku wież wykończonych szpiczastym dachem, przed kościołem niski mur i wejście. Następnie kościoły drewniane po kliknięciu wyświetla się opis: Kościół św. Leonarda w Lipnicy to jeden z drewnianych kościołów zachowanych w Małopolsce. Obiekt w 2003 roku został wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Pod nim zdjęcie: Drewniany mały kościół przed budynkiem cmentarz i teren porośnięty roślinnością trawiastą. Obozy koncentracyjne i obozy zagłady po kliknięciu wyświetla się opis: Auschwitz-Birkenau to zespół niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i obozu zagłady działającego podczas drugiej wojny światowej w Oświęcimiu. Został wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. W obozie obecnie działa Państwowe Muzeum Auchwitz-Birkenau w Oświęcimiu, jest to pomnik i instytucja kultury dokumentująca zbrodnie przeciwko ludzkości. Pod opisem czarnobiałe zdjęcie: otwarta brama do obozu w tle budynki. W dalszej kolejności: Ruiny zamków, skanseny, synagogi, zabytkowe kopalnie soli, zabytkowe zespoły budynków i zamki tu zamieszczono opis: Na terenie woj. małopolskiego występuje kilka obiektów wpisanych na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Są to:1. Historyczne Centrum Krakowa. 2. Auschwitz-Birkenau. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940–1945). 3. Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni.4. Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy. 5. Drewniane kościoły południowej Małopolski. W Polsce jest 6 obiektów, w woj. podkarpackim 2 i w woj. małopolskim 4. Na terenie woj. małopolskiego położone są w Dębnie, Sękowej, Binarowej i Lipnicy Murowanej, w woj. podkarpackim we wsi Blizne i miejscowości Haczów. 6. Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat. Seryjny wpis transgraniczny polsko-ukraiński. Wpis obejmuje 16 obiektów – 8 w Polsce i 8 w Ukrainie. Obiekty zlokalizowane na terenie Polski położone są w 2 województwach, w podkarpackim i małopolskim. W woj. małopolskim znajdują się one w Brunarach Wyżnych, Kwiatoniu, Owczarach i Powroźniku, w woj. podkarpackim w Radruży, Chotyńcu, Smolnikach i Turzańsku. Sieć osadniczą podzielono według wielkości ośrodków, wyróżniono przedziały: powyżej stu tysięcy mieszkańców, od trzydziestu pięciu do stu tysięcy, od dziesięciu do trzydziestu pięciu tysięcy, poniżej dziesięciu tysięcy mieszkańców.
Mapa turystyczna woj. małopolskiego
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 5

Wskaż nazwy parków narodowych znajdujących się w woj. małopolskim.

RwbSLBoDmqkCV
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 6

Wskaż poprawne zakończenie zdania.

Rki4IHitflJep
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Polecenie 7

W woj. małopolskim znajduje się wiele zabytków wpisanych na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Przeanalizuj powyższą mapę interaktywną i wypisz 3 z nich. Zastanów się, który z tych obiektów chciałbyś warto, zapisz swój wybór i korzystając z dodatkowych źródeł informacji, uzasadnij go w trzech krótkich zdaniach.

RpWnFlIBoJsIt
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Oprócz materialnego dziedzictwa kulturowego w Małopolsce, a zwłaszcza w Krakowie, odbywają się liczne wydarzenia artystyczne i naukowe, np. festiwale, targi, koncerty i kongresy. Z tego powodu nazywany on bywa kulturalną stolicą Polski. Główne walory kulturowe tego obszaru to gwara i odmienne obyczaje.

1
Polecenie 8

Opisz jeden walor kulturowy Małopolski, który uważasz za godny zobaczenia. Skorzystaj z dodatkowych źródeł informacji.

Ra35OSk75Y7p4
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RMIqeHBN8GKsx1
Ilustracja interaktywna ukazująca schemat wybranych wydarzeń kulturalnych w Krakowie. Tło ilustracji jest białe, po lewej stronie, na środku widnieje tekst: Wybrane wydarzenia kulturalne w Krakowie a obok po prawej stronie zamalowane na jasno niebieski małe koło. Po kliknięciu w nie zamienia się ono w okrąg i rozwijają się od niego gałęzie. Ukazując po lewej stronie grafiki listę wydarzeń kulturalnych takich jak: Konkurs Szopek Krakowskich, Zaduszki Jazzowe, Festiwal Kultury Żydowskiej, Festiwal Muzyki Dawnej, Ogólnopolski Festiwal Filmów Krótkometrażowych, Wianki, Misteria Paschalia.
Wybrane wydarzenia kulturalne w Krakowie
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Wielu turystów korzysta także z walorów przyrodniczych Małopolski. Znajdują się tam bowiem liczne pasma górskie, w tym najwyższe w Polsce – Tatry – oraz malownicze Pieniny z przełomem Dunajca. Ponadto w Małopolsce znajduje się też unikatowa Wyżyna Krakowsko‑Częstochowska, która przyciąga swym naturalnym pięknem białych wapieni i systemem średniowiecznych zamków strzegących kiedyś granicy Królestwa Polskiego.

Turystyka na Pobrzeżu Bałtyku i w Małopolsce – film

Rufsgc9G3OvXT
Materiał wideo, w którym omówiony został wpływ walorów przyrodniczych Pobrzeża Bałtyku oraz dziedzictwa kulturowego Małopolski na rozwój turystyki.
1
Polecenie 9

Na podstawie informacji z filmu  i innych źródeł wymień trzy walory przyrodnicze i trzy walory kulturowe Pobrzeża Bałtyku.

RZSOY6CPTnz9n
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Polecenie 10

Na podstawie informacji z filmu  i innych źródeł wymień trzy walory przyrodnicze i 3 trzy walory kulturowe Małopolski.

R2aCLlX2TKy0N
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Polecenie 11

Na podstawie informacji z filmu i innych źródeł wskaż trzy obiekty znajdujące się na szlaku Orlich Gniazd w Małopolsce.

R6fQokXYrV4p6
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Rozwój turystyki na Pobrzeżu Bałtyku i w Małopolsce

Najwyższe wskaźniki intensywności ruchu turystycznegowskaźnik intensywności ruchu turystycznegowskaźniki intensywności ruchu turystycznego występują nad Bałtykiem (w województwie zachodniopomorskim i pomorskim). W województwie małopolskim wartości te również należą do jednych z najwyższych w kraju.

RhxczSJ399Czy
Liczba turystów, którzy skorzystali z noclegów, w przeliczeniu na 1000 mieszkańców w 2020 r.
Źródło: Gromar sp. z o.o. BDL GUS, licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ciekawostka
1

Pobrzeże Bałtyku

Małopolska

Ilu turystów przyjeżdża nad Morze Bałtyckie?

Głównymi regionami odwiedzanymi przez turystów są województwa pomorskie oraz zachodniopomorskie. Turystyka na tych obszarach cieszy się popularnością w okresie letnim głównie w lipcu i sierpniu. W roku 2019 wielkość wskaźnika turystów korzystających z noclegów na 1000 mieszkańców w województwie zachodniopomorskim wynosiła ok. 1891, a w pomorskim ok. 1385, w roku 2020 wraz z początkiem pandemii COVID -19 zanotowano spadek tego wskaźnika dla wymienionych województw. Pomorskie – ok. 836; zachodniopomorskie – ok. 1264. W 2022 roku wraz z zniesieniem obostrzeń sytuacja uległa poprawie i wskaźnik wzrósł. W zachodniopomorskim o ok. 716, natomiast w pomorskim o ok. 559.

Ilu turystów przyjeżdża do województwa małopolskiego?

W województwie małopolskim turystyka trwa przez cały rok, zarówno w sezonie letnim, jak i zimowym turyści chętnie odwiedzają ten region. W roku 2019 wielkość wskaźnika turystów korzystających z noclegów na 1000 mieszkańców w województwie małopolskim wynosiła ok. 1644. W roku 2020 wraz z początkiem pandemii COVID‑19 wskaźnik ten znacznie zmalał i wynosił ok. 695. Po zdjęciu obostrzeń sytuacja uległa poprawie i wskaźnik wzrósł o ok. 820.

Które obszary cieszą się największą popularnością?

Łącznie w wymienionych 9 gminach skoncentrowane było 60% ruchu turystycznego z obszarów nadmorskich, zarówno pod względem liczby turystów korzystających z bazy noclegowej, jak i udzielonych noclegów.

R1WcgV9JPID5K
Wykres słupkowy prezentujący nadmorskie gminy, w których udzielono najwięcej noclegów w dwa tysiące dwudziestym roku. Dane w tysiącach. Kołobrzeg 719; Gdańsk 645,1; Mielno 573,5; Rewal 549,6; Władysławowo 489; Świnoujście 465,4; Łeba 311; Dzwinów 294,9; Ustronie Morskie 291,8; Międzyzdroje 262,5.
Nadmorskie gminy, w których udzielono najwięcej noclegów w 2020 r.
Źródło: Gromar sp. z o.o. GUS, licencja: CC BY-SA 3.0.

Który obszar cieszy się największą popularnością?

Turyści najchętniej wybierają Kraków (9,25 mln, czyli ponad 60% ogólnej liczby odwiedzających województwo małopolskie). Dużą popularnością cieszą się także: Zakopane, Niedzica, Ojcowski Park Narodowy i Wadowice. Najwięcej noclegów udzielono w powiecie m. Kraków i powiecie tatrzańskim (zwłaszcza w Zakopanem).

RpOPI0s2bZg0Q
Wykres słupkowy prezentujący małopolskie powiaty, w których udzielono najwięcej noclegów w dwa tysiące dwudziestym roku. Dane w tysiącach. Miasto Kraków 817,1; tatrzański 724,5; nowosądecki 240; nowotarski 174,8; krakowski 56; wadowicki 52,2; wielicki 50,3.
Małopolskie powiaty, w których udzielono najwięcej noclegów w 2020 r.
Źródło: Gromar sp. z o.o. GUS, licencja: CC BY-SA 3.0.

Turyści krajowi czy zagraniczni?

W roku 2021 nad Morzem Bałtyckim większość stanowili turyści krajowi – 88,2% – natomiast wartość dla turystów zagranicznych wynosiła 11,8%. W roku 2020 liczba turystów zamieszkujących Polskę była o 15% wyższa, również zagranicznych turystów było więcej – o 2,9%.

Turyści krajowi czy zagraniczni?

Liczba krajowych turystów w województwie małopolskim w roku 2020 stanowiła 89,6%, a zagranicznych 9,4%. Natomiast w roku 2021 wartość dla turystów krajowych wzrosła o 19,2%; dla zagranicznych również, ale tylko o 0,06%.

RgBERD9BXrLHz
Wykres pierścieniowy prezentujący rozmiary ruchu turystycznego w Małopolsce w dwa tysiące dwudziestym roku. Turyści krajowi 41,6%; turyści zagraniczni 8,2%; odwiedzający jednodniowi krajowi 49%; odwiedzający jednodniowi zagraniczni 1,2%.
Rozmiary ruchu turystycznego w Małopolsce w 2020 roku
Źródło: Gromar sp. z o.o. małopolska.pl, licencja: CC BY-SA 3.0.

Podsumowanie

  • Głównymi przyrodniczymi walorami turystycznymi Pobrzeża Bałtyku są: dostęp do morza, szerokie i piaszczyste plaże, klify, duże nasłonecznienie i powietrze nasycone jodem.

  • Do kulturowych (pozaprzyrodniczych) walorów turystycznych Małopolski należą m.in.: duża liczba zabytków, muzeów i galerii oraz odbywające się tam imprezy kulturalne. Walory te sprawiają, że województwo małopolskie (a zwłaszcza Kraków) należy do najczęściej odwiedzanych regionów w Polsce.

  • Wymienione wyżej walory sprawiają, że województwo zachodniopomorskie, pomorskie i województwo małopolskie odznaczają się największą liczbą turystów w skali całego kraju.

Słownik

walory krajoznawcze (poznawcze)
walory krajoznawcze (poznawcze)

walory turystyczne służące zaspokajaniu potrzeb poznawczych i rozbudzaniu ciekawości świata

walory specjalistyczne
walory specjalistyczne

walory turystyczne umożliwiające uprawianie turystyki specjalistycznej (kwalifikowanej): żeglarstwa, kajakarstwa, alpinizmu, jeździectwa, turystyki pieszej, rowerowej

walory wypoczynkowe
walory wypoczynkowe

walory turystyczne służące regeneracji sił fizycznych i psychicznych

wskaźnik intensywności ruchu turystycznego
wskaźnik intensywności ruchu turystycznego

wskaźnik określający liczbę osób, które skorzystały z noclegów, w przeliczeniu na liczbę ludności, np. 100 lub 1000 osób

Ćwiczenia

R1PWFShmf7SH2
Ćwiczenie 1
Do przyrodniczych walorów turystycznych nie należy: Możliwe odpowiedzi: 1. Muzeum Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki, 2. Wodospad Siklawa, 3. Klif Orłowski, 4. Wąwóz Kraków
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R7mbdVsLOnkkv
Ćwiczenie 2
Wybierz poprawne dokończenia zdań. Przykładem przyrodniczego waloru turystycznego województwa pomorskiego jest elektrownia wodna Żarnowiec/szeroka i piaszczysta plaża. Przykładem kulturowego waloru turystycznego województwa małopolskiego jest Dolina Chochołowska/Zamek w Pieskowej Skale.
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 3

Wskaż dwa województwa, w których wskaźnik intensywności ruchu turystycznego jest najwyższy.

R1aOVqUXpG6Y4
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
R1WrM5UDVhy8V
Ćwiczenie 4
Przyporządkuj podane obiekty do odpowiednich lokalizacji. województwo pomorskie Możliwe odpowiedzi: 1. Park Krajobrazowy Dolina Słupi, 2. latarnia morska w Niechorzu, 3. Ojcowski Park Narodowy, 4. Barania Góra, 5. dzielnica Kazimierz, 6. Słowiński Park Narodowy, 7. Wielki Staw pod Rysami, 8. kopalnia soli w Wieliczce, 9. Mierzeja Helska województwo małopolskie Możliwe odpowiedzi: 1. Park Krajobrazowy Dolina Słupi, 2. latarnia morska w Niechorzu, 3. Ojcowski Park Narodowy, 4. Barania Góra, 5. dzielnica Kazimierz, 6. Słowiński Park Narodowy, 7. Wielki Staw pod Rysami, 8. kopalnia soli w Wieliczce, 9. Mierzeja Helska
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 5

Na podstawie informacji z e‑materiału i własnej wiedzy opisz obiekt znajdujący się na fotografii, wskaż, gdzie się znajduje, i określ, czy jest on walorem przyrodniczym, czy kulturowym.

RlmMZYI0Mgykx
Źródło: Fred Romero, dostępny w internecie: wikipedia.org, licencja: CC BY-SA 3.0.
REqtKmX6CXg9L
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 5

Na podstawie materiału oraz innych źródeł wiedzy scharakteryzuj krakowskie Sukiennice pod kątem ich walorów kulturowych.

RqCH5CiZBBPly
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Pokaż podpowiedź
Pokaż odpowiedź
Ćwiczenie 6

Dokończ poprawnie zdania.

RjHZtuwSgCTam
Sukiennice znajdują się w Gdańsku/w Krakowie i są przykładem przyrodniczego/kulturowego waloru turystycznego.
Muzeum II Wojny Światowej znajduje się w Gdańsku/w Krakowie i jest przykładem przyrodniczego/kulturowego waloru turystycznego.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
1
Ćwiczenie 6

Korzystając z poniższych wykresów, oceń poprawność podanych stwierdzeń.

1,1
RDEJeWI07qNld
Wykres kołowy. Lista elementów: Obszar nadmorski; Wartość: 25.1; Udział procentowy: 25,1%Obszar pozostały; Wartość: 74.9; Udział procentowy: 74,9%
Liczba turystów krajowych korzystających z noclegów na obszarze nadmorskim i w pozostałej części Polski w lipcu i sierpniu 2020 r.
Źródło: Gromar sp. z o.o. GUS, licencja: CC BY-SA 3.0.
RNVpiO52bUA0k
Wykres kołowy. Lista elementów: Obszar nadmorski; Wartość: 33.2; Udział procentowy: 33,2%Obszar pozostały; Wartość: 66.8; Udział procentowy: 66,8%
Liczba turystów zagranicznych korzystających z noclegów na obszarze nadmorskim i w pozostałej części Polski w lipcu i sierpniu 2020 r.
Źródło: Gromar sp. z o.o. GUS, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1Ws9denKbx9e
Łączenie par. . Mniej więcej 1/4 turystów z Polski podróżująca po swoim kraju skorzystała z noclegu na Pobrzeżu Bałtyku.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Ponad 2/3 turystów zagranicznych w Polsce skorzystało z noclegu w województwie małopolskim.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz. Turyści zagraniczni częściej korzystają z noclegów nad Morzem Bałtyckim niż w pozostałej części kraju w porównaniu z turystami z Polski.. Możliwe odpowiedzi: Prawda, Fałsz
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
RdrEYq0JDgmRI
Ćwiczenie 7
Dopasuj nazwę obiektu do fotografii, która go przedstawia.
Źródło: Gromar sp. z o.o. Jakub Hałun, CC BY-SA 3.0, [online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=33548354
Ludwig Schneider, CC BY-SA 3.0, [online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=11953058
magro_kr, CC BY-SA 3.0., [online], dostępny w internecie: https://www.flickr.com/photos/iks_berto/1314119929
https://pixabay.com/pl/service/terms/#license, [online], dostępny w internecie: https://pixabay.com/pl
Marcin Polak, CC BY-SA 3.0., [online], dostępny w internecie: https://www.flickr.com/photos/futuredu/13984262338
https://pixabay.com/pl/service/terms/#license, [online], dostępny w internecie: https://pixabay.com/pl/
Ptaqe, CC BY-SA 4.0, [online], dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=86261454
MSZ, CC BY-SA 3.0., [online], dostępny w internecie: https://www.flickr.com/photos/polandmfa/6172849531, licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 7

Na dostępnej ci mapie wyszukaj poniższe obiekty:
Zamek w Rabsztynie, Kalwaria Zebrzydowska, domek w Szymbarku, Kościół Pallotynów na Krzeptówkach, Woliński Park Narodowy, Mierzeja Wiślana, Zamek w Niedzicy.

1
Ćwiczenie 8

Na Pobrzeżu Bałtyku i w Małopolsce rozwija się turystyka masowa. Wymień dwie zalety i dwie wady tego typu turystyki.

R1HXhKSDyIMaJ
(Uzupełnij).
Źródło: Gromar sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Notatnik

Rpk34VpDXyiDF
(Uzupełnij).