RNP86d4hVeEQl
Ilustracja przedstawiająca fragment gałązki jodły. Jodła ma trzy łodygi. Zarówno łodygi jak i gałązka obrośnięta jest naokoło krótkimi, grubymi igłami, okrągło zakończonymi na końcach. Igły są gładkie i błyszczące.

Rośliny nasienne - nagonasienne

Jodła pospolita jest przykładem roślinny nagonasiennej
Źródło: Pixabay, domena publiczna.

Na dobry początek

Rośliny nasienne to najbardziej zróżnicowana grupa roślin na Ziemi. Należą do nich drzewa, krzewy, kwiaty, warzywa i zboża. Rośliny te dostarczają nam tlen, pochłaniają dwutlenek węgla, są źródłem pożywienia, leków, drewna i papieru. Chronią glebę przed zniszczeniem, a w utworzonych przez nie lasach znajdują schronienie miliony zwierząt. Poznaj rośliny wytwarzające nasiona, bez których nasz świat nie byłby takim jakim go znamy.

W tym module znajdziesz odpowiedź na wiele pytań, między innymi:

  • Jakie są cechy charakterystyczne roślin nasiennych?

  • Jak można wyjaśnić nazwy „rośliny nagonasienne” i „rośliny okrytonasienne”?

  • Jakie są najważniejsze cechy budowy roślin nagonasiennych?

  • Dzięki jakim cechom rośliny nagonasienne mogą żyć w środowiskach suchych i ubogich w wodę?

  • Jakie rośliny nagonasienne występują powszechnie w Polsce?

  • Jakie jest znaczenie roślin nagonasiennych dla człowieka i w przyrodzie?

Polecenie 1

Zapoznaj się z prezentowanymi słowami kluczowymi, a następnie rozdziel je do 3 grup dopasowując do odpowiedniego pola: znam słowo kluczowe i potrafię je wyjaśnić, znam słowo kluczowe, ale nie potrafię go wyjaśnić, nie znam słowa kluczowego i nie potrafię go wyjaśnić.

Rdt4FCDz1U9Pw

W polu tekstowym poniżej wypisz wszystkie wymienione słowa kluczowe, jedno pod drugim. Do tych słów, które już znasz i potrafisz wyjaśnić dopisz swoją definicję, na przykład: biologia - nauka o organizmach żywych, ich pochodzeniu, rozwoju i różnorodności oraz zależnościach między organizmami a środowiskiem, w którym żyją.

Jeżeli znaczenia jakiegoś słowa kluczowego nie znasz, zostaw przy nim wolne miejsce, np. drewno - .... W trakcie realizacji kolejnych materiałów, kiedy poznasz ich znaczenie, dopisz do nich swoją definicję. W ten sposób stworzysz swój własny słownik biologiczny.  Zobaczysz, jak łatwo przy jego pomocy zapamiętać różne, trudne pojęcia biologiczne!

RqeEd8Icosy3R
Źródło: Ośrodek Rozwoju Edukacji, licencja: CC BY 3.0.

Rośliny nasienne

W historii roślin wykształcenie nasionnasiononasion było bardzo ważną zdobyczą. Nasiona potrafią skuteczniej niż zarodniki zapewnić trwanie i rozprzestrzenianie gatunków. Sprawiły, że przed wytwarzającymi je roślinami nasiennymi otworzyły się nowe środowiska.

Rośliny nasienne to najliczniejsza obecnie grupa roślin. Nazywane są czasem roślinami kwiatowymi, ponieważ wszystkie wytwarzają kwiaty, a w nich nasiona. Kwiaty są organami służącymi do rozmnażania płciowego, a nasiona - organami przetrwalnymi, w których znajduje się zarodekzarodekzarodek będący zawiązkiem nowej rośliny.

Nasiona są osłonięte wytrzymałą łupiną nasienną, a w ich wnętrzu znajduje się - oprócz zarodka - tkanka zapasowa z materiałami odżywczymi. To sprawia, że  nasiona i zarodki mogą przetrwać w niekorzystnych warunkach wiele lat.  Kiedy warunki są sprzyjające, nasiona kiełkują i rozwijają się nowe rośliny.

Galeria przedstawiająca struktury chroniące nasiona:

Wyróżnia się dwie duże grupy roślin nasiennych: nagonasiennenagonasiennenagonasienne, których nasiona są „nagie” czyli niczym nie osłonięte oraz okrytonasienne, u których nasiona ukryte są głęboko w owocu.

Galeria z przykładami roślin nagonasiennych:

Galeria z przykładami roślin okrytonasiennych:

Ćwiczenie 1

Przyporządkuj grupy roślin do roślin zarodnikowych i nasie

R1SfwyjxvmfsD
Źródło: Ośrodek Rozwoju Edukacji, licencja: CC BY 3.0.
nasiono
nasiono

organ roślin nasiennych służący im do rozprzestrzeniania się; zawiera zarodek nowej rośliny, tkankę odżywczą i łupinę nasienną

zarodek
zarodek

zawiązek rośliny rozwijający się w nasieniu

nagonasienne
nagonasienne

inaczej nagozalążkowe; wiatropylne rośliny, których nieosłonięte zalążki spoczywają na łuskach szyszek żeńskich, a nasiona nie są zamknięte w owocu