Dziedziczenie cech
Słownik
jedna z co najmniej dwóch odmian danego genu odpowiedzialnego za wytworzenie konkretnej cechy organizmu; allele zajmują to samo miejsce w chromosomach homologicznych
chromosomy odpowiadające za dziedziczenie cech niesprzężonych z płcią; u organizmów diploidalnych autosomy układają się w pary chromosomów o takim samym kształcie i wielkości, niosące te same geny; człowiek ma 22 pary autosomów
podziałowa postać DNA; wydłużone, pałeczkowate struktury powstające z nici DNA w jądrze tuż przed podziałem komórki i widoczne w czasie podziału jądra
chromosomy znajdujące się w diploidalnej komórce, jeden z nich pochodzi od ojca, a drugi od matki; chromosomy te mają tę samą długość ramion, takie samo położenie centromeru, a znajdujące się w tym samym locus geny (allele) warunkują tę samą cechę
antygen, który występuje na powierzchni czerwonych krwinek u 85% ludzkiej populacji
ślepota barw; zaburzenie widzenia warunkowane genetycznie przez recesywny allel znajdujący się na chromosomie X; jego efektem jest nierozpoznawanie barwy czerwonej i zielonej
białko pełniące funkcję katalizatora; przyspiesza przebieg reakcji biochemicznych
(gr. phainomai – przejawiać; typos – wzór, norma); zespół anatomicznych, fizjologicznych i biochemicznych cech organizmu, warunkowany zarówno genotypem, jak i oddziaływaniem środowiska, które można obserwować i mierzyć
fragment DNA odpowiedzialny za powstanie określonego białka, a w konsekwencji – określonej cechy organizmu; podstawowa jednostka dziedziczenia
(gr. genesis – pochodzenie; typos – wzór, norma); zespół wszystkich genów obecnych w danym organizmie i kształtujących jego fenotyp
choroba genetyczna warunkowana przez recesywny allel znajdujący się na chromosomie X; jest efektem braku odpowiednich białek uczestniczących w procesie krzepnięcia krwi
organizm mający w chromosomach homologicznych dwa różne allele danego genu, np. Aa
organizm mający w chromosomach homologicznych dwa identyczne allele danego genu, np. AA lub aa
kompletny zestaw chromosomów komórki somatycznej organizmu; prawidłowy kariotyp człowieka składa się z 22 par autosomów oraz 1 pary chromosomów płci oznaczanych symbolami X i Y (XX u kobiet i XY u mężczyzn)
komórka, która zawiera podwójny zestaw (liczbę) chromosomów (2n)
może wystąpić w okresie ciąży między matką będącą homozygotą recesywną (dd) pod względem czynnika Rh, a dzieckiem (Dd) posiadającym czynnik Rh; w tej sytuacji organizm matki postrzega krwinki płodu jako obce i wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko znajdującym się na nich antygenom D; przeciwciała mogą przedostawać się do krążenia płodu przez łożysko i doprowadzić do zniszczenia krwinek czerwonych dziecka
graficzny sposób zapisu dziedziczenia uwzględniający allele pokolenia rodzicielskiego i pokoleń potomnych
podział jądra komórkowego, prowadzący do zmniejszenia się o połowę liczby chromosomów w komórkach potomnych
nagła, trwała zmiana w informacji genetycznej organizmu, polegająca na zmianie struktury lub ilości materiału genetycznego
jeden z typów mutacji; zmiana struktury lub liczby chromosomów wywołująca dziedziczną zmianę cech organizmu
jeden z typów mutacji; polega na zmianie sekwencji nukleotydów w DNA, co może powodować powstanie nowych alleli genów
czynniki powodujące mutacje, czyli zmiany w informacji genetycznej
w genetyce osobnik heterozygotyczny posiadający prawidłową i nieprawidłową wersję genu dziedziczonego recesywnie; nie wykazuje objawów chorobowych, ale może przekazać potomstwu wadliwy gen
podstawowy element strukturalny kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA), zbudowany z cukru deoksyrybozy, reszty kwasu fosforowego oraz zasady azotowej
proces polegający na podwojeniu cząsteczki DNA; zachodzi przed podziałem komórki
jeden z głównych układów grupowych krwi człowieka, oparty na obecności na powierzchni erytrocytów antygenów A i B