Słownik języka polskiego

adaptacja ż I, DCMs. ~ści; lmD.~cji (~cyj)
1.«przystosowanie do innego użytku, przerobienie dla nadania innego charakteru, zwłaszcza utworu literackiego, budynku; utwór literacki w ten sposób przystopowany»: Adaptacja filmowa, radiowa, sceniczna, telewizyjna. Adaptacja powieści do wystawienia na scenie. Adaptacja dzieła do użytku szkolnego. Adaptacja budynku mieszkalnego na biuro.
2. biol. «dziedziczne zmiany budowy i funkcji organizmów, korzystne dla zachowania gatunku w danym środowisku, utrwalane w toku ewolucji»: Zdolność adaptacji.
3. psych. «przystosowanie się do nowego środowiska społecznego, do nowych warunków; także: zmniejszenie odczuwania określonych bodźców wskutek ich długotrwałego działania»: Adaptacja społeczna, zawodowa. Proces adaptacji.

slow_1 Źródło: Słownik języka polskiego, t. 1, red. Mieczysław Szymczak, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 1993, s. 7.

Rudyard Kipling Księga dżungli

Pewnego bardzo ciepłego wieczoru o godzinie siódmej zbudził się Ojciec Wilk, zażywający całodziennego wypoczynku wśród wzgórz SeeoneeSeeoneeSeeonee. […] I już miał wskoczyć na zbocze wzgórza, gdy jakiś mały cień z puszystym ogonem przeszedł przez próg i zajęczał:

– Niech ci sprzyja szczęście Wodzu Wilków […]. Był to szakalszakalszakal TabaquiTabaquiTabaqui, pieczeniarzpieczeniarzpieczeniarz i lizus. […]

– Shere KhanShere KhanShere Khan, który jest Olbrzymi, zmienił łowiskołowiskołowisko.
W ciągu najbliższego miesiąca będzie polował pośród naszych gór. Sam mi o tym opowiadał.

Shere Khan (o przydomku Lungri – Kuternoga) był to tygrys, który przemieszkiwał o 20 milmilamil opodal, nad brzegami Wajngangi.
– Wara! – szczeknął gniewnie Ojciec Wilk. – Według Praw Dżungli nie wolno mu bez stosownego ostrzeżenia zmieniać siedziby. […]

– Pst! Nie na bawołu ani antylopę poluje on dzisiejszej nocy – odpowiedziała Matka Wilczyca. – On poluje na Człowieka. […]
Prawo dżungli, które niczego nie nakazuje bez powodu, zabrania wszelkim zwierzętom zjadać Człowieka […]. Istotna przyczyna leży w tym, że zabijanie ludzi pociąga za sobą prędzej czy później nadejście białych ludzi, siedzących na słoniach i zbrojnych w strzelby, oraz setek brunatnych ludzi z gongamigonggongami, rakietami i  pochodniami. Cierpi na tym wszystko, co żyje w dżungli. Ale zwierzęta w rozmowach z sobą podają inną przyczynę: oto Człowiek jest najsłabszym i najbardziej bezbronnym ze wszystkich istot żyjących, więc czynienie mu krzywdy nie licowałobylicowaćlicowałoby z honorem myśliwca. […]

Krzaki w gęstwinie zaszeleściły z cicha. Ojciec Wilk przypadł plackiem do ziemi, gotów poderwać się w każdej chwili.

RRAHRZKPUFrt21

Ilustracja przedstawia dzikie zwierzęta. W prawym, górnym rogu widoczna jest głowa tygrysa, który dziko spogląda na wilka stojącego na wprost tygrysa. W tle widoczny jest drugi, najeżony wilk, który stoi przy małych wilczętach, które stłoczone są wokół małego chłopca. Ilustracja jest czarno‑biała.

– Człowiek! – warknął. – Szczenię ludzkie. […]

– Jaki mały! Jaki naguśki, jaki odważny i śmiały – przemówiła tkliwie Matka Wilczyca. […]

– Słyszałem nieraz o podobnych wypadkach… nie zdarzyło się to jednak nigdy w naszych czasach ani w naszym stadzie – odpowiedział Ojciec Wilk. – On jest zupełnie nie owłosiony, a ja mógłbym go zabić jednym ruchem łapy. Ale spójrz no, on patrzy prosto w oczy i wcale się nie boi.

W tej chwili blask księżyca, oświecający przednią część jaskini, uległ zaćmieniu, gdyż u wnijściawnijściewnijścia pojawił się olbrzymi, kanciasty łeb i szerokie barki Shere Khana. […] Shere Khan czyni nam wielki zaszczyt swoją obecnością – przemówił Ojciec Wilk, ale z oczu bił mu wielki gniew. – W jakimże celu Shere Khan do nas zawitał?

– Po moją zdobycz – odpowiedział Shere Khan. – Tędy przechodziło szczenię ludzkie. Jego rodzice zbiegli przede mną. Oddajcie mi je! […]

– Wilki są Wolnym Plemieniem – odrzekł Ojciec Wilk – przeto podlegają rozkazom Naczelnika Gromady, a nie pierwszego lepszego pręgategopręgatypręgatego bydłobójcy. Ludzkie szczenię do nas należy […]

– Szczekaj, burku na swoim podwórku! Zobaczymy, co o tym przyhołubianiuprzyhołubiaćprzyhołubianiu ludzkich szczeniąt powie wasza Gromada! […]
Matka Wilczyca sapiąc ległalegnąćległa znów pośród wilczątek, a Ojciec Wilk odezwał się do niej z powagą:

– W słowach Shere Khana było sporo prawdy. Musimy pokazać szczenię Gromadzie. Czy jeszcze masz ochotę chować je, Matko?

– Chować je! – żachnęła się wilczyca. – Przyszło to‑to w nocy, goluteńkie, przez wszystkich opuszczone i głodniutkie … a nie bało się nic a nic! […] Jużci, że będę go chowała! Leż spokojnie, żabuchno. O mój MowgliMowgliMowgli – bo będę cię odtąd nazywała Mowglim, czyli Żabą […]

– Ale co na to powie Gromada? – zagadnął Ojciec Wilk.

Prawo dżungli całkiem wyraźnie głosi, że wilkowi mającemu rodzinę wolno mieszkać z dala od Gromady, do której należy, ale gdy jego wilczęta na tyle już podrosną, iż mogą stać o własnej sile, winien przyprowadzić je na Wiec Gromadzki, odbywający się zazwyczaj raz w miesiącu przy pełni księżyca. […]
Ojciec wilk czekał do czasu, póki jego małe nie nauczyły się jako tako biegać, po czym w noc Wiecu Gromadzkiego powiódł je wraz z Mowglim i Matką Wilczycą na Skałę Narady.

CART4 Źródło: Rudyard Kipling, Księga dżungli, tłum. Józef Birkenmajer, Kraków 2021, s. 7–12.