Kolorowa ilustracja przedstawia kamerę filmową, która znajduje się po lewej stronie obrazka. Widnieje na niej napis film. Resztę ilustracji pokrywają różnej wielkości i kolorów klisze filmowe.
Kolorowa ilustracja przedstawia kamerę filmową, która znajduje się po lewej stronie obrazka. Widnieje na niej napis film. Resztę ilustracji pokrywają różnej wielkości i kolorów klisze filmowe.
Jak powstaje film?
Źródło: Pixabay, geralt, domena publiczna.
Warto wiedzieć!
Scenariusze filmowe są narzędziami pracy dla wielu osób ekipy filmowej. Piszą je zawodowi scenarzyści, czasem reżyserzy. Na podstawie scenariusza wylicza się koszty filmu, opracowuje terminarz zdjęć, wybiera lokalizację, buduje scenografię. Scenariusz stanowi również podstawę scenopisu. Scenopis natomiast opatrzony jest uwagami reżysera, operatora i scenografa, to plan praktycznej realizacji przedsięwzięcia. Bez scenariusza i scenopisu trudno byłoby nakręcić jakikolwiek film.
Zapoznaj się z animacją pt.: „Scenariusz i scenopis filmowy”, a następnie wykonaj polecenia i ćwiczenia.
R15daf1ZdgYTM
Animacja przedstawia podstawowe pojęcia filmowe związane ze scenariuszem i scenopisem filmowym.
Animacja przedstawia podstawowe pojęcia filmowe związane ze scenariuszem i scenopisem filmowym.
Animacja pt.: „Od scenariusza do montażu. Tworzenie filmu”
Animacja pt.: „Od scenariusza do montażu. Tworzenie filmu”
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Animacja przedstawia podstawowe pojęcia filmowe związane ze scenariuszem i scenopisem filmowym.
Scenariusz
Zasady dotyczące treści scenariusza: 1. tekst powinien być napisany w czasie teraźniejszym, 2. powinien opisywać tylko to, co widać i słychać na ekranie, 3. tekst jest podzielony na sceny, składa się z: a. tekstu głównego: dialogów i monologów postaci, b. tekstu pobocznego: ogólnych wskazówek autora scenariusza przeznaczonych dla realizatorów filmu, 4. tekst scenariusza zawiera: a. szkic fabuły filmu; b. krótką charakterystykę postaci; c. krótkie opisy miejsc wydarzeń.
Scenopis
Scenopis to plan realizacji filmu, sporządza się go na podstawie scenariusza. Jest opatrzony uwagami reżysera, operatora kamery i scenografa. Scenopis zawiera techniczny opis realizacji poszczególnych scen, zawiera: a. podział na ujęcia kamery, b. przewidywaną długość trwania ujęć, c. dialogi i monologi postaci, d. uwagi dotyczące zachowania postaci, e. przebieg akcji, f. uwagi dotyczące rodzaju zastosowanego planu filmowego, g. informacje o ruchach kamery, h. informacje o efektach dźwiękowych, i. informacje dotyczące muzyki, j. informacje na temat oświetlenia planu filmowego, k. uwagi dotyczące kompozycji plastycznej, scenografii planu filmowego, l. uwagi dotyczące wyglądu i kostiumów postaci.
storyboard
[czyt.] storibołd
Scenorys
Scenorys (ang. storyboardstoryboard storyboard) powstaje na podstawie scenariusza i pozwala uporządkować realizowane ujęcia. Ma formę grafik, które są wskazówkami dla realizatorów filmu. Jego forma przypomina komiks, gdyż składa się z rysunków umieszczonych w kwadratach. Powinien zawierać najważniejsze, przełomowe dla akcji filmu sceny np. te, w których zmienia się sceneria, kierunek ruchu, pojawiają nowe postaci. Rysunki ułożone są chronologicznie. W scenorysie można zaznaczyć np. zmiany tła, oświetlenia, kostiumów. Do sporządzenia scenorysu wystarczy kartka papieru i ołówek.
R1UoALPwSDqIt
Zdjęcie przedstawiające kartkę papieru z narysowanymi sześcioma poziomymi prostokątami w środku. W każdym prostokącie znajduje się inny rysunek: dziewczynka grająca na tamburynie w lesie (plan amerykański), zbliżenie na bose stopy z koralikami wokół kostek, zbliżenie na spodnią część kwiecistej sukienki, półzbliżenie na twarz i ramiona uśmiechniętej dziewczynki (w tle widać drzewa), plan pełny ukazujący tańczącą dziewczynkę (w tle widać drzewa), zbliżenie na dłonie uderzające w tamburyn.
Fragment przykładowego scenorysu
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 1
Dopasuj definicje do terminów związanych z produkcją filmu.
R1WxASUqnsqFS
Zadanie interaktywne polega na połączeniu w pary pojęć filmowych z ich definicjami.
Zadanie interaktywne polega na połączeniu w pary pojęć filmowych z ich definicjami.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1BV8CIVuZXH7
Ćwiczenie 2
Zadanie interaktywne polega na uszeregowaniu elementów filmy od najmniejszej jednostki do największej.
Zadanie interaktywne polega na uszeregowaniu elementów filmy od najmniejszej jednostki do największej.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 1
RWwJW9uANE6PH
Narysuj kadr ze swojego ulubionego filmu.
Narysuj kadr ze swojego ulubionego filmu.
Źródło: zpe.gov.pl, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 1
Opisz fragment sceny swojego ulubionego filmu.
ReOXxUp6cuBnr
Miejsce na odpowiedź ucznia.
Ćwiczenie 3
Dopasuj opisy do zdjęć ilustrujących różne plany filmowe.
RFgEjWgbi51V5
Zadanie interaktywne polega na dopasowaniu opisów do zdjęć ukazujących różne plany filmowe.
Zadanie interaktywne polega na dopasowaniu opisów do zdjęć ukazujących różne plany filmowe.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 3
Połącz nazwy planów filmowych z odpowiednimi opisami.
R12k0VQbcqXef
plan ogólny Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę. plan pełny Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę. plan amerykański Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę. zbliżenie Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę. półzbliżenie Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę. detal Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę.
plan ogólny Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę. plan pełny Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę. plan amerykański Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę. zbliżenie Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę. półzbliżenie Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę. detal Możliwe odpowiedzi: 1. ukazuje bohatera od kolan w górę, najczęściej wykorzystywany w scenach dialogowych., 2. polega na dużym przybliżeniu np. fragmentu twarzy postaci albo powiększeniu przedmiotu, aby widz z jakiś względów zwrócił na niego uwagę., 3. przedstawia panoramiczny obraz okolicy z bohaterami w dużym oddaleniu., 4. obejmuje całe postacie bohaterów oraz ich najbliższe otoczenie., 5. ukazuje ludzką twarz na całym ekranie, co ma na celu informowanie o uczuciach, emocjach, stanie wewnętrznym bohatera., 6. ukazuje bohatera od piersi w górę.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 4
Zastanów się i wyjaśnij, na jakiej podstawie scenarzysta wybiera plan filmowy, który zostanie użyty w danej scenie.
R11uZVrMfJXbV
(Uzupełnij).
Przyjrzyj się ponownie przykładowym ujęciom różnych planów filmowych lub przeczytaj ich definicje. Pomyśl, czym różnią się one od siebie.
Scenarzysta musi określić, co w danej scenie jest najważniejsze i na tej podstawie dopasować odpowiedni plan filmowy. Jeżeli np. konieczne jest ukazanie miejsca akcji, wybiera plan ogólny, jeżeli natomiast ważne jest pokazanie jakiegoś szczegółu wyglądu postaci, wtedy decyduje się na detal.
Colina
[czyt.] kolina
Ćwiczenie 5
Przeczytaj uważnie dwa teksty, jeden jest scenariuszem, drugi scenopisem. Zastanów się, czym się od siebie różnią i uzupełnij definicje znajdujące się pod tekstami.
Ujęcie 1:
Zawartość kadru: Wnętrze pokoju ColinaColinaColina. Stara drewniana szafa. Biblioteczka z książkami. Fotel. Duże łóżko, na którym leży chłopiec. Obok na krześle siedzi doktor, który przygląda się badawczo chłopcu. Colin nie patrzy na doktora, głowę ma zwróconą w kierunku okna.
Plan: pełny.
Dialog, dźwięk, muzyka: Słychać śpiew ptaków za oknem.
Ujęcie 2:
Zawartość kadru: Doktor nachyla się nad Colinem.
Plan: półzbliżenie.
Dialog, dźwięk, muzyka:
Doktor: Nie powinieneś był zostawać tak długo w ogrodzie. Nie trzeba się przemęczać.
Ujęcie 3:
Zawartość kadru:Colin unosi się energicznie na łóżku. Patrzy doktorowie prosto w oczy.
Plan: półzbliżenie.
Colin: Ani trochę nie czuję się zmęczony. Doskonale mi to wyjście zrobiło. Jutro wyjdę znów rano i po obiedzie.
Ujęcie 4:
Zawartość kadru: Doktor wstaje z krzesła. Podchodzi do okna.
Plany: plan pełny, zbliżenie na twarz doktora.
Doktor: Nie wiem, czy mogę ci na to pozwolić. Lękam się, że będzie to bardzo nierozsądne.
RV0iz7siAtBfA
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu zdania.
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu zdania.
Źródło: Sylwia Stolarczyk, Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Scena 1: WNĘTRZE POKOJU COLINA, PÓŹNE POPOŁUDNIE
Na łożu leży Colin. Doktor siedzi obok na krześle. Bacznie przygląda się chłopcu.
Doktor
(surowym tonem zwraca się do chłopca)
Nie powinieneś był zostawać tak długo w ogrodzie. Nie trzeba się przemęczać.
Colin
(odpowiada energicznie, jest pewny siebie)
Ani trochę nie czuję się zmęczony. Doskonale mi to wyjście zrobiło. Jutro wyjdę znów rano i po obiedzie.
Doktor
(z troską w głosie, kręci głową z niezadowoleniem)
Nie wiem, czy mogę ci na to pozwolić. Lękam się, że będzie to bardzo nierozsądne.
RnyAChgbnelxl
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu zdania.
Zadanie interaktywne polega na uzupełnieniu zdania.
Źródło: Sylwia Stolarczyk, Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Craven
[czyt.] krejwen
Mary
[czyt.] mery
Medlock
[czyt.] medlok
Dick
[czyt.] dik
Frances Hodgson Burnett
[czyt.] fransis hotson bernet
Przeczytaj zamieszczony poniżej fragment powieści Frances Hodgson BurnettFrances Hodgson Burnett Frances Hodgson Burnett i wykonaj ćwiczenia.
Tajemniczy ogródFrances Hodgson Burnett
Frances Hodgson BurnettTajemniczy ogród
Bluszcz wisiał gęstymi splotami nad drzwiami, klucz pogrzebany był pod krzewami, żadna istota ludzka progu tego nie przestąpiła od lat dziesięciu — a jednak w ogrodzie były odgłosy. Były to odgłosy biegania, tupot nóg, jakby goniących się między drzewami, były dziwne, tłumione dźwięki przyciszonych głosów, wykrzykniki i tłumione wybuchy radosne. Brzmiało to jak śmiechy młodych istot, niekrępowany niczym śmiech dzieci, które usiłowały, by ich słychać nie było, lecz w pewnym momencie wybuchnęły wesoło. O czymże on śnił — na miłość boską — cóż on słyszał? Czy zmysły postradał i myślał, że słyszy rzeczy nie dla ludzkich słyszalne uszu? Czy o tym mówił ów cichy, słodki głos?
A naraz nadeszła chwila — chwila niekrępowania się, gdy zapomniano panować nad sobą. Tupot był coraz szybszy — zbliżał się do drzwi ogrodu — młody, zdrowy oddech, wybuchy śmiechu niepowstrzymanego — drzwi w murze rozwarły się na oścież, pęki bluszczu zostały uniesione i całym pędem wybiegł chłopczyk, a nie widząc przybysza, wpadł prosto w jego ramiona.
Pan CravenCravenCraven ręce w sam raz rozpostarł, by go uchronić od upadku, który by miał miejsce z powodu nieprzewidzianej przeszkody, gdy zaś przyjrzał mu się zdumiony, począł ustami oddech chwytać z wielkiego wzruszenia.
Był to chłopczyk wysoki i bardzo ładny. Tryskało z niego życie, a bieg szybki twarz mu rumieńcem okrasiłokrasićokrasił. Odrzucił z czoła gęste włosy i podniósł ku panu Craven parę wielkich, szarych oczu — oczu pełnych chłopięcego śmiechu i wesela, oczu ocienionych długą czarną rzęsą jak frędzlą. Oczy te wzruszyły tak bardzo pana Cravena.
— Kto to?… Co?… Kto?… — jąkał.
Colin inaczej sobie wszystko wyobrażał — nie tak sobie spotkanie układał. A jednak to, że tak wpadł na ojca wśród gonitwy, dobiegając pierwszy do mety, było może nawet lepiej. Wyprostował się, robiąc się jak mógł najwyższy. MaryMaryMary, która się z nim goniła, wypadła równocześnie przez drzwi i pewna była, że przedtem się taił, a teraz dopiero wyprostował w całej swej wysokości.
— Tatusiu — powiedział — jestem Colin. Pewnie nie wierzysz, tatusiu. Ja sam ledwo uwierzyć mogę. Jestem Colin.
Tak samo jak pani MedlockMedlock Medlock, nie mógł pojąć, co znaczą słowa ojca:
„W ogrodzie, w ogrodzie!”.
— Tak, tak — trzepał Colin. — Ogród to zdziałał i Mary, i DickDick Dick, i stworzonka, i czary. Nikt o tym nie wie. Trzymaliśmy to w tajemnicy, żeby tobie, tatusiu, najpierw powiedzieć. Zdrów jestem, mogę Mary prześcignąć. Będę atletąatletaatletą.
Mówił to wszystko jak chłopiec normalny i zdrowy — twarz mu pałałapałaćpałała, słowa padały jak grad — a dusza pana Cravena drżała ze szczęścia.
Colin rękę wyciągnął i na ramieniu ojca położył.
— Czy się tatuś nie cieszy? — kończył. — Czy tatuś nie kontentkontentkontent? Będę teraz żył zawsze, zawsze, zawsze!
Pan Craven ręce oparł na ramieniu chłopca i milczał. Przez chwilę nie mógł się odezwać.
— Zaprowadź mnie do ogrodu, dziecko — wyrzekł na koniec. — I opowiedz mi wszystko od początku.
okrasić - upiększyć, ozdobić; dawniej: pomalować na czerwono
atleta
atleta - dawniej: zawodnik uprawiający siłowe dyscypliny sportu
Ćwiczenie 6
Po przeczytaniu fragment upowieści „Tajemniczy ogród” i zaznacz postacie, które biorą udział w scenie spotkania ojca z synem w ogrodzie.
RFKTERWzVFM64
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu poprawnych odpowiedzi.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Ćwiczenie 7
Na podstawie fragmentu „Tajemniczego ogrodu” ułóż wydarzenia w kolejności chronologicznej.
RpUNdq8btKOGP
Zadanie interaktywne polega na uporządkowaniu wydarzeń w kolejności chronologicznej.
Zadanie interaktywne polega na uporządkowaniu wydarzeń w kolejności chronologicznej.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 2
Na podstawie fragmentu „Tajemniczego ogrodu” narysuj na kartce krótki scenorys, serię kwadratów, jeden pod drugim, odpowiadającą liczbie najważniejszych scen w scenie spotkania ojca z synem w ogrodzie i zacznij wypełniać je rysunkami. Obok zostaw miejsce na notatki, możesz tu umieścić opis akcji lub dialogi postaci, informacje o efektach dźwiękowych, muzyce. Warto dodawać strzałki, zaznaczające kierunek poruszania się postaci, a także relacje między nimi. Kwadraty możesz ponumerować. Szkicując, nie przejmuj się brakiem talentu – rysunki mogą być schematyczne i uproszczone.
RKYL2FRAw7NxW
Polecenie 2
Na podstawie fragmentu „Tajemniczego ogrodu” zaplanuj najważniejsze sceny, ponumeruj je i wpisz rodzaj planu filmowego. Opisz akcję, wpisz dialogi postaci, umieść informacje o efektach dźwiękowych, muzyce.
RK8KCnsTojAPx
Ćwiczenie 8
Przeczytaj fragment powieści „Tajemniczy ogród” opisujący spotkanie ojca z synem w ogrodzie. Wciel się w rolę scenografa filmowego i zaplanuj oprawę plastyczną sceny. Opisz miejsce, ubiór postaci i rekwizyty.
Re5MxhxtGvRPJ
(Uzupełnij).
Scenograf zajmuje się przygotowaniem dekoracji, kostiumów i rekwizytów. Zastanów się, jak powinno wyglądać miejsce, w którym dzieje się akcja, jak powinni być ubrani aktorzy.
Miejsce akcji:
Okolona murem przestrzeń, na której rosną kwiaty, drzewa. Mur porośnięty bluszczem. W ogrodzie jest kolorowo. W murze powinna być furtka, przez którą wejdzie ojciec.
Postacie:
ojciec - ubrany na czarno Colin - rozpięta lub niedbale zapięta koszula, spodnie podkasane do kolan, spocony, gdyż biegał za Mary Mary - kolorowa sukienka, słomkowy kapelusik Dick - skromnie ubrany, pochodzi z biednej rodziny, więc widać różnice między nim a Mary i Colinem
Rekwizyty:
wózek inwalidzki, porozrzucane buty, koc rozścielony na trawie, butelki z piciem, kanapki
C.S. Lewisa
[czyt.] si es luisa
Zapoznaj się z fragmentem powieści Opowieści z NarniiC.S. LewisaC.S. Lewisa C.S. Lewisa a następnie wykonaj ćwiczenia.
Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafaC.S. Lewis
C.S. LewisOpowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa
Raz jeszcze rozejrzał się wokoło i doszedł do wniosku, że to miejsce nie bardzo mu się podoba, wobec czego już postanowił wracać do domu, gdy nagle, gdzieś daleko w lesie, odezwał się dźwięk dzwoneczków. Nasłuchiwał, a dzwonki przybliżały się i przybliżały, aż w końcu zza drzew wyskoczyły sanie zaprzężone w dwa reny.
Reny były wielkości szetlandzkich kucyków, a sierść miały tak białą, że w porównaniu z nimi nawet śnieg wydawał się szary. Ich rozgałęzione rogi były pozłacane i kiedy zalśniło na nich słońce, zapłonęły żywym ogniem. Uprząż była zrobiona ze szkarłatnej skóry i przyozdobiona dzwoneczkami. Na koźle siedział przysadzisty karzeł, który z pewnością nie miałby nawet metra wysokości, gdyby stanął wyprostowany. Ubrany był w kożuch z polarnego niedźwiedzia, a na głowie miał czerwony kaptur z długim, zwisającym nisko pomponem. Obfita broda spływała mu aż na kolana, pełniąc funkcję czegoś w rodzaju pledu chroniącego przed zimnem. Za nim, na podwyższeniu pośrodku sań, siedziała zupełnie inna postać: wysoka pani, bardziej wysoka niż najwyższa kobieta, jaką Edmund kiedykolwiek widział. Pani również była przykryta białym futrem, w prawej ręce trzymała długą, prostą laseczkę, a na głowie miała złotą koronę. Jej twarz była biała - nie zwyczajnie blada, lecz zupełnie biała, jak śnieg lub papier, lub wata cukrowa, tylko wargi płonęły jaskrawą czerwienią. Była to twarz piękna, lecz dumna, zimna i surowa.
Zbliżające się do Edmunda sanie wyglądały naprawdę cudownie: dzwoneczki dzwoniły, karzeł strzelał z bata, a śnieg wzbijał się w powietrze po obu stronach.
– Zatrzymaj się! – powiedziała pani i karzeł ściągnął lejce tak ostro, że reny prawie przysiadły na śniegu. Potem wyprostowały się i potrząsały gniewnie łbami, parskając głośno, a w mroźnym powietrzu ich szybkie oddechy zamieniały się w gęstą parę.
– A kimże ty jesteś? – zapytała pani, spoglądając surowo na Edmunda.
– Ja... ja... nazywam się Edmund – wyjąkał chłopiec. Wcale nie podobał mu się sposób, w jaki na niego patrzyła.
Pani zmarszczyła brwi.
– I w ten sposób odzywasz się do swojej królowej? – zapytała, patrząc na niego jeszcze bardziej surowo.
– Proszę o wybaczenie, wasza królewska wysokość, nie wiedziałem...
– Nie znasz królowej Narnii?! – krzyknęła pani.
– Ha! Zaraz poznasz nas lepiej. Ale pytam raz jeszcze: kim jesteś?
– Niech mi wasza królewska wysokość wybaczy – wyjąkał Edmund – ale nie wiem, co odpowiedzieć. Jestem w szkole... to znaczy byłem... teraz są wakacje...
– ALE KIM JESTEŚ? – zapytała ponownie królowa.
– Czy może jesteś wyrośniętym karłem, który obciął sobie brodę?
– Nie, wasza królewska wysokość – odpowiedział Edmund. – Nigdy nie miałem brody. Jestem chłopcem.
– Chłopcem? Czy chcesz powiedzieć, że jesteś Synem Adama?
Edmund nic nie odpowiedział. Był zbyt zmieszany, aby zrozumieć pytanie.
CART2 Źródło: C.S. Lewis, Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa, Poznań 2005, s. 35–38.
Ćwiczenie 9
Podziel powyższy fragment tekstu na sceny i napisz, jakie typy planów filmowych można tu zastosować.
Rkg3QgN3h3sFv
Scena to fragment filmu składający się przynajmniej z jednego lub kilku ujęć, zachowujący jedność czasu, miejsca i akcji. Scena przedstawia jakieś zdarzenie, np. pożegnanie, spotkanie. Zawiera ujęcia miejsca akcji, głównych postaci oraz np. zbliżenia ukazujące emocje na twarzy.
Powyższy fragment można podzielić na trzy sceny:
Las ukazany w ujęciu panoramicznym, w nim widoczna mała postać Edmunda;
Jadący zaprzęg czarownicy ukazany najpierw w planie pełnym, w miarę zbliżania się zaprzęgu do kamery widać czarownicę i detale jej ubrania, wówczas mogą pojawić się zbliżenia i detale.
Dialog Edmunda z czarownicą ukazany w planie amerykańskim i półzbliżeniach.
1
Ćwiczenie 10
Bazując na informacjach podanych przez ciebie w poprzednim ćwiczeniu, podaj inne niż dialogi i didaskaliadidaskaliadidaskalia elementy, które powinny znaleźć się w scenie, aby była ona interesująca dla widza.
uzupełnij treść
Pamiętaj, że w scenie, oprócz dialogów i didaskaliów, ważne są takie elementy jak:
scenografia,
muzyka,
dźwięki,
oświetlenie,
efekty specjalne.
Przykładowa odpowiedź dla sceny pierwszej: Scena powinna odbywać się zimą w słoneczny dzień, w lesie. Może prószyć śnieg. Nastrojowa, spokojna muzyka nie skupia na sobie uwagi widza, podkreśla piękno krajobrazu.
Przykładowa odpowiedź dla sceny drugiej: Scena dzieje się na przysypanej śniegiem drodze, po obu jej stronach rosną wielkie świerki przyprószone śniegiem. Widz powinien słyszeć dźwięki dzwonków przy saniach i skrzypienie śniegu. Dźwięki powinny narastać wraz ze zbliżaniem się sań. Wszechobecna biel powinna podkreślać panowanie Białej Czarownicy.
Przykładowa odpowiedź dla sceny trzeciej: Postacie powinny odcinać się od białego tła. Światło ostre, dzięki któremu widoczny będzie kontrast ubioru Edmunda i karła z przerażająco białym strojem Czarownicy. Należy zastosować efekty specjalne, które pokażą niezwykłość korony Czarownicy, jej czerwone usta i czarodziejską różdżkę. Efekty dźwiękowe, to rżenie kucyków i chrzęst śniegu.
didaskalia
krótkie wskazówki dla realizatorów, dotyczące danej sceny
Polecenie 3
Wybierz z powyższego fragmentu Opowieści z Narnii. Lew, czarownika i stara szafa jedną scenę. Napisz na jej podstawie scenariusz filmowy.
RjEl61DopLFSP
Nagłówek sceny
(Uzupełnij)
Opis miejsca, czasu, fabuły
(Uzupełnij)
Wskazówki sceniczne
(Uzupełnij).
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Zapoznaj się z programem komputerowym do pisania scenariuszy filmowych, uważnie przeczytaj instrukcję. Na podstawie wybranego fragmentu powieści „Tajemniczy ogród” lub „Opowieści z Narnii” i stwórz projekt scenariusza, scenopisu i scenorysu.
R1cH7rxLJPpVd1
Program umożliwiający samodzielne stworzenie scenariusza filmowego.
Program umożliwiający samodzielne stworzenie scenariusza filmowego.
Program do pisania scenariuszy filmowych
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 4
Pracę nad scenariuszem zacznij od stworzenia postaci w programie komputerowym. Zastanów się, kto będzie brał udział w scenach. Po kliknięciu na przycisk: POSTAĆ, pojawi się plus i informacja: DODAJ NOWĄ POSTAĆ. Stwórz postać, opisz ją i dołącz grafikę.
RaBT5T0A8UIrp
Polecenie 4
Opisz postacie, które będą brały udział w wydarzeniach twojego scenariusza.
R1U3UJTpwl8cy
Polecenie 5
Stwórz scenorys wybranej sceny. Kliknij przycisk SCENORYS, potem DODAJ UJĘCIE i rozrysuj poszczególne ujęcia. Ich ilość powinna odpowiadać liczbie najważniejszych scen w filmie. Nadaj ujęciom tytuły oraz dodaj notatki, możesz tu umieścić opis akcji, informacje o efektach dźwiękowych, muzyce. Warto dodawać strzałki zaznaczające kierunek poruszania się postaci, a także relacje między nimi. Szkicując, nie przejmuj się brakiem talentu – rysunki mogą być schematyczne i uproszczone.
R19WRIBrfKDgU
Polecenie 5
Na podstawie fragmentu „Tajemniczego ogrodu” zaplanuj jedną scenę, opisz ją, zaplanuj ujęcia i plany filmowe.
RUSsPQ7SskOkl
Sprawdź, czy umiesz!
R1BxOLc7fGNSq
Ćwiczenie 11
Zadanie interaktywne polega na zaznaczeniu elementów scenariusza filmowego.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 6
Stwórz galerię planów filmowych. Wykonaj fotografie, które będą przedstawiały różne rodzaje planów filmowych i umieść je poniżej.
R1Ux7zhbMckP5
.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1SF2zPN4iF0Q
Ćwiczenie 12
Zadanie interaktywne polega na dobraniu do sformułowań z kolumny lewej ich objaśnień z kolumny prawej.
Zadanie interaktywne polega na dobraniu do sformułowań z kolumny lewej ich objaśnień z kolumny prawej.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
R1LeDgUKmEO0i
Ćwiczenie 12
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu członków ekipy filmowej do zadań, za jakie są odpowiedzialni.
Zadanie interaktywne polega na przyporządkowaniu członków ekipy filmowej do zadań, za jakie są odpowiedzialni.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Polecenie 7
Wymień cechy, jakie powinien mieć scenariusz filmowy, aby cię zaintrygował, zainteresował.
RUK9Z9HYk2e5V
Polecenie 8
Zastanów się, co może być źródłem inspiracji do napisania scenariusza filmowego. Zapisz swój pomysł poniżej.
R1OMXOrDx4yhD
Ćwiczenie 13
RNa0nOcypHE4w
Ułóż krzyżówkę, której hasłem będzie rzeczownik SCENOPIS. Zadbaj, aby znalazły się w niej terminy związane z filmem.
Ułóż krzyżówkę, której hasłem będzie rzeczownik SCENOPIS. Zadbaj, aby znalazły się w niej terminy związane z filmem.