R1dZX5dLTfbs8
Zdjęcie przedstawia kompozycję złożoną z trzech połówek papai, jednego całego owocu papai, dwóch połówek pomarańczy i dwóch połówek limonki. Owoce są rozmieszczone na talerzu i obok niego. W poprzek napis na czarnym tle: nie wszystko jest całością.

Nie wszystko jest całością - ułamki zwykłe

Źródło: alleksana, domena publiczna. https://www.pexels.com/pl-pl.

3. Ułamek jako iloraz

RS2lTFCvhGMwL
Flaga Holandii
Źródło: Autorstwa Zscout370 - Praca własna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=363168,, domena publiczna.

Flaga Holandii podzielona jest na trzy równe, poziome pasy: pas czerwony, biały i niebieski. Każdy z tych pasów stanowi  jedną trzecią całej flagi. Ułamek jedna trzecia jest więc wynikiem podziału pewnej całości na trzy równe części.

W tym materiale więcej o zapisywaniu ilorazu w postaci ułamka (i odwrotnie - ułamka w postaci ilorazu).

Przykład 1

Wynik dzielenia dwóch liczb naturalnych dodatnich  można zapisać za pomocą ułamka.

Rbx00YBh4HNB71
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Przykład 2

Wynik dzielenia z resztą dwóch liczb naturalnych można zapisać za pomocą liczby mieszanej.

R1ajETzlOZRxI1
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Rj5OEHXXsdjWc
Ćwiczenie 1
Do podanych poniżej przykładów dopasuj wyniki dzielenia z resztą oraz dzielenia, którego wynikiem jest liczba mieszana. Przeciągnij i upuść. Dzielenie z resztą: 7:3= 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819 r 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819,
postać mieszana: 7:3=1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819.
Dzielenie z resztą: 13:4= 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819 r 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819,
postać mieszana: 13:4= 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819.
Dzielenie z resztą: 13:7= 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819 r 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819,
postać mieszana: 13:7= 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819.
Dzielenie z resztą: 15:11= 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819 r 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819,
postać mieszana: 15:11= 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819.
Dzielenie z resztą: 41:18= 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819 r 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819,
postać mieszana: 41:18= 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819.
Dzielenie z resztą: 73:9= 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819 r 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819,
postać mieszana: 73:9= 1. 2, 2. 314, 3. 3, 4. 1411, 5. 1, 6. 2, 7. 1, 8. 1, 9. 167, 10. 2518, 11. 5, 12. 6, 13. 1, 14. 4, 15. 1, 16. 8, 17. 213, 18. 819.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2
RcXvzIZCq0tEM
Do podanych ułamków dopasuj równe im liczby mieszane. Połącz w pary. 73 Możliwe odpowiedzi: 1. 167, 2. 314, 3. 2518, 4. 213, 5. 1411, 6. 918 134 Możliwe odpowiedzi: 1. 167, 2. 314, 3. 2518, 4. 213, 5. 1411, 6. 918 137 Możliwe odpowiedzi: 1. 167, 2. 314, 3. 2518, 4. 213, 5. 1411, 6. 918 1511 Możliwe odpowiedzi: 1. 167, 2. 314, 3. 2518, 4. 213, 5. 1411, 6. 918 4118 Możliwe odpowiedzi: 1. 167, 2. 314, 3. 2518, 4. 213, 5. 1411, 6. 918 738 Możliwe odpowiedzi: 1. 167, 2. 314, 3. 2518, 4. 213, 5. 1411, 6. 918
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!

Kreska ułamkowa w ułamkach zwykłych zastępuje znak dzielenia, a znak dzielenia w ilorazach zastępuje kreskę ułamkową.

R1OMxoMB3jhsR
Ćwiczenie 3
Mając podane ilorazy, uzupełnij poniższe działania o dzielną i dzielnik. Przeciągnij i upuść. 154= 1. 37, 2. 4, 3. 311, 4. 20, 5. 2, 6. 39, 7. 7, 8. 15:1. 37, 2. 4, 3. 311, 4. 20, 5. 2, 6. 39, 7. 7, 8. 15
207= 1. 37, 2. 4, 3. 311, 4. 20, 5. 2, 6. 39, 7. 7, 8. 15:1. 37, 2. 4, 3. 311, 4. 20, 5. 2, 6. 39, 7. 7, 8. 15
372= 1. 37, 2. 4, 3. 311, 4. 20, 5. 2, 6. 39, 7. 7, 8. 15:1. 37, 2. 4, 3. 311, 4. 20, 5. 2, 6. 39, 7. 7, 8. 15
31139= 1. 37, 2. 4, 3. 311, 4. 20, 5. 2, 6. 39, 7. 7, 8. 15:1. 37, 2. 4, 3. 311, 4. 20, 5. 2, 6. 39, 7. 7, 8. 15
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RJaebRBuOn9ch
Ćwiczenie 4
Do podanych ilorazów dopasuj równe im ułamki niewłaściwe. Połącz w pary. 34:11 Możliwe odpowiedzi: 1. 3411, 2. 89123, 3. 2710, 4. 6514 65:14 Możliwe odpowiedzi: 1. 3411, 2. 89123, 3. 2710, 4. 6514 27:10 Możliwe odpowiedzi: 1. 3411, 2. 89123, 3. 2710, 4. 6514 89:123 Możliwe odpowiedzi: 1. 3411, 2. 89123, 3. 2710, 4. 6514
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
R1MVsLnTu0l3o
Ćwiczenie 5
Uzupełnij poniższe zdania podanymi ułamkami. Przeciągnij i upuść. Jeżeli rozdzielimy po równo 3 jabłka pomiędzy 4 osoby, każda osoba dostanie 1. 53, 2. 12, 3. 24, 4. 35, 5. 76, 6. 34, 7. 48, 8. 43, 9. 27 jabłka.
Jeżeli rozdzielimy po równo 4 jabłka pomiędzy 8 osób, każda osoba dostanie 1. 53, 2. 12, 3. 24, 4. 35, 5. 76, 6. 34, 7. 48, 8. 43, 9. 27, 1. 53, 2. 12, 3. 24, 4. 35, 5. 76, 6. 34, 7. 48, 8. 43, 9. 27 lub 1. 53, 2. 12, 3. 24, 4. 35, 5. 76, 6. 34, 7. 48, 8. 43, 9. 27 jabłka.
Jeżeli rozdzielimy po równo 5 jabłek pomiędzy 3 osoby, każda osoba dostanie 1. 53, 2. 12, 3. 24, 4. 35, 5. 76, 6. 34, 7. 48, 8. 43, 9. 27 jabłka.
Jeżeli rozdzielimy po równo 7 jabłek pomiędzy 6 osób, każda osoba dostanie 1. 53, 2. 12, 3. 24, 4. 35, 5. 76, 6. 34, 7. 48, 8. 43, 9. 27 jabłka.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 6
RGFnnO52zKk0z
Do podanych ilorazów dopasuj równe im ułamki. Połącz w pary. 1:7 Możliwe odpowiedzi: 1. 17, 2. 17, 3. 12, 4. 27 3:6 Możliwe odpowiedzi: 1. 17, 2. 17, 3. 12, 4. 27 8:28 Możliwe odpowiedzi: 1. 17, 2. 17, 3. 12, 4. 27 14:98 Możliwe odpowiedzi: 1. 17, 2. 17, 3. 12, 4. 27
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 7
REDLJig5NBZIx
Poniżej przedstawiono cztery przykłady dzielenia pisemnego. Dopasuj liczbę mieszaną do odpowiedniego wyniku dzielenia pisemnego. Uzupełnij grafikę, przeciągając prawidłowe liczby w odpowiednie miejsca.
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
RfynvHWtp3hLD
Poniżej podano ilorazy. Dopasuj do każdego z nich równą mu liczbę mieszaną. 347:22=15r17 Możliwe odpowiedzi: 1. 64114, 2. 2203321, 3. 231223, 4. 151722 845:321=2r203 Możliwe odpowiedzi: 1. 64114, 2. 2203321, 3. 231223, 4. 151722 541:23=23r12 Możliwe odpowiedzi: 1. 64114, 2. 2203321, 3. 231223, 4. 151722 897:14=64r1 Możliwe odpowiedzi: 1. 64114, 2. 2203321, 3. 231223, 4. 151722
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Rs8hG06w4ghwA
Ćwiczenie 8
Połącz w pary podane poniżej ilorazy z równymi im liczbami mieszanymi. 69:17 Możliwe odpowiedzi: 1. 1216, 2. 358, 3. 41319, 4. 4117 73:6 Możliwe odpowiedzi: 1. 1216, 2. 358, 3. 41319, 4. 4117 58:16 Możliwe odpowiedzi: 1. 1216, 2. 358, 3. 41319, 4. 4117 89:19 Możliwe odpowiedzi: 1. 1216, 2. 358, 3. 41319, 4. 4117
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 9
R1HI0XAnxZ97a
Uzupełnij luki, wpisując liczby całkowite mniejsze od 50, tak aby otrzymać podany wynik. Tu uzupełnij : Tu uzupełnij =3112 Tu uzupełnij : Tu uzupełnij =2417 Tu uzupełnij : Tu uzupełnij =2719 Tu uzupełnij : Tu uzupełnij =419 Tu uzupełnij : Tu uzupełnij =4511 Tu uzupełnij : Tu uzupełnij =538
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 10
R1R9pSJc0ICA1
W puste pola wpisz liczby większe od 50 i mniejsze od 100 tak, aby otrzymać podany wynik. Tu uzupełnij : Tu uzupełnij =1529 Tu uzupełnij : Tu uzupełnij =1542 Tu uzupełnij : Tu uzupełnij =1726 Tu uzupełnij :60=1320 72: Tu uzupełnij =1519 88 : Tu uzupełnij =138
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.

Notatnik

Możesz skorzystać z poniższego pola tekstowego do zapisania swoich notatek, rozwiązań zadań i innych informacji, które uważasz za potrzebne.

R1b8OvSPUG8s3
(Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej, licencja: CC BY 3.0.