Jakie pierwiastki wchodzą w skład organizmu człowieka?
Wszystkie istoty żyjące na naszej planecie mają zdumiewająco wiele wspólnego. Nie tylko składają się niemal z tych samych cząsteczek chemicznych, ale i cząsteczki te podlegają w ich organizmach bardzo podobnym przemianom.
Pierwiastki budujące organizmy
Wszystkie organizmy zbudowane są z pierwiastków.
Czy wiesz, z jakich pierwiastków jest zbudowany organizm człowieka? Składa się, tak jak inne organizmy, głównie z tlenu, węgla, wodoru, azotu, wapnia i fosforu.
W jednym kilogramie ciała człowieka znajduje się 650 g tlenu, 180 g węgla,
100 g wodoru, 30 g azotu, 15 g wapnia i 10 g fosforu. W znacznie mniejszej ilości występują m.in. potas, siarka, sód, magnez i chlor.
Jesteśmy głównie zbudowani z wody.
Nazwa pierwiastka | Znaczenie biologiczne |
|---|---|
węgiel | podstawowy składnik wszystkich białek, cukrów, tłuszczów, kwasów nukleinowych |
warunkuje życie na Ziemi | |
wodór | wchodzi w skład wszystkich białek, cukrów, tłuszczów, kwasów nukleinowych |
składnik wody | |
tlen | składnik wody i innych związków chemicznych |
jeden z gazów występujących w powietrzu | |
niezbędny do oddychania dla większości organizmów | |
azot | składnik białek i kwasów nukleinowych |
siarka | wchodzi w skład wielu białek |
fosfor | składnik kwasów nukleinowych |
buduje kości i zęby | |
wapń | składnik kości, muszli mięczaków, ścian komórkowych roślin |
niezbędny w procesie krzepnięcia krwi i skurczu komórek mięśniowych | |
potas i sód | regulują ilość wody w organizmie |
biorą udział w przekazywaniu sygnałów z jednej komórki nerwowej do drugiej | |
magnez | reguluje pracę układu nerwowego |
niezbędny w procesach fotosyntezy i oddychania | |
składnik zielonego barwnika roślin – chlorofilu | |
chlor | tworzy kwas solny – składnik soku żołądkowego |
żelazo | składnik hemoglobiny – czerwonego barwnika krwi |

Jaki wpływ na rozwój rzeżuchy mają pierwiastki zawarte w wodzie mineralnej?
nasiona rzeżuchy
2 talerzyki
wata
woda mineralna o znanym składzie pierwiastkowym
woda destylowana (woda pozbawiona gazu i soli mineralnych, czyli zdemineralizowana).
Próba kontrolna
rzeżucha podlewana wodą destylowaną
Próba badawcza
rzeżucha podlewana wodą mineralną
Na jednym talerzyku ułóż grubą warstwę waty zwilżonej wodą destylowaną (próba kontrolna), a na drugim grubą warstwę waty zwilżonej wodą mineralną (próba badawcza).
Rozsyp na wacie po 30 nasion i ustaw talerzyki w nasłonecznionym miejscu o stałej temperaturze (ok. 20°C).
Podlewaj nasiona wodą destylowaną (próba kontrolna) lub mineralną (próba badawcza). Pilnuj, żeby wata nie wyschła. Po 2 dniach nasiona powinny wykiełkować.
Przez 14 dni codziennie dokonuj pomiarów i porównuj wysokość wykiełkowanych roślin na obu talerzykach.
Zapisz wyniki doświadczenia.
Sformułuj i zapisz wniosek.
R18kSqciDPYIA
Wpływ pierwiastków w wodzie mineralnej na rozwój rzeżuchyŹródło: Andrzej Bogusz, licencja: CC BY-SA 3.0.
Niektóre pierwiastki są dla organizmów szkodliwe. Pierwiastki te to metale ciężkie. Należą do nich ołów, glin, rtęć, arsen i kadm. Z zanieczyszczonego środowiska lub pożywienia metale ciężkie przenikają do organizmów, powodując np. uszkodzenie nerek i wątroby.
Podsumowanie
Pierwiastkami, które tworzą organizmy niemal w całości, są węgiel, tlen, wodór, azot, wapń i fosfor. Pozostałe niezbędne do życia pierwiastki to siarka, potas, sód, magnez, chlor i żelazo.
Woda jest niezbędnym związkiem chemicznym wszystkich organizmów.
W wodzie przebiega większość przemian chemicznych i procesów życiowych w organizmie. Ponadto jest ona dobrym rozpuszczalnikiem, umożliwia regulację temperatury ciała, wpływa na rozmiar i kształt komórek oraz stanowi środowisko dla rozwoju zarodków zwierząt.
Słownik
jedna z najczęściej spotykanych substancji na Ziemi; stanowi największą część masy organizmów; dobrze rozpuszcza związki chemiczne; uczestniczy w przebiegu większości reakcji chemicznych w komórkach; transportuje produkty przemiany materii i substancje odżywcze
substancja złożona z wybranych pierwiastków trwale połączonych w cząsteczki
substancja, której nie można rozłożyć na substancje prostsze