3. Pracujemy z planem
MapaMapa i planplan pełnią podobną funkcję, choć plany wykonuje się zwykle dla niewielkiego obszaru, ale za to w bardzo dużej szczegółowości. Czy wiesz o tym, że plan możesz wykonać samodzielnie? Może on przedstawiać rozmieszczenie mebli i innych przedmiotów w Twoim pokoju albo np. szkołę i obiekty w jej najbliższym otoczeniu.
Na tej lekcji nauczysz się między innymi analizować plany miast. Są one przydatne w wyszukiwaniu obiektów, szczególnie kiedy nie masz do dyspozycji mapy cyfrowej (dostępnej np. w telefonie).

Opiszesz podobieństwa i różnice między mapą a planem.
Wymienisz i wskażesz elementy planu.
Przeanalizujesz treści przedstawione na planach miast.
Mapa a plan
Zarówno mapa, jak i plan są obrazem Ziemi. Jednakże mapy mogą przedstawiać całą naszą planetę albo jej większy lub mniejszy fragment, natomiast plany wykonuje się wyłącznie dla niewielkich obszarów, np. miast i ich części, zatem są one bardzo szczegółowe. W związku z tym na planach znajdziemy niewielkie obiekty, które mogą nas zainteresować podczas zwiedzania, np. muzea, kościoły, zabytki, ulice, parkingi, galerie handlowe i wiele innych.
Zarówno w przypadku mapy, jak i planu obraz jest przedstawiany w skali, czyli w pomniejszeniu.
Plany często przedstawia się w układzie kwadratów lub prostokątów określanych literami i liczbami, np. pole C2 na zamieszczonym poniżej fragmencie planu Starego Miasta w Krakowie.
Poniżej przedstawiono plan najbliższego otoczenia pewnej szkoły.

Aby stworzyć plan danego miejsca, należy wykonać szkic polowy w terenie. Podczas tego kroku należy zwrócić uwagę na proporcje budynków, placów i innych charakterystycznych miejsc. Następnie należy zmierzyć odległości pomiędzy budynkami lub je oszacować. W ostatnim kroku na nowym arkuszu papieru przeliczamy skalę i rysujemy wszystkie budynki, zieleń i place znajdujące się w danym miejscu.
Przyporządkuj każdej literze zaznaczonej na powyższym planie nazwę kierunku, który go oznacza.
Plany, podobnie jak mapy, składają się z kilku zasadniczych elementów, które wskazano i opisano na poniższej grafice interaktywnej.
Fragment planu Starego Miasta w Krakowie – materiał interaktywny
Zaznacz oznaczenie sektora (prostokąta) planu, w którym znajduje się najwięcej hoteli.
Korzystając z dostępnych planów Krakowa, wymień obszary miasta, w których znajduje się najwięcej hoteli.
Dopasuj podane obiekty do odpowiednich typów znaków.
Zaznacz, w którym polu mapy nie znajdziesz parków ani innych terenów zielonych.
Korzystając z dostępnego planu Krakowa, wymień tereny, na których znajduje się najmniej parków i terenów zielonych. Analiza planu miasta
Poniżej przedstawiono plan fragmentu Zamościa. Przeanalizuj go i wykonaj poniższe polecenia oraz ćwiczenia.
Plan Starego Miasta w Zamościu – materiał interaktywny 1
Na podstawie powyższego planu zaznacz nazwę ulicy, przy której znajduje się synagoga.
Korzystając z dostępnego planu Zamościa, zaznacz nazwę ulicy, przy której znajduje się synagoga.
Na podstawie powyższego planu zaznacz, przy jakich ulicach znajdują się miejsca noclegowe inne niż hotele.
Korzystając z dostępnego planu Zamościa, podaj przykłady ulic, przy których znajdują się miejsca noclegowe inne niż hotele.
Na podstawie planu Starego Miasta Zamościa i poniższej fotografii zaznacz na poniższym planie, gdzie zostało wykonane poniższe zdjęcie.

Korzystając z dostępnego planu Zamościa, opisz położenie Rynku Wielkiego.
Podsumowanie
Mapa i plan są pojęciami zbliżonymi. Plany przedstawiają jednak niewielką powierzchnię, zatem są bardzo szczegółowe. Wiele z nich posiada dla orientacji siatkę kwadratów lub prostokątów z oznaczeniami literowymi i liczbowymi.
Plany i mapy przedstawia się w pomniejszeniu (skali).
Plany i mapy składają się z: treści, tytułu, skali i legendy.
Plany najczęściej wykonuje się dla miast (lub ich fragmentów), małych obszarów na terenie danej miejscowości, pomieszczeń i przedmiotów.
Słownik
obraz powierzchni Ziemi lub jej fragmentu przedstawiony na płaszczyźnie, w skali i za pomocą znaków umownych (np. zielonym kolorem często oznacza się lasy)
rzut przedmiotu, pomieszczenia lub terenu widzianego z góry, który różni się od mapy m.in. tym, że zwykle przedstawia mały obszar
Ćwiczenia
Ćwiczenia od 1 do 5 wykonaj na podstawie poniższego fragmentu planu Krakowa.

Na podstawie fragmentu planu Krakowa zaznacz trzy nazwy ulic, przy których znajdują się teatry.
Na podstawie fragmentu dostępnego planu Krakowa podaj trzy nazwy ulic, przy których znajdują się teatry.
Na podstawie fragmentu planu Krakowa zaznacz, w którym kierunku od Collegium Maius znajduje się Brama Floriańska.
Na podstawie fragmentu dostępnego planu Krakowa opisz, w którym kierunku od Collegium Maius znajduje się Brama Floriańska.
Na podstawie fragmentu planu Krakowa oceń poprawność poniższych stwierdzeń.
Na podstawie fragmentu dostępnego planu Krakowa określ lokalizację kościoła św. Franciszka i Plant.
Na podstawie fragmentu planu Krakowa dopasuj nazwy ulic do odpowiednich opisów.
Na podstawie dostępnego planu Krakowa dopasuj nazwy mostów do odpowiednich opisów.
Na podstawie fragmentu planu Krakowa rozwiąż poniższe zadanie.
Znajdujesz się przy Barbakanie, a Twój kolega blisko parkingu przy ul. Poselskiej. W kilku zdaniach opisz mu, w jaki sposób ma do Ciebie dotrzeć. Weź pod uwagę najkrótszą trasę oraz to, że Twój kolega porusza się pieszo.
Ćwiczenia nr 6, 7 i 8 wykonaj na podstawie fragmentu planu Iławy.

Uporządkuj podane nazwy ulic w takiej kolejności, w jakiej należy te ulice pokonać, aby przemieścić się z restauracji przy stadionie na pocztę. Na samej górze umieść ulicę, przy której znajduje się restauracja, a na samym dole ulicę, przy której znajduje się poczta.
Korzystając z dostępnego planu Iławy, zaplanuj trasę z dowolnej restauracji na wybraną przez siebie pocztę.
Wskaż poprawną odpowiedź na poniższe pytanie.
W którym kierunku osoba wykonująca poniższe zdjęcie skierowała obiektyw aparatu?

Korzystając z dostępnego planu Iławy, określ lokalizację stadionu Jezioraka.
Na podstawie planu wymień dwie korzyści dla mieszkańców wynikające z położenia nad jeziorem.
Na podstawie dostępnej mapy wymień dwie korzyści dla mieszkańców wynikające z położenia nad jeziorem.
