Ilustracja przedstawia interpretacje elementów muzycznych w pastelowych kolorach. Są to nuty i fragment pudła rezonansowego instrumentu smyczkowego. Na grafice znajduje się napis z tytułem lekcji: Muzyczna rozmowa.
Ilustracja przedstawia interpretacje elementów muzycznych w pastelowych kolorach. Są to nuty i fragment pudła rezonansowego instrumentu smyczkowego. Na grafice znajduje się napis z tytułem lekcji: Muzyczna rozmowa.
Muzyczna rozmowa
Źródło: online-skills.
Motyw, temat i fraza – język muzyczny
Muzyka, podobnie jak język, przekazuje informacje, intencje oraz emocje.
Dzieło muzyczne złożone jest z motywówMotyw muzycznymotywów, będących najmniejszymi elementami melodii. Co najmniej dwa motywyMotyw muzycznymotywy składają się na frazę muzycznąFraza muzycznafrazę muzyczną.
Klasyczne zdanie muzyczne zbudowane jest z dwóch dwutaktowych fraz. Dzieła o skomplikowanej budowie mogą posiadać wiele fraz muzycznych, a także ich przekształceń.
Okres muzycznyOkres muzycznyOkres muzyczny powstaje z dwóch zdań tj. z poprzednikaPoprzednikpoprzednika i następnikaNastępniknastępnika, obie te części zbudowane są z fraz oraz motywów. W największym uproszczeniu poprzednik możemy uznać za pytanie, zaś następnik za odpowiedź, w ten sposób okres muzyczny możemy nazwać pytaniem i odpowiedzią.
Polecenie 1
Odpowiedz na pytanie: Z jakich elementów zbudowane jest zdanie muzyczne?
Odpowiedz na pytanie: Z jakich elementów zbudowane jest zdanie muzyczne?
Odpowiedz na pytanie: Z jakich elementów zbudowane jest zdanie muzyczne?
Zapoznaj się z motywami i zdaniami muzycznymi piosenki Wlazł kotek na płotek. Określ rolę elementów języka muzycznego.
Motywy
R11Ly088Ik8Mm
Zapis nutowy pierwszego motywu piosenki Wlazł kotek na płotek. Na pięciolinii zapisano trzy dźwięki g, e, e. Po naciśnięciu punktu aktywnego odtwarza się muzyka. Na nagraniu trzy dźwięki zagrane na fortepianie.
Zapis nutowy pierwszego motywu piosenki Wlazł kotek na płotek. Na pięciolinii zapisano trzy dźwięki g, e, e. Po naciśnięciu punktu aktywnego odtwarza się muzyka. Na nagraniu trzy dźwięki zagrane na fortepianie.
„Wlazł kotek na płotek” – motyw 1, online-skills, CC BY 3.0
ROW5iySbjZSQ7
Zapis nutowy drugiego motywu piosenki Wlazł kotek na płotek. Na pięciolinii zapisano trzy dźwięki f, d, d. Po naciśnięciu punktu aktywnego odtwarza się muzyka. Na nagraniu trzy dźwięki zagrane na fortepianie.
Zapis nutowy drugiego motywu piosenki Wlazł kotek na płotek. Na pięciolinii zapisano trzy dźwięki f, d, d. Po naciśnięciu punktu aktywnego odtwarza się muzyka. Na nagraniu trzy dźwięki zagrane na fortepianie.
„Wlazł kotek na płotek” – motyw 2, online-skills, CC BY 3.0
R16jzY7VuULuq
Zapis nutowy trzeciego motywu piosenki Wlazł kotek na płotek. Na pięciolinii zapisano trzy dźwięki c,e,g. Po naciśnięciu punktu aktywnego odtwarza się muzyka. Na nagraniu trzy dźwięki zagrane na fortepianie.
Zapis nutowy trzeciego motywu piosenki Wlazł kotek na płotek. Na pięciolinii zapisano trzy dźwięki c,e,g. Po naciśnięciu punktu aktywnego odtwarza się muzyka. Na nagraniu trzy dźwięki zagrane na fortepianie.
„Wlazł kotek na płotek” – motyw 3, online-skills, CC BY 3.0
Rm8avgB57043M
Zapis nutowy czwartego motywu piosenki Wlazł kotek na płotek. Na pięciolinii zapisano trzy dźwięki c, e, c. Po naciśnięciu punktu aktywnego odtwarza się muzyka. Na nagraniu trzy dźwięki zagrane na fortepianie.
Zapis nutowy czwartego motywu piosenki Wlazł kotek na płotek. Na pięciolinii zapisano trzy dźwięki c, e, c. Po naciśnięciu punktu aktywnego odtwarza się muzyka. Na nagraniu trzy dźwięki zagrane na fortepianie.
„Wlazł kotek na płotek” – motyw 4, online-skills, CC BY 3.0
Zdanie muzyczne
R1GTGKmbK29FE
Zapis nutowy poprzednika piosenki "Wlazł kotek na płotek. W zapisie nutowy 3 takty, 9 nut. Są to następujące dźwięki g, e, e, f, d, d, c, e, g. Po naciśnięciu punktu aktywnego słyszymy te dźwięki zagrane na fortepianie. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
Zapis nutowy poprzednika piosenki "Wlazł kotek na płotek. W zapisie nutowy 3 takty, 9 nut. Są to następujące dźwięki g, e, e, f, d, d, c, e, g. Po naciśnięciu punktu aktywnego słyszymy te dźwięki zagrane na fortepianie. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
„Wlazł kotek na płotek” – poprzednik, online-skills, CC BY 3.0
R1JUz3vcPZR1V
Zapis nutowy następnika piosenki "Wlazł kotek na płotek". W zapisie nutowym 3 takty, 9 nut. Są to następujące dźwięki g, e, e, f, d, d, c, e, c. Po naciśnięciu punktu aktywnego słyszymy te dźwięki zagrane na fortepianie. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka zakończyła się. Napięcie została rozwiązane.
Zapis nutowy następnika piosenki "Wlazł kotek na płotek". W zapisie nutowym 3 takty, 9 nut. Są to następujące dźwięki g, e, e, f, d, d, c, e, c. Po naciśnięciu punktu aktywnego słyszymy te dźwięki zagrane na fortepianie. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka zakończyła się. Napięcie została rozwiązane.
Okres muzyczny
R1BTS9xIetiTj
Zapis nutowy okresu muzycznego. Na pięciolinii zapisano 6 taktów, 18 nut. Są to poprzednik i następnik z poprzednich przykładów zapisane jeden po drugim. Zapis składa się z dźwięków: g e e f d d c e g g e e f d d c e c. Po naciśnięciu punktu aktywnego słyszymy te dźwięki zagrane na fortepianie. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka zakończyła się. Napięcie wytworzone w 3 taktach zostało rozwiązane. Pierwsze trzy takty tworzyły pytanie, a kolejne trzy takty były odpowiedzią na to pytanie.
Zapis nutowy okresu muzycznego. Na pięciolinii zapisano 6 taktów, 18 nut. Są to poprzednik i następnik z poprzednich przykładów zapisane jeden po drugim. Zapis składa się z dźwięków: g e e f d d c e g g e e f d d c e c. Po naciśnięciu punktu aktywnego słyszymy te dźwięki zagrane na fortepianie. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka zakończyła się. Napięcie wytworzone w 3 taktach zostało rozwiązane. Pierwsze trzy takty tworzyły pytanie, a kolejne trzy takty były odpowiedzią na to pytanie.
„Wlazł kotek na płotek” – okres muzyczny, online-skills, CC BY 3.0
R17DbyZ4ncVPx
Wykonaj zadanie zgodnie z poleceniem.
Polecenie 1
R1ZXh7xRzBaeN
Odpowiedz na pytanie: Z jakich elementów zbudowane jest zdanie muzyczne?
To drobniejsza część niż zdanie a większa niż motyw.
Klasyczne zdanie muzyczne zbudowane jest z dwóch dwutaktowych fraz.
Przykład pytania i odpowiedzi – Uciekaj myszko do dziury
Melodia pierwszych czterech taktów piosenki przypomina pytanie, czyli poprzednik. Kolejne stanowią odpowiedź, czyli muzyczny następnik.
RsQnKW8h3MCPl
Zapis nutowy poprzednika piosenki "Uciekaj myszko do dziury”. W zapisie nutowym 4 takty. Są to następujące dźwięki g, g, g, f, d, c, a, g. Po naciśnięciu punktu aktywnego słyszymy te dźwięki zagrane na fortepianie. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
Zapis nutowy poprzednika piosenki "Uciekaj myszko do dziury”. W zapisie nutowym 4 takty. Są to następujące dźwięki g, g, g, f, d, c, a, g. Po naciśnięciu punktu aktywnego słyszymy te dźwięki zagrane na fortepianie. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
Poprzednik utworu „Uciekaj myszko do dziury”, AMFN, CC BY 3.0
RjgYHwIbrTJNY
Zapis nutowy następnika piosenki "Uciekaj myszko do dziury”. W zapisie nutowym 4 takty. Są to następujące dźwięki g, g, g, f, d, c, e, c. Po naciśnięciu punktu aktywnego, słyszymy te dźwięki, zagrane na fortepianie. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie, że muzyka zakończyła się. Napięcie zostało rozwiązane.
Zapis nutowy następnika piosenki "Uciekaj myszko do dziury”. W zapisie nutowym 4 takty. Są to następujące dźwięki g, g, g, f, d, c, e, c. Po naciśnięciu punktu aktywnego, słyszymy te dźwięki, zagrane na fortepianie. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie, że muzyka zakończyła się. Napięcie zostało rozwiązane.
Polecenie 2
Dobierz się w parę z koleżanką lub kolegą. Ustalcie między sobą, kto będzie zadawał pytania, a kto udzieli na nie odpowiedzi. Następnie zaimprowizujcie muzyczny dialog: pytania mogą obejmować różnorodną tematykę – samopoczucie, pogodę, aktualne sprawy... Osoba „zadająca pytania” wymyśla melodię do tekstu „poprzednika”. Pamiętajcie, że pytanie często kończy się zawieszeniem głosu. Osoba „odpowiadająca” uważnie słucha „poprzednika”, by potem odpowiedzieć na nie. „Następnik” – czyli odpowiedź – może być zainspirowana melodią pytania. Po krótkim dialogu zamieńcie się rolami. Jeżeli śpiewanie jest dla was zbyt trudne, to ćwiczenie możecie wykonać na dowolnych instrumentach melodycznych.
Polecenie 3
Rnqg4E8hU8rvQ
Przeanalizuj wcześniejsze przykłady. Jeśli poprzednik kończył się na dźwięku g, to na jakim dźwięku kończył się następnik? Możliwe odpowiedzi: 1. d, 2. g, 3. c, 4. a.
Przeanalizuj wcześniejsze przykłady. Jeśli poprzednik kończył się na dźwięku g, to na jakim dźwięku kończył się następnik? Możliwe odpowiedzi: 1. d, 2. g, 3. c, 4. a.
Polecenie 3
RzBIfWBHKqFq3
Wyjaśnij, czym różni się poprzednik od następnika.
Poprzednik i następnik to zdania muzyczne.
Poprzednik to pierwsze zdanie muzyczne, którego melodia sprawia wrażenie zawieszonej i czeka na rozwiązanie. Następnik to drugie zdanie muzyczne, którego melodia wyraźnie jest zakończona i nie potrzebuje kontynuacji.
Ćwiczenie 1
Wysłuchaj poprzednika (nagranie nr 1) oraz trzech proponowanych następników (nagrania nr 2‑4) - który z nich będzie Twoim zdaniem najlepszą odpowiedzią dla muzycznego pytania?
RaVGOscSdyhWh
Na nagraniu poprzednik z piosenki "Siedzi sobie zając pod miedzą". Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
Na nagraniu poprzednik z piosenki "Siedzi sobie zając pod miedzą". Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
Na nagraniu poprzednik z piosenki "Siedzi sobie zając pod miedzą". Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
RBIdFG0ANc2g4
Przykład pierwszy. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
Przykład pierwszy. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
Przykład pierwszy. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
RiRZXFnGxvuZu
Przykład drugi. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka zakończyła się. Napięcie zostało rozwiązane.
Przykład drugi. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka zakończyła się. Napięcie zostało rozwiązane.
Przykład drugi. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie że muzyka zakończyła się. Napięcie zostało rozwiązane.
R9xKgZnAwEPRB
Przykład trzeci. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie, że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
Przykład trzeci. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie, że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
Przykład trzeci. Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie, że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
R11Tv65kouquo
Odpowiedz na pytanie: Które z opisanych nagrań było następnikiem?
Nagranie nr 2
Nagranie nr 3
Nagranie nr 4
R1NtT4Mo84H4H
Ćwiczenie 1
Wskaż zdanie prawdziwe.
RwTbY6UV17sgz
Ćwiczenie 2
Nagranie 1: Fragment piosenki „Biały walczyk" Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie, że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
Nagranie 2: Fragment piosenki "Biały walczyk" Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie, że muzyka zakończyła się. Napięcie została rozwiązane.
Określ które z nagrań jest poprzednikiem, a które następnikiem utworu.
Nagranie 1: Fragment piosenki „Biały walczyk" Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie, że muzyka wytworzyła napięcie, które nie zostało rozwiązane. Jakby ktoś zadał pytanie bez odpowiedzi.
Nagranie 2: Fragment piosenki "Biały walczyk" Po wysłuchaniu tego fragmentu mamy wrażenie, że muzyka zakończyła się. Napięcie została rozwiązane.
Określ które z nagrań jest poprzednikiem, a które następnikiem utworu.
Wysłuchaj nagrań dźwiękowych. Określ które z nich jest poprzednikiem, a które następnikiem utworu.
poprzednik
następnik
Zadanie posiada plik audio, który można odsłuchać w wersji online podręcznika.
R1JTuZMCZQLcG
Ćwiczenie 2
Połącz w pary
Połącz w pary
RT0yf7rN4G0QC
Ćwiczenie 3
Wskaż najmniejszy element języka muzycznego. Możliwe odpowiedzi: 1. Motyw, 2. Temat, 3. Fraza
Zaznacz najmniejszy element języka muzycznego.
Motyw
Zdanie
Fraza
R1IBaOcSopfPg
Ćwiczenie 4
Wskaż, który z elementów języka muzycznego jest muzyczną odpowiedzią: 1. motyw, 2. następnik, 3. zdanie muzyczne.
Wskaż, który z elementów języka muzycznego jest muzyczną odpowiedzią: 1. motyw, 2. następnik, 3. zdanie muzyczne.
Zaznacz, którym elementem języka muzycznego jest fragment przedstawiony na nagraniu.
Motyw
Temat
Fraza
Poprzednik
Następnik
Zadanie posiada plik audio, który można odsłuchać w wersji online podręcznika.
Ćwiczenie 4
R1LQ43yCfeIyH
Wyjaśnij swoimi słowami czym jest motyw.
Motyw to część melodii.
Motyw to najmniejsza część melodii.
Polecenie 4
Do podanego czterotaktowego POPRZEDNIKA skomponuj czterotaktowy NASTĘPNIK.
R5fli7kQPb7SC
Ilustracja przedstawia pięciolinię z zapisem nutowym. Początkowe cztery takty to fragment melodii poprzednika czyli zdania pierwszego. Jest to muzyczne pytanie. W metrum cztery czwarte są zapisane ćwierćnuty: c e g a f d a g f e d f g e. Ostatnia nuta to półnuta g. Następne cztery takty są puste, ponieważ w tych taktach należy skomponować melodię następnika, czyli muzyczną odpowiedź.
Źródło: online-skills, licencja: CC BY 3.0.
Polecenie 4
RBVw0kYCoWAyc
Wytłumacz czym jest zdanie muzyczne.
Zdanie muzyczne to element większej całości utworu.
Zdanie muzyczne składa się najczęściej z dwóch fraz. Zdania w muzyce podobnie jak te podczas codziennej rozmowy mają wiele wspólnego. Można je podzielić na pytania i odpowiedzi. W muzyce to poprzednik i następnik. Obie te części zbudowane są z fraz oraz motywów.
Forma muzyczna
Forma muzyczna to budowa utworu muzycznego.
Wysłuchaj form muzycznych.
Forma A
Utwór w tej formie jest zbudowany tylko z jednej części.
R1Chq80Y3mGNJ
Ilustracja interaktywna przedstawia ciemny, niebieski prostokąt symbolizujący formę muzyczną A. Po naciśnięciu punktu interaktywnego zostanie odtworzony utwór muzyczny „Preludium A-dur op. 28 nr 7” autorstwa Fryderyka Chopina. Wyświetli się także informacja dodatkowa o treści: A - forma jednoczęściowa. Krótki, pogodny, spokojny utwór wykonany na fortepianie. Składa się z 8-krotnie powtórzonego 6-dźwiękowego motywu rytmicznego. Muzyka narasta, moment kulminacyjny przypada na 6. powtórzenie. Dwa ostatnie powtórzenia to rozładowanie napięcia.
Ilustracja interaktywna przedstawia ciemny, niebieski prostokąt symbolizujący formę muzyczną A. Po naciśnięciu punktu interaktywnego zostanie odtworzony utwór muzyczny „Preludium A-dur op. 28 nr 7” autorstwa Fryderyka Chopina. Wyświetli się także informacja dodatkowa o treści: A - forma jednoczęściowa. Krótki, pogodny, spokojny utwór wykonany na fortepianie. Składa się z 8-krotnie powtórzonego 6-dźwiękowego motywu rytmicznego. Muzyka narasta, moment kulminacyjny przypada na 6. powtórzenie. Dwa ostatnie powtórzenia to rozładowanie napięcia.
Forma A, Źródło: zpe.gov.pl
Forma AB
Utwór w tej formie składa się z dwóch kontrastujących ze sobą części.
RIRkdKHYPGytf
Ilustracja interaktywna przedstawia ciemny niebieski prostokąt i obok niego czerwone koło. Prostokąt symbolizuje formę muzyczną A, koło natomiast formę muzyczną B. Razem ułożone obok siebie przedstawiają zapis formy AB. Po wybraniu ilustracji zostanie odtworzony utwór muzyczny „Trojak”, Wyświetli się także informacja dodatkowa o treści: AB – forma dwuczęściowa, w której części różnią się od siebie. Nagranie to krótki utwór wykonany na fortepianie. Składa się z dwóch bardzo różniących się części. Pierwsza liczy się na 3, jest spokojna, rozkołysana. Druga część liczy się na dwa jest dużo szybsza i skoczna.
Ilustracja interaktywna przedstawia ciemny niebieski prostokąt i obok niego czerwone koło. Prostokąt symbolizuje formę muzyczną A, koło natomiast formę muzyczną B. Razem ułożone obok siebie przedstawiają zapis formy AB. Po wybraniu ilustracji zostanie odtworzony utwór muzyczny „Trojak”, Wyświetli się także informacja dodatkowa o treści: AB – forma dwuczęściowa, w której części różnią się od siebie. Nagranie to krótki utwór wykonany na fortepianie. Składa się z dwóch bardzo różniących się części. Pierwsza liczy się na 3, jest spokojna, rozkołysana. Druga część liczy się na dwa jest dużo szybsza i skoczna.
Źródło: AMFN.
Forma ABA
Utwór o budowie trzyczęściowej, gdzie skrajne części są takie same lub niemal identyczne a środkowa z nimi kontrastuje, zapisuje się schematem literowym ABA. Również i ten utwór można przedstawić za pomocą schematu graficznego, w którym skrajne grafiki będą takie same zaś środkowa inna.
R12YA9aAoQQIv
Forma ABA przedstawiona symbolicznie za pomocą trzech zdjęć kameleonów. Kamelon pierwszy jest brązowy, drugi wielokolorowy, trzeci brązowy, identyczny jak pierwszy.
Schemat graficzny formy ABA, online-skills, CC BY 3.0
Wysłuchaj uważnie Preludium Des‑dur op. 28 nr 15 Fryderyka Chopina [czytaj: szopena]. Jest to utwór trzyczęściowy o budowie ABA. Podczas słuchania postaraj się w dowolny sposób zakomunikować pojawienie się poszczególnych części, np. poprzez podniesienie ręki.
R1ZvUjznqIohK
Na nagraniu Preludium Des‑dur opus dwudzieste ósme nr piętnasty Fryderyka Chopina. Utwór wykonany na fortepianie, o zmiennym nastroju. Początkowo bardzo spokojny, powtarzające się dźwięki imitują delikatny, jednostajny deszcz. W drugiej części charakter muzyki zmienia się na mroczny, ponury, melodia przenosi się do dolnych rejestrów, a muzyka staje się dużo głośniejsza. Pod koniec utworu na chwilę powraca klimat początkowej części.
Na nagraniu Preludium Des‑dur opus dwudzieste ósme nr piętnasty Fryderyka Chopina. Utwór wykonany na fortepianie, o zmiennym nastroju. Początkowo bardzo spokojny, powtarzające się dźwięki imitują delikatny, jednostajny deszcz. W drugiej części charakter muzyki zmienia się na mroczny, ponury, melodia przenosi się do dolnych rejestrów, a muzyka staje się dużo głośniejsza. Pod koniec utworu na chwilę powraca klimat początkowej części.
Na nagraniu Preludium Des‑dur opus dwudzieste ósme nr piętnasty Fryderyka Chopina. Utwór wykonany na fortepianie, o zmiennym nastroju. Początkowo bardzo spokojny, powtarzające się dźwięki imitują delikatny, jednostajny deszcz. W drugiej części charakter muzyki zmienia się na mroczny, ponury, melodia przenosi się do dolnych rejestrów, a muzyka staje się dużo głośniejsza. Pod koniec utworu na chwilę powraca klimat początkowej części.
RKV5tPNfxvRnA
Ćwiczenie 5
Spośród wymienionych przykładów wybierz ten, który pasuje do formy ABA.
Możliwe odpowiedzi: A. deszcz słońce słońce B. deszcz słońce deszcz C. słońce chmura deszcz.
Spośród wymienionych przykładów wybierz ten, który pasuje do formy ABA.
Możliwe odpowiedzi: A. deszcz słońce słońce B. deszcz słońce deszcz C. słońce chmura deszcz.
Wskaż graficzny schemat formy ABA
1
2
3
RF7MNcfsDlaap
Ćwiczenie 5
Wskaż schemat formy ABA opisany słowami z obszaru pogody.
Ćwiczenie 6
R108dZcWxSC3d
Napisz jakie graficzne elementy mogą przedstawiać formę ABA.
Utwór w tej formie składa się z trzech części gdzie skrajne są takie same.
Forma ABA przedstawiona w sposób graficzny to np. słońce chmura słońce. Inny przykład to tulipan róża tulipan.
Utwór w tej formie składa się z trzech części gdzie skrajne są takie same.
RYWrpczhfxQHR
Ilustracja interaktywna przedstawia ułożone po sobie odpowiednio ciemny niebieski prostokąt, czerwone koło, ciemny niebieski prostokąt. Figury symbolizują formę muzyczną ABA. Po naciśnięciu punktu interaktywnego zostanie odtworzony utwór muzyczny „Menuet G-dur” autorstwa Ludwiga van Beethovena. Wyświetli się także informacja dodatkowa o treści: ABA – forma trzyczęściowa, w której cz. I i III są takie same, a środkowa część jest zupełnie inna. Nagranie to wykonany na fortepianie krótki utwór. Część A jest spokojna, pogodna, w tempie szybkiego spaceru. Część B jest dużo szybsza i bardziej dynamiczna. Dominują ósemki. Po części B słychać znowu część A, identyczną jak za pierwszym razem.
Ilustracja interaktywna przedstawia ułożone po sobie odpowiednio ciemny niebieski prostokąt, czerwone koło, ciemny niebieski prostokąt. Figury symbolizują formę muzyczną ABA. Po naciśnięciu punktu interaktywnego zostanie odtworzony utwór muzyczny „Menuet G-dur” autorstwa Ludwiga van Beethovena. Wyświetli się także informacja dodatkowa o treści: ABA – forma trzyczęściowa, w której cz. I i III są takie same, a środkowa część jest zupełnie inna. Nagranie to wykonany na fortepianie krótki utwór. Część A jest spokojna, pogodna, w tempie szybkiego spaceru. Część B jest dużo szybsza i bardziej dynamiczna. Dominują ósemki. Po części B słychać znowu część A, identyczną jak za pierwszym razem.
Forma ABA1
Utwór w tej formie składa się z trzech części gdzie skrajne są do siebie podobne. Nieraz skrajne części mogą różnić się szczegółami, np. samym zakończeniem
R1AsytaPwnTFO
Ilustracja interaktywna przedstawia ułożone po sobie odpowiednio ciemny niebieski prostokąt, czerwone koło, jasny niebieski prostokąt. Figury symbolizują formę muzyczną ABA1. Po wybraniu ilustracji zostanie odtworzony utwór muzyczny „Słoń” z cyklu „Karnawał zwierząt” autorstwa Camilla Saint-Saensa. Wyświetli się także informacja dodatkowa o treści: ABA1 – forma trzyczęściowa, w której części I i III są podobne, a środkowa część jest zupełnie inna. Utwór wykonany jest na kontrabasie z akompaniamentem fortepianu. Dźwięki są bardzo niskie, ale dość ruchliwe i żwawe. Pierwsza część jest energiczna wiele dźwięków jest zagranych staccato. Akompaniament jest wyraźnie zaznaczony. Część B jest spokojniejsza, dominują dźwięki zagrane legato. Po części B następuję część A, początkowo nie różni się ona niczym od jej pierwszej odsłony, zmiany pojawiają się dopiero w zakończeniu.
Ilustracja interaktywna przedstawia ułożone po sobie odpowiednio ciemny niebieski prostokąt, czerwone koło, jasny niebieski prostokąt. Figury symbolizują formę muzyczną ABA1. Po wybraniu ilustracji zostanie odtworzony utwór muzyczny „Słoń” z cyklu „Karnawał zwierząt” autorstwa Camilla Saint-Saensa. Wyświetli się także informacja dodatkowa o treści: ABA1 – forma trzyczęściowa, w której części I i III są podobne, a środkowa część jest zupełnie inna. Utwór wykonany jest na kontrabasie z akompaniamentem fortepianu. Dźwięki są bardzo niskie, ale dość ruchliwe i żwawe. Pierwsza część jest energiczna wiele dźwięków jest zagranych staccato. Akompaniament jest wyraźnie zaznaczony. Część B jest spokojniejsza, dominują dźwięki zagrane legato. Po części B następuję część A, początkowo nie różni się ona niczym od jej pierwszej odsłony, zmiany pojawiają się dopiero w zakończeniu.
Forma ABA, Źródło: zpe.gov.pl
RvJxHWKpUqdpY
Na ilustracji zapis nutowy części A utworu „Słoń”, Camilla Saint‑Säensa. Na zapis składa się sześć pięciolinii, które są połączone akoladami po trzy. Pierwsze dwie pięciolinię to zapis akompaniamentu fortepianowego, 3 pięciolinia to partia kontrabasu. Fortepian gra na raz niskie dźwięki na 2 i 3 7‑dźwiękowe akordy. Kontrabas rozpoczyna grę po 4 taktach wstępu. Przy nutach często występują kropki oznaczające grę staccato, pojawiają się też bardzo drobne wartości rytmiczne - szesnastki. Tempo opisane jest allegretto pomposo - co znaczy dość szybko, żwawo, pompatycznie.
Źródło: online-skills.
Polecenie 5
Podaną melodię zagraj na dowolnym instrumencie. Wiedząc, że utwór ma budowę ABA, zagraj trzecią część utworu.
Rs8yy8kVrfLHV
Ilustracja przedstawia dwie pięciolinie z zapisem nutowym. W zapisie nutowym 16 taktów melodii „Trzy kurki”, brakuje ostatnich 8 taktów. Rytm składa się z samych ćwierćnut w kolejności są to następujące dźwięki: c c g g a a g (pauza) f f e e d d c (pauza). g g f f e e d d g g f f e e d d.
Źródło: online-skills.
Polecenie 5
R1OWK8B2VE3cN
Przedstaw trzy pomysły na przedstawienie formy ABA za pomocą nazw dowolnych instrumentów muzycznych.
Utwór w tej formie składa się z trzech części gdzie skrajne są takie same.
Forma ABA przedstawiona w sposób graficzny to np. 1. skrzypce kontrabas skrzypce. 2. flet klarnet flet. 3. werbel triangiel werbel
R6Avwb7euMcKZ
Ćwiczenie 7
Jaką formę ma utwór trzyczęściowy, którego skrajne części są jednakowe, a środkowa część jest inna. Możliwe odpowiedzi: ABA, AAB, ABB.
Jaką formę ma utwór trzyczęściowy, którego skrajne części są jednakowe, a środkowa część jest inna. Możliwe odpowiedzi: ABA, AAB, ABB.
Ćwiczenie 7
RZs1UIWV2Ps6d
Opisz dowolny graficzny schemat formy ABA.
W formie ABA części skarajne są takie same a środkowa inna.
Dowolne przedstawienie graficzne formy ABA może wyglądać następująco: trójkąt koło trójkąt.
Ćwiczenie 8
R11RJDzSAYjgh
Zapoznaj się z informacjami dotyczącymi utworu „Słoń”, Camille Saint-Saënsa i określ jaką budowę ma ten utwór. Możliwości: ABA1, ABB, AA1B.
Na ilustracji interaktywnej zapis nutowy początku utworu Słoń Camille Saint- Saënsa. Zapis składa się z 6 pięciolinii połączonych po trzy. Dwie pięciolinie przeznaczone są dla pianisty trzecia dla kontrabasisty. Partia fortepianu składa się z rytmicznego akordowego akompaniamentu w metrum trzy ósme. Na raz niski dźwięk lub pauza na dwa i trzy sześciodźwiękowe akordy. Partia kontrabasu zawiera wiele oznaczeń artykulacyjnych staccato. Pod spodem odtwarzacz z utworem Słoń z cyklu Karnawał zwierząt, autorstwa Camille Saint-Saëns Wykonawca: Zoltán Bíró. Utwór rozpoczyna się skoczną i niską melodią, graną na kontrabasie. W partii kontrabasu jest dużo dźwięków wykonywanych staccato. W drugiej części melodia grana przez kontrabas jest melancholijna, zupełnie inna niż w pierwszej części. W trzeciej części partia kontrabasu jest taka sama jak w pierwszej części za to akompaniament znacząco się różni i składa się z rozłożonych akordów.
Zapoznaj się z informacjami dotyczącymi utworu „Słoń”, Camille Saint-Saënsa i określ jaką budowę ma ten utwór. Możliwości: ABA1, ABB, AA1B.
Na ilustracji interaktywnej zapis nutowy początku utworu Słoń Camille Saint- Saënsa. Zapis składa się z 6 pięciolinii połączonych po trzy. Dwie pięciolinie przeznaczone są dla pianisty trzecia dla kontrabasisty. Partia fortepianu składa się z rytmicznego akordowego akompaniamentu w metrum trzy ósme. Na raz niski dźwięk lub pauza na dwa i trzy sześciodźwiękowe akordy. Partia kontrabasu zawiera wiele oznaczeń artykulacyjnych staccato. Pod spodem odtwarzacz z utworem Słoń z cyklu Karnawał zwierząt, autorstwa Camille Saint-Saëns Wykonawca: Zoltán Bíró. Utwór rozpoczyna się skoczną i niską melodią, graną na kontrabasie. W partii kontrabasu jest dużo dźwięków wykonywanych staccato. W drugiej części melodia grana przez kontrabas jest melancholijna, zupełnie inna niż w pierwszej części. W trzeciej części partia kontrabasu jest taka sama jak w pierwszej części za to akompaniament znacząco się różni i składa się z rozłożonych akordów.
RrhUL8om2XAuN
Na ilustracji interaktywnej zapis nutowy początku utworu Słoń Camille Saint- Saënsa. Zapis składa się z 6 pięciolinii połączonych po trzy. Dwie pięciolinie przeznaczone są dla pianisty trzecia dla kontrabasisty. Partia fortepianu składa się z rytmicznego akordowego akompaniamentu w metrum trzy ósme. Na raz niski dźwięk lub pauza na dwa i trzy sześciodźwiękowe akordy. Partia kontrabasu zawiera wiele oznaczeń artykulacyjnych staccato.
Ćwiczenie 8
R1AEfXbtttNea
Wytłumacz czym różni się utwór w formie ABA od utworu w formie ABA1.
Utwory te są trzyczęściowe, zwróć uwagę na trzecią część w każdej formie.
Utwór w formie ABA składa się z trzech części gdzie skrajne są identyczne. Utwór w formie ABA1 składa się z trzech części gdzie skrajne są do siebie podobne. Nieraz skrajne części mogą różnić się szczegółami, np. samym zakończeniem
Ćwiczenie 9
RbgRkZrR2pkd0
Zapoznaj się z opisami powyższych utworów i dopasuj ich tytuły do ich budowy. Utwory A. Trojak B. Chopin Preludium A-dur C. Beethoven, Menuet G-dur. Budowa 1. ABA, 2. A, 3. AB.
Zapoznaj się z opisami powyższych utworów i dopasuj ich tytuły do ich budowy. Utwory A. Trojak B. Chopin Preludium A-dur C. Beethoven, Menuet G-dur. Budowa 1. ABA, 2. A, 3. AB.
R1Ecas5HmzHen1
Na nagraniu „Preludium A‑dur op. 28 nr 7” Fryderyka Chopina. Utwór, o krótkiej i prostej formie. Składa się z ośmiu powtórzeń jednego motywu rytmicznego. Wykonany jest na fortepianie. Napięcie w utworze narasta by osiągnąć punkt kulminacyjny w szóstym powtórzeniu.
Na nagraniu „Preludium A‑dur op. 28 nr 7” Fryderyka Chopina. Utwór, o krótkiej i prostej formie. Składa się z ośmiu powtórzeń jednego motywu rytmicznego. Wykonany jest na fortepianie. Napięcie w utworze narasta by osiągnąć punkt kulminacyjny w szóstym powtórzeniu.
Na nagraniu „Preludium A‑dur op. 28 nr 7” Fryderyka Chopina. Utwór, o krótkiej i prostej formie. Składa się z ośmiu powtórzeń jednego motywu rytmicznego. Wykonany jest na fortepianie. Napięcie w utworze narasta by osiągnąć punkt kulminacyjny w szóstym powtórzeniu.
RCoYtT1YzlUyR1
Nagranie melodii ludowej „Trojak” Pierwsza część w metrum trzy czwarte jest spokojna, rozkołysana. Druga część jest dużo szybsza, skoczna w metrum dwie czwarte.
Nagranie melodii ludowej „Trojak” Pierwsza część w metrum trzy czwarte jest spokojna, rozkołysana. Druga część jest dużo szybsza, skoczna w metrum dwie czwarte.
Nagranie melodii ludowej „Trojak” Pierwsza część w metrum trzy czwarte jest spokojna, rozkołysana. Druga część jest dużo szybsza, skoczna w metrum dwie czwarte.
R1WTiJQhaJDTz1
Na nagraniu „Menuet G‑dur” Beethovena. Utwór w metrum trzy czwarte wykonywany na fortepianie. Pierwsza część jest spokojna, dostojna. Druga część jest szybsza, występują w niej drobniejsze wartości rytmiczne. Trzecia część jest taka sama jak pierwsza.
Na nagraniu „Menuet G‑dur” Beethovena. Utwór w metrum trzy czwarte wykonywany na fortepianie. Pierwsza część jest spokojna, dostojna. Druga część jest szybsza, występują w niej drobniejsze wartości rytmiczne. Trzecia część jest taka sama jak pierwsza.
Na nagraniu „Menuet G‑dur” Beethovena. Utwór w metrum trzy czwarte wykonywany na fortepianie. Pierwsza część jest spokojna, dostojna. Druga część jest szybsza, występują w niej drobniejsze wartości rytmiczne. Trzecia część jest taka sama jak pierwsza.
R1Sjbu2Tted2n
Ćwiczenie 9
Połącz w pary formę z odpowiednią definicją. Forma dwuczęściowa, w której części różnią się od siebie, Możliwe odpowiedzi: 1. ABA, 2. A, 3. AB, 4. ABA1; Forma trzyczęściowa, w której część pierwsza i trzecia są podobne, a część druga zupełnie inna, Możliwe odpowiedzi: 1. ABA, 2. A, 3. AB, 4. ABA1; Forma jednoczęściowa, Możliwe odpowiedzi: 1. ABA, 2. A, 3. AB, 4. ABA1; Forma trzyczęściowa, w której część pierwsza i trzecia są takie same, a część druga zupełnie inna, Możliwe odpowiedzi: 1. ABA, 2. A, 3. AB, 4. ABA1.
Połącz w pary formę z odpowiednią definicją. Forma dwuczęściowa, w której części różnią się od siebie, Możliwe odpowiedzi: 1. ABA, 2. A, 3. AB, 4. ABA1; Forma trzyczęściowa, w której część pierwsza i trzecia są podobne, a część druga zupełnie inna, Możliwe odpowiedzi: 1. ABA, 2. A, 3. AB, 4. ABA1; Forma jednoczęściowa, Możliwe odpowiedzi: 1. ABA, 2. A, 3. AB, 4. ABA1; Forma trzyczęściowa, w której część pierwsza i trzecia są takie same, a część druga zupełnie inna, Możliwe odpowiedzi: 1. ABA, 2. A, 3. AB, 4. ABA1.
Połącz w pary formę z odpowiednią definicją.
A, ABA1, ABA, AB
Forma dwuczęściowa, w której części różnią się od siebie
Forma trzyczęściowa, w której cz. I i III są podobne a II cz. zupełnie inna
Forma jednoczęściowa
Forma trzyczęściowa, w której cz. I i III są takie same a II cz. zupełnie inna
RyqmaVCMpZRTj
Ćwiczenie 10
Odpowiedz na pytanie: Jeżeli w poniedziałek, środę, piątek i niedzielę ubierzesz się w te same ubrania, a w pozostałe dni za każdym razem inaczej, to jaką nazwę formy muzycznej przypiszesz takiemu cyklowi ubierania się, aby określić jego schemat?
Odpowiedz na pytanie: Jeżeli w poniedziałek, środę, piątek i niedzielę ubierzesz się w te same ubrania, a w pozostałe dni za każdym razem inaczej, to jaką nazwę formy muzycznej przypiszesz takiemu cyklowi ubierania się, aby określić jego schemat?
Jeżeli w poniedziałek, środę, piątek i niedzielę ubierzesz się w te same ubrania, a w pozostałe dni za każdym razem inaczej, to jaką nazwę formy muzycznej przypiszesz takiemu cyklowi ubierania się, aby określić jego schemat? Odpowiedź wpisz w ramkę.
Odpowiedź: ............
Słownik pojęć
Forma muzyczna
Forma muzyczna
termin określający konstrukcję dzieła muzycznego z punktu widzenia współdziałania wszystkich elementów muzyki (rytmu, metrum, melodyki, harmoniki, dynamiki, agogiki i kolorystyki)
Forma A
Forma A
jednoczęściowa budowa utworu muzycznego
Forma AB
Forma AB
forma muzyczna złożona z dwóch kontrastowych części: A i B
Forma ABA
Forma ABA
trzyczęściowa forma muzyczna, w której części I i III są takie same, a środkowa się od nich różni
Forma ABA1
Forma ABA1
trzyczęściowa forma muzyczna, w której części I i III są podobne, a środkowa część jest inna
Fraza muzyczna
Fraza muzyczna
muzyczna struktura dźwiękowa powstająca w wyniku współdziałania różnych elementów muzycznych, głównie melodii, rytmu i harmonii; dwie frazy tworzą zdanie muzyczne
Motyw muzyczny
Motyw muzyczny
charakterystyczny fragment melodii, powtarzający się i rozwijany w utworze muzycznym
Następnik
Następnik
drugie z dwu zdań okresu muzycznego, stanowiące rozładowanie napięć nagromadzonych w zdaniu pierwszym
Okres muzyczny
Okres muzyczny
część utworu muzycznego, będąca całością pod względem melodii, harmonii, rytmu itp.
Poprzednik
Poprzednik
pierwsze z dwu zdań okresu muzycznego gromadzące napięcia, które są rozładowywane w drugim zdaniu
Zdanie muzyczne
Zdanie muzyczne
cząstka budowy formalnej utworu, składająca się w klasycznej postaci często z czterech taktów (tzw. czterotakt), tj. np. dwóch fraz dwutaktowych, tworzących pewną logiczną całość wyrazową, zakończona nierzadko kadencją
