Wiosna Ludów w Europie i na ziemiach polskich
Przeciwko Świętemu Przymierzu. Wiosna Ludów w Europie
Już w I połowie XIX wieku rozpoczęła się walka z tzw. ładem wiedeńskim czyli z tym co zatwierdzono na Kongresie Wiedeńskim w 1815 roku. Dlaczego? Na sile przybrało niezadowolenie części społeczeństw z sytuacji politycznej i ekonomicznej. Chciano wprowadzenia powszechnych praw wyborczych, robotnicy pragnęli poprawy warunków pracy i życia, chłopi pragnęli uwłaszczenia – nadania im na własność ziemi, którą uprawiali. W państwach niemieckich i włoskich coraz silniejsze były dążenia zjednoczeniowe. Ludność chciała zjednoczenia tych krajów. Polacy i Węgrzy chcieli odzyskać niepodległość. Pogarszała się sytuacja bytowa ludności spowodowana klęskami nieurodzaju, epidemiami i głodem.
Europa się buntuje
Podejmując decyzje na kongresie wiedeńskim mocarstwa nie liczyły się z interesami mniejszych państw i narodów – dążyły więc one do zmian, m.in. odzyskania niepodległości. Kongres przywrócił „stary porządek” – przywrócono monarchie absolutne i wycofano się z wcześniejszych reform. Obywatele chcieli mieć także wpływ na to co się dzieje w kraju. Chciano nadania konstytucji, która gwarantowałaby prawa i wolności obywatelskie, ograniczała władzę monarchy na rzecz parlamentu oraz nadawała obywatelom prawa wyborcze. W latach 20‑ych XIX w. wybuchły więc rewolucje i powstania narodowe:
w państwach włoskich,
w Hiszpanii,
w Rosji (powstanie dekabrystów 1825 r.),
we Francji (rewolucja lipcowa 1830 r.),
w Niderlandach (Belgia oderwała się od Holandii),
w Królestwie Polskim (powstanie listopadowe 1830 r.),
Grecja wywalczyła niepodległość (niepodległość Grecji).
Pierwszy ogólnoeuropejski kryzys ekonomiczny
Wydarzenia Wiosny Ludów, czyli całej serii rewolucji, jakie wybuchły w Europie w latach 1848‑1849, zaangażowały — podobnie jak kilka dekad wcześniej epoka napoleońska — większość państw europejskich. Najsilniej dotknęły Francję, monarchię habsburską i państwa niemieckie oraz włoskie. Pod koniec lat 40. XIX wieku, jak pisał Andrzej Chwalba, „w Europie kipiało jak w garnku i huczało jak w ulu. Potwierdzała to korespondencja mocno zaniepokojonych monarchów, polityków, dyplomatów, szefów policji całej Europy, poświadczały opinie intelektualistów”. W wir wydarzeń rewolucyjnych rzucili się liberałowie, demokraci, socjaliści, jak też zwolennicy zbrojnej walki o suwerenne państwa. U podłoża wydarzeń politycznych, które wstrząsnęły Europą, leżał kryzys żywnościowy i gospodarczy, który rozpoczął się dwa lata wcześniej. Uprawy ziemniaków, podstawowego pożywienia ludu, dotknęła zaraza. Klęski elementarne sprawiły też, że zebrano dużo mniej zboża. Konieczność opłacenia wysokich podatków nie pozwalała chłopom na jego konsumpcję, mimo zagrożenia życia. W wielu rejonach Europy szerokim masom ludzi zagroził głód, a wysoka cena ziarna napędziła falę spekulacji finansowych i zaogniła konflikty społeczne.
Napisz co m.in. leżało u podłoża wydarzeń politycznych z 1848 roku, tzw. Wiosny Ludów?
Kogo upamiętnia przedstawiony na zdjęciu pomnik z Dublina?
- ofiary wojny domowej
- ofiary dżumy
- ofiary głodu
Napisz w jakiej miejscowości znajduje się pomnik upamiętniający ofiary głodu z XIX wieku.
Klęska głodu szczególnie silnie dotknęła Irlandię, gdzie w krótkim czasie zmarło z głodu milion (!) ludzi, a kolejne trzy miliony opuściły wyspę. Wydarzeniom tym biernie przyglądał się ówczesny rząd Wielkiej Brytanii. Drastyczny spadek i tak niskiego poziomu życia ludności wiejskiej odbił się na gospodarce miejskiej. W miastach Zachodu załamała się produkcja przemysłowa, zamykano masowo zakłady pracy i rosło bezrobocie. Sytuację – w dobie pierwszego na taką skalę kryzysu kapitalistycznego – pogorszyły ryzykowne, choć konieczne inwestycje, związane z rozbudową kolei żelaznych. Szerzyła się przestępczość, wzrosła liczba włóczęgów i żebraków.
Przyjrzyj się mapie Europy lat 1848-49. Które z wymienionych niżej europejskich państw ominęły rewolucje doby Wiosny Ludów? Jak sądzisz, dlaczego?
- Francja
- Wielka Brytania
- Niemcy
- Austria
- Rosja
Wymień miejsca wystąpień rewolucyjnych w 1848 roku z udziałem Polaków.
Wiosna Ludów we Francji
Idee, które doprowadziły w połowie XIX w. do fali europejskich protestów zwanych Wiosną Ludów, narodziły się we Francji – kraju kojarzonym z walką o prawa zwykłych ludzi i rewolucyjnymi zmianami. Francuzi ponownie wystąpili przeciw władcy, ale tym razem zbuntowali się przeciw królowi, którego sami wcześniej wybrali. Ludwik Filip objął bowiem rządy w wyniku rewolucji roku 1830, nie spełnił jednak pokładanych w nim nadziei Francuzów.
Pierwsza z serii rewolucji doby Wiosny Ludów wstrząsnęła Paryżem. Detonatorem okazała się rocznica wypadków w Krakowie. Powstanie krakowskie z lutego 1846 roku, stłumione po kilku dniach, stało się dla władz austriackich pretekstem do likwidacji Rzeczypospolitej Krakowskiej i wcielenia jej do Austrii. Wywołało to liczne protesty liberałów i demokratów nie tylko we Francji, ale w całej Europie. We Francji opozycja, wobec zakazu manifestacji politycznych, od pewnego już czasu spotykała się wieczorami na specjalnie organizowanych w restauracjach i kawiarniach masowych przyjęciach. W lutym 1848 roku rząd zabronił organizowania bankietów. Jednak pomimo zakazu do Paryża przybyły tłumy studentów i robotników. Przed siedzibą Ministerstwa Spraw Zagranicznych doszło do strzelaniny.
Przerażony król Ludwik Filip pospiesznie abdykował i wyjechał. W dniu 25 lutego 1848 roku proklamowano republikę. Zdobyczą tej zaledwie dwudniowej rewolucji było:
pierwsze w świecie powszechne prawo wyborcze dla wszystkich Francuzów (pozostawiono jednak cenzus płci): każdy dorosły mężczyzna miał odtąd prawo głosu,
zapowiedziano wolność prasy i zgromadzeń,
zniesiono karę śmierci i niewolnictwo w koloniach,
zorganizowano warsztaty narodowe, zatrudniając kilkaset tysięcy bezrobotnych (w celu pomocy ludziom dotkniętym kryzysem i bezrobociem). W samym Paryżu było ich blisko 100 tysięcy.
Znana z ekscentrycznego stylu bycia, sławna pisarka George Sand [czyt.: żorż sąd], gdy jej kandydaturę zgłaszano do Zgromadzenia Narodowego… odmówiła. Popierała walkę o wyzwolenie społeczne kobiet (w tym prawo do rozwodów), lecz starania o prawa polityczne uważała za drugorzędne. Była przekonana, że kobiety‑wyborcy głosowałyby pod dyktando mężów.
Wejście robotników i socjalistów do tymczasowego rządu oraz udostępnienie zrzeszeniom robotniczym Pałacu Luksemburskiego było odpowiedzią na żądania zrewoltowanej ulicy. Jednak naciskany przez radykałów minister spraw zagranicznych Alphonse de Lamartine dyplomatycznie zdystansował się od pomysłu zmiany flagi państwowej na czerwoną. Francja zachowała trójkolorowy sztandar.
Decyzja de Lamartine’a, by nie przyjąć czerwonego sztandaru, służyła podkreśleniu, że rewolucja, która obaliła monarchię lipcową, miała charakter...
- socjalistyczny.
- demokratyczny.
- konserwatywny.
W czerwcu 1848 roku wybuchło powstanie robotników w Paryżu, spowodowane likwidacją kosztownych i nieopłacalnych z punktu widzenia burżuazji warsztatów narodowych i zachowawczą polityką rządu republiki francuskiej. Powstanie zostało krwawo stłumione przez władze II Republiki.
Uczestnicy powstania robotniczego domagali się wprowadzenia ustawodawstwa socjalnego, ochrony prawnej pracowników, kontroli własności prywatnej przez państwo, laicyzacji życia publicznego.
Czerwony sztandar, podobnie jak wymienione żądania robotnicze, to atrybuty...
- zwolenników ideologii liberalnej.
- zwolenników ideologii anarchistycznej.
- zwolenników ideologii socjalistycznej.
Uchwalona w listopadzie Konstytucja powierzyła najwyższą władzę wykonawczą prezydentowi, który miał zostać wyłoniony drogą powszechnego głosowania. Został nim bratanek Napoleona, Ludwik Napoleon.
Na podstawie rysunku satyrycznego z epoki wyjaśnij:
z kim konkurował Ludwik Napoleon, kandydując w wyborach prezydenckich,
wyjaśnij czego możesz się dowiedzieć z tej satyry o nastrojach społeczeństwa francuskiego.
Napisz z kim konkurował Ludwik Napoleon, kandydując w wyborach prezydenckich?
Ludwik Napoleon, przebywający do tej pory za granicą na przymusowej emigracji, zadebiutował na francuskiej scenie politycznej właśnie podczas Wiosny Ludów, gdy został wybrany do Zgromadzenia Konstytucyjnego II Republiki. Skutecznie prowadzona przez jego popleczników propaganda i siła bonapartystycznej legendy zrobiły swoje. Ludwik Napoleon wystartował w wyborach prezydenckich i odniósł druzgocące zwycięstwo zdobywając ponad 5 i pół z 7 milionów oddanych głosów.
W 1851 r. swoją kadencję jako prezydenta przedłużył w drodze zamachu stanu o 10 lat, popierając tę akcję plebiscytem. W rok później, 2 grudnia 1852 roku ogłosił się Cesarzem Francuzów, ponownie wspierając tę decyzję wynikiem przeprowadzonego wcześniej plebiscytu, w którym uzyskał ponad 7 milionów głosów poparcia. Jasnym się stało, że spragnieni spokoju obywatele Francji pokładają w nim wielkie nadzieje.
Rewolucja w Cesarstwie Austriackim
W wielonarodowym Cesarstwie Austriackim w marcu 1848 roku fala demonstracji ogarnęła Wiedeń i doprowadziła do ucieczki kanclerza Klemensa Metternicha — symbolu reakcyjnej polityki Świętego Przymierza. Przebudzili się także Polacy, Węgrzy, Czesi i inne słowiańskie narodowości skostniałego politycznie imperium. W kwietniu 1848 roku cesarz Ferdynand I, który mimo zamieszek zdołał zachować tron, ogłosił konstytucję wprowadzającą podstawowe wolności polityczne i trójpodział władzy. Izba niższa parlamentu miała być obsadzana w drodze wyborów, jednak przy zachowaniu wysokiego cenzusu majątkowego i wykształcenia.
Rewolta w Wiedniu i wieści z Paryża skłoniły Węgrów — mieszkańców wchodzącego w skład imperium Habsburgów dawnego Królestwa Węgierskiego, czyli Korony św. Stefana — do wystąpienia z własnymi żądaniami. Trwająca od marca 1848 roku rewolucja węgierska okazała się najdłuższym spośród wszystkich wyładowań politycznych doby Wiosny Ludów. Przywódca opozycji węgierskiej, dziennikarz Lajos Kossuth [czyt.: Lajosz Koszut] zażądał powołania niezależnego rządu Węgier oraz przeprowadzenia reform.
Cesarstwo Austriackie miało zostać niepodzielne, odmówiono więc narodom wchodzącym w jego skład wymarzonej autonomii. Gdy w październiku 1848 roku wybuchły zamieszki robotnicze w Wiedniu, połączone siły austriacko‑chorwackie poradziły sobie zarówno z powstańcami, jak i z posiłkami węgierskimi, które przybyły im na ratunek. Na wszelki wypadek rząd austriacki zmusił niedołężnego Ferdynanda do abdykacji. Na tronie zasiadł 18‑letni Franciszek Józef I. Jego pierwszymi decyzjami były:
rozwiązanie parlamentu austriackiego w marcu 1849 roku,
wydanie Konstytucji,
przywrócenie cenzury,
przywrócenie rządów policyjnych, łagodniejsze niż przed wybuchem rewolucji,
chłopi w Czechach (i w Galicji) otrzymali wolność osobistą i ziemię,
zniesienie obowiązkowych świadczeń wsi wobec dworu. Reformy te oficjalnie zapisał w ustawie z lipca 1848 roku ogólnopaństwowy parlament austriacki (Reichstag), rozciągając je na cały obszar monarchii Habsburgów. Sukces przypisywano wyłącznie cesarzowi, choć złożył on jedynie podpis pod ustawą. Utrwaliło to jego legendę dobroczyńcy wśród chłopskich poddanych Cesarstwa Austriackiego.
Na powyższym obrazie przedstawiono moment kapitulacji armii węgierskiej, równoznacznej z upadkiem powstania narodowego Węgrów w 1849 roku. Poszukaj w dostępnych Ci źródłach informacji na temat interwencji rosyjskiej na Węgrzech. Dlaczego Mikołaj I zdławił to powstanie?
Napisz z kogo pomocą Austria zdławiła powstanie na Węgrzech?
Także Węgrom nie udało się zerwać związku z Austrią. Przeważającej liczebnie armii austriackiej przyszły z pomocą wojska rosyjskie, wysłane przez cara Mikołaja I, krwawo tłumiąc powstanie węgierskie.
Rewolucja w Niemczech i we Włoszech
Na wieść o wypadkach wiedeńskich w marcu 1848 roku Berlin także stał się areną starć ulicznych mieszkańców z oddziałami wojska (przypomnij sobie początek tej lekcji). Król Fryderyk Wilhelm IV pospiesznie zapowiedział reformy i usunął z rządu reakcyjnych polityków. Siła i zasięg zamieszek skłoniły go do wydania słynnej odezwy do „kochanych berlińczyków” i publicznego uczczenia pamięci tych, którzy polegli podczas starć z wojskiem. Liberałowie dostrzegli sojusznika w monarsze, deklarującym chęć wprowadzenia konstytucji. W zaistniałej sytuacji wydawało się, że szanse powodzenia będzie miał także wysunięty przez liberałów niemieckich projekt zjednoczenia całych Niemiec.
Przeczytaj relację pamiętnikarską o początkach rewolucji 1848 roku w Berlinie. Następnie wykonaj ćwiczenie 1.
Wspomnienia berlińskie i poznańskie z roku 1848Wrażenie było niepoślednie, a rosło ono w miarę jak za danym jakby z Paryża hasłem wybuchnęły i we Włoszech krwawe rozruchy, a za nimi i w Niemczech zachodnich i południowych gwałtowne zaburzenia uliczne. Potulna dotąd ludność Berlina, chyba w niezbyt licznych naonczas knajpach politykująca przy szklanicach cienkusza berlińskiego […], wyległa na ulice i gromadziła się […] przysłuchując się przemowom różnym, jakby z ziemi wyrosłych agitatorów, piorunujących na nędzę polityczną, w jaką rządy niemieckie ludność całą pogrążyły. […] Tymczasem zbiegowiska uliczne, po największej części porą wieczorną się odbywające i nabierające znaczenia demonstracyjnego, mnożyły się i niejednokrotnie prowadziły do starć gwałtowniejszych z policją. Po piwiarniach politykowano głośno i hałaśliwie, omawiając zaburzenia miejscowe i potrzebę gruntownych reform politycznych, a i w dziennikach miejscowych, bardzo naonczas nielicznych, pomimo istniejącej cenzury politycznej bardzo złagodniałej, pojawiały się artykuły domagające się reform zasadniczych […].
Dzień 18 marca 1848 […], około południa zebrały się liczne tłumy publiczności przed zamkiem królewskim, ażeby tamże oczekiwać wstępu deputacji i skutku audiencji królewskiej. Tłumy te, które zalegały cały plac przed zamkiem królewskim […] zachowały się zupełnie spokojnie […]. Kiedy tysiące narodu stało przed zamkiem w dość spokojnym oczekiwaniu, padł strzał. […] Na odgłos strzału, który zresztą nikomu szkody nie wyrządził, odezwał się krzyk: Zdrada! do broni!” i runął popłoch na tłum zebrany, tym więcej, że od strony ulicy Szerokiej, wychodzącej wprost na fronton zamku królewskiego, zjawił się oddział konnicy, z drugiej znów piechoty na lud zebrany nacierającej, skutkiem czego rozpierzchły się tłumy na wszystkie strony, roznosząc popłoch i wieść, że wojsko lud bezbronny morduje […]. Na ulicy Fryderykowskiej [tj. Fredrichstrasse], która ówcześnie miasto Berlin przerzynała od końca do końca, […] ciekawy otwierał się widok, gdyż powiedzieć można, w okamgnieniu na wszystkich przecznicach, i to zaczynając od wylotów ulic i bram, rosły barykady, […] i gęsta odezwała się strzelanina, która nas z obserwacyjnego naszego stanowiska spędziła, gdy ponad głowami naszymi przeleciała kula armatnia. […] W przeciągu paru godzin cały Berlin pokrył się siecią barykad, zawrzał nie ustającą ani na chwile strzelaniną z ręcznej i działowej broni, a ulice i domy, z okien których gęste padały strzały, tam, gdzie toczono walkę, zanurzyły się w dymie prochowym.
Źródło: H. Szuman, Wspomnienia berlińskie i poznańskie z roku 1848, [w:] S. Kalemba, Wiosna ludów w Europie, Warszawa 1991, s. 116–118.
Powodem wybuchu rewolucji w Berlinie w marcu 1848 roku były...
- agitacja polityczna, prowadzona na ulicach miasta.
- wieści o zamieszkach we Francji, we Włoszech oraz w zachodnich i południowych Niemczech.
- wieczorne zbiegowiska uliczne i starcia z policją.
- rozchodzenie się wieści, że wojsko pacyfikuje bezbronną ludność.
- politykowanie berlińczyków przy kawiarnianych stolikach.
Napisz jaki projekt wysunęli liberałowie niemieccy w czasie Wiosny Ludów w 1848 roku?
Pochodzący z czasów Wiosny Ludów obraz nieznanego autorstwa informuje nas, że...
- ogarnięci polityczną gorączką uczestnicy protestów nie umieli porządnie zszyć swoich sztandarów.
- zwolennicy zjednoczenia byli zgodni w kwestii przywództwa przyszłych Niemiec.
- zwolennicy zjednoczenia różnili się w opiniach na temat przywództwa przyszłych Niemiec.
Napisz kto miał stanąć na czele zjednoczonych Niemiec, jeśli te udałoby się zjednoczyć.
Wizja politycznej jedności Niemiec nie podobała się konserwatystom. Uważali oni, że zwolennicy idei narodowych byli zbyt zafascynowani ideami liberalnymi, a nawet demokratycznymi. Poza tym oznaczała ona naruszenie legitymizmu, podstawowej zasady ładu ustanowionego na kongresie wiedeńskim. Jednak w maju 1848 roku, w atmosferze rewolucyjnej euforii udało się zwołać Ogólnoniemieckie Zgromadzenie Narodowe we Frankfurcie. Zasiedli w nim posłowie z państw wchodzących w skład Związku Niemieckiego. Po opowiedzeniu się Zgromadzenia za projektem „małych” Niemiec, złożonych ze skonfederowanych monarchii, bez udziału Austrii, opracowano i ogłoszono konstytucję. Na czele zjednoczonych Niemiec stanąć miał dziedziczny cesarz w osobie samego Fryderyka Wilhelma IV.
W Niemczech, zanim debatujący nad zjednoczeniem parlament podjął wreszcie istotne decyzje, udało się rządzącym stłumić powstania w Badenii, Saksonii i Nadrenii. Fryderyk Wilhelm IV nie przyjął korony oferowanej mu przez Ogólnoniemieckie Zgromadzenie Narodowe we Frankfurcie. W Berlinie starcia między gwardią obywatelską a manifestującymi robotnikami, którzy w czerwcu splądrowali arsenał, okazały się pretekstem do działań odwetowych. Toteż w grudniu 1848 roku król pruski rozwiązał Konstytuantę. Wiosnę Ludów przetrwała jednak obiecana poddanym konstytucja. Napisana została w 1848 roku, zaprzysiężona w 1850 roku. W tym samym roku król ogłosił jej zmodyfikowaną wersję, która przetrwała do 1918 roku! Państwo pruskie zostało zmodernizowane. Dokończono proces uwłaszczenia, zapoczątkowany kilka dekad wcześniej (chłopi otrzymali wolność jeszcze w 1807 roku). Zniesiono sądownictwo, przywileje podatkowe i policyjne szlachty.
W maju 1848 roku, w atmosferze rewolucyjnej euforii, udało się zwołać Ogólnoniemieckie Zgromadzenie Narodowe we Frankfurcie. Napisz z czego najbardziej zasłynęło?
Wypadki wiedeńskie i ustępstwa władz miały wpływ także na zaognienie sytuacji we Włoszech, podzielonych na maleńkie państewka, już od początku roku niezwykle napiętej. W marcu zamieszki ogarnęły północ: Mediolan (stolicę Lombardii), a wkrótce potem Wenecję. Do walki ruszyli także demokraci i liberałowie z Królestwa Obojga Sycylii, na wpół feudalnego państwa rządzonego przez Burbonów w południowej części półwyspu. Pierwsze triumfy święcili liberałowie: na krótko Neapol, Florencja i Rzym uzyskały konstytucję. Liberalny król Piemontu Karol Albert wezwał Włochy do walki przeciw Austrii, panującej w północnej części półwyspu i rzucił hasło zjednoczenia.
Król Piemontu, Karol Albert stanął osobiście na czele armii, odniósł jednak klęskę pod Custozą w lipcu 1848, pokonany przez genialnego wodza armii austriackiej, Josepha Radetzky’ego. Pozwoliło to Austrii na odzyskanie kontroli nad północą Włoch. Odtąd jednak dążenie do zjednoczenia Włoch w jeden organizm państwowy stało się czołowym hasłem sił postępowych. We wrześniu 1848 roku radykalni demokraci wystąpili w Rzymie przeciw świeckiej władzy papieża, a Pius IX schronił się w państwie neapolitańskim. W lutym 1849 roku rzymskie Zgromadzenie Konstytucyjne przekształciło Państwo Kościelne w Republikę Rzymską. Kres temu położyła austriacko‑francuska interwencja zbrojna.
Uzupełnij zdania.
Niemczech, Włoszech, pańszczyzny, demokraci, burżuazja, poddaństwa, monarchii Hohenzollernów, monarchii habsburskiej, arystokracja
We Włoszech, Francji i w Niemczech .................................................. domagała się udziału we władzy, a także wprowadzenia konstytucji, upowszechnienia praw obywatelskich i liberalnych wolności. Więcej oczekiwali radykalni ..................................................: żądali zastąpienia europejskich monarchii republikami i demokratyzacji stosunków społecznych. We .................................................. i w .................................................. wysuwano ponadto hasła zjednoczenia. Narody wchodzące w skład .................................................. domagały się wyzwolenia. W środkowej Europie chłopi żądali zniesienia .................................................. gruntowego i ...................................................
Ćwiczenia
Czy określenie wiążące porę roku z walką niepodległościową lub buntem wobec władzy odnosi się tylko do wydarzeń z lat 1848‑1849? Jakie fakty z historii XX i XXI wieku otrzymały podobny przydomek? Prześledźcie podręczniki historii, czołówki gazet, przeszukajcie dostępne źródła. Skonsultujcie swoje wnioski z nauczycielem. Następnie przygotujcie notatkę na ten temat.
Wskaż, jakie cele przyświecały poszczególnym narodom w dobie Wiosny Ludów.
| Narody | niepodległość | powstanie zjednoczonego państwa | swobody obywatelskie i demokratyzacja ustroju | równość społeczną (podłoże ekonomiczne) | reformy chłopskie |
| Czesi | □ | □ | □ | □ | □ |
| Francuzi | □ | □ | □ | □ | □ |
| Niemcy | □ | □ | □ | □ | □ |
| Polacy | □ | □ | □ | □ | □ |
| Węgrzy | □ | □ | □ | □ | □ |
| Włosi | □ | □ | □ | □ | □ |
Zaznacz skutki Wiosny Ludów.
zielony
Europa po Wiośnie Ludów zmieniła się. Nie jest prawdą, że rewolucja przegrała, a tym bardziej że wszystko przegrała. [...] Zasadniczo klęskę ponieśli europejscy demokraci, ale na realizacje ich pomysłów, takich jak republika, rozległe wolności polityczne, gwarancje socjalne dla pracowników czy powszechne prawo głosowania, było jeszcze w większości krajów za wcześnie. Niemniej dali znać, że istnieją i mają pomysły na to, jak „ucywilizować” lud, jak masy robotników i chłopów wprowadzić do polityki i jak zapewnić wszystkim równość szans w życiu publicznym. Natomiast nie przegrali liberałowie. Zresztą już przed 1848 r. w niektórych krajach odnosili sukcesy. Po roku 1849, gdy opadły emocje, wielu monarchów, zwycięskich na polach bitew, uznało, że czas na ustępstwa w duchu liberalnym, które mogą wszystkim dobrze służyć w harmonijnym rozwoju państw, narodów i społeczeństw. Monarchowie, choć może nie wszyscy i nie od razu, zrozumieli, że lepsze są reformy niż represje i że kolejna możliwa rewolucja niekoniecznie musi się zakończyć tak jak ta z 1848 r. Dlatego po 1850 r. na palcach jednej ręki można było policzyć państwa, które mogły się obyć bez konstytucji lub systemu liberalnego.
Wybierz fragmenty opisujące skutki Wiosny Ludów.
Europa po Wiośnie Ludów zmieniła się. Nie jest prawdą, że rewolucja przegrała, a tym bardziej że wszystko przegrała. [...] Zasadniczo klęskę ponieśli europejscy demokraci, ale na realizacje ich pomysłów, takich jak republika, rozległe wolności polityczne, gwarancje socjalne dla pracowników czy powszechne prawo głosowania, było jeszcze w większości krajów za wcześnie. Niemniej dali znać, że istnieją i mają pomysły na to, jak „ucywilizować” lud, jak masy robotników i chłopów wprowadzić do polityki i jak zapewnić wszystkim równość szans w życiu publicznym. Natomiast nie przegrali liberałowie Zresztą już przed 1848 r. w niektórych krajach odnosili sukcesy. Po roku 1849, gdy opadły emocje, wielu monarchów, zwycięskich na polach bitew, uznało, że czas na ustępstwa w duchu liberalnym, które mogą wszystkim dobrze służyć w harmonijnym rozwoju państw, narodów i społeczeństw. Monarchowie, choć może nie wszyscy i nie od razu, zrozumieli, że lepsze są reformy niż represje i że kolejna możliwa rewolucja niekoniecznie musi się zakończyć tak jak ta z 1848 r. Dlatego po 1850 r. na palcach jednej ręki można było policzyć państwa, które mogły się obyć bez konstytucji lub systemu liberalnego.
Zaznacz skutki Wiosny Ludów.
niebieski
Z konfrontacji między orędownikami społecznej i narodowej emancypacji a obrońcami ustalonego ładu zwycięsko wyszli ci ostatni. Dysponowali większymi środkami i działali na ogół sprawniej niż ich przeciwnicy. W sytuacji krytycznej dla jednej z monarchii odżyła zresztą zasada solidarności członków Świętego Przymierza. Mikołaj I chętnie interweniował na Węgrzech, kierując się doraźnymi względami imperialnej polityki, ale i przeświadczeniem, że przypadła mu rola strażnika europejskiego porządku monarchicznego (wrogowie absolutyzmu uważali cara za „żandarma Europy”). Natomiast zwolennicy przemian często cofali się przed decydującym starciem z konserwatystami, po części ulegając tradycyjnym autorytetom, po części nękani wizjami rozpadu społecznego i triumfu radykalnych demagogów. Niektórzy ze skrajnych zachowawców żywili przekonanie, że udało się powstrzymać destrukcyjne ich zdaniem procesy, opinia ta była wszakże zupełna iluzją.
Wybierz fragmenty opisujące skutki Wiosny Ludów.
Z konfrontacji między orędownikami społecznej i narodowej emancypacji a obrońcami ustalonego ładu zwycięsko wyszli ci ostatni. Dysponowali większymi środkami i działali na ogół sprawniej niż ich przeciwnicy. W sytuacji krytycznej dla jednej z monarchii odżyła zresztą zasada solidarności członków Świętego Przymierza. Mikołaj I chętnie interweniował na Węgrzech, kierując się doraźnymi względami imperialnej polityki, ale i przeświadczeniem, że przypadła mu rola strażnika europejskiego porządku monarchicznego (wrogowie absolutyzmu uważali cara za „żandarma Europy”). Natomiast zwolennicy przemian często cofali się przed decydującym starciem z konserwatystami, po części ulegając tradycyjnym autorytetom, po części nękani wizjami rozpadu społecznego i triumfu radykalnych demagogów. Niektórzy ze skrajnych zachowawców żywili przekonanie, że udało się powstrzymać destrukcyjne ich zdaniem procesy, opinia ta była wszakże zupełna iluzją.
Słownik
seria rewolucyjnych zrywów w Europie w latach 1848–1849; za jej początek uznaje się rewolucję lutową we Francji; Wiosna Ludów swoim zasięgiem objęła niemal całą Europę
(z franc. bourgeoisie – mieszczaństwo) określenie zamożnej warstwy mieszczaństwa, upowszechnione w XIX w.; burżuazję odróżniano zarówno od arystokracji, jak i od robotników i ludu żyjącego z pracy swoich rąk
okres w historii Francji, którego ramy czasowe wyznacza abdykacja króla Ludwika Filipa I (25 lutego 1848 r.) oraz koronacja Napoleona III na cesarza Francuzów i powstanie II Cesarstwa Francuskiego (2 grudnia 1852 r.)
(franc. Garde Nationale) we Francji w okresach rewolucji rodzaj milicji obywatelskiej; powstała w 1789 r. w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej, ale później była używana do tłumienia buntów i ludowych wystąpień
(rewolucja czerwcowa) tak określa się robotnicze powstanie w Paryżu w dniach 22–26 czerwca 1848 r., które wybuchło po ogłoszeniu przez Zgromadzenie Narodowe zamknięcia warsztatów narodowych; zostało brutalnie stłumione przez 50‑tysięczne wojsko francuskie
(franc. ateliers nationaux) rodzaj robót publicznych zapewniających bezrobotnym obywatelom zatrudnienie, głównie przy pracach ziemnych w Paryżu i jego okolicach; zorganizowane w lutym 1848 r. zostały zlikwidowane kilka miesięcy później, w czerwcu 1848 r.