5. Gdzie nas więcej a gdzie mniej czyli o rozmieszczeniu ludności w Polsce

Ilustracja przedstawia mapę Polski obrazującą gęstość zaludnienia. W lewym górnym rogu tytuł „Polska. Gęstość zaludnienia”. Mapa podzielona jest na województwa i gminy. Granice województw zaznaczone są białą linią. Czerwonymi kropkami zaznaczono stolice województw. Po lewej stronie mapy na dole w legendzie umieszczono wyjaśnienie kolorów użytych na mapie. Napis na górze legendy „Liczba mieszkańców na jeden kilometr kwadratowy według gmin”. Poniżej kolorowe prostokąty z oznaczeniami przypisanej do nich liczby mieszkańców na jeden kilometr kwadratowy. Kolorem żółtym oznaczono liczbę mniej niż dwudziestu mieszkańców. Kolorem pomarańczowym oznaczono wartości od dwudziestu do pięćdziesięciu mieszkańców. Kolorem ciemnopomarańczowym oznaczono przedział od pięćdziesięciu jeden do stu mieszkańców. Kolorem czerwonym oznaczono przedział od stu jeden do dwustu mieszkańców. Kolorem czerwono‑różowym oznaczono przedział od dwustu jeden do pięciuset mieszkańców. Kolorem bordowym oznaczono przedział od pięciuset jeden do dwóch tysięcy mieszkańców. Kolorem ciemnobordowym oznaczono wartości powyżej dwóch tysięcy mieszkańców.Na prawo od prostokątów z oznaczeniami kolorów umieszczono poziomą podziałkę, na której jeden odcinek to pięćdziesiąt kilometrów. W województwie zachodniopomorskim największa gęstość zaludnienia, mieszcząca się w przedziale od pięciuset jeden do dwóch tysięcy mieszkańców, występuje w największych miastach. Jest to stolica województwa – Szczecin, a także Koszalin, Stargard, Wałcz, Szczecinek, Kołobrzeg, Białogard, Gryfice, Darłowo. Wysokie wartości mieszczące się w przedziale od dwustu jeden do pięciuset mieszkańców występują również na zachód od Szczecina. Koncentracja ludności utrzymuje się na wyższym poziomie również w okolicach Koszalina i linii wybrzeża. W pozostałych częściach przeważa kolor żółty i pomarańczowy.W województwie pomorskim obszarem o największej koncentracji ludności jest Trójmiasto. W Sopocie notowane wartości przekraczają dwa tysiące mieszkańców na kilometr kwadratowy, w pozostałej części obszaru mieszczą się w przedziale do dwóch tysięcy. Także tereny przylegające do Trójmiasta cechują się zwiększoną gęstością zaludnienia, oznaczone są kolorem czerwono‑różowym i czerwonym. Gęstością zaludnienia powyżej dwóch tysięcy osób odznaczają się również miasta takie jak: Słupsk, Tczew, Malbork, a gęstością od pięciuset do dwóch tysięcy osób nieco mniejsze miasta, takie jak: Lębork, Starogard Gdański, Kościerzyna. Najrzadziej zaludniona jest zachodnia część województwa, gdzie przeważa kolor żółty i pomarańczowy (nie licząc terenów położonych wokół Słupska). W województwie warmińsko‑mazurskim gęsto zaludnionymi obszarami są jedynie obszary większych miast. Ciemnobordowym kolorem oznaczono: Szczytno, Kętrzyn, Giżycko i Ełk. Kolorem bordowym oznaczono: Olsztyn, Mrągowo, Lidzbark Warmiński, Bartoszyce, Elbląg, Braniewo, Iławę, Ostródę, Działdowo. Ciemnopomarańczowym kolorem oznaczono obszary głównie wokół Olsztyna, pozostała część województwa ma kolor pomarańczowy lub żółty. W województwie podlaskim wartość gęstości zaludnienia powyżej dwóch tysięcy osób na kilometr kwadratowy notuje się w Białymstoku, który został oznaczony kolorem ciemnobordowym. Kolorem bordowym oznaczono większe miasta, między innymi: Suwałki, Łomżę, Grajewo, Hajnówkę, Bielsk Podlaski, Zambrów, a także Sejny. Kolorem ciemnopomarańczowym i czerwonym oznaczono tereny leżące wokół Białegostoku. Północno‑wschodnia i południowo‑wschodnia część województwa oznaczona jest kolorem żółtym, pozostała część kolorem pomarańczowym. W województwie lubuskim kolorem bordowym wyróżniono: Gorzów Wielkopolski, Zieloną Górę, Żary i leżący tuż przy granicy Gubin. Gęsto zaludnione są obszary wokół Zielonej Góry i leżące od niej na północ. Zachodnia część województwa najczęściej w kolorze żółtym. W województwie wielkopolskim Poznań oznaczono kolorem ciemnobordowym. Rozległy obszar leżący wokół miasta, będący zarazem centrum województwa, oznaczony kolorem bordowym, czerwonym i czerwono‑różowym. Niemal cała południowa część województwa ma kolor ciemnopomarańczowy, północna część – kolor pomarańczowy. Na mapie na bordowo oznaczono również większe miasta, między innymi: Piłę, Złotów, Chodzież, Gniezno, Konin, Koło, Wrześnię, Leszno, Kalisz, Ostrów Wielkopolski. W województwie kujawsko‑pomorskim kolorem ciemnobordowym oznaczono Inowrocław. Kolorem bordowym oznaczono: Bydgoszcz, Toruń, Grudziądz, Włocławek i kilka mniejszych miast, jak na przykład Brodnica i Chełmno. Gęstość zaludnienia jest wysoka wokół największych miast w centrum regionu, dominuje tam kolor czerwony i ciemnopomarańczowy. W województwie mazowieckim oznaczono kolorem ciemnobordowym i bordowym Warszawę i tereny do niej przylegające. Obszary leżące w promieniu do około pięćdziesięciu kilometrów oznaczono kolorem czerwono‑różowym lub czerwonym. Pozostałe gęsto zaludnione obszary na terenie województwa to pozostałe największe miasta, między innymi: Raciąż, Siedlce, Płock, Płońsk, Ostrów Mazowiecka, Przasnysz, Mława, Grodzisk Mazowiecki. Bardzo wyraźnie widać spadek gęstości zaludnienia w miarę oddalania się od Warszawy. Na obszarach między mniejszymi miastami przeważa kolor pomarańczowy. Na terenie województwa dolnośląskiego kolorem ciemnobordowym oznaczono Wrocław. Na bordowo oznaczono większe miasta, między innymi: Legnicę, Jelenią Górę, Wałbrzych, Bolesławiec, Oleśnicę, Głogów i inne. Większa gęstość zaludnienia występuje wokół Wrocławia, Jeleniej Góry i Wałbrzycha, a także w południowej części województwa. W województwie dolnośląskim nie wyróżniono żadnego obszaru kolorem żółtym. Ciemnobordowym kolorem w województwie łódzkim oznaczono Łódź, a bordowym obszar przylegający, a także większe miasta województwa. Należą do nich między innymi: Skierniewice, Piotrków Trybunalski, Tomaszów Mazowiecki, Rawa Mazowiecka, Łowicz, Zduńska Wola, Sieradz. Koncentracja ludności ma miejsce w centrum województwa, gęstość zaludnienia najmniejsza jest na obrzeżach, które oznaczono w większości kolorem pomarańczowym. W województwie lubelskim ludność koncentruje się wokół największego miasta – Lublina. Jest ono oznaczone kolorem ciemnobordowym, obszary wokół – czerwonym i czerwono‑różowym. Na bordowo oznaczono również większe miasta – wśród nich znajdują się: Zamość, Hrubieszów, Chełm, Biała Podlaska, Puławy, Kraśnik. Najniższa gęstość zaludnienia jest we wschodniej części województwa, która oznaczona jest kolorem pomarańczowym lub żółtym (na północnym wschodzie). W województwie opolskim obszary oznaczone kolorem bordowym to Opole i Brzeg. Kolorem czerwono‑różowym oznaczono tereny wokół Kędzierzyna‑Koźla i Prudnika. Centralna i południowa część województwa w kolorze ciemnopomarańczowym i czerwonym, północna głównie w kolorze pomarańczowym. Województwo śląskie odznacza się bardzo wysoką gęstością zaludnienia na większości swojego obszaru. Bordowym lub ciemnobordowym kolorem wyróżniono tereny leżące w centrum, to znaczy Katowice i miasta leżące wokół, a na południe Rybnik, Żory, Jastrzębie‑Zdrój i Bielsko‑Białą. Obszar między wymienionymi miastami jest niemal w całości czerwono‑różowy. Bordowym kolorem oznaczono również Częstochowę. Jedynie na obrzeżach województwa występuje kolor ciemnopomarańczowy. W województwie świętokrzyskim bordowym kolorem oznaczono Kielce oraz Skarżysko‑Kamienną, Starachowice i Ostrowiec Świętokrzyski. Obszar w centrum województwa oznaczono na czerwono, północ, wschód i południe głównie na ciemnopomarańczowo. W województwie małopolskim największe skupisko ludności koncentruje się wokół Krakowa. Jego obszar i obszary przylegające oznaczono na ciemnobordowo lub bordowo. Obszary położone dalej oznaczono barwą czerwono‑różową lub czerwoną. Bordowym kolorem wyróżniono również większe miasta, między innymi: Tarnów, Nowy Sącz, Bochnię, Nowy Targ. W pozostałych częściach województwa przeważa kolor czerwony. Województwo podkarpackie największą gęstość zaludnienia posiada w centralnej części wokół Rzeszowa oraz dookoła większych miast. Rzeszów oznaczony jest kolorem bordowym, razem z Przemyślem, Krosnem, Tarnobrzegiem, Stalową Wolą, Łańcutem, Mielcem, Dębicą, Jasłem, Sanokiem, Jarosławiem, Leżajskiem. Południowy obszar oznaczono kolorem żółtym.