Jak powstają dźwięki mowy. Samogłoski i spółgłoski
Głoski miękkie i twarde
RYzvqA4yGDaQZ
Kolorowa ilustracja przedstawia rozsypankę z nut i znaków muzycznych. Na obrazku są różnej wielkości znaki unoszące się w przestrzeni. Na pierwszym planie po lewej stronie widoczny jest dużych rozmiarów klucz wiolinowy, zaś po prawej rozbłysk kolorowego światła.
Kolorowa ilustracja przedstawia rozsypankę z nut i znaków muzycznych. Na obrazku są różnej wielkości znaki unoszące się w przestrzeni. Na pierwszym planie po lewej stronie widoczny jest dużych rozmiarów klucz wiolinowy, zaś po prawej rozbłysk kolorowego światła.
Różne rodzaje głosek
Dźwięk
Źródło: pixabay.com, domena publiczna.
Warto wiedzieć!
Jak rozpoznać głoski dźwięczne i bezdźwięczne? Podczas wymawiania głoski dotknij palcami prawej ręki krtanikrtańkrtani. Jeżeli czujesz drgania to znaczy, że jest to głoska dźwięczna. Jeżeli nie czujesz drgań, jest to głoska bezdźwięczna.
krtań
krtań - odcinek dróg oddechowych pomiędzy gardłem a tchawicą, stanowiący jednocześnie narząd głosowy
Obejrzyj animację pt. „Dźwięczna czy bezdźwięczna?”, a następnie wykonaj polecenia.
RrwbNwAEBXQ3x
Animacja przedstawia proces powstawania głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych.
Animacja przedstawia proces powstawania głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych.
Skomponuj labirynt słowny układający się w krótką historyjkę. Każde słowo musi zawierać przynajmniej jedną głoskę dźwięczną i przynajmniej jedną głoskę bezdźwięczną. Labirynt musi składać się z przynajmniej 16 słów.
R5ty1nECjmcrT
(Uzupełnij).
Możesz zacząć od słowa „Jutro”.
Przykładowy labirynt słowny: Jutro - sobota. – Po – południu – spotkam – się – z przyjaciółką. – Musimy – przedyskutować – wspólne – plany – wakacyjne. – Podobnie – jak – Kaśka, – kocham – przygody, – dlatego – zaproponuję – wycieczkę – kamperem – dookoła – Europy. – To – świetny – pomysł!
R1XeBQ3d9wU5O
Ćwiczenie 6
Połącz w pary spółgłoski dźwięczne i ich bezdźwięczne odpowiedniki.
Połącz w pary spółgłoski dźwięczne i ich bezdźwięczne odpowiedniki.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
ROUC2WdZJnZgW
Ćwiczenie 7
Do podanych wyrazów zaczynających się od głoski dźwięcznej dopasuj ich odpowiedniki z głoskami bezdźwięcznymi. Przeciągnij odpowiedzi do luk.
Do podanych wyrazów zaczynających się od głoski dźwięcznej dopasuj ich odpowiedniki z głoskami bezdźwięcznymi. Przeciągnij odpowiedzi do luk.
Źródło: Learnetic SA, licencja: CC BY 4.0.
Sprawdź, czy umiesz!
Ćwiczenie 8
Głoski dźwięczne występujące na końcach wyrazów ulegają w wymowie ubezdźwięcznieniu. Wyjaśnij, w jaki sposób można ustalić prawidłowy zapis ortograficzny takiego wyrazu.
R13bOIqf9EfMW
(Uzupełnij).
Pamiętaj, że język polski jest językiem, w którym wyrazy odmienia się np. przez przypadki.
W wielu przypadkach prawidłowy zapis ortograficzny można wywnioskować z odmiany wyrazu. Jeżeli np. nie jesteś pewien, czy wyraz „brzeg” należy zapisać z „g” czy „k” na końcu, spróbuj odmienić go przez przypadki. W dopełniaczu wyraz ten brzmi „brzegu”, co oznacza, że w mianowniku również powinien mieć dźwięczną głoskę „g”.
Rsn8ADBpcSBYm
Ćwiczenie 9
Jak poprawnie zapisać podane wyrazy? Wpisz podane rzeczowniki w mianowniku liczby mnogiej, następnie uzupełnij poprawną formę mianownika liczby pojedynczej.
Jak poprawnie zapisać podane wyrazy? Wpisz podane rzeczowniki w mianowniku liczby mnogiej, następnie uzupełnij poprawną formę mianownika liczby pojedynczej.
Źródło: Learnetic S.A., licencja: CC BY 4.0.
Słownik
krtań
krtań
odcinek dróg oddechowych pomiędzy gardłem a tchawicą, stanowiący jednocześnie narząd głosowy
