bg‑azure

Consulta il dialogo. Nota i nomi che compaiono nel testo. Li conosci tutti? Osserva quali regali si fanno in Italia e anche le cose che non dobbiamo regalare mai. Nel tuo paese sono gli stessi oggetti?

Zapoznaj się z dialogiem. Zanotuj pojawiające się w tekście imiona. Czy znasz je wszystkie? Zwróć uwagę na prezenty, które można wręczać we Włoszech, a także na te, których nie powinno się dawać. Czy to są te same rzeczy, co w twoim kraju?

R1EiPfVUyBLSM
Biglietto di auguri
Kartka z życzeniami
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, grafika: Unsplash.com, licencja: CC BY 3.0.
Adriana Grzelak-Krzymianowska Una decisione difficile
RBY92yGuRLfSk
Nagranie dźwiękowe przedstawia dialog pomiędzy BeatriceAlice. Rozmowa dotyczy narodzin dziecka.

Beatrice: Ho sentito che hai un piccolo nipotinoil nipotino (m)nipotino.

Alice: Sì, è natonascerenato ieri.

Beatrice: L’hai già visto?

Alice: No, ancora no. Mia sorella e suo figlio sono ancora in ospedale.

Beatrice: E lui come si chiama?

Alice: Beh… Non lo so. I suoi genitori non hanno ancora preso una decisione. Hanno mille idee, ma nessun nome sembra essere quello giusto.

Beatrice: Davvero? Ma perché? Ci sono tanti nomi belli, come AndreaAndreaAndrea, LorenzoLorenzoLorenzo, GabrieleGabrieleGabriele

Alice: Certo. Ma, sai, tante persone, tante opinioni. E sono molte le persone a decidere. I nostri genitori preferiscono i nomi popolari in Italia, come LuigiLuigiLuigi, MarcoMarcoMarcoCarloCarloCarlo, ma i suocerii suoceri (mpl)i suoceri preferiscono nomi stranieri, come Bryan o Natan. Ti ricordi che il marito di mia sorella è inglese?

Beatrice: Sì, me lo ricordoricordarsime lo ricordo bene. Ci siamo conosciuti qualche anno fa. Basta parlare di nomi. Non si può decidere in modoil modo (m)modo affrettatoaffrettatoaffrettato, si deve decidere con calmala calma (f)calma, il nome ci accompagna per tutta la vita e ogni nome ha il suo significato. Non conosci il dettoil detto (m)il detto dei Romani nomen omennomen omennomen omen?

Alice: Ha ha ha… conosco bene questa espressione. Allora che cosa significa il tuo nome?

Beatrice: Beatrice vuol dire che rende felici gli altri, non è ovvioovvioovvio?

Alice: Hai ragione, si sa. Sei sempre felice e anche fortunatafortunatofortunata. A proposito, voglio chiederti una cosa.

Beatrice: Di’ pure.

Alice: Mi puoi aiutare con il regalo? Non so che cosa si compra per i neonatiil neonato (m)i neonati.

Beatrice: Neanch’io, ma ci sono cose che non si regalano mai come spillela spilla (f)spille, forbici o fazzoletti. Quando non si sa che cosa regalare, meglio comprare una cosa utile, come un bavaglinoil bavaglino (m)bavaglino con il nome. Invece quando non si conosce il nome del bambino, si possono regalare dei pannoliniil pannolino (m)pannolini e un album fotografico per conservare le prime immagini del piccolo. A proposito, me le mandi?

Alice: Certo. E grazie per le tue idee, mi piacciono molto. Sono veramente felice e fortunata ad averti.

1 Źródło: Adriana Grzelak-Krzymianowska, Una decisione difficile, licencja: CC BY 3.0.
Esercizio 1

Indica se le frasi sono vere o false.

Wskaż, czy zdania są prawdziwe czy fałszywe.

RafiqrOscSO3m
Łączenie par. . Il nipotino di Alice è nato alcuni giorni fa.. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso. Alice deve scegliere il nome per il suo piccolo nipotino.. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso. I suoceri della sorella di Alice non sono italiani.. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso. Secondo Beatrice il significato del nome è una cosa importante. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso. Beatrice conosce il significato del suo nome.. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso. Beatrice chiede aiuto a Alice.. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso. A un neonato si possono regalare diverse cose.. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso. Spille e forbici non si regalano mai in Italia.. Możliwe odpowiedzi: Vero, Falso
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Si impersonale

Si impersonale (si bezosobowego) używamy, gdy nie chcemy wskazać, kto konkretnie wykonuje daną czynność. Konstrukcję tę tworzymy poprzez dodanie si do 3 osoby czasownika w liczbie pojedynczej. Tego typu zdania po polsku tłumaczymy bezosobowo, używając zazwyczaj zaimka zwrotnego się.

si può - można

Non si può decidere in modo affrettato. Nie można decydować pochopnie.

R1d7qlM8MTyuN
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

si deve - należy

Si deve decidere con calma. Należy podejmować decyzje ze spokojem.

RzGPjWtoRK6ga
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

si sa – wiadomo, wie się

Quando non si sa che cosa regalare, meglio comprare una cosa utile. Kiedy nie wiadomo, co podarować, lepiej kupić coś pożytecznego.

R18lMzv1MbJ3p
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

si festeggia - świętuje się

In Italia si festeggia molto. We Włoszech dużo się świętuje.

RIhAIgvvur0JX
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

Konstrukcja ta jest często wykorzystywana w oficjalnych komunikatach.

Non si mangia a teatro. W teatrze się nie je.

R19faI5Nzoutc
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

Si prega di spegnere i cellulari. Prosi się o wyłączenie telefonów komórkowych.

RmekQSbLX0wSJ
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

Non si parla durante lo spettacolo. Nie rozmawia się podczas przedstawienia.

RoMEZ7VYneaqO
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

Si passivante

Konstrukcja si passivante nie występuje w języku polskim. Może ona zastąpić stronę bierną. W przeciwieństwie do si impersonale, składa się ona z podmiotu oraz uzgodnionego z nim orzeczenia. Taką konstrukcję tworzymy poprzez dodanie si do 3 osoby czasownika w liczbie pojedynczej lub mnogiej, w zależności od tego, w jakiej liczbie występuje podmiot. W języku polskim tłumaczymy takie konstrukcje za pomocą zaimka się.

Jeśli podmiot zdania jest w liczbie pojedynczej, to również czasownik odmieniany jest w tej liczbie:

Per l’onomastico si regala spesso un libro. Na imieniny często podarowuje się książkę.

R11QK7nGuDLBZ
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

W przypadku, gdy podmiot zdania jest w liczbie mnogiej, czasownik w konstrukcji si passivante też musi być w liczbie mnogiej.

Per l’onomastico si regalano spesso i fiori. Na imieniny często podarowuje się kwiaty.

R9BY73h6Bn93x
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

Oto inne przykłady użycia konstrukcji si passivante:

In Italia si festeggia l'onomastico. We Włoszech obchodzi się imieniny.

R17oLIhwj2Erf
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

In Italia si festeggiano molte feste regionali. We Włoszech obchodzi się dużo świąt regionalnych.

RQ1HI3ZXrDX1C
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

In Italia non si regalano le forbici. We Włoszech nigdy się nie daje nożyczek jako prezent.

R1X13H1Rrh94O
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

In Polonia si regala spesso un mazzo di fiori. W Polsce często wręcza się bukiet kwiatów.

R1CYaByzO6Wjs
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

Alla festa di compleanno, sia in Polonia, che in Italia, si mangia la torta, però a Capodanno in questi paesi si mangiano piatti diversi.

Na urodzinach zarówno w Polsce, jak i we Włoszech, je się tort, ale w Sylwestra je się inne dania.

RJuYjQozALLBp
Nagranie dźwiękowe przedstawia zdanie w języku włoskim.
Trascrizione audioazurewhite

Attenzione! Zwróć uwagę, że w języku polskim czasownik występuje zawsze w liczbie pojedynczej, ponieważ nie jest to forma bierna, tak jak w języku włoskim. Natomiast w języku włoskim czasownik występuje w liczbie pojedynczej lub mnogiej, zależnie od liczby podmiotu.

RJ7O1P1M6HrQr
Appunti:  (Uzupełnij).
Źródło: Zespół autorski Politechniki Łódzkiej i Uniwersytetu Łódzkiego, licencja: CC BY-SA 3.0.

Dizionario

f = femminile - rodzaj żeński, m = maschile - rodzaj męski, pl = plurale - liczba mnoga

affrettato
affrettato
R3oZj5F7N7Kz11
Nagranie dźwiękowe

pochopny, pospieszny

R1OKKuDiR6XHY1
Nagranie dźwiękowe
il bavaglino (m)
il bavaglino (m)
RXyIkOUWu46vE1
Nagranie dźwiękowe

śliniak

RAIuOKG14sXlu1
Nagranie dźwiękowe
la calma (f)
la calma (f)
ROz06EUYJ94bM1
Nagranie dźwiękowe

spokój

R1VysV6FELD7h1
Nagranie dźwiękowe
il detto (m)
il detto (m)
RSWhsHh7fonNh1
Nagranie dźwiękowe

powiedzenie

R1Fn4GoXaRzgr1
Nagranie dźwiękowe
dire
dire
R9DWTC3SNja9V1
Nagranie dźwiękowe

mówić

RTDGwptIYS6Lm1
Nagranie dźwiękowe
fortunato
fortunato
R1CoVQDxETe0p1
Nagranie dźwiękowe

szczęśliwy

R1VcEfly7r9lO1
Nagranie dźwiękowe
il modo (m)
il modo (m)
R1DSFDOCSRNPA1
Nagranie dźwiękowe

sposób

R1XaZC8FuJq0j1
Nagranie dźwiękowe
nascere
nascere
R1C3ERUichAC01
Nagranie dźwiękowe

urodzony

RBQ4aXLB36dAG1
Nagranie dźwiękowe
il neonato (m)
il neonato (m)
R15k3U5ONN3zU1
Nagranie dźwiękowe

noworodek

RfBL8FOHD140n1
Nagranie dźwiękowe
il nipotino (m)
il nipotino (m)
R19Z5e3RVHsKW1
Nagranie dźwiękowe

siostrzeniec, bratanek, wnuczek

RwsmxrllCzjnL1
Nagranie dźwiękowe
ovvio
ovvio
RmooBrWjuB8ih1
Nagranie dźwiękowe

oczywisty

R1aNx5ymknANE1
Nagranie dźwiękowe
il pannolino (m)
il pannolino (m)
RmPg9UBYjd7Hc1
Nagranie dźwiękowe

pielucha

R5874SnO5ebie1
Nagranie dźwiękowe
ricordarsi
ricordarsi
RSzPZ2DN9oVHi1
Nagranie dźwiękowe

pamiętać

R13FTdKJDN8mf1
Nagranie dźwiękowe
la spilla (f)
la spilla (f)
Rap28GcxaqYyB1
Nagranie dźwiękowe

broszka

Ry82SBj4pgLGI1
Nagranie dźwiękowe
i suoceri (mpl)
i suoceri (mpl)
R19IqpE9FkmsB1
Nagranie dźwiękowe

teściowie

Rncb0wT9T9Fdb1
Nagranie dźwiękowe
Andrea
Lorenzo
Gabriele
Luigi
Marco
Carlo
nomen omen