Temat: Mieszaniny a pierwiastki i związki chemiczne

Adresat

Uczeń szkoły podstawowej (klasy 7. i 8.)

Podstawa programowa

Szkoła podstawowa. Chemia.

Ośmioletnia szkoła podstawowa

I. Substancje i ich właściwości. Uczeń:

6) sporządza mieszaniny i dobiera metodę rozdzielania składników mieszanin (np. sączenie, destylacja, rozdzielanie cieczy w rozdzielaczu); wskazuje te różnice między właściwościami fizycznymi składników mieszaniny, które umożliwiają jej rozdzielenie.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń wyjaśnia pojęcie mieszaniny i dokonuje podziału mieszanin.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• jak wyjaśnić różnicę między pierwiastkiem a związkiem chemicznym;

• odróżniać mieszaninę od związku chemicznego;

• planować i przeprowadzać doświadczenie zgodnie z instrukcją.

Metody/techniki kształcenia

• aktywizujące

  • dyskusja.

• podające

  • pogadanka.

• eksponujące

  • film.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Faza wstępna

1. Nauczyciel rozdaje uczniom metodniki lub kartki w trzech kolorach: zielonym, żółtym i czerwonym do zastosowania w pracy techniką świateł drogowych. Przedstawia cele lekcji sformułowane w języku ucznia na prezentacji multimedialnej oraz omawia kryteria sukcesu (może przesłać uczniom cele lekcji i kryteria sukcesu pocztą elektroniczną lub zamieścić je np. na Facebooku, dzięki czemu uczniowie będą mogli prowadzić ich portfolio).

2. Prowadzący wspólnie z uczniami ustala – na podstawie wcześniej zaprezentowanych celów lekcji – co będzie jej tematem, po czym zapisuje go na tablicy interaktywnej/tablicy kredowej. Uczniowie przepisują temat do zeszytu.

Faza realizacyjna

1. Uczniowie czytają fragment pt. „Mieszaniny, pierwiastki i związki chemiczne – różnice”. Wybrane osoby definiują znaczenie następujących pojęć: pierwiastek, związek chemiczny, substancja, mieszanina. Nauczyciel uzupełnia lub prostuje wypowiedzi podopiecznych.

2. Uczestnicy zajęć, pracując w parach, analizują schemat prezentujący podział materii i podają przykłady różnych rodzajów materii. Następnie uzupełniają formularz zamieszczony w abstrakcie.

3. Nauczyciel prezentuje i omawia tabelę zamieszczoną w abstrakcie. Ochotnicy wyjaśniają, jakie cechy pierwiastków można odnieść do uwzględnionych w tabeli właściwości mieszanin i związków chemicznych.

4. Uczniowie zapoznają się z treścią przedstawioną na schemacie podpowiadającym, jak odróżnić rodzaje materii. Wskazane osoby tłumaczą, jak odróżnić mieszaninę od związku chemicznego oraz jaka jest różnica między związkiem chemicznym i pierwiastkiem.

5. Uczniowie samodzielnie wykonują zamieszczone w abstrakcie ćwiczenia interaktywne sprawdzające stopień opanowania wiadomości poznanych w czasie lekcji. Nauczyciel inicjuje dyskusję, w trakcie której omówione zostają prawidłowe rozwiązania wszystkich ćwiczeń samodzielnie wykonanych przez uczniów.

Faza podsumowująca

1. Uczniowie, pracując w niewielkich grupach, tworzą infografikę przedstawiającą zagadnienia poznane w czasie lekcji.

2. Wskazany przez nauczyciela uczeń podsumowuje lekcję, opowiadając, czego się nauczył i jakie umiejętności ćwiczył.

Praca domowa

1. Odsłuchaj w domu nagrania abstraktu. Zwróć uwagę na wymowę, akcent i intonację. Naucz się prawidłowo wymawiać poznane na lekcji słówka.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Mixtures vs elements and chemical compounds

The matter that surrounds us is made of substances or mixtures of substances. Conversion of substances into mixtures or vice versa takes place as a result of physical processes: mixing and separation. Substances are chemical elements and chemical compounds.

There are various substances in our environment. Among them are those that cannot be broken down to the simpler ones. These are chemical elements. Of the currently known 118 chemical elements, 90 occur in nature, but only a few are found in the free (native) state.

Mutual transformation of elements and chemical compounds takes place by way of chemical reactions.

• We encounter different types of mixtures in our surroundings.

• All mixtures consist of at least two components mixed with each other in any proportions.

• Mixtures, such as water and chalk or smoke, the components of which are visible to the naked eye are called heterogeneous mixtures.

• Mixtures, such as sea water, air or metal alloys, the components of which are not visible to the naked eye are called homogeneous mixtures.