Temat: Metale i ich właściwości

Adresat

Uczeń szkoły podstawowej (klasy 7. i 8.)

Podstawa programowa:

Szkoła podstawowa. Chemia.

I. Substancje i ich właściwości. Uczeń:

8) klasyfikuje pierwiastki na metale i niemetale; odróżnia metale od niemetali na podstawie ich właściwości.

Ogólny cel kształcenia

Uczeń omawia właściwości metali.

Kompetencje kluczowe

• porozumiewanie się w językach obcych;

• kompetencje informatyczne;

• umiejętność uczenia się.

Kryteria sukcesu
Uczeń nauczy się:

• wskazać metale w układzie okresowym pierwiastków;

• zaprojektować doświadczenie pozwalające badać właściwości metali;

• zaplanować doświadczenie pozwalające porównać właściwości metali.

Metody/techniki kształcenia

• aktywizujące

  • dyskusja.

• podające

  • pogadanka.

• eksponujące

  • film.

• programowane

  • z użyciem komputera;

  • z użyciem e‑podręcznika.

• praktyczne

  • ćwiczeń przedmiotowych.

Formy pracy

• praca indywidualna;

• praca w parach;

• praca w grupach;

• praca całego zespołu klasowego.

Środki dydaktyczne

• e‑podręcznik;

• zeszyt i kredki lub pisaki;

• tablica interaktywna, tablety/komputery.

Przebieg lekcji

Faza wstępna

1. Nauczyciel rozdaje uczniom metodniki lub kartki w trzech kolorach: zielonym, żółtym i czerwonym do zastosowania w pracy techniką świateł drogowych. Przedstawia cele lekcji sformułowane w języku ucznia na prezentacji multimedialnej oraz omawia kryteria sukcesu (może przesłać uczniom cele lekcji i kryteria sukcesu pocztą elektroniczną lub zamieścić je np. na Facebooku, dzięki czemu uczniowie będą mogli prowadzić ich portfolio).

2. Prowadzący wspólnie z uczniami ustala – na podstawie wcześniej zaprezentowanych celów lekcji – co będzie jej tematem, po czym zapisuje go na tablicy interaktywnej/tablicy kredowej. Uczniowie przepisują temat do zeszytu.

3. BHP – przed przystąpieniem do eksperymentów uczniowie zapoznają się z kartami charakterystyk substancji, które będą używane na lekcji. Nauczyciel wskazuje na konieczność zachowania ostrożności w pracy z nimi.

Faza realizacyjna

1. Nauczyciel informuje uczniów, że metale miały znaczny wpływ na rozwój cywilizacji. Ich otrzymywanie i obróbka zapoczątkowały też rozwój chemii. Już w starożytności znano siedem metali – żelazo, miedź, srebro, złoto, cynę, ołów oraz rtęć – służyły one do wyrobu narzędzi, przedmiotów codziennego użytku, biżuterii, uzbrojenia, a także do wytwarzania pierwszych monet.

2. Nauczyciel prowadzi zajęcia metodą lekcji odwróconej – uczniowie w siedmiu grupach mieli przygotować w domu wiadomości dotyczące właściwości i zastosowania siedmiu wspomnianych w poprzednim punkcie metali, wykorzystując mapę mentalną. Liderzy grup z wykorzystaniem techniki „gadająca ściana” omawiają efekty pracy. Nauczyciel podsumowuje informacje.

3. Prowadzący zajęcia dzieli uczniów na grupy. Prosi ich o przygotowanie dziennika obserwacji w abstrakcie i informuje, że będą wykonywać eksperyment „Badanie właściwości fizycznych wybranych metali” według instrukcji opisanej w abstrakcie. Zanim to nastąpi, mają sformułować i zapisać pytanie badawcze, a następnie także obserwacje i wnioski. Po wykonaniu eksperymentu liderzy grup prezentują efekty działań – trwa dyskusja i nauczyciel podsumowuje pracę uczniów.

4. Pod koniec lekcji nauczyciel prosi uczniów o wykonanie ćwiczeń interaktywnych w abstrakcie.

Faza podsumowująca

1. Nauczyciel pyta: Gdyby z przedstawionego na lekcji materiału miałaby odbyć się kartkówka, jakie pytania waszym zdaniem powinny zostać zadane?
   Gdyby uczniowie nie wyczerpali najistotniejszych zagadnień, nauczyciel może uzupełnić ich propozycje.

2. Nauczyciel wyświetla kryteria sukcesu i pyta uczniów, jak oceniają swoje umiejętności zdobyte na zajęciach.

Praca domowa

1. Wyobraź sobie, że masz okazję przeprowadzić wywiad z naukowcem - specjalistą w dziedzinie, której dotyczyła dzisiejsza lekcja. Jakie pytania chciałbyś mu zadać? Zapisz je.

W tej lekcji zostaną użyte m.in. następujące pojęcia oraz nagrania

Pojęcia

Teksty i nagrania

Metals and their properties

Information about metals can be obtain from:

• conducted experiments (e.g., examining physical and chemical properties by means of the senses),

• data from the periodic table of elements or chemical tables.

Common metals features

• Metals are by definition substances that have 4 definitional features: they are malleable, they conduct electricity, heat and have a metallic gloss.

• Metals at room temperature are characterized by: a constant state of matter (except mercury), silvery‑white or silvery‑grey colour (with the exception of gold, copper).

metal, properties of metals, gold, argentum, copper, precious metals