Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
E-materiały do kształcenia zawodowego

Budowa i zasady działania pilarki spalinowej

LES.01. Obsługa maszyn stosowanych w gospodarce leśnej – operator maszyn leśnych 834105

Przewodnik dla nauczyciela

6

Spis treści

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształceniaCele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału

Powiązania między elementami e‑materiałuPowiązania między elementami e‑materiału

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznejWskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Wymagania techniczneWymagania techniczne

1

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

  • Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie operator maszyn leśnych (kod cyfrowy zawodu 834105): obsługa maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w pracach z zakresu zagospodarowania lasu, obsługa maszyn, urządzeń i narzędzi stosowanych w pracach z zakresu użytkowania lasu. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

  • Przedstawienie  – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – najważniejszych informacji dotyczących elementów budowy pilarki, sposobu jej uruchomienia oraz zasad działania hamulca bezpieczeństwa i niebezpiecznych stref urządzenia; przekazanie wiadomości na temat czyszczenia pilarki i przygotowania jej do pracy.

  • Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionego zawodu: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

  • Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

  • Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia dla kwalifikacji LES.01. Obsługa maszyn stosowanych w gospodarce leśnej:

Osoba ucząca się:

  • LES.01.06.1) wykonuje czynności kontrolno‑obsługowe pilarki spalinowej i posługuje się narzędziami pomocniczymi przy pracy pilarką spalinową.

Kryteria weryfikacji dla powyższych efektów kształcenia:

Osoba ucząca się:

  • LES.01.06.1.1) objaśnia budowę i zasadę działania podstawowych układów pilarki spalinowej,

  • LES.01.06.1.2) opisuje elementy budowy pilarki spalinowej mające wpływ na bezpieczeństwo i higienę prac,

  • LES.01.06.1.3) wykonuje obsługę codzienną, cotygodniową i comiesięczną pilarki spalinowej,

  • LES.01.06.1.5) sprawdza stan techniczny urządzeń i narzędzi pomocniczych wykorzystywanych przy pracy pilarką spalinową.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje, które ułatwiają użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością e‑materiału.

Materiały multimedialne

Film instruktażowy (tutorial) Obsługa pilarki spalinowejDkk47N48LFilm instruktażowy (tutorial) Obsługa pilarki spalinowej

Praca z filmem instruktażowym (tutorialem) wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

  • opisywanie elementów budowy pilarki spalinowej mających wpływ na bezpieczeństwo i higienę pracy,

  • wyjaśnianie zasad codziennej obsługi pilarki spalinowej,

  • przedstawianie typów pilarek,

  • znajomość funkcji i zasad używania specjalnego antyprzecięciowego ubrania roboczego.

Plansza interaktywna Elementy budowy pilarki spalinowejDK3jRSpIOPlansza interaktywna Elementy budowy pilarki spalinowej

Praca z planszą interaktywną wspomaga wykształcenie następujących umiejętności:

  • zapoznanie się z elementami budowy pilarki spalinowej: prowadnicą, korpusem, łapaczem łańcucha, hamulcem bezpieczeństwa, kabłąkiem, uchwytem sterującym z manetkami, napinaczem łańcucha, wlewem paliwa i oleju, śrubami mocującymi osłonę, filtrem powietrza (wewnątrz korpusu), silnikiem, zębatką pod osłoną, sprzęgłem, sznurkiem rozruchowym, przyciskiem zapłonu i ssania.

  • znajomość zasad ich działania.

Obudowa dydaktyczna

Interaktywne materiały sprawdzająceD16rJNfLnInteraktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu budowy i zasad działania pilarki spalinowej.

Słownik pojęć dla e‑materiałuDNY3CgjdYSłownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.

Przewodnik dla nauczycielaD17K4GSzYPrzewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

Przewodnik dla uczącego sięDPl9aB22Przewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki uczącego się.

Netografia i bibliografiaDPV2rTGxbNetografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na podstawie których został opracowany e‑zasób, oraz listę materiałów polecanych do przeczytania w celu pogłębienia wiedzy dotyczącej budowy i zasad działania pilarki spalinowej.

Instrukcja użytkowaniaDkzKPpqfoInstrukcja użytkowania – objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

Powiązania między elementami e‑materiału

Materiały multimedialne są powiązane ze sobą i z poszczególnymi elementami obudowy dydaktycznej. Informacje dotyczące prawidłowej pracy pilarką i konserwacji tego urządzenia w filmie edukacyjnym pomagają w zrozumieniu informacji z planszy interaktywnej omawiającej elementy budowy pilarki spalinowej.

Każdy materiał multimedialny jest także powiązany z odpowiednio dobranymi interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:

  • film instruktażowy (tutorial) Obsługa pilarki spalinowej z 15 ćwiczeniami,

  • plansza interaktywna Elementy budowy pilarki spalinowej z 5 ćwiczeniami

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału

Praca uczniów podczas zajęć

**1. Film instruktażowy (tutorial) **

Praca całego zespołu klasowego i praca w grupach

Praca z filmem instruktażowym (tutorialem) przebiega w trzech etapach.

Etap I. Przed emisją filmu uczniowie uczestniczą w burzy mózgów i odpowiadają na pytania:

  • Dlaczego podczas pracy z pilarką łańcuchową nie należy nosić szalika?

  • Po co operatorowi pilarki łańcuchowej potrzebny jest gwizdek?

Wszystkie propozycje odpowiedzi zapisywane są na tablicy, a po fazie twórczej następuje weryfikacja pomysłów.

Uczniowie zapoznają się z pierwszą częścią materiału filmowego Bezpieczna praca mechaniczną pilarką łańcuchową (do 02:54). Ich zadaniem jest wynotowanie zasad bezpieczeństwa obowiązujących podczas użytkowania pilarki i jej przechowywania (np. kto może używać pilarki łańcuchowej i w jakich sytuacjach nie należy jej używać; co może powodować urazy i które z nich są najczęstsze; jaka odzież jest właściwa do pracy z pilarką; jakie są zasady pierwszej pomocy i wyposażenie operatora pilarki; jak powinno się konserwować i przechowywać pilarkę łańcuchową).

Po odtworzeniu materiału uczniowie weryfikują odpowiedzi na pytania wykreowane w czasie burzy mózgów, a następnie cały zespół opracowuje zasady BHP dla operatora pilarki. Zostają one zapisane w punktach na tablicy.

Etap II. Nauczyciel odtwarza drugą część filmu Budowa pilarki łańcuchowej (od 02:54 do 04:55). W trakcie emisji uczniowie powinni wynotować jak najwięcej elementów budowy urządzenia. Następnie nauczyciel wyświetla stop‑klatkę, na której jest widoczna pilarka bez opisów. Chętne/wybrane osoby wskazują i nazywają poszczególne części urządzenia. Reszta zespołu klasowego wraz z nauczycielem weryfikują poprawność wskazań.

Etap III. Uczniowie przed emisją kolejnej części filmu (od 04:56 Kiedy ostrzyć pilarkę łańcuchową? do końca) dzielą się na siedem grup. Każda z nich ma zwrócić szczególną uwagę na ten fragment filmu, który dotyczy przydzielonego zagadnienia:

  • grupa I – ostrzenie pilarki łańcuchowej (ręczne i mechaniczne),

  • grupa II – czyszczenie pilarki,

  • grupa III – regulacja napięcia łańcucha,

  • grupa IV – tankowanie paliwa i oleju,

  • grupa V – uruchamianie pilarki,

  • grupa VI – smarowanie łańcucha pilarki,

  • grupa VII – cięcie pilarką.

Następnie grupy wykonują plakaty/notatki graficzne, na których przedstawiają kolejne czynności oraz umieszczają najważniejsze wskazówki dla użytkowników pilarek łańcuchowych zgodnie z przydzielonym zagadnieniem.

Po upływie wyznaczonego czasu zespoły prezentują swoje prace na forum. Zespół klasowy wspólnie ocenia, które instrukcje są najbardziej zrozumiałe, zawierają najwięcej informacji i są najbardziej przydatne jako instrukcja obrazkowa.

2. Plansza interaktywna Elementy budowy pilarki spalinowej

Praca indywidualna i w parach

Uczniowie indywidualnie zapoznają się z treścią multimedium i zapisują minimum pięć pytań dotyczących jego treści. Mogą one odnosić się do poszczególnych elementów budowy pilarki spalinowej, ich połączenia z innymi częściami urządzenia lub ich funkcji i parametrów. Uwaga: każde z pytań musi rozpoczynać się od słowa „dlaczego”. Następnie uczniowie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary, zadają sobie wzajemnie pytania sformułowane podczas pracy z planszą interaktywną i na nie odpowiadają.

Uczniowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami, które pytania były dla nich trudne, na które nie udało im się odpowiedzieć. Zespół klasowy wspólnie formułuje na nie odpowiedzi.

3. Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

1. Film instruktażowy (tutorial) Budowa i zasady działania pilarki spalinowej

Praca w grupach

Lekcja odwrócona. Uczniowie zostają podzieleni na grupy. Każdy zespół na podstawie odpowiednich fragmentów filmu instruktażowego (tutorialu) przygotowuje instrukcję obsługi pilarki łańcuchowej obejmującą poszczególne etapy jej użytkowania, które zostały przyporządkowane grupom:

  • grupa I – ostrzenie pilarki łańcuchowej (ręczne i mechaniczne),

  • grupa II – czyszczenie pilarki,

  • grupa III – regulacja napięcia łańcucha,

  • grupa IV – tankowanie paliwa i oleju,

  • grupa V – uruchamianie pilarki,

  • grupa VI – smarowanie łańcucha pilarki,

  • grupa VII – cięcie pilarką.

Po przygotowaniu instrukcji uczniowie modyfikują ją w taki sposób, aby nie podawać w niej nazw głównych czynności i oczywistych wskazówek.

Na zajęciach niepełne instrukcje są po kolei odczytywane na forum klasy, a zadaniem grup jest odgadnięcie, jakiej czynności dotyczy tekst. Grupa, która pierwsza odpowie poprawnie, otrzymuje punkt. Autorzy instrukcji, jeśli właśnie czytana jest ich propozycja, nie biorą udziału w grze. Wygrywa zespół z największą liczbą punktów.

2. Plansza interaktywna

Praca w parach i grupach

Lekcja odwrócona. Przed zajęciami uczniowie dobierają się w pary. Zadaniem każdej z nich jest zapoznanie się ze wszystkimi informacjami zawartymi w multimedium oraz przygotowanie trzech pytań wraz z odpowiedziami.

Na początku zajęć pary przekazują listę pytań i odpowiedzi nauczycielowi, a odrębne kartki z pytaniami wrzucają do urny. Pytania są weryfikowane pod kątem powtórzeń. Uczniowie wspólnie ustalają reguły gry, np.:

  • obowiązuje zasada „kto pierwszy, ten lepszy”,

  • zespoły nie odpowiadają na przygotowane przez siebie pytania,

  • grupa, która poprawnie odpowie na pytanie, otrzymuje 2 punkty,

  • przejęcie pytania i udzielenie poprawnej odpowiedzi przez inny zespół – 1 punkt,

  • limit czasu na udzielenie odpowiedzi: 1 minuta.

Uczniowie zostają podzieleni na grupy z zastrzeżeniem, że w jednej grupie nie mogą być osoby z tej samej pary. Rozpoczyna się gra i trwa aż do wyczerpania puli pytań lub ustalonego czasu. Wygrywa drużyna, która zdobędzie najwięcej punktów.

3. Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej.

Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotnie nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.

Film instruktażowy (tutorial)

  • w I etapie pracy z filmem uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą zapisywać propozycje odpowiedzi na tablicy, co pozwoli im rozładować napięcie, a jednocześnie będą mieli konkretne zadanie do wykonania, co pomoże im skupić uwagę;

  • uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu;

  • w III etapie pracy z filmem przy podziale klasy na grupy należy dopilnować, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy).

Plansza interaktywna

  • jeśli zadaniem uczniów w pracy z planszą interaktywną jest stworzenie pytań, a następnie wzajemne odpytywanie się, należy zwrócić uwagę na osoby, które mają trudności z nawiązywaniem kontaktu z rówieśnikami i komunikacją; można wówczas przedstawić im inną formę zadania – utworzenie na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej pięciu pytań jednokrotnego wyboru, na które pozostali uczniowie będą odpowiadać;

  • uczniowie niedowidzący mogą skorzystać z opisów alternatywnych;

  • uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą zebrać przygotowane do gry pytania, a następnie je losować, co pozwoli im rozładować napięcie, a także skupić się na zadaniu;

  • uczniowie mający problemy z wystąpieniami na forum klasy mogą wejść w skład komisji liczącej punkty podczas gry; będą skupieni na wypowiedziach innych osób, aby przyznać odpowiednią liczbę punktów, ale nie będą zmuszeni do samodzielnego wystąpienia;

  • uczniom zdolnym można powierzyć przygotowanie na podstawie planszy interaktywnej miniwykładu na temat elementów budowy pilarki spalinowej; mogą oni wykorzystać materiały ilustracyjne zawarte w multimedium, by w klarowny sposób wyjaśnić swoim rówieśnikom działanie poszczególnych układów pilarki.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

5

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z przewodnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

  • Windows 7 lub nowszy

  • OS X 10.11.6 lub nowszy

  • GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3 GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

  • Chrome w wersji 69.0.3497.100

  • Firefox w wersji 62.0.2

  • Safari w wersji 11.1

  • Opera w wersji 55.0.2994.44

  • Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

  • Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

  • 2 GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

  • tablet/smartfon z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym), np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści


6